Morgunblaðið - 10.08.1961, Blaðsíða 5
Fimmíudagur 10. ágúst 1961
MORGUNBLAÐIÐ
5
I
l
(
----'Vr’
MENN 06
= MALEFN/=
JOMO Kenyatta, foringi þjóð-
ernissinna í Kenya, hefur nú
verið látinn laus. Þegar brezka
stjórnin ákvað að láta hann
lausan, var því misjafnlega
tekið. Þjóðernissinnar í Afríku
fögnuðu ákaft, en sumir hinna
hvítu leiðtoga vöruðu við
nýrri hryðjuverkaöldu Mau
Mau manna.
Kenyatta er nú 70 ára gam-
all og er orðinn lifandi tákn
frelsis Afríku í augum þeirra
Kenyamanna, sem á annað
þorð hugsa um stjórnmál. Af-
ríkubúar sjá í honum þjóðar-
leiðtoga hafinn yfir alla flokka
drætti kynþáttanna Og þann
skoðanamismun, sem aðskilur
aðra f»ringja þeirra.
Kenyatta er af Ki'kuyu-þjóð
flokkinum. Þegar hann var 10
ára gamail strauk hann að
heiman frá hjörðinni, sem
(hann átti að gæta. Komst hann
til skozkrar kristinboðsstöðv-
ar og hóf þar nám.
Síðan gerðist hann vika-
drengur hjá Evrópubúa nokkr
um, varð vinnuveitandinn
brátt hrifinn af gáfum drengs
ins og fékk starf handa hon-
um í skrifstofu eins ráðuneyt-
isins.
Kenyatta kom fyrst fram á
svið stjórnmálanna 1921 þeg-
ar Samtök ungra Kikuyu-
manna voru stofnuð undir
stjórn Harry Thuju. Frami
hans í stjórnmálum varð skjót
ur og 192i8 var hann orðinn
ritstjóri blaðs Kikuyu-manna.
1929 fór hann til London til
að ræða vandamál Kikuyu-
þjóðflokksins, en þrátt fyrir
fylgi Frjálslynda flokksins í
London, sem þá hafði fengið
áhuga á vandamálum Afríku,
fék'k hann ekki áheyrn hjá
nýlendumálaráðherranum.
Sama ár var skipulögð ferð
fyrir hann til Sovétríkjanna,
en sú ferð hafði ekki mikil
áhrif á Kenyatta oig varð hann
aldrei kommúnisti.
1931 fór hann aftur til Lon-
don án þess að vita að hann
myndi ekki sjá föðurland sitt
í 16 ár. Á meðan á þessari
löngu dvöl stóð gekk Kenyatta
í skóla og skrifaði bók sína
„Facing Mount Kenya“, hélt
fyrirlestra, vann sem landbún-
aðarverkamaður í Sussex og
aðstoðaði Kwame Nkrumah,
W. E. B. Du Bois og George
Padmore við skipulagningu
hinnar frægu ráðstefnu Afrí'ku
manna í Manchester 1945.
í september 1946 snéri Keny
atta aftur heim til Kenya.
Þetta var á þeim tíma, sem
stjórn brezka verkamanna-
flokksins og landsstjórinn, Sir
Philip Mitohell, mátu styrk-
leika þjóðernissinna ekki að
verðleikum, en Kenyatta var
orðinn tákn þessa styrkleika.
Hann var því ekki viður-
kenndur leiðtogi þjóðar sinn-
ar og reyndi landsstjórinn og
stjórnin að freista hans með
smástörfum innan nýlendu-
stjórnarinnar. Þeir fordæmdu
hann harðlega, þegar hann
neitaði tilboðum þessum, en
hóf í þess stað skipulagningu
fyrsta flokks Kenyuimanna í
Afríku, sem komst til áhrifa,
The Kenya African Union.
Kenyatta komst brátt í
margar virðingarstöður meðal
blökkumanna, og vann að því
að leisa vandamál þjóðar sinn-
ar. En nýlendustjórnin var
Jomo Kenyatta
ekki við því búin að hefja til-
slakanir og brátt var hinn ógn-
vekjandi félagsskapur Mau
Mau farinn að vinna hryðju-
verk sín. Kenyatta reyndi að
nota vopn, sem hann gat fund-
ið 1 stjórnarskránni, en hinir
yngri fylgismenn hans vildu
reka hvíta menn burt úr
Kenya með ofbeldi, en sú að-
ferð var algjörlega andstæð
vilja Kenyatta.
Kenyatta var tekin höndum
1953, sakaður um að hafa
skipulagt hryðjuverk Mau
Mau, en hann neitaði þeim á-
sökunum, en síðan hefur hann
verið hafður í haldi.
Þegar hann var hnepptur í
varðhald álitu margir í Kenya,
að hann væri horfinn af sviði
stjórnmálanna fyrir fullt og
allt. Þetta hefur þó reynzt
rangt, því að í varðhaldinu
var hann hafður með í ráð-
um um flest, er snertir stjórn-
mál Kenya.
Þar sem hann hefur dvalið
í Maralal 200 mílur frá Nair-
obi, hefur hann fengið fjölda
heimsókna bæði leiðtoga Af-
ríkumanna og í seinni tíð
einnig stjórnmálamanna frá
Evrópu.
Nú þegar Kenyatta hefur
fengið frelsi mun hann setjast
að í húsi, sem nýlega var
byggt handa honum, skammt
frá Narobi.
Á sviði stjórnmála er enn
ekki vitað hver verður fram-
tíð Kenyatta, en þeirri spurn-
ingu er varpað fram, hvort
hann verði ekki fyrsti ráð-
herrann úr hópi blökku-
manna. Getur hafa jafnvel ver
ið leiddar að því, að hann
taki við embætti forsætisráð-
herra.
Maðurinn er fæddur frjáls, en er þó
ftllsstaðéx I fjötrum. — Rousseau,
Auðvitað erum vér allir menn, —
«n hamingjan sanna, mikill er samt
munurinn. — A. Oehlcnchlager.
Það er ekki sverð örlaganna, sem
•egir oss, heldur næturmyrkrið, sem
því er brugðið úr. — Þýzkt skáld.
Kom ég um nótt
»ð kirkjugarði,
sá hjá móður
minnar leiði,
föður og bróður
og fóstru minnar,
fölnuð blóm
á frosnum stöngli.
Fór ég af baki
og fífla kyssti.
Sá ég sóleyjar
og sáran grét,
hvíldl við móður
minnar leiði
lúið brjóst
við lága þúfu.
T kirkjugarðimina Á Kolfreyjustað:
Páil Olafsson.
Húsnæði
2—4 herbergja íbúð óskast
Fátt í heimili. Uppl. í síma
18195 í dag og á morgun.
Tapað
Einbaugur, snúra og stein-
hringur tap>aðist í Land-
mannalaugum 28. júlí. —
Finnandi vinsamlega
hringi í síma 24350 eða
23262. Fundarlaun.
Hestur tapaðist
frá Kirkjubæ á Rangár-
völlum í maí sl. Alrauður,
6 vetra, mark sýlt vinstra.
Ættaður úr Dalasýslu. —
Vinsamlegast tilkynnið að
Kirkjubæ um Hvolsvöll.
Dugleg stúlka óskast
Uppl. á staðnum eftir kL
8 á kvöldin.
V ogaþ vottahúsið
Gnoðarvogi 72.
3ja—4ra herb. íbúð
óskast til leigu. Tilboð
merkt: „Fyrirframgreiðsla
5156“ sendist blaðinu fynir
mánudag.
Risíbúð
óskast til kaups. (Má vera
óinnréttuð) Tilboð merkt:
„1-3 — 5157“ sendist blað-
inu fyrir mánudag.
Húsgagnasmiðir
Húsgagnasmiðir eða menn vanir verkstæðisvinnu
óskast. — Eftirvinna eftir samkomulagi.
Upplýsingar í síma 35585 frá bl. 9—6 e.h.
Trésm. IMeiður
Hallarmúla Reykjavík.
Bréfritará
Stúlka, vön enskum bréfaskriftum óskast nokkra
tíma í viku. Umsóknir ásamt upplýsingum um hæfni
sendist Mbl. fyrir laugardag merkt; „Verzlunarbréf
— 1559“.
Skemmtiferðafólk
Munið hinar vinsælu ferðir á hestum að Trölla-
fossi frá Hrísbrú.
Farið tvisvar á dag. — Leiðsögumaður hverju sinnl.
Pöntunum veitt móttaka í síma 23400.
Saumastulkur—Atvinna
Okkur vantar nú þegar nokkrar vanar saumastúlkur.
Upplýsingar í verksmiðjunni Brautarholti 22
(Inngangur frá Nóatúni).
Verksmiðjan DIJIiUR h.f.
Atvinnurekendur
Ungur reglumaður óskar eftir góðu starfi. Góð ensku
kunnátta og reynsla í verzlunarbréfsskriftum og al-
mennum skrifstofustörfum fyrir hendi. Góð meðmæli.
Gæti hafið starf 1. nóv. Þeir er vildu sinna þessu,
eru vinsámlegast beðnir að leggja tilboð merkt:
„Vinna — 5259“, er farið mun verða með sem trún-
aðarmál, inn á afgr. Mbl. fyrir 20. þ.m.
Tilboð óskast
í flak M/s Nönnu G.G. 504 þar sem það er í fjörunni
í Hafnarfjarðarhöfn.
Frestur til að skila tilboðum er til 15. þ.m.
Vélbátaábyrgöafélagið
Crótta
Beitningamenn
óskast
á bát, sem rsér frá Grindavík.
Upplýsingar í síma 36653.