Alþýðublaðið - 15.07.1964, Blaðsíða 5

^tiiiiiiiitMiiitiiiiiiiiiiimmiiiii iijiiiii i ■iiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiitiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiii iiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiimiifiimiiiiiiiiimmitiifr-v^
LÖNGU áður en flokksþing
repúblikana hófst í „Kýrhöll-
inni“ í San Francisco í fyrradag
höfðu sigurvissir fylgismenn
Barry Goldwaters, öldunga-
deildarþingmanns breytt þing-
inu í sigurhátíð.
Sagt er, að fólk kjósi hann
ekki vegna þess sem liann seg-
ir, heldur vegna þess hvernig
hann segir það. Dáðst er að
honum fyrir það, að hann segir
ekki það, sem búizt er við að
hann segi ef hann hefði eitt-
hvað að segja. Margir, sem
hlýtt hafa á hann, segja að
hann sé lélegur ræðumaður,
og tæplega nema í meðallagi
greindur.
Leið Goldwaters til San
vellauðugur. Goldwater var
eitt sinn neitað um upptöku í
golfklúbb vegna þess að hann
er Gyðingur í aðra ættina.
Goldwater stundaði nám við
háskólann í Arizona í eitt nr og
í hérskóla um tveggja ára
skeið. Að svo búnu hæiti hann
námi og hóf störf hjá fyrirtækj
um fjölskyldunnar. Hann barð
ist í flughernum í heimsstyrj-
öldinni, og er enn hershöfð-
ingi í varaliði flughersins.
Árið 1949 bauð hann sig fram
í bæjarstjórnarkosningum í Ar
izona, en sagði að sér
hefði ekki verið alvara með
því, en hann náði kosningu.
Þrem árum seinna bauð hann
sig fx-am í kosningum til öld-
rnikla hatur og ótti, er fylgdu
í kjölfar „New Frontier“stefnu
Kennedys og sýnir, að öfgafull
íhaldssemi er mikil ógnun við
umbætur og nýjungar í Banda-
ríkjunum.
Fyrir forsetakosningarnar
1960 kvaðst Goldwater ekki
mundu bjóða sig fram 1964 ef
Nixon biði ósigur. En nokkr-
um dögum eftir kosningarnar
var dreift merkjum og borðum
sem á stóð „Goldwater 1964“.
Allt benti til þess, að Goidwat
er hygðist efna það loforð, sem
hann gaf á flokksþinginu sum-
aiúð 1960, að endui'heimía sig-
urinn fyrir íhaldsmenn.
Á næstu þrem árum xar ým-
ist sagt, að Goldwater hefði eng
an áhuga á að verða tilnefndur
fc<\ etaefni í forsetakosnimg-
unum 1964 og að hann hefði
ákveðið að gefa kost á scr.
Hann sagði í júlí 1962, að hjnn
Barry Goldwater
Francisco er talið eiit hið mark
vei'ðasta sem gerzt hefur í
bandarískum stjórnmálum á
þessari öld. Goldwater er þang
að kominn cg er fagnað sem
sigurvegara í staðinn fyrir
virta og ágæta stjórnmálamenn
eins og Scranton, Nixon og
Lodge. Fyrir hálfu ári vai'
varla talið líklegt, að Barry
Goldwater yrði fi-ambjóðandi
repúblikana í forsetakosning-
unum 1964. Nú er þelta hinn
harði veruleiki.
Athugun á leið Barry Gold-
waters til San Fi-ancisco leiðir
í Ijós óákveðni og vanmat. Hik
á örlagaríkum stundum hefur
Ieitt til þess, að afturhaldssam
ur öldungardeildarmaður, sem
virðist ekki hafa gerhugsaðar
og sjálfstæðar skoðanir, hefur
fengið svo mikil völd, að hann
hefur getað breytt grundvall-
arskoðunum leiðtoga repúbli-
kana og beðið um stuðning til
að komast í Hvíta húsið á grund
velli ósvikinnar öfgastefnu.
Hverjar svo sem ástæðurnar
til uppgangs Goldwaters eru
virðist ljóst að hann hefur feng
ið uggvænlega stei'kan hljóm-
grunn meðal óánægðra þjóð-
félagshópa. Meðvitandi eða ó-
meðvitandi hefur hann unnið
á með „neikvæðari“ stefnu
sinni, sem einnig hefur ein-
kennzt af sjálfsánægju, eigin-
girni og einangrunarhyggju.
★ „Au-Ho 0“
Goldwater, sem er 53 ára að
aldri, býður af sér göðan þokka
og er myndarlegur maður.
Hann á að baki glæsilegan fer-
il í liei'num, og fjölskyldulíf
hans er óaðfinnanlegt. Allt eru
þetta taldir mikilvægir kostir
í bandarískum stjórnmálum.
Afi hans var pólskur Gyðing
ur, sem flu .tist írá Póllandi til
Arizona-ríkis og stofnaði fyrir-
tækin, sem auðæfi ættarinnar
hafa byggzt á, en Goldwater er
ungadeildarinnar, og aftur
náði hann kosningu. Þar með
varð hann fyrsti repúblikaninn,
sem Arizonabúar höfðu kosið
til öldungaxfeildarinnar um tutt
ugu ára skeið.
Goldwater bi’egður sér oft í
flugferðir, og situr þá sjálfur
vlð stýrið, og liann hefur fai'ið
í mörg ferðalög erlendis -)g í
könnunarferðir út í náttúruna.
Hann á stóran búgarð. á Ca:n-
elback-fjalli í Arizona, og 'oar
hefur hann komið fyrir vél-
knúinni flaggstöng, sem dregur
fánann að hún og niður aftur
við sólaruppkomu og sólsetur.
i svefilherberginu hefur hatm
hátalara, þar sem hann getur
heyrt niðin frá fossi skammt
fi'á búgarðinum. Hann er út-
varpsáhugamaður, og stendur í
sambandi við útvarpsáhuga-
menh um allan heim. Á skrif-
borði sínu í skrifstofunni í Was
hingion hefur hann lítið leik-
fang, fíl, með innibyggðu út-
varpi. Á veggjunum hanga ótul
flugvélalíkön.
Fylgismenn Goldwaters í San
Francisco. bera merki, sem á
stendur Au-H2 íAu er hið
efnafræðilega heiti á gulli ng
H20 táknar vatn), og efnafræði
formúla þessi, sem þýðir gull
vatn eða Goldwater, stendur
skýrum stöfum á risastórum
loftbelgjum, sem svífa yfir San
Francisco, og á geysistói'um
borðum, sem lianga yfir götun-
um.
★ Á MÓTI MÖRGU
Goldwater er talinn persónu
gervingur margra duldra
drauma Bandaríkjamanna,
markmiða, sem enn hafa ckki
náðst, og nýrra pólitískra hug-
sjóna. Goldwater hefur ráðizt
gegn sósialisma, aðstoð við er-
lend ríki, blökkumönnum, frið-
samlegri sambúð og sköttum.
Taliö er, að eitt helzta vopn
lxans hafi ef til vill verið hið
hefði hvorki fé né áhuga til að
berjast fyrir tilfiefninguur.i. En
í desember sama ár gaf nami í
skyn, að hann hefði skipt um
skoðun og sagði, að englnn
repúblikanaforingi hefði ferð-
azt eins mikið um landið og
hann á undanförnum tíu ár-
um. Hann kvaðst þekkja alla
hverfisstjóri flokksins og þá
menn, sem sennilega yrðu full
trúar á fiokksþinginu. Hann
væri góður vinur þessara
manna, sem hvorki Rockefell-
er né Romney þekktu.
Ekki er vitað hvenær Gold-
water ákvað að gefa kost á
sér. Hann lét lítið á sér bera
en notaði tímann vel. Hann
mæiti á ýmsum fundum rep-
úblikana júðs vegar í Banda-
í'íkjunum, hélt ræður í veizl
um og lieiðraði störf gamalla
flokksmanna með þakkarávörp
um. Hann stuðlaði að samskot-
um í kosningasjóði, sem tryggja
áttu endurkosningar tiltölu-
lega líit þekktra flokksmanna.
Árangurinn af þessu varð ekki
sérlega mikill fyrst í stað, en
hann kom seinna í ljós og á
fundinum í Kýrhöll í San Fran
cisco uppsker Goldwater laun
erfiðis síns.
★ BARÁTTAN HEFST
Nokkrir fylgismenn Goldwat
ers í Texas stofnuðu nefnd,
til að berjast fyrir tilnefningu
Goldwaters í apríl 1963, en
Goldwater neitaði að láta í ljós
skoðun sína á starfi fylgis-
manna sinna. Sagt var, að Gold
water gerði sér engar tálvon-
ir og væri i miklum vafa. Lögð
var áherzla 4, að Goldwater.
væri samvizkusamur öldunga
deildarþingmaður og fjölskyldu
faðir, sem helgaði líf sitt starf-
inu og fjölskyldunni, og vakin
var athygli á vélknúnu flagg-
stönginni og áhugamálum Gold
waters, flugferðum og útvarpi.
Bandaríska þjóðin var kynnt
fyrir geðfelldum manni, sem
neitaði að láta draga sig í dilka
í stjórnmálunum og fengi útrás
fyrir hugsjónir sínar í atliug-
unuin á sögu bSndarísku indí-
ánanna. Sagðar voru sögur af
því, að Goldwier dansaði stríðs
Úansa í fullum stríðsklæðum í
lokaðri veizlu á hverju ári og
til sönnunar var sagt, að hann
hefði látið tattóvera sig á
hægra handlegg.
Niðurstaðan var sú, að vin-
sældir Goldwaters, sem ekki
voru miklar, jukust hröðum
skrefum, og nokkrir atburðir
juku enn á vinsældir hans.
Kynþáltaóeirðir í suðurríkj-
unum ollu kjósendum áhyggj-
um, þróun mála á Kúbu og í
Víetnam varð til þess, að marg
ir kröfðust stefnubreytingar í
Washington. í maí kvæntist
Framhald á 10. síðu
r#«IIIIIIIIIIIIIMIMIItllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllllllllllllltMIIIIIIIIIIIIIIII<IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU(lll|llllllllllllllllllllllllllllllllll|<l
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 15. júlí 1964 $