Morgunblaðið - 01.07.1932, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
WSmSSB^SSSmmBSanfS^fmmfír mitl—■—a<mB1l — ■»IIMBnMBMMBMBaMMMWMMBMMBMHBMWMi'WI«llBWaMBMMMMMMMMMMBHMMMMMMMMMMMMWwr..»i.« ■■.. -—»«»»—
3fTlorgnnMaJ>tð
Útget.: H.f. Árvakur, Raykjavlk.
Sltatjörar: Jön KJartanaaon.
Valtýr Stefknaaon.
Rltatjörn og afgrelBala:
Auaturatrœtl S. — Slaal 100.
Auglýsingaatjörl: H. Hafbarc.
Auklýain^aakrlfatofa:
Auaturatrœtl 17. — Slaai 700.
Heimaalmar:
Jön KJartanaaon nr. 741.
Valtýr Stef&naaon nr. 1110.
B. Hafber* nr. 770.
Áakriftagjald:
Innanlanda kr. 2.00 á. zaknuBl.
Utanlanda kr. 2.50 í aaknuSl.
1 lauaaaölu 10 aura elntaklB.
20 aura meB Lsabðk.
Greiðsluneitun
Pjóðuerja.
Per Lausanne-ráðstefnan ’ út nin
þúfur.
Lausanne, 29. júní.
United Press. PB.
Tilkynning Þjóðverja hefir vak-
ið fádæma athygli og valdið mik-
illi æsingu. Er þetta einarðlegasta
krafan, sem Þjóðverjar hafa gert í
þessúm efnum, og hafa þeir með
henni í rauninni sett fram úrslita-
kosti. Ætla margir, að sá verði
bráður endir á, að ráðstefnan fari
út um þúfur, nema Frakkland fall-
ist á kröfur Þjóðverja.
Ákveðið liefir verið, að sjerstök
nefnd hafi framvegis með höndum
skaðabótamálm, en önnur viðskifta
málin, og undirbúi hún álþjóðavið-
skiftamálaráðstefnu, sem haldin
verði í haust.
Stefnuskrð demokrata í
U. S. H.
Þeir vilja afnema bannið.
Chicago, 30. júní.
United Press. PB.
Plokksþing demokrata liefir
samþykt stefnuskrá fyrir forseta-
kosningarnar, sem fram fara í
haust. Auk þess að flokkurinn tjá-
ir sig fylgjandi því, að bannlögin
verði numin úr gildi, og leyfð sala
og framleiðsla á bjór og vínum,
vill hann láta draga úr innflutn-
ingstollunum, efla alþjóðaviðskifti,
draga úr ríkisútgjöldum svo nemi
að minsta kosti 25%, viðhalda ör-
uggu peningagengi, halda fjárlög-
unum tekjuhallalausum, skattar
verði lagðir á samkvæmt greiðslu-
getu manna, sambandsstjórnin
veiti hinum' ýmsu ríkjum lán til
landbúnaðarframkvæmda og at-
vinnubóta' óg loks vill flokkurinn,
að stutt sje að auknum samvinnu-
fjelagsskap meðal bænda.
Plokksþingið hefir lýst yfir því,
að það telji flokk republikana á-
byrgan fyrir stjórnarfarinu í land-
ínu á undanförnum árum,alt frá
því Wilson ljet af völdum, og
fiokkurinn beri einnig ábyrgðina á
því hörmulega atvinnuleysisá-
standi, sem nú sje í landinu, því
flokkurinn hafi lítið gagnlegt gert
til að leysa það mál. Stefna ríkis-
stjórnarinnar alt frá því heims-
styrjöldinni lauk hafi verið hin
háskalegasta fyrir þjóðina, eins
og smám saman hafi komið æ bet-
ur og betur ! Ijós.
Buðmunöur 5karphjeðinsson
horfinn.
Leit var hafin í fyrradag; hjelt hún
áfram í fvrrinótt og í gær, en varö
árangurslaus.
Undanfarna daga hafa staðið yf-
ir snarpar deilur milli eins aí
stjórnendum Síldarverksmiðju rík-
isins annars vegar og Guðmundar
Skarphjeðinssonar formanns Verka
mannafjelags Siglufjarðar hins veg
ar. Hafa greinar Sveins birst hjer
í Morgunblaðinu, en Guðmundar
í Alþýðublaðinu.
Upphaf déilunnar.
Upphaf þessarar deilu var, sem
kunnugt er, það, að stjórn Síldar-
verksmiðju ríkisins fór fram á það
við verkamenn þá, sem vinna við
verksmiðjuna, að þeir lækkuðu
Eaup sitt um ca. 25%. Áður hafði
stjórn verksmiðjunnar lækkað laun
sín og náð samningum við alla
fasta starfsmenn verksmiðjunnar
um kauplækkun, sem nam að með-
altali 33.7%.
Verksmiðjustjórnin hafði einnig
átt tal við verkamenn þá, sem
vinna skyldu í verksmiðjunni í
sumar og höfðu þeir tekið vel
málaleitan hennar um kauplækk-
un. —
Málaleitan verksmiðjustjórnar-
innar var því næst lögð fyrir fund
Verkamannaf j elags Sigluf jarðar
þ. 18. júní s.l. Þar voru mættir
tveir af stjórnendum verksmiðj-
unnar, þeir Sveinn Benediktsson
og Þormóður Eyjólfsson.
Þessi fundur fór fram stillilega
og rólega í upphafi og æsingalaust
með öllu. En þegar leið á fundinn
kom formaður verkamannafjelags-
ins, Guðmundur Skarphjeðinsson í
opna skjöldu; hann hafði verið
fjarverandi í byrjun fundarins. —
Hann tók þegar af skarið og kvað
ekki koma til mála, að ganga að
neinni kauplækkun. Reyndi hann
að telja verkamönnum trú um, að
forstjórar verksmiðjunnar hefðu í
skýrslu sinni til fundarins (sem
hann þó ekki hafði heyrt) far-
ið með ósannindi og blekkingar.
Taldi hann það vera ósvífni af
verksmiðjustjórninni, að ætla að
fara að klípa af kaupi fátækra
verkamanna.
Eftir ræðu Guðm. Skarphjeðins-
sonar snerist fundurinn gersam-
lega gegn verksmiðjustjórninni.
Harðnaði deilan mjög og var verk-
smiðjustjórunum brigslað um ó-
heilindi og svikráð í garð verka-
manna. Var m. a. á þá borið, að
það væri ósatt, að þeir ætluðu að
lækka sitt eigið kaup, heldur
segðu þeir þetta að eins til þess
að blekkja verkamenn. Verksmiðju
stjórnin svaraði ekki þessum æs-
ingaræðum og reyndi á allan hátt
að fá málið rannsakað í ró og
næði. En allri rannsókn var hafn-
að. —
Lauk svo fundinum þannig, að
verkamenn höfnuðu tilboði vérk-
smiðjustjórnarinnar og neituðu
allri kauplækkun.
Deilan færist á annan vett-
vang.
Þegar aílar samningatilraunir
höfðu strandað á Siglufirði komu
stjómendur verksmiðjunnar hing-
að suður til þess að ráðfæra sig
við ríkisstjórnina. Hófst þá jafn-
framt deila í blöðunum.
Alþýðublaðið og önnur blöð sósí-
alista rjeðust á Svein Benedikts-
son og brigsluðu honum um, að
hann væri hjer að eins verkfæri í
höndum útgerðarmanna. Bornar
voru á liann m .a. þær sakir, að
liann þæði mútur frá útgerðar-
mönnum og að hann sæti á svik-
ráðum við verkamenn. Sveinn rjeð-
ist á forsprakka verkamanna og
sósíalista, þ. á m. á Guðmund
Skarphjeðinsson.
Sv. Ben. er talinn allra manna
kunnugastur öllu, er að síldarút-
gerð lýtur. Hann er þaulkunnugur
á Siglufirði og hafði í fóram sín-
um ýms gögn viðvíkjandi fram-
ferði forsprakkanna þar. Hann
skrifaði ætíð undir fullu nafni og
var ekki með dylgjur eða hálfyrði.
í grein Sv. Ben., sem birtist hjer
í blaðinu 29. júní, bar hann mjög
þungar sakir á Guðmund Skarp-
hjeðinsson. ;
Guðmundur hverfur.
Alþýðublaðið skýrir frá því í
gær, að ritstjóm blaðsins hafi
snemma á miðvikudagsmorgun les
ið upp fyrir Guðm. Skarp. í síma
kafla úr grein Sv. Ben. Skömmu á
eftir hafði Guðmundur farið út af
heimili sínu, en kom ekki heim
eftir það. Hafði hann sjest á götu,
en ekki merktu menn neitt óeðli-
legt í hans framkomu. Síðast sást
hann kl. á 1. tímanum, en ekkert
hefir spurst til hans síðan.
Leit hafin.
Kl. 5 síðdegis var hafin leit að
Guðmundi. Var leitað um allan
bæinn, út með firðinum, upp um
fjallið og kring um allar bryggjur.
Tóku 50—60 manns þátt í leitinni
í byrjun.
Næstu nótt var leitinni haldið
áfram og tók nú þátt í henni mik-
ið fjölmenni. Var þá aðallega leit-
að meðfram sjónum og við bryggj-
ur; einnig var farið á bátum út með
Hvanneyrarfjörum. Var leitinni
haldið áfram í allan gærdag og
slætt til og frá í sjónum. En öll
var leitin árangurslaus.
Skrif Alþýðublaðsins.
Það kemur engum á óvart, þótt
Alþýðublaðið hegði sjer skrílslega
að vanda, er það ræðir um hvarf
Guðmundar Skarphjeðinssonar. —
Segir blaðið í gær, að sje Guð-
mundur látinn, þá sje það Sveinn
Benediktsson sem hafi drepið hann.
Þetta rökstyður svo blaðið með
þessum orðum:
„Margir heiðvirðir menn eru
þannig gerðir, að þeir þola flla að
verða fyrir álognum sökum, jafn-
vel þótt heilir sjeu heilsu“.
Árum saman hefir Alþbl. ráðist
með dylgjum og glæpsamlegum
aðdróttunum á nafngreina menn í
andstæðingaflokknum. Má t. d.
minna á árásirnar á Jóhannes Jó-
liannesson fyrv. bæjarfógeta, dr. ,
Helga Tómasson, bankastjóra ís- ‘
landsbanka, forstjóra Kveldúlfs,
Svein Benediktsson o. fl. o. fl.
Sumir þessara manna hafa aldrei
nálægt stjórnmálum eða opinber-
um málum komið. Nú er rjett að
spyrja Alþýðublaðið, hvort hinar
álognu árásir hafi verið gerðar
með það fyrir augum, að reyna að
vinna þannig bug á þessum and-
stæðingum, að þeir hyrfu úr þessu
lífi.
Aðferð Sveins Benediktssonar er
ólík aðferð þeirri, sem skriffinnar
Alþýðublaðsins hafa viðhaft. —
Sveinn gengur hreint að verki.
Hann er ekki með brigslyrði eða
dylgjur, og hann fer ekki í felur.
Hann snýr sjer beint að andstæð-
ingi sínum og ákærir hann fyrir
opnum tjöldum. Hann setur nafn
sitt undir ákæruna og mannorð að
veði. En skriffinnar Alþýðublaðs-
ins vega venjulega að andstæðing-
um sínum úr myrkrinu. Þannig
hafa þeir úndanfarna daga skrifað
hverja nafnlausu níð- og rógsgrein
ina eftir aðra um Sv. Ben. Dylgjur
og Gróu-sögur eru þeirra leiðar-
ljós.
Það er rjett, að síðasta grein
Sv. Ben. var hörð ádeila á Guðm.
Skarplijeðinsson. En þau ummæli
Alþbl., að Sveinn hafi framið
„lævísasta níðingsverkið" í ís-
lenskri blaðamensku, fyr og síðar,
eru ódrengileg og hafa ekki við
minstu rök að styðjast. Hafi ákær-
an á Guðmund verið „álogin“,
eins og Alþbl. segir, þá var vitan-
lega ómögulegt fyrir hann að fá
betri höggstað á Sveini.
Það verður að gera þá kröfu til
þeirra manna, sem gerast leiðtogar
og talsmenn fólksins ,að þeir hafi
lireinan skjöld. Þeir mega jafnan
vera við því búnir, að verk þeirra
verði gagnrýnd og þeir verða að
þola, að sú gagnrýni fari fram
fyrir opnum tjoldum.
Rannsókn nauðsynleg.
Sveinn Benediktsson hafði þ. 27.
júní sent fjármálaráðuneytinu
kæru út af skattgreiðslu Guð-
mundar Skarphjeðinssonar og kraf
ist rannsóknar á málinu. Nú segir
Alþýðublaðið, að ákæra Sveins sje
„mesta og lævísa.st, framda níðings-
verkið á sannleikanum, er enn
hefir sjest í opinbem blaði á landi
voru“. Sje þetta ekki venjuleg
hræsni hjá Alþbl., ætti blaðið að
styðja þá sjálfsögðu kröfu, að
hafim verði rannsókn í málinu.
Það er krafa þessa blaðs, það er
krafa Reykvíkinga og það verður
krafa allrar íslensku þjóðarinnar,
að þetta mál verði nú þegar rann-
söngvara
er í kvöld kl. 9 þarsem
hann er á förum úr
bænum.
Café „Vífill“.
sakað niður í kjölinn og ekki við
i það skilið fyr en allur sannleikur
er kominn í dagsins Ijós.
□agbók.
□ Edda. Lagt af stað frá □
5932729 árd. Mætið stundvíslega.
Veðrið (fimtudagskvöld kl. 5):
Lægðin fyrir sunnan land hefir
færst NA-eftir og veldur nú A- og
NA-átt hjer á landi, allhvassri
vestan lands. Austan lands er
dimmviðri og rigning, sem nær
’vestur yfir Byjafjöll og til Akar-
eyrar. Mun hún breiðast vestur
eftir íslandi norðanverðu í nótt.
Hiti er 11—14 st. syðra, en 4—8 st.
nyrðra. Vindur verður NA-lægur
;um alt land á morgun með rign-
ingu á N og A-landi, en líklega
þurra veðri suðvestan lands.
\ Veðurútlit í Rvík í dag: Stinn-
ingskaldi á NA. Úrkomulaust.
Finnur Jónsson frá fsafirði hefir
óskað þess getið, út af fregn frá
ísafirði er birtist nýlega hjer í
blaðinu, að hann hafi ekki gert
samninga við Steindór Hjaltalín
um afhending síldar og ekki reynt
|að gera samninga við sjómenn á
þeim grundvelli, er fregnin gat um.
I Magnús Guðmundsson dómsmála
ráðherra leggur af stað í dag norð-
tu í Skagafjörð. Per hann snögga
ferð norður, til þess að hafa tal af
kjósendum sínum. Hefir hann boð-
að fund á Sauðárkróki á morgun
og á Hofsós á sunnudag.
Húsbrunar. Þann 27. júní brann
til kaldra kola íbúðarhús Ásgeirs
Matthíassonar í Grímsey. Einnig
kviknaði nýlega í bænum Ytri-
tungu á Tjörnesi; var enginn
heima þegar kviknaði í, en fólk á
næstu bæjum varð vart, við eldinn
og tókst. að slökkva hann.
Slökkviliðið var kallað í gærdag.
Hafði kviknað í tjörukagga hjá
gatnaviðgerðarmönnum, en varð
jekki neitt tjón að.
I Þjórsármótið verður á morgun.
Sumarfríin
og
Egils-öl.
Hveð er betra en SIRIUS-GOSDRYKKIR þegar sólin ætl-
ar að steykja mann?
Ef það er nokkuð, þá væri það líklega helst EGILS-ÖL.
H.f. Olgerðin Egill Skallagrímsson.
Sími 390, 1308.