Morgunblaðið - 29.08.1979, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST 1979
Símamynd AP.
bandarísk fiskiskip
til hafnar í Kanada
Ætluðu að
grafa göng
í peninga-
geymslur
Parfs, 28. ágúst. AP.
LÖGREGLA handtók í dag sjö
manna glæpaflokk, sem hefur
undangenginn mánuð verið að
grafa undirgöng frá einu hol-
ræsa Parísar að öryggishvelfingu
eins af stærri bönkum
borgarinnar.
Þegar þrjótarnir voru gripnir
áttu þeir aðeins eftir um eitt
hundrað metra í hvelfingu bank-
ans. — Talsmaður lögreglunnar
sagði það augljóst, að þeir hefðu
ætlað að endurtaka ránið mikla
sem framið var í banka í Nice með
þessum hætti 1976, en þá komust
ræningjarnir undan með andvirði
einnar milljónar Bandaríkjadoll-
ara, eða sem nemur um 370 millj-
ónum íslenzkra króna, auk skart-
gripa og gullstanga. Allir þrjót-
arnir voru frá Nissa og foringi
þeirra er eigandi frægrar kráar
þar sem afbrotamenn koma gjarn-
an saman.
Átta
færð
Seattle, 28. ágást. AP.
ÁTTA bandarískir bátar sem
gerðir eru út á túnfisk voru
færðir til hafnar í Kanada í
gærdag af skipum kanadfsku
landhelgisgæslunnar ákærðir
fyrir ólöglegar veiðar. betta er í
fyrsta sinn sem slær í brýnu milli
þessara aðila eftir að samningur
þjóðanna um fiskveiðimál var
undirritaður f júnf 1978.
Mikillar óánægju gætti þegar
hjá eigendum fiskiskipa í Seattle,
sem heimtuðu að þegar yrði sett
bann á alla vinnu við kanadísk
skip í höfnum í Bandaríkjunum.
Talsmaður kanadískra yfirvalda
sagði í dag að skipin hefðu verið
tekin langt innan 200 mílna fisk-
veiðilögsögu. Þeim hefði verið
gefinn kostur á því að koma sér út
fyrir mörkin, en ekki sinnt því. Því
hefði ekki verið um annað að ræða
heldur en að færa þau til hafnar
og láta stjórnendur þeirra svara
til saka.
Talsmaðurinn sagði ennfremur
að eígendur skipanna ættu það á
hættu að skipin yrðu gerð upptæk,
ef að sannaðist að veiðarnar innan
lögsögunnar hefðu verið stundað-
ar af ásettu ráði og aflinn yrði að
sjálfsögðu gerður upptækur. Þá
ættu stjórnendur skipana það á
hættu að vera dæmdir til
fengelsunar.
Fótbolta-
menn flýja
Búdapest, 28. ígúst, AP.
Ungverjalandsmeistarar í knatt-
spyrnu. Umpest Dozea, komu f gær
úr keppnisfeðalagi til Spánar án
markvarðarins Zoltan Toth er horf-
iö hafði á föstudag af hóteli sem
liðið bjó á f Cadiz. Talsmenn liðsins
sögðust ekki vita hvar Toth væri
niðurkominn né hver tilgangur
hans væri.
Vangaveltur eru uppi um að
Toth, sem er 23 ára, ætli sér að
biðjast hælis sem pólitískur flótta-
maður á Spáni, en í dag hafði hann
ekki enn gefið sig fram við yfirvöld
þar í landi.
Fyrr í sumar flýði knattspyrnu-
maðurinn Istvan Magyar, leikmaður
með liðinu Ferencvaros frá Búda-
pest, er liðið var á keppnisferð í
Belgíu.
Þáttaskil
í nýtingu
sólarorku
Menloa Park, Kalifornlu. 28. ágúat. AP.
VÍSINDAMENN við Stanford
rannsóknarstofnunina hafa
fundið leiðir til að framleiða
silikon á hundrað sinnum
skemmri tíma en nú er gert,
og er talið að þessi uppgötvun
geti lækkað framleiðslukostn-
að sólarorkusellna um 90 af
hundraði.
Silikon er veigamesti hluti
sólarorkusellnanna og með
nýju aðferðinni er framleiðslu-
kostnaður eins punds af sili-
koni aðeins 2,30 dollarar, en
með þeirri aðferð sem notast
hefur verið við er kostnaðurinn
um 25 dollarar. Við silikon
framleiðslu samkvæmt nýju
aðferðinni, sem ekki var nánar
tilgreind, fæst einnig aukaaf-
urð sem hægt er að nýta við
álframleiðslu.
Mikil gremja og reiði
vegna hrgðjuverka IRA
Dyflinni, London, Belfast, 28. áfjrúst.
Reuter — AP.
LAFÐI BRABOURNE, tengdamóöir elztu dóttur
Mountbattens jarls er fórst í gær ásamt tveimur
ungmennum er írskir hryöjuverkamenn sprengdu
bát hans í loft upp viö írlandsstrendur, lézt í morgun
á sjúkrahúsi af sárum er hún hlaut í sprengingunni.
í sprengingunni særöist einnig sonur laföinnar,
Brabourne lávaröur, kona hans og 14 ára sonur
peirra lífshættulega, og var líöan peirra óbreytt í
dag. Laföi Brabourne, er var ekkja, var 82 ára, og
meö andláti hennar eru alls 23 fallnir eftir aögeröir
kapólskra hryöjuverkamanna á noröurhluta Irlands
og á Noröur-lrlandi í gær.
Vangaveltur voru uppi í dag um
aö mikil ógnaröld ætti aö öllum
líkindum eftir aö brjótast út á
Noröur írlandi í kjölfar aögeröa
írska lýöveldishersins, IRA, sföustu
daga. Vonleysi um framtíö iands-
hlutans hefur gert vart viö sig í
kjölfar morösins á Mountbatten
jarli og í dag lýstu varnarsamtök
Ulster (UDA), er hafa í sínum
rööum 30.000 mótmælendur, því
yfir aö þau væru reiöubúin aö taka
lögin í sínar hendur, og er óttast aö
byssusveitir samtakanna freisti
þess á næstunni aö koma þekktum
(rskum hryöjuverkamönnum fyrir
kattarnef.
Enn á þó eftir aö koma t Ijós
hversu djúpstæö áhrif moröiö á
Mountbatten, meölimi konungs-
fjölskyldunnar, kann aö hafa. Úr
rööum kaþólskra hefur þegar veriö
látinn í Ijós ótti um aö mótmælend-
ur láti tíl skarar skríöa jafnvel þegar
Jóhannes Pátl páfi heimsækir írska
lýöveldiö 29. september næstkom-
andi.
Lausn á mál-
um N-írlands?
Búist er viö aö síöustu atburöir
veröi til þess aö stjórnir Bretlands
og írlands taki málefni Noröur-
irlands traustari tökum en fyrr og
reyni jafnvel aö knýja fram lausn,
þar sem enn frekari blóösúthell-
ingar séu ella óumflýjanlegar.
Margir áhrifamenn brezkir álíta aö
engin skammtímalausn sé á mál-
efnum héraösins, og ef brezki
herinn yfirgæfi héraöiö, en þaö er
meginkrafa IRA, kynni borgarastríö
aö brjótast út á Noröur-írlandi,
borgarastríö er fljótt næöi til írska
lýðveldisins einnig. Þaö sem af er
óeiröunum á Noröur-írlandi hafa
um 2.000 manns týnt lífi, um 6.000
sprengjur hafa sprungiö og 90.000
íbúöarhús hafa veriö þannig útleik-
in aö þau eru óíbúðarhæf.
Samstarf í
öryggisgæzlu
Öryggissveitir beggja vegna
írsku landamæranna leituöu ákaft
aö hryöjuverkamönnum IRA, en
höföu ekki komizt á spor moröingja
Mountbattens. Voru öryggissveit-
irnar styrktar aö mannafla og leitin
skipulögö í sameiningu. Stofnaö
veröur til frekari samvinnu örygg-
issveitanna í þeim tiigangi aö koma
í veg fyrir frekari blóösúthellingar,
en margir hryöjuverkamenn IRA
hafa fylgsni sín í noröurhlutum
írska lýöveldisins. George Colley
varaforsætisráöherra írska lýðveld-
isins sagöi í viötali viö BBC í dag í
sambandi við moröið á Montbatt-
en, aö of seint væri aö segja til um
hvort öryggissveitir heföu slakað á
gæzlunni í landamærahéruöunum,
en ráöherrann sagöi aö í kjölfar
atburöa síöustu daga yröi gerö
ítarleg úttekt á stööu og starfi
öryggissveitanna og hlutverk þeirra
aö öllum líkindum endurskoöaö.
Jarlsins minnst
Sorgarbragur var á brezkum
dagblööum í dag er þau sögöu frá
moröinu á Mountbatten jarli, og
veittust sum blaðanna harölega aö
IRA fyrir ódæöiö. Voru sum
blaöanna ómyrk í máli. Geröu
blöðin mörg hver rækilega úttekt á
lífi jarlsins og lýstu honum sem
mikilmenni.
Jarlsins var og minnst víöa um
heim í dag, bæði í ritstjórnargrein-
um og greinum um lifsferil hans.
Samúöarskeyti bárust úr öllum
heimshornum, einkum frá Sam-
veldislöndum.
Páfi fordæmir
Jóhannes Páll páfi sendi Elíza-
betu drottningu samúöarskeyti í
dag. Fordæmdi páfi verknaö írskra
hryöjuverkamanna. Sagöi hann
moröiö vera gróflega móögun viö
mannlega reisn. Einnig lýsti páfi
vanþóknun sinni á öörum aögerö-
um írskra hryöjuverkamanna í gær
er fjöldi manns fórst. Baö hann fyrir
fólki er misst heföi vandamenn í
aögeröum hryöjuverkamannanna.
Jimmy Carter Bandaríkjaforseti
lýsti í dag trega sínum vegna
fráfalls Mountbattens. Sagöi hann
aö jarlsins yröi minnst í Bandaríkj-
unum um ókomna framtíö þar sem
hann heföi verið einn þeirra er lagt
heföu hvaö mestan skerf til sigurs
bandamanna í seinni heimsstyrj-
öldinni.
Þjóöarsorg
Samúðarskeyti bárust og frá
konungsfjölskyldu Spánar, en bæöi
Juan Carlos konungur og Soffía
drottning voru skyld jarlinum, en
hann og amma Juans Carlosar,
eiginkona Alfonsó konungs þrett-
ánda, voru systkinabörn.
í Burma var lýst yfir þriggja daga
þjóöarsorg vegna láts jarlsins, en
jarlstign hans var kennd viö Burma.
Jarlinn hlaut mikla náö hjá leiðtog-
um Burma fyrir skerf sinn í sjálf-
stæöisbaráttu Burma að lokinni
seinni heimsstyrjöldinni. Ekki hefur
þjóöarsorg áöur veriö fyrirskipuö í
Burma vegna andláts útlendinga.
Þögn í Japan
Hins vegar var ekkert minnst á
fráfall jarlsins af opinberri hálfu í
Japan, en jarlinn leiddi heri banda-
manna í Suöaustur-Asíu í seinni
heimsstyrjöldinni og tók viö upp-
gjafarbeiöni Japana í Singapore
1945. Kunnugir sögöu aö Hirohito
forseta hefðu veriö færöar fregnir
af morðinu á jarlinum, þar sem
hann viöhefst á sveitasetri sínu, og
væri verið að athuga hvort gefin
yrði út opinber yfirlýsing vegna
fráfalls jarlsins.
Undrast viðbrögðín
Talsmaöur írskra lýöveldlssinna í
Bandaríkjunum sagöi í dag aö líta
yröi á fall jarlsins af Mountbatten
sem styrjaldarverknað. „írski lýö-
veldisherinn er fulltrúi írsku þjóöar-
innar í stríöi og allir einstaklingar í
röðum óvinarins eru jafngild skot-
mörk. í seinni heimsstyrjöldi.nni
áttu Hitler og Hirohito þaö jafnt á
hættu aö vera skotnir og hver
annar. Viöbrögöin viö falli 79 ára
gamals manns valda okkur furöu
þar sem viðkomandi aöilar hafa
ekki látiö frá sér fara orö í
sambandi viö fall alls þess unga
fólks er falliö hefur á írlandi, en þar
hafa hundruöir íra veriö skotnir
með köldu blóöi," sagöi Tom Duffy.