Skírnir

						AUSTRÆNA MÁLID.                                 3
ekki skáka* frá ráSum þar eystra, eSa aS neitt hinna sigldi sjei
á veSur og tæki þar hlut úr býtum, er aSrir yrSu afskipta gerSir.
þess vegna hefir tilhlutun stdrveldanna þar eystra opt mátt líkja
viS skinndrátt, þar sem hver hjelt i sinn skekkil — en öndverSast
hafa Rússar togazt á viS hina alla. í þessum atgangi hefir líka
drjúgum af slitnaS, þar sem Grikkland, Rúmenía, Serbía, Mon-
tenegró og aS nokkru leyti Bolgaraland eru komin undan valdi
soldáns og eru nú frjáls ríki; og fæstum kemur til hugar, aS
Bosnía og Herzegovína verSi fr'amar hans lýSskyldulönd. Tyrkir
trúa á ákvæSi forlaganna og geta vitnaS til ens fornkveSna:
«UrSar orSi kveSur engi maSurii. ViS hitt kannast Tyrkir aldri,
aS allt er áþjánarvaldi þeirra og óstjórn ao kenna. þeir voru
ill aSskotadýr frá upphafi, er þeir komu handan yfir Stólpasund
inn í Evrópu, líkari vörgum enn mönnum, enda hefir þaS eitt
orSiS af þeim sögulegt aS segja, er gerzt hefir á blóSvöllum
þeirra. En slíkan söguferil er víSar aS rekja enn skyldi. Á
dögum Palmerstons sáluga var því opt á lopti haldiS (í enskum
blöSum), hver stakkaskipti Tyrkir hefSu tekiS, og hvernig allt
væri í stjórn þeirra á framfaravegi. En þá höfSu Englendingar
og Frakkar bjargaS máli þeirra og lagt ærna mikið í sölurnar,
og Tyrkir hjetu þá öllu fögru og því meS, aS engi munur skyldi
gerSur á kristnum mönnum og Mahómetsjátendum. SíSar varS
öllum kunnugt, hvernig þetta var efnt, og aS fylkjastjórar Tyrkja
og aSrir embættismenn voru sömu mergsugur alstaSar sem fyr
hafSive riS, og fjársóun Soldáns og munabarkröfurnar í Mikla-
garSi gengu æ lengra yfir hóf fram. 1861 og 1862 hóf frakkn
raaSur Saint-Marc-Girardin máls á (í lievue des deux Mondes)
ánauSarstjórn Tyrkja og volæSi kristinna manna í löndum soldáns
en minntist um leiS á þaS hól um Tyrkja, sem staSiS hafSi (
enskum blöSum, eSa komiS fram í ræSum Palmerstons. þeim
var þar lagt þaS til lofs, aS þeir hefSu öruggan her og væru
óbilugir aS verja sig, eSa væru svo meginggjörSum gyrtir, aS þaS
væri sízt sannmæli, er Nikolás keis. hefBi talaS um «Manninn
sjúka eSa dauSvona í MiklagarSi». Saint-Marc-Girardin líkti
Tyrkjaveldi viS ker Danaídætra, og komst svo aS orSi,1 aS þaS
hefSi   sízt  vantaS   gjarSirnar,   en   hefSi   til   allra   óhappa   veriS
1*