Fálkinn - 21.01.1949, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
MAY LING,
frægasia konan í Kína
e
*
o
i
o
í
o
í
e
0
••
M
o
i
t
«e
M
eo
Það eru kannslce ekki nemt fáir af lesendunum, sem
kannast við nafnið Maij Ling. En sé hún nefnd frú
Chiang Kai-Shek þá vita allir hvað átt er við. Og ýms-
ir halda því fram, að hún hafi unnið meira starf fyrir
Kínverja en maðurinn hennar.
o
i
o
- • o "«81»' • ■-mib' e
'O-'SWO
CYO bar við árið 1876 að dag-
^ inn eftir að eimskipið „Row-
land“ liafði siglt frá Boston,
hafði skipstjórinn fundið „blind
an farþega“ um horð. I þann
tíð var það altítt að skipstjórar
skutu slíka óhoðna gesti og létu
fleygja líkinu í sjóinn, —- það
var liampaminnst og þar með
var málið úr sögunni. Þessi ó-
boðni gestur var kínverskur, og
nú sat liann inni hjá skipstjór-
anum og sagði honum sögu
sína. Pilturinn hafði alist upp
hjá frænda sínum, sem þrælk-
aði liann, og drengurinn fékk
enga menntun. Þessvegna liafði
Iionum hugkvæmst að strjúka út
í heim, fyrst og fremst til að
menntast.
Þessi piltur varð síðar faðir
frú Cliiang Ivai-Shek, frægustu
konunnar í sögu Kínverja á þess
ari öld og þó fyrr væri leitað.
Hann vissi eklcert livert för
skipsins var lieitiö, en skipstjór-
anum leist vel á liann og tók
hann að sér. Þessi skipstjóri,
Charley Jones, var mjög trú-
rækinn. Hann lét strákinn vinna
hjá sér sem messadreng og á
kvöldin las liann fyrir liann í
Bihlíunni. Og þegar þeir komu
til Boston næst kom hann
drengnum fyrir lijá forstöðu-
manni meþódistasafnaðarins.
Drengurinn gekk 1 söfnuðinn
og var skírður. Hann hét Soong,
en hað um að láta skýra sig
Cliarley Jones Soong eftir vel-
gerðarmanni sínuni, sém hafði
greitt lionum götu til nýrra og
helri ævikjara.
Forstöðumaður safnaðarins
taldi víst að forsjónin hefði haft
ákveðinn tilgang með þessu.
Hann fann að guð liafði sent
honum þennan dreng til að
gera úr honum kristinn mann.
Og hann fékk kunnan mannvin,
Carr hersliöfðingja, til þess að
legg'ja fram fé til að kosta
Soong til náms.
Soong vissi að velgerðarmaður
lians var auðmaður, en taldi
sér eigi að síður skylt að reyna
að vinna sem mest fyrir sér
sjálfur. Þessvegna seldi hann
hækur í tómstundum sínum og
hjó til hengirekkjur og ýmis-
Jegt annað og gekk með það
milli liúsa og seldi.
Mörgum árum síðar fór hann
til Kína og græddi fé á því að
innleiða ýmsar nýtískuvélar í
Shanghai. Hann.lét prenta Biblí-
ur og líka lét hann prenta bylt-
ingakennd áróðufsrit fyrir hinn
fræga umhótamann dr. Sun Yat
Sen.
Þessi maður varð faðir þriggja
dætra, sem hafa markað dýpst
spor i menningu Kínverja á
þessari öld. Soong-fjölskyldan
er nú heimsfræg og í Kína kann-
ast hver einasti maður við hana.
Fyrir skömmu kom út bók um
þessar þrjár dætur. Þær gift-
ust allar miklum áhrifamönn-
um. Ein þeirra, Chung Ling,
giftist dr. Sun Yat Sen, föður
kínversku stjórnarbyltingarmn-
ar, manninum sem steypti
Manchu-keisaraættinni af stóli,
en hún hafði ríkt í Kína í þrjár
aldir. — Önnur dóttirin E. Ling,
giftist dr. Kung, sem síðar varð
fjármálaráðherra í Kína og er
kominn í beinan karllegg frá
frægasta manni kínversku sög-
unnar, spekingnum Confusiusi.
Dr. Kung hefir skipulagt banka-
starfsemina i Kina. — og þriðja
og yngsta dóttirin, May Ling,
giftist manninum, sem mestu
lefir ráðið í Kína hin síðustu
|r, generalissimus Chiang Kai-
|Shek.
Það er hún, sem markað hef-
r dýpst sporin og sem kölluð
;cr „móðir kínverskra mæðra",
— og er tvímælalaust einhver
ihrifamesta konan, sem uppi
cr í veröldinni í dag.
Hún menntaðist í Bandarikj-
mum, og þegar hún fluttist til
íína aftur, 19 ára gömul, sagði
hún: „Það eina sem er aust-
rænt við mig er andlitið á mér.“
Hún hafði orðið að læra kín-
verska tungu, siði og háttu •—
en eitt vildi hún ekki læra: kín-
versk trúarhrögð.
Hún fór frá Bandaríkjunum
altekin af liáleitri sannfæringu.
Ilún liafði brennandi hugsjón
og hafði tekið óbifanlega á-
kvörðun. Hún ætlaði að velcja
Ivínverja af sinnuleysisdvalan-
um. Burt með hungrið og seyr-
una, sem átli sökina á allri
eymdinni. Hún hlés nýju lífi í
lireyfinguna gegn þrælkun
harna og barðist fyrir rétti harn
anna, sem voru látin þrælka
fyrir 40 krónur — ekki á viku
né mánuði heldur — á ári!
Það var óumræðilega erfitt
og langt starf, sem May Ling
liafði tekist á hendur. Hún var
á sífelldu ferðalagi lil þess að
hvetja fólk til hreinlætis og
heilsuverndar. Hún talaði við
konurnar og trúboðana um ópí-
umnautnina, hina miklu þjóðar-
ógæfu. Hún sagði frú heilsu-
verndarstarfi í Ameríku, frá
barnauppeldinu, menningar- og
listastarfseminni og frá þvi hve
lífskjörin voru margfalt betri
í Ameríku en í Kína.
Frú Chiang Kai-Sliek er mjög
trúlineigð. Meþódistapresturinn,
sem hafði talið það bendingu
frá forlögunum að liann ætti að
kristna strokudrenginn lcín-
verska svo að hann gæti kristn-
að Kínverja, reyndist sannspár.
Því að frú Cliiang Kai-Shek
hefir orðið vel ágengt i þvi að
efla kristnina í Kína, ef til vill
mest með þvi að hafa áhrif á
manninn sinn.
Cliiang Kai-Shek hefir ráðið
yfir 400 milljónum manna, en
það tók liann fimm ár að fá
jáyrði May Ling. Hún sagðist
livorki vilja né geta gifst lion-
um fvrr en liann hefði tekið
kristna trú. Móðir hennar vildi
ekki heyra ráðahaginn nefndan
og neitaði jafnvel að hleypa
hinum volduga herstjóra inn
fyrir húsdyr hjá sér.
En eftir fimrn ár fékk hann
loks leyfi frú Charley Jones
Soong til að eiga dóttur lienn-
ar. En hann varð að lofa lienni
því að lesa í Biblíunni á hverj-
um degi og reyna að verða
kristinn. Og 1926 voru þau
Cliiang Kai-Shek og May Ling
gefin saman í Slianghai.
Iíún gekk stundarkorn á
liverjum degi með hershöfðingj-
anum og sagði honum þá sög-
ur úr lífi Krists og útskýrði
Biblíuna fyrir honum og svo
íor að hann tók kristna trú
tveim árum eftir að hann gift-
ist. Og nú höfðu Kínverjar feng-
ið lcristinn stjórnanda i fyrsta
sinn í sögunni.
Sagnfræðingar framtíðarinn-
ar munu leggja dóm á hvílík
álirif frúin hefir haft á sögu
Kínverja með því að kristna
voldugasta inaníi þjóðarinnar.
Enn er of snemmt að dæma um
það, þvi að enn er allt á ringul-
reið lijá þessari fjölmennustu
þjóð veraldar og eflaust á það
langt í land að hún geti gefið
sig óskipt að friðsamlegum
störfum. 1 raun og veru liefir
aldrei verið fullkominn friður
í Kína síðan lýðveldi komst á
þar, og landið hefir lifað mikil
neyðarár, fyrsl vegna horgara-
styrjaldarinnar og síðan í bar-
áttunni við Japan, en síðan
henni lauk hefir á ný verið
borgarastyrjöld i landinu. Millj-
ónir kínverskra hermanná liafa
beðið bana á vígvellinum en
hinir eru ekki færri, sem hafa
heðið hana al' liungri og kulda.
Frú Chiang Kai-Shek er tilfinn-
ingamanneskja og jafnframt
menningarstarfinu hefir hún
starfað meira að líknarmálum
en nokkur önnur manneskja, þó
að það sjái ekki nema skammt,
sem hún hefir getað afrekað.
Það er þó vitað, að með per-
sónulegu snarræði og fórnfýsi
bjargaði hún í eitt skipti þús-
undum manna frá dauða.
Hinn 12. des. 1936 var gerð
uppreisn í Kína. Ymsir afbrýði-
samir og valdasjúkir menn
reyndu að steypa Chiang Kai-
Shelc af stóli, en hann kofnst
undan á flótta. Hann flýði á
nærfötunum upp i fjöll, en í
hamrahlið einni missti hann
fótanna og datt, meiddist í baki
svo að hann gat varla staðið,