Saga - 1951, Blaðsíða 49

Sögufélagið 50 ára.1)
Áhugi á rannsóknum í sögu vorri fór drjúg-
um vaxandi á síðast liðinni öld. Þjóðin var að
vakna til sjálfsvitundar, og forvígismennirnir
þurftu oft á sögulegum rökum að halda í sjálf-
stæðisbaráttunni. Þegar 20. öldin gekk í garð,
var bó mikill þorri heimildarritanna enn óprent-
aður, einkum frá miðöldum, og stóð það sögu-
rannsóknunum mjög fyrir þrifum. Að vísu hafði
ftiikið og merkilegt brautryðjandastarf verið
unnið í þeirri grein á vegum Hins íslenzka bók-
u^enntafélags, en sýnilegt var, að það félag gat
ekki annað öllu því, er gera þurfti, enda hafði
bað í fleiri horn að líta, og var því brýn þörf -á
Samtökum, er hefðu fyrst og fremst eflingu
sagnvísinda á stefnuskrá sinni. Þannig stóðu
^aálin, í skömmu máli sagt, þegar Sögufélagið
var stofnað snemma árs 1902. Aðalhvatamenn
þess voru þeir Hannes Þorsteinsson ritstjóri
^jóðólfs, síðar þjóðskjalavörður, dr. Jón Þor-
kelsson landsskjalavörður, síðar þjóðskjala-
vörður, og Jósafat Jónasson (Steinn Dofri) ætt-
frseðingur. Þeir sendu frá sér áskorunarskjal
um stofnun slíks félags, dagsett 11. jan. 1902
(sjá Blöndu VII, 237-238), og mega undirtektir
1) Grein um „Sögufélagið fertugt" eftir Hallgrím
Ballgrímsson birtist í Blöndu VII, 237-250.