Helgarpósturinn - 05.03.1982, Blaðsíða 19

Helgarpósturinn - 05.03.1982, Blaðsíða 19
Brot úr aldaannál Þessa dagana er Litli leik- klúbburinn á tsafirði aö hefja æfingar á verki eftir Böðvar Guð- mundsson og hefur það hlotiö nafnið Brot úr aidaannál. Þetta er að minnsta kosti vinnuheiti eins og það er kallað á stofnanamáli. Böðvar var ekki einkarmarg- orður um stykkið, sem hann skrifaði sérstaklega fyrir klúbb- inn, en aöspurður kvaöst hann styðjast við gamalt mál að austan og sem gerðist upp úr móðuharð- indunum, nánar tiltekið 1784 til 1786. Menn tóku þá til bragðs að leggjast út til að framfleyta lifi sinu, en voru gómaðir. Með þvi ekkert tugthús var á staðnum voru menn þessir i reynd urðaðir, voru settir i einhvers konar byrgi úti i haga og hafðir þar vetrar- langt og án nokkurrar upphit- unar. Komu þeir ekki frá sér saur né öðrum úrgangi og var réttur matur inn um lúgu. Það kom svo ekki i ljós fyrr en um vorið að aðeins einn lifði; hann hafði drepið tvo félaga sina og etið siðan þeirra skammt. Böðvar var spurður hvað honum gengi til með þessu verki. Nýtt verk eftir Böövar Guðmundsson sýnt á ísafirði ,,Ég er meðal annars að sýna fram á vald og valdleysi og hversu grátt er hægt að leika fólk með valdniöslu og valdbeitingu. Viö notum valdið til að loka menn inni og gerum það i stórum stil, enda þótt við vitum, aö enginn kemur bættari úr reísivistinni.” Kári Halldórsson leikstýrir verkinu og sér um sviösmynd og eru æfingar að heí jast þessa dag- ana. Verandi ÞAR Biöhöllin — Fram fsviðsljósið ( Being There ). Bandarisk Argerð 1981. Handrit: Jerzy Kosinski, eftir eigin skáldsögu. Aðalhlutverk: Peter Sellers, Melvyn Douglas, Shirley MacLaine, Jack Warden. Leik- stjóri: Hal Ashby. Hugmyndin á bak við þessa fyrstu mynd Bióhallarinnar er fjári góð. Spurt er: Hvað haldið þið að verði um m ann sem hefur allt sitt vit Ur sjónvarpinu, sem þekkir engan heim nema þann sem sjónvarpið sýnir? Og svarið er gefið i myndinni: Hann verður þjóðhöfðingi, eða eitthvaö þaðan af meira. Jerzy Kosinski, höfundur myndarinnar, sér Ameriku með gestsaugum. Ef marka má þetta verk hans hefur hann aðallega tekið eftir tvennu. Annarsvegar yfirborðsmennsku i stjórnsýslu og hinsvegar hinu óhemjumikla sjónvarpsglápi fólks. I bók sinni tengir hann þetta tvennt saman á maka- lausan hátt, svo Ur verður held- ur nöpur ádeila. Sögð er saga einfeldnings sem búið hefur innandyra allt sitt lif og þekkir ekkertnema garðyrkju og sjón- varp, þegar örlögin gripa i taumana og senda hann Ut í lifið. Upp frá því er hann mis- skilinn gjörsamlega. Barna- legar og fáránlegar athuga- semdir hans um garðyrkju eru teknar sem mikil speki, hann er ferskur andblær á stjórnmála- himninum: Maðurinn sem allir hafa alltaf beðið eftir Bók Kosinski um garðyrkju- manninn Chance (tilviljun) varð metsölubók, hefur verið þýdd á islensku og kvikmyndin er ákaflega trú anda hennar. Myndin rennur áfram átakali'tið og yfir henni er andblær angur- værðar sem alltaf jaðrar við fáránleikann. Leikurinn er vandaður og aðalhlutverkið skapað fyrir Peter Sellers sem lék einfeldningabeturen nokkur annar. Þráttfyrir að mér finnist (eftir að hafa lesið bókina) að þessi ágæta hugmynd Kosinski sé svolftið teygð á langinn i myndinni, er Fram i sviðsljósið heppnuð mynd. Afskaplega þörf áminning til sjónvarpsglápara. Flísin og bjálkinn Eins og mirg önnur félaga- samtök gefur Blaðamannafélag tslands út félagstiðindi. Þar eru birtir kauptaxtar, félagatal og aðrar fréttir af málefnum stétt- arinnar. Enaukþessbirtastþar af og til úrskurðir Siðareglu- nefndar félagsins. 1 siðasta tölublaöi félagstið- inda sem dreiftvar i næstliðinni viku bregður svo við að Atli Rúnar Halldórsson,fyrrverandi blaðamaður á Dagblaðinu sál- uga.skrifar nefndinni bréf frá Noregi og biður hana um skýr- ingar á úrskurði i' kærumáli Haraldar Blöndals á hendur honum. Forsagan er i stuttu máli sú að Atli Rúnar skrifaði i fyrra- vor útvarpsgagnrýni i' DB þar sem hann tók til umfjöllunar þátt Haraldar i Morgunpósti. Haraldi likaði ekki umsögnin og kærði til Siöareglunefndar. Nefndin veitti Atla Rúnari ákúr- ur fyrir að brjóta i bága við 2. greinsiöareglna blaðamanna en þar stendur að þeir skuli , ,svo sem kostur er sýna tillitssemi i úrvinnslu og framsetningu”. Égætla ekki að tiunda frekar sjálft deiluefnið,en i svari Siða- reglunefndar við bréfi Atla Rúnars er eitt atriði sem mig langar að gera athugasemd við. Atli Rúnar bendir réttilega á i bréfi sinu að i umræddri grein hafi hann brugðið sér i hlutverk útvarpshlustanda sem skrifar gagnrýni undir nafni. Er hann á þvi að slik skrif beri að með- höndla öðruvisi en fréttaskrif eða almenna blaðamennsku. Þessu er ég sammáia.en ekki nefndin. Hún segir ,,að starf- andi blaðamaður geti ekki borið kápuna á báðum öxlum, eftir þvi hvort hann skrifar fréttir eða lætur i ljós álit frá eigin brjósti”. Hérf innst mér nefndin fara út fyrir verksviö sitt. Hennar hlut- verk er að gæta þess að við blaðamenn komum ekki óorði á stéttina og virðum , almenna háttsemiístörfúm ly\ okkar.Húná L/ Kvikmyndafélög landsins eru mi sem óðast að búa sig undir sumarvertiðina. Bæði Norðan átta og Hugmynd h/f, i samvinnu við Saga film. eru komin á loka- stig i undirbúningi undir kvik- myndatöku sumarsins. Efnið er i báðum tilfellum sótt i nútimann, og undirbúningur að töku fleiri mynda er i gangi. — Verkið gerist i nútimanum og efnisútdráttur og kostnaðar- áætlun liggja þegar fyrir. Myndin verður tekin i sumar,- ekki verður ákveðið nánar hvenær verður hafist handa fyrr en höfundur handritsins, sem er Þráinn Bert- elsson, hefur að fullu lokið við það, en hann erað leggja siðustu hönd á verkið þessa dagana. Þetta var það eina, sem Helgi Gestsson, framkvæmdastjóri Norðan átta,vildi segja um þetta næsta verkefni félagsins eftir myndina um Jón Odd og Jón á margslunginn og óvæntan hátt tengist fortið þessa unga fólks og hefur varanleg áhrif á framtiö þess og áform, er það eina sem Björn Björnsson, einn þeirra Hugmyndarmanna,vill segja um myndina. Höfundar handritsins eru þeir Egill Eðvarðsson, Snorri Þóris- son og Björn. Egill er nú i þriggja vikna frii erlendis og vinnur við að setja saman vinnuhandrit. Þvi áað vera lokiö fyrir miðjan mars, en áætlað er að undirbúnings- framkvæmdir hefjist strax eftir páska. Þá verða m.a. valdir töku- staðir og fólk i hlutverk. Tökur eiga siöan aö hefjast 20. mai og ljúka um mánaðamótin júni/júli. Hún veröur siöan ekki klippt né hljóðsett fyrr en i janúar á næsta ári, vegna anna þeirra Hug- myndarmanna við auglýsinga- gerð. En ætlunin er að Húsið verði frumsýnt um páska 1983. Mestur hluti myndarinnar verður tekinn innanhúss, f ibúð Kvikmyndafélögin komin í fullan gang: Tvö íslensk nútímaverk kvikmynduð í sumar Bjarna, sem 50 þúsund manns hafa séð á tveimur mánuðum. — Nú vantar bara 20 þúsund manns til að myndin gangi endanlega upp, en við erum komnir í samband við erlenda aöila sem hala áhuga á aö kaupa myndina, svo við erum bjart- sýnir. Bæði Þjóðverjar og Sviar hafa sýnt henni áhuga, og það er lika möguleiki á aömyndin verði seld til sýningar i kapalsjónvarpi iBandarikjunum. Auk þess stefn- um við á sjónvarpsmynda- hátiðina i' Cannes i aprillok, segir Helgi. Aður hefur fréstað Norðan átta hafi hug á að gera kvikmynd um Sölva Helgason. Helgi Gestsson segir, að þeirri hugmynd hafi alls ekki verið varpað fyrir róða. — Sölvi Helgason er verkefni sem við ætlum að vinna að, en Norðan átta hefur ekki enn bol- magn til að láta vinna kvik- myndahandrit að þeirri mynd. Það er nefnilega meira verk en sýnist i fyrstu.m ,a. vegna þess að mikil gagnasöfnun þarf að fara fram, segir Helgi Gestsson. Húsiö Mynd Hugmyndar, sem hefur hlotið vinnuheitið Húsið og Saga film verður framleiðandi að, gerist i Reykjavik nútimans og segir frá hversdagslegum at- burðum, lifi og tilfinningum ungs fólks. — Ungt fólk kemur sér fyrir i gömlu húsi. Húsiðá sér sögu sem sem verður komið fyrir i upp- tökuhúsi. — Þegar við ákváðum næsta verkefni lögöum við til grund- vallar þrjár lifsreglur. Þær voru, að yrkisefnið skyldi tekið úr núti'manum. Aö viö ættum að tak- marka okkur þannig að viö færum ekki á kaf ofan i forn- sögurnar og allan þann umbúnað sem þeim fylgja, og ekki væri nauðsynlegt að byggja kvikmynd á metsölubók, segir Björn Björnsson um þessa væntanlegu páskamynd 1983. Leikstjóri veröur Egill Eðvarðsson, Snorri Þórisson kvikmyndatökumaður, Sig- mundur Arthursson aðstoðar- kvikmyndatökumaður. Hljóð mun Sigfús Guðmundsson annast, Björn Björnsson sér um leik- mynd, Dóra Einarsdóttir um búninga, Ragnheiður Harwey sér um förðun,en framkvæmdastjóri verður Jón Þór Hannesson. Hlutverk ungu hjónanna verða lang stærstu hlutverkin i' mynd- inni, og hefur þegar verið ráðin ung leikkona i annað þeirra, en ráðning karlleikarans stendur fyrir dyrum. Þau eru bæði at- vinnuleikarar,en atvinnuleikarar verða i öllum öðrum meiriháttar hlutverkum myndarinnar. Auk þess munu koma fram áhugaleik- arar,og nokkrir hljómlistarmenn munu „leika sjálfa sig” i nokkrum tónlistaratriðum. ÞG Stöðug framþróun Meö þessari sýningu sannar þvl Steinunn stööuga þróun fram til kröftugri og hárbeittari verka, segir Halldór Björn Runólfsson um sýningu Steinunnar Þórarinsdóttur á Kjarvalsstöðum. Um siöustu helgi opnaði Steinunn Þórarinsdóttir högg- myndasýningu á Kjarvalsstöð- um. Þar sýnir hún 11 högg- myndir úr brenndum leir, gipsi ogöörum efnum.Þetta erönnur einkasýning Steinunnar, en hún hefur einnig tekið þátt i sam- sýningum, hér heima og er- lendis. Nám stundaði hún á listaskólum I Portsmouth, Eng- landi, 1974-79 og Bologna, ltalfu, 1979-80. A fyrri einkasýningu sinni (Galleri Suðurgötu 7) sýndi Steinunn mjög persónulegar höggmyndir, þar sem hún drö fram einmanaleik og einangrun nútimamannsins, með keramfk- brjóstmyndum alls konar. Hér er myndmálið oröið knappara og einfakiara að mörgu leyti, stillinn öruggari og fágaöri. Leirinn er ljós eöa dökkur, gler jungslaus og verður áferðarrikur og fallegur við brennsluna, en um liti er ekki að ræða. Yfir sýningunni rikir einhver einkennilegur blær, jafnvel draugalegur. Litleysið magnar upp draumkennda stemmningu (en sagt er að menn dreym i ekki i litum). Fyrir miðju i salnum hangir verkiö „Draumur” (nr. 11), hvitt, í þremur hlutum, úr gipsi og lérefti. U mhverfis standa svo eða hanga aðrar myndir. Steinunn gerir sér nú mun betur grein fyrir óli'kri virkni hinna ýmsu þátta höggmynda- gerðar. „Samband I og II” (nr. 9 og 10) eru dæmi um hug- myndarika notkun Steinunnar á lágmyndinni. Fyrri myndin er i þremur hlutum og sú siðari i tveimur. Yfir þeim hvilir ein- hver myndsöguleg stemmning; ein myndin verður ekki útskýrö öðru visi en i sambandi við hin- ar. Brjóstmynd sem ber nafnið „Hún” (nr. 4), er jafnvel ein- hver sterkasta og einfaldasta mynd sýningarinnar. Hvergi nær Steinunn að samræma eins vel tvö efni, brenndan leir og gler, þannig að þau haldi hvort fyrir sig fullu sjálfstæöi og styrk. Speglar og gler skipa allstór- an sess ásamt leirnum. Stein- unn notar spegla til aö fjölga figtirum sinum, likt og i verkinu „Skuggar” (nr. 3), eða skipta i tvennt öðrum („Persóna I”, nr. 7). Glerið er hjúpur eöa gri'ma, til að hylia („Það”, nr. 2). Eins og ég gat um áður, þá eru verk Steinunnar hreinni og beinni en áður og tilfinning hennar fyrir efniviðnum, sem flytjanda myndmálsins, mun dýpri. Viss einföldun hefur átt sér stað, en um leið verður allt skipulegra og klárara. „Flugið I og II” (nr, 5 og 6) eru dæmi um breytingu frá fyrri tiö í nýrri. Meðþessari sýningu sannar þvl Steinunn stöðugaþróun fram til kröftugri og hárbeittari verka.

x

Helgarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.