Morgunblaðið - 22.02.1934, Blaðsíða 2
2
M 0 R G UNBLAÐIÐ
sa
Ctgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk
Rltstjórar: Jón KJartansson,
Valtýr Stefánsson.
Rltstjórn og afgrelBsla:
Austurstræti 8. — Síml 1600.
Auglýsingastjórl: E. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Simi 3700.
Helmasfmar:
Jón KJartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Áml Óla nr. 3045.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.40 á mánuBl.
Utanlands kr. 2.50 á mánuSi-
1 lausasölu 10 aura eintakiB.
20 aura meS Lesbók.
Jón Baldvinsson.
* Jón Baldvinsson bankastjóri
Útvegsbankans hefir, fyrir hönd
Alþýðusambands íslands, skrifað
dómsmálaráðherra brjef, þar sem
hann fer fram á, að ríkisstjórnin
afturkalli þá ákvörðun sína, að
setja Svein Benediktsson í stjórn
Síldarverksmiðju ríkisins k Siglu-
firði.
Er óhætt um, að brjef banka-
stjórans vekur athygli um land
alt. —
Svo kaldlyndir eru þeir Alþýðu-
sambandsmenn, að rifja þar upp
mál hins látna fjelag'a þeirra og
samherja, Cluðmundar lieitins
Skarphjeðinssonar. Mál hans grafa
þeir npp úr þögninni, til þess, að
gera tilraun til að klekkja á
stjórnmálaandstæðingi, og freista,
að spilla með því vinnufriði og
atvinnu manna til lands og sjávar.
Er kaldlyndi bankastjórans enn
furðulegra, þegar þess er gætt, sem
öllum er í fersku minni, að hinn
sviplegi og sorglegi lokaþáttur
deilu þeirra Sveins og Guðm. heit-
' is Skarphjeðinssonar spratt ekki
af því, að Sveinn hefði farið með
rangt mál.
Líklegt var, að með þær endur-
minningar bak við eyrað, hefðu
þeir Alþýðusambandsmenn þann
drenglyndisvott, gagnvart dánum
fjelaga, að lofa málum hans að
hvíla í kvrð grafarinnar.
En þetta reyndist ofætlun, sam-
anber bankastjórabrjefið.
Minnir bankastjórinn lands-
stjórnina þar á, að Sveinn Bene-
diktsson liafi eitt sinn komið til
Siglufjarðar síðan. og ])á Iiafi
..verkamenn flutt hann burtu“.
Þar þykir bankastjóranum. sem
fallið hafi úrslitadómur!!! Sveinn
Benediktsson má ekki til Siglu-
fjarðar koma. segir hann. Verka-
menn hafa þar sýnt mátt sinn.
Þeir hafa sýnt Sveini „handafl"
sitt, tekið hann fastan. flutt hann
á skip.
Bankastjórinn hefir ekkert við
þau úrslit að athuga. Handaflið
ræður, segir hann,
Afleiðing:
Komi óánægðir menn inn í Ut-
Amgsbankann og beri Jón banka-
stjóra Baldvinsson út fyrir þrösk-
uldinn, setji hann frá sjer, þó
ekki væri nema á tröppurnar,
myndi hann, samkvæmt nýaf-
g"rtJddu brjefi til dómsmálaráð-
hon-a. tilkynna landslýðnum, að í
Itveg'sbankann megi hann ekki
koma framar, óánægðir menn, með
krafta í kögglum, hefðu uppkveð-
íð yfir honum dóm „liins sterk-
ara“ og borið liann út.
Svo mikil er þýmenska banka-
stjórans fyrir úrskurðarvaldi |
þeirra sera handaflinu beita.
Kosningalögin nýja II.
Framboðin í kjördæmum.
Landslistar.
Framboðin.
tilkynnir hann það landskjörstjórn
Framboð skulu tilkynt yfirkjör- a^nr en framboðsfrestur er liðinn
stjórn eigi síðar en 4 vikum og 3
dögum fyrir kjördag. Hefir fram-
boðsfresturinn þannig- verið lengd-
ur um 3 daga frá því sem verið
hefir. Er þetta nauðsynlegt vegna
landslistanna, þar sem allir fram-
bjóðendur í kjördæmum geta ver-
ið á landslista.
Framboðum skal fylgja skrifleg
yfirlýsing eigi færri en 12 og eigi
fleiri en 24 kjósenda í kjördæm-
inu, um að þeir styðji kosningu
frambjóðandans. — Hámarkstala
meðmælenda er hjer sett 24, en
slík takmörkun hefir ekki gilt
áður.
A sama hátt skal fylgja fram-
boðslista í Reykjavík meðmæli frá
eigi færri en 100 og eig'i fleiri en
200 kjósendum í Reykjavík. H.jer
er einnig álcveðin hámarkstala
meðmælenda.
Sjerhverju framboði skal fylgja
skiifleg yfirlýsing frambjóðandans
og meðmælenda um það, fyrir
hvern stjómmálaflokk frambjóð-
andixm eða listinn sje fram borinn.
Vanti slíka yfirlýsingu, telst fram-
bjóðandinn eða listinn iitan flokka.
Þetta ákvæði, um það, hvaða
stjórnmálaflokki frambjóðandi til-'
heyri er algert nýmæli, sem leiðir
beint af fyrirkomulagi því, um
skipun uppbótarþing-sæta, sem
stjórnarskráin ráðg'erir.
Landslistar.
Umboðsmenn.
Ákvæðin um umboðsmenn fram-
bjóðanda víð kosningar eru svipuð
og gilt hafa, en talsvert fyllri.
Framboðslista í Reykjavík og
landslista skal t. d. fylgja skrif-
Ieg tilkynning um það, hverjir
tyeir menn sjeu umboðsmenn list-
ans. Fylgi ekki slík tilkynning,
skulu þeir, sem efstir eru á list-
anum, vera umboðsmenn hans.
Framboð úrskurðuð.
Kjörstjórnir koma saman strax
og framboðsfrestir eru liðnir og
úrskurða um gildi framboða.
Þegar landskjörstjórn hefir úr
skurðað, hverjir landslistar verði
kjöri, merkir hún þá með bók-
stöfum, A. B. C. o. s. frv. Stjórn
málaflokkunum er raðað eftir staf-
■ófsröð og fá þeir listabókstafinn
samkvæmt því. (Dæmi: A-Alþýðu-
fl„ B-Bændafl„ C-Framsóknarfl„
D-Kommúnistafl., E-Sjálfstæðis-
fl.).
Landskjörstjórn auglýsir svo
tafarlaust landslistana í útvarpi og
Lögbirtingablaðinu þannig, að
tilgreindur er bókstafur hvers
lista og' nöfn frambjóðendanna í
stafrófsröð.
Prenta skal alla landslistana á
sama blað, hvern við annars hlið.
Fyrir aftan hvern lista skal standa
bókstafur hans og neðan við
TjiindsHstni' skulu tilkyntir lands j flokksnafnið og þar fyrir neðan
kjörstjórn eigi síðar en 4 vikum nöfnin í stafrófsröð.
og 2 dög'um fvrir lcjördag. I’egar vfirkjörstjórnin í Reykja
Landslista s*kal f'ylgja skrifleg ’-vík hefir úrskurðað lista þá, sem
skýrsla um það. hver stjórnmála- l)ar verða í boði. merkir liún list-
flokkur ber hann friun og skal ;ina. Skal þess gætt,, að listi hvers
flokksstjórnin undirrita þá í flokks fái sama bókstaf og lands-
skýrslu. Slik skýrsla ein nægir, j H-sti flokksins.
þegar um stjórninálaflokk er að
ræða, sem átt liefir fulltrúa á
síðast liáðu Alþingi, eða náð hefir
1000 atkvæðum við síðustn al-
Jiingiskosningar, þar af' a. m. k.
20% greiddra atkvæða eða, 500
at.kvæðmn í einu og sama kjör-
dæmi.
Ef stjórnmálaflokkur uppfyllir
ekki fyrgreind skilyrði. skal hann
láta fylgja sínum landslis-ta skrif-
leg meðmæli t'rá eigi færri en 500
kjósendum, þar af a. m. k. 20%>
kjósenda á kjörskrá eða 250 kjós-
enda í einu og sama kjördæmj.
Ekki má flokkur bera fram
nema einn landslista.
Á landslista skulu vera nöfn
frambjóðenda flokks í kjördæm-
um, þó eigi fleiri úr einu kjör-
dæmi en kjósa á. Sjeu frambjóð-
endur floltksins fleiri í einbverju
cjördæmi. sker flokksstjórn fir
hverjir skulu teknir á landslista.
Nöfnum á landslista skal raðað
eftir stafrófsröð.
Flokksstjórn er heimilt að láta
fylgja landslista sínum skrá yfir
frambjóðendur í þeirri röð er hún
óskar, að ]).eir hljóti uppbótat'-
þipgsæti.
Frambjóðandi getui' afsalað sjer
í'jetti til sætis á landslista, og
Sjeu fleiri en einn listi boðnir
fram í Rvík fyrir sama stjórnmála
flokk, skvvlu þeir þannig merktir:
A, AA, B, BB, C, CC o. s. frv. eftir
þeirri röð, sem þeir berast kjör-
st.jórninni. Utan flokka listi slcal
merktur á eftir flokkslistum.
Yfirkjörstjórnir v kjördæmum
ut.an Reykjavíkur úrskurða fram-
boð hver í sínu umdæmi á sama
hátt og nvv tíðkast.
Meira.
Miklas forseti
hefir í hyggju að segja af sjer
BerKn, 21. febr. FÚ.
Franska frjettastofan „Informa-
tiona“ flytur þá freg'n frá Vín,
að Miklas forseti Austurríkis hafi
í hyggju að segja af sjer, og muni
ástæðan vera sú, hve mjög hann
harmar blóðsúthellingarnar og af-
tökurnar í Austurríki, Frjettastof
an segir, að ef til þessa komi,
muni Dollfuss verða forseti.
Hernaðarástandið afnumið.
London. 21. febr. FÚ.
, Dollfuss hefir lýst.yfir því í dag; aðaldeilumálin til hliðar vvm stvvnd-
að hernaðarástandið í Austvvvríki arsakir.
verði afnumið á morgun. ! ________________
larðarfOr DIDerts koniines
fer fram f deg.
Mikil viðhöfn.
LRP 21. febr. FÚ
Til Brússel eru í dag komnir
fulltrúar frá svo að segja öllum
löndum Evrópu og fjölmörgum
löndum utan álfvvnnar, til þess að
verða viðstaddir jarðarför Alberts
ltonungs. Er talið að þar muni
verða viðstaddir, 10" konungar og
konungs fnlltrúar auk margra
mannara tíginna manna. Flæmsk
sendinefnd, sem komin var til þess
að vera viðstödd jarðarför kon-
vvngs, og' valdatöku Leopolds krón
prins, hefir horfið heim á ný, og'
talið sjer móðgun gera með því,
að ræðvvr oær, sem fluttar vorn
vfir Hkbörum konungs í dag,
vorvv einvvngis fluttar á frönskvi.
London 21. febr. FÚ
Bretakonvvngur hefir sent sam-
viðarboðskap sinn og þingsins til
ríkiserfingjans í Belgíu, hertoga
af Burgund. — Jarðarför Belgíu
konungs fer fram á morgún nveð
mikilli viðhöfn og að viðstöddu
mörgu stórmenni. Við jarðarförina
verða einnig innlendar og erlend-
ar hersveitir, og flugvjelar munu
svífa yfir líkfylgdinni, og svæði
því, er hún fer um. Minningar-
guðsþjónustur verða haldnar víða
í höfuðborgum álfunnar á morg-
un, m. a. í London og Verða þar
viðstaddir ýmsir höfðingjar.
Togari
nær strandaður hjá
Grindavík.
Grindavík, miðvikudag.
I morgun um kl. vaknaði
Þorvaldur Klemensson bóndi á
Járngerðarstöðum og leit vit til
veðurs. Sá hann þá skip alljósa
alveg inni í brimgarðinum og
hugði að það mundi strandað.
Klæddi hann sig í snatri og hljóp
v'vt í svonefndan Sölfhól til a.ð
skygnast betur eftir skipinu.Láþað
vá enn kyrt í brimgarðinum hjá
flúðinni þar sem togarinn „Ása“
strandaði hjerna vvm árið. Þorvald-
ur flýtti sjer nú þang’að og sá
:>á að þetta var togari, en þekti
Ivann ekki. Var togarinn þá að
snúa sig út úr brimgarðinum og
komst á brott. Ekki sá Þorvaldur
hvort liann mnndi hafa tekið niðri
skerjunum. en hitt sá hann, að
skrúfan var altaf upp úr sjó milli
ólaganna. Telnr liann að ekki hafi
mvvnað nema svo sem lengd skips-
ins að það hefði strandað þarna.
Afvopnunarmálin.
Eden á tal við Hitler.
Berlín, 21. febr. FÚ.
Anthony Eden, konungleg'ur inn
siglisvörður Breta hafði fund með
v. Nevvrath utanríkisráðherra í
Eden.
^ ! Belín í gær. Viðstaddur var einn-
Stjórnmalin <1 Spani.iig Blomberg ríkisvarnarráðherra.
Síðar um daginn fór Eden ásamt
Neurath á fund Hitlers, og ræddu
Þingftokkur snýr baki
við stjórninni.
þeir saman um afvopnunarmálin í
sambandi við þýsku tillögurnar
um þau efni, og hinn nýútkomna
- . ..... . .. boðskap breskvv st.tornarmnar og
I tvrsta. skittv siðan nuverandi &
Madrid, 21. febr.
jóðþing kom saman greiddi Gil.
Robles og' flokkur hans í gær at-
kvæði gegn ríkisstjórninni. — Ljet
hann svo um mælt í viðtali við
Tnited I’ress í gær að flokknrinu
nvundi framvegis fara sínu fram á
lingi, án tillits t.il annara flokka,.
taka einvörðungú tillit til
stefnuskrár sinnar í síðustvi kosn-
íngvvm. en hætta allri samvinnu
við aðra i'lokka.
Konungssinnar hafa boðið öðv-
um hægriflokkum að vinna saman
að sameiginlegri stefnuskrá í þing-
málvvm. en Lerroux vinnur að því.
fórvv þær umræður mjög vinsam-
lega. fram.
í Englandi vekur för Edens til
Berlínar allmikið umtal og eru
ensku blöðin vongóð um góðan ár-
angur af fvvndum hans með Hitler.
Viðskiftahömlur
Dana.
Kalundborg 21. febr. FÚ.
Hert hefir verið á ýmsum á-
kvæðvvm dönsku gjaldeyrisreglu-
gei'ðarinnar, svo að nú þarf g'jald-
ð samkomulag náist um, að leggja eyrisleyfi til innflutninga vissrar
vörutegundar, sem ekki hefir áður
þurft, t. d. vissra vjela. skipa,
eimvagna o. fl.