Morgunblaðið - 14.01.1936, Blaðsíða 3

Þrigjndaginn 14. jan. 1936.
MORGUNBLAÐIÐ
A VALDI SAMHERJANNA.
„Um ýmislegt í sambandi við
ættjarðarást" Jónasar Jónssonar.
EFTIR ÓLAF THORS.
'C’ ULLTRtJ AR Sjálfstæðis-
flokksins í utanríkismála-
nefnd hafa sagt slitið samvinnu
í nefndinni vegna þess að einn
af stuðningsmönnum ríkis-
stjórnarinnar, Jónas Jónsson al-
þm., hefir gert tilraun til þess
að gera að. rógsmáli á hendur
Sjálfstæðisflokknum ákvarðanir
á sviði utanríkismálanna sem
teknar voru og samþyktar hafa
▼erið með samhljóða atkvæðum
allra ráðherranna, allra nefnd-
armanna í utanríkismálanefnd
«g allra alþingismanna.
Ástæðan fyrir því að Sjálf-
stæðismenn töldu sig tilneydda
að láta þetta athæfi varða sam-
▼innuslitum í nefndinni, er sú,
að Sjálfstæðisflokkurinn, jafnt
og aðrir flokkar í landinu,
stendur að því leyti varnarlaus
gegn slíkum rógi, að gögn máls-
ins er venjulega ekki hægt að
leggja fram nema bregða trún-
aði við aðrar þjóðir, en af því
stafar Islendingum m. a. sá
▼oði, að fyr en varir kemur að
því að viðskiftaþjóðirnar virða
ess als ekki viðtals, og er hreint
ekki kvíðalaust að sá voði sje
þegar að færast óþægilega
naerri.
Verslunar- og viðskiftamálin
▼ið Spán hafa alveg sjerstak-
Iega verið gerð að rógsmáli á
hendur fyrv. forsætisráðherra,
Ásgeiri Ásgeirssyni, og Richard
Thors. Er Ásgeir Ásgeirsson,
svo sem kunnugt er, í annari
heimsálfu, og er stundin þess
vegna að því leyti vel valin
til að bera hann æruleysissök-
nm, þó sjálfsagt verði það nokk
urt undrunarefni, að Jónas Jóns
son skuli telja sjer fært að vega
þannig aftan að gömlum starfs-
bróður í ríkisstjórn íslands og
margra ára flokksbróður, úr
því árásarefnið hefir verið á
hans vitund frá því í ágústmán-
uði 1934, og úr því hann þá
lagði samþykki sitt á Öll máls-
atriðin, og úr því að hann sjálf-
ur var meðal þeirra sem í nóv-
embermánuði 1934 áttu frum-
kvaeði að því að tryggja íslend-
ingum að þessir sömu samning-
ar, er hann nú gerir að árásar-
efni á sinn gamla starfsbróðir,
fengust endurnýjaðir óbreyttir
með öllum fríðindum og kvöð-
um sem þeim fylgdu.
Jeg hefi krafist þess að ráð-
herra utanríkismálanna, Harald
ur Guðmundsson, gerði annað
tveggja að berja niður þenna
róg eða að láta fram fara rjett
arrannsókn yfir aðiljum máls-
ins, og þá fyrst og fremst fyr-
▼erandi og núverandi ríkis-
stjórn og þeim Sveini sendi-
herra Björnssyni, Magnúsi Sig-
urðssyni bankastjóra, Helga P.
Briem fulltrúa, Richard Thors
ffamkvæmdastjóra og Helga
Guðmundssyni bankastjór'a, en
j þessir menn gerðu allir sameig-
í ijnlega tillögu til ríkisstjórnar-
i . . .
ínnar um sammngmn, og voru a
einu máli um öll þau atriði sem
nú er reynt að nota til rógs á
hendur einstökum mönnum úr
þessum hóp.
Ráðherrann hefir kosið að
þegja. Mun hann telja að þögnin
geri að því leyti sama gagn og
bein mótmæli gegn róginum, að
þjóðin skilji hana á þá leið, að
hann hafi undan engu að kvarta
og engar sakir að bera á stjórn-
! málaandstæðinga sína, og má
vera að þetta sje rjett skilið,
jafn óvægin og stjórnmálabar-
^ áttan hjer á landi er orðin.
I Jónas Jónsson hefir nú á ný
hafist handa um rógsiðjuna, en
jeg mun halda fast við þá á-
kvörðun að ræða þessi mál ekki
við hann. Læt jeg nægja að
skýra frá því, að hið svonefnda
Gismondi-mál er stjórnmála-
flokkunum með öllu óviðkom-
andi. Ér þar um að ræða samn-
ing sem allir 5 stjórnendur
Sölusambands íslenskra fisk-
framleiðenda töldu til hags-
bóta að gerður væri við fjelagið
E. Gismondi & Co. í Genúa, í
því skyni að hindra að nefnt
fjelag ryddi fiski frá Noregi,
Færeyjum og New-Foundland
braut á ítölskum markaði, og
stofnaði þannig til harðvítugrar
samkepni, og verðfalls á íslensk
um fiski. Veit jeg ekki til að
nein leynd hafi hvílt á því
máli, þó Jónas Jónsson auðvitað
brjáli þar allan sannleika, sem
í öðru. En um öll málsatriði í
viðskiftasamningum ríkisstj órn-
ar íslands, bæði fyrverandi og
núverandi, við aðrar þjóðir, er
það að segja, að öllu er snúið
í hendi eftir því sem höfundur
telur sjer henta til rógs og
blekkinga. Eru ádeiluatriðin
ýmist með öllu úr lausu lofti
gripin, eða grundvölluð á sam-
þyktum sem ádeilumaðurinn
sjálfur hefir staðið að, lagt
samþykki sitt á eða verið meðal
frumkvöðla að, samtímis eða á
undan sumum þeirra er hann
nú aðallega deilir á og vill
leggja ábyrgðina á, eins og t. d.
mjer.
Hinsvegar vil jeg út af marg-
endurteknum tilraunum þessa
manns til þess að gefa í skyn
að jeg eða aðrir Sjálfstæðis-
menn standi á einhvern hátt
höllum fæti í þessum málum,
hjermeð lýsa yfir því, að óski
einhver ráðherranna eða ein-
hver stjórnarliða í utanríkis-
málanefnd, annar en Jónas
Jónsson, að ræða þessi mál op-
inberlega mun jeg taka upp
þær umræður við hvern þeirra
sem er og á hvaða vettvangi
sem þeir kjósa sjer. Vilji hins-
Framh. á 6. síðu,
20g
MINNA RAFMAGN
Baldwin styður
Mac Donald
TD ALDWIN forsætis-
^ ráðherra Breta hef-
ir ritað kjósendum í
Rossand Cromarty kjör-
dæmi opið brjef og skor-
ar á meðlimi sambands-
I REYjGJAVIK!
Dregið úr rafmagn§§pennunni
frá Eltiffmársiöðiniii S S
vegna vatn§§kort§J f
flokkSinsaðStyðjakosn:EINS°G skýrf hefil' Verið frá hjer 1 WaðT’
ingu Macolm Mac Don
alds.
Er hann í kjöri af hálfu frjáls
lynda flokksins, og studdur af
þjóðstjórninni.
Randolph Churchill er hinn
opinberi frambjóðandi skoska
sambandsflokksins, en nýtur
ekki stuðnings íhaldsmanna,
þrátt fyrir það, þótt hann sje
meðlimur flokksins.
Mannheldur Is á Skerjafiröi.
Myndir teknar í Skerjafirði í gær.
T FROSTINU, sem verið hefir
undanfarið hefir Skerjafjörð
lagt, svo að nú er hægt að fara
fótgangandi yfir fjörðinn, milii
Skildinganess og Álftanes*
Mörg skip, bæði línuveiðarar
og togarar liggja á firðinum, og
fara menn fótgangandi um borð í
þau. Olíuskip Shellfjelagsins,
Skeljungur liggur á firðinum um
200 metra frá landi.
Skipið átti að fara í gær með
olíufarm til Akraness, en komst
ekki út úr firðinum vegna þess
að skipið var frosið inni. Skelj-
ungur tók kol í gær og voru þau
flutt á sleðum frá Shellbryggj-
unni að skipshlið.
Blaðamaður frá Morgunblaðinu
fór iit á Skerjafjörð í gærdag og
tók nokkrar myndir.
Myndirnar.
Á efstu myndinni sjest einn
kolasleðinn og er verið að láta á
hann kol við Shellbryggjuna. Á
neðri myndinni, til vinstri, sjest;
suður yfir fjörðinn, skipið, sem
sje'st á myndinni er togarinn Eg-
ill Skallagrímsson; á myndinni til
hægri sjest Skeljungur í ísnum.
^ er nú svo korilið, vegna langvarandi þurka
og frosthörku, að rafmagnsstöðin við Elliðaárnar
hefir ekki nóg vatn.
Vegna vatnsskortsins verður því að draga úr
spennunni frá stöðinni sem svarar 20%.
Afleiðingin verður, að ljósin verða daufari,
suðu- og hitunartæki fá minni straum, og mótor-
ar, sem knúðir eru með rafmagni, fá minna afl
og þurfa því meiri aðgæslu.
i Eins og menn muna, varð all-
tilfinnanlegur vatnsskortur í
Elliðaánum haustið 1923, en
það var þá sem „haustrigning-
arnar“ brugðust, eins og kunn-
ugt er.
SkJf) eru frosin 8,r Það var upp ur Þessum vatns-
skorti, að rafmagnsveitan rjeð-
inni i í§num ; ist í að gera hina miklu uppi-
stöðu á Elliðavatnsengjum, til
Og konnast þess að safna þar vatni, sem
grípa mætti til í langvarandi
þurkum.
Nú hefir ekki komið dropi
úr lofti, að heitið geti, síðan í
byrjun desember, en hinsvegar
haldist langvarandi frosthörk-
úr, sem hafa orsakað það, að
vatnið hefir minkað stórlega,
bæði í uppistöðunni á Elliða-
vatnsengjum og í ánum sjálfum.
Samkvæmt upplýsingum, sem
Morgunblaðið hefir fengið hjá
Steingrími Jónssyni rafmagns-
stjóra, er nú svo komið,
að vatnsforðinn á Elliðavatns-
engjum er að mestu tæmdur.
Er því ekki annað vatn að
hafa, en renslið í Elliðaánum,
en það er ca. 80% minna, en
rafmagnsstöðin þarf, til þess að
geta fullnægt notkuninni í bæn-
um, eins og hún er nú.
Þess vegna, segir rafmagns-
stjóri, verður að draga úr
spennunni um ca. 20%.
lagður lengi? spyrjum vjer. _J;ieHvaða áhrif hefir þetta?
ekki út úr
firöiiium.
■ • ■ -v ■. f--±Aon\
Á skíðum á Skerjafirði.
Yfir rjúkandi kaffibolía hjá
brytanum á Skeljungi var rætt
um ísinn á Skerjafirði.
— Hefir fjörðurinn verið ísj
Nei. Það mun hafa v
ve|ið á
^ spyr tíðindamaður Morgun-
j föstudaginn, að hann lagði. fyrstjíTgiaðsins rafmagnsstjóra.
jvar svarið. En ísinn varð^kki! Þau, segir rafmagnSStjóri, að
mannheldur fyr en í gær. Það er ljósin verðj daufarl. einnig þau,
að segJa * laugardagi%> ‘%ð 8uðu. og hitunartæki fá
skipverjar hjeðan á skíðum í land. minna rafmagn og verða því
Á skíðum ? i seinvirkari. Þetta ' kemur alt
Já, þeim þótti ísiithékki fram { minn{ rafmagnseyðslu
nógu traustur, svo þeir !hj«ggu Kjá notendum.
sjer út skíði til að geta kbmlst í
land og það gekk alt slýfeálaust.
Nú er ísinn orðinn svo traustur,
að hægt er að ganga um fjörðinn
þveran. • - .»<
1 gærmorgun var um 1*1 stiga
frost í Skerjafirði. tmnöía!;
ul. .
Einar Ásmundsson, cand^jur.,
var meðal farþega á „IJrlifiing , _ _ , .
Alexandrine“ til AkureyraV í gær- Yfirleitt þarf að hafa mein
kvöldi. Einar tekur nú við rit- aðgæslu við mótorana, vegpa
stjórn „íslendings“ á Akureyri af Þessarar lækkunar á spennunni.
Gunnl. Tr. Jónssyni, sem .ljet af ( — Buist Þjer við frekari að-
því starfi um áramót. 1 i : Framh. á 6. síðu.
En hvaða áhrif hefir þetta
fyrir iðnaðinn, sem notar raf-
magnsmótora við iðnaðinn?
— Mótorar, sem knúðir eru
með rafmagni, fá minna drátt-
armagn við hina minkandi
spennu. Er því nauðsynlegt að
leggja ekki of mikið á mótor-
ana, því við það geta þeir hitað
sig um of. —