Morgunblaðið - 17.12.1940, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 17. des. 1940.
Tilkynning
um atkYæðagreiðslu
6 Verkamannaf|elaginu Dagsbrún.
Stjórn Dagsbrúnar hefir ákveðið að láta fara fram
allsherjaratkvæðagreiðslu í fjelaginu um svo hljóðandi
tillögur:
Verkamannafjelagið Dagsbrún heimilar stjórn
fjelagsins, að hefja vinnustöðvun frá og með
1. janúar 1941, ef samningar milli Dagsbrúnar
og vinnuveitenda, um kaup og kjör verkamanna,
hafa ekki náðst fyrir þann 23. þ. m.
Verkamannafjelagið Dagsbrún ákveður, að fje-
lagið verði utan Alþýðusambands íslands þang-
að til kosið verður sambandsþing samkvæmt
, hinum nýju lögum sambandsins, þar sem fje-
lagið fær eigi fyr nein áhrif á, hvernig stjórn
sambandsins er skipuð og störfum þess verður
háttað, enda verði fjárskifti Alþýðusambands-
ins og Alþýðuflokksins leyst á viðunandi hátt.
En jafnframt lýsir fjelagið sig reiðubúið til
samstarfs á jafnrjettisgrundvelli við önnur
verkalýðsfjelög.
Verkamannafjelagið Dagsbrún samþykkir þá
ákvörðun trúnaðarráðs, að víkja þeim Jóni
Rafnssyni, Njálsgötu 16 og Sveini Sveinssyni,
Grundarstíg 2 úr fjelaginu, fyrir óeirðir þær,
er þeir voru valdir að á fjelagsfundi 10. nóv.
1940. En jafnframt samþykkir fjelagið, að þeir
skuli njóta fullra vinnurjettinda í allri dag-
launavinnu. r
Atkvæðagreiðslan fer fram í Hafnarstræti 21 á föstu-
dag, laugardag og sunnudag 20.—22. þ. m., og stendur yf-
ir tvo fyrstu dagana frá kl. 10 f. h. til kl. 10 e. h., á sunnu-
daginn frá kl. 10 f. h. til kl. 11 e. h.
Þeir fjelagsmenn, sem eru skuldlausir við fjelagið
fram að árinu 1940, hafa kosningarrjett, en aðrir ekki.
Kjörskrá liggur frammi á skrifstofu fjelagsins í AI-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu á miðvikudag og fimtudag
næstkomandi frá kl. 1-^-7 e. h. báða dagana.
STJÓRNIN.

Kaupft og sel allskonar
verObrjef og fasteignftr.
TU viðtals kl. 10—12 alla virka daga og endranær eftír
aamkomulagi. — Símar 4400 og 3442.
GARÐAR ÞORSTEINSSON.
Bókin fyrir
Bridge-iðkendur
Kristín Norðmann; Bridge-
bókin. Þættir úr kerfi Cul-
bertsons. Reykjavík 1940.
Pess munu fá dæmi, að nokk-
urt spil hafi náð jafn skjót-
um og almennum vinsældum og
kontraktbridge nú á síðari árum.
Liggja þar að ýmsar orsakir, sem
hjer verða eigi raktar. Læt jeg
mjer nægja að benda á þá veiga-
mestu, sem runnin er undan rifj-
um hinnar rökrjettu hugsunar,
sem tengd er eðli spilsins og bygg
ingu.
Samhliða vaxandi vinsældum og
útbreiðslu spilsins hafa smátt og
smátt myndast ýmsar hefðbundn-
ar venjur um aðferðir sagna og
spils, en aðrar teknar að erfðum
frá eldri spilum, einkúm whist.
Snilíingar, sem mikilli leikni hafa
náð, sömdu síðan heilsteypt sagn-
kerfi, bygð á langri reynslu og
með hliðsjón af líkindareikningi.
Hingað til landsins barst þetta
spil, kontraktbridge, fyrir nokkr-
um árum og hefir átt miklum vin-
sældum að fagna, einkum hjer í
Reykjavík. Mjög hefir borið á
því, að menn spiluðu hjer hver
eftir sinni „kokkabók“ og er í
sjálfu sjer ekkert við því að
segja og jafnvel eðlilegt á byrj-
unarstigi. Hitt má hinsvegar full-
yrða, að betri árangri má ná með
því að tileinka sjer eitthvert
þeirra sagnkerfa, sem almenna
viðurkenningu hafa hlotið. Ekki
einvörðungu vegna þess, að þau
eru betri, heldur veita þau og sam-
eiginlegan hugsanagrundvöll og
samræmdar forsendur sagna, en
slíkt auðveldar mjög samstarf og
samtal spilanna.
Fyrir skömmu kom hjer út í
Reykjavík bók, sem fjallar um
þessi efni og nefnist Bridgebólt-
in, eftir frú Kristínu Norðmann,
éinn kunnasta bridgespilara þessa
bæjar. Hefir frúin valið sagn-
kerfi Culbertsons, sem hún hefir
kent hjer í bænum nokkur und-
anfarin ár.
Bókin er í fimm aðalköflum,
fyrstu tveir um undirstöðuatriði
og sagnkerfi sjálfs, næstu tveir
um ýmsar spilareglur, en síðasti
kaflinn um lög spilsins og sið-
venjur. .
Höfundur gefur glögt yfirlit
yfir sagnkerfið, þar sem aðalat-
riðin eru skýrt fram dregin, en
stiklað á aukaatriðum. Fjöldi
dæma gera bókina greiða aflestr-
ar og skýra efnið vel.
Jeg álít, að bók þessi fullnægi
að svo stöddu prýðilega vel þeirri
þörf, sem var á handhægri ís-
lenskri námsbók í kontraktbridge.
Yil jeg eindregið benda öllum
bridgeiðkendum, sem góðum ár-
| angri vilja ná, á að kynna sjer
hana. Geta jafnt byrjendur og
þeir, sem lengra eru komnir, lært
mikið af því, að lesa þessa bók
með athygli.
Bókin er 48 bls. að stærð og
snotur að ytra frágangi.
Árni Snævarr.
Bækurnar
fyrir börnin
Árni Óla og Atli Már:
Ljósmóðirin í Stöðlakoti.
Trölli.
Sæmundur fróði (Endur-
sagðar þjóðsögur).
Útg. Isafoldarprentsm.
T-»að er ekki sama hver tal-
ar“, sagði Gröndal forð-
um, og hneyksluðust skilnings-
sljóir menn á þessum orðum
skáldsins. — Það er ekki sama
hver skrifar, kom mjer í huga,
er jeg las æfintýrin hans Árna
Óla með hinum fallegu teikn-
ingum AtlaMás, og endursagnir
um Sæmund fróða. (Teikningar
eftir Jóhann Briem). Eins og
hressandi og hreinn fjallablær
koma þessar ævintýrabækur inn
í molluloft hálfútlendra barna-
bóka, sem eru, margar hverj-
ar, svo vesælar efnis síns og
málfars, að þær fara hiklaust
inn um annað eyrað og út um
hitt.
Það er löngu vitanlegt, að
Árni Óla er góður íslensku-
maður og hefir skrifað skemtl
legar og fróðlegar blaðagrein-
ar um fjölbreytt efni. En þetta
er í fyrsta skiftið, sem hann
skrifar beinlínis fyrir „yngstu
lesendurna“. Hefir honum tek-
ist það svo vel, að eldri sem
yngri geta haft ósvikna ánægju
af að lesa, og allir, sem unna
íslensku máli, og íslenskum stað
háttum, hljóta að verða honum
þakklátir fyrir þessa frumsmíð,
er hefir tekist svo mæta vel.
„Oft var þörf, en nú er nauð-
syn“, að beina ást og athygli
íslenskra barna að því, sem er
þjóðlegt og vekja ábyrgðartil-
finningu þeirra fyrir móðurmál-
inu. Verður það einmitt einna
best gert með því, að fá þeim
í hendur bækur, við þeirra hæfi,
skrifaðar á hreinni og ómeng-
aðri íslensku — og sje efni bók-
anna bæði ramíslenskt og svo
ljett og vel með það farið, að
börnin festi sjer það ósjálfrátt
í minni, hugsi um það og hafi
það um hönd aftur og aftur, uns
það er orðið eitt með þeim sjálf-
um. — Fyrir þessu mun Árni
Óla hafa gert sjer fulla grein
og skrifar nú þessi æfintýri af
umhyggju fyrir íslensku máli og
þjóðlegum æskufræðum. Hon-
um mun og vera í blóð borin
löngun til þess, að segja sögur,
Ýmsir ættingjar hans hafa verið
með afbrigðum næmir, minnug-
ir og sagnfróðir menn, er var
það meðfætt að tala fagurt mál
og hafa unun af því, að fræða
aðra. Svo er sagt, að einn þeirra
gömlu garpa kynni heilar bæk-
ur utan að og læsi þær upp úr
sjer, öðrum til skemtunar. Mun
þeim feðgum, Árna Óla og Atla
Má kippa í kyn sitt. — Hafi
þeir þökk og virðingu að laun-
um sinna fallegu ævintýra, og
endursagna um þjóðardýrðling-
inn, Sæmund fróða.
Unnur B. Bjarklind.
Björn Þorsteinsson
bryggjuvörðnr
Islenskustu barnabækurnar
eru Trölli, Ljósmóðirin í Stöðla-
koti og Sæmundur fróði.
F. 16. ág. 1884. D. 9. maí 1940.
Ur lestinni týnast nú langferðamenn,
sem leið áttu meö oss um veginn,
og fleiri til áfangans förum vjer senn,
þá friðsælust hvíld verður þegin.
Þótt hrygöist mín lund, er jeg frjetti’
um þá för,
að farinn þú værir a.f jörðu,
þýgleðst jeg nú, því að þíngerbreyttust
kjör,
þjer granda’ ekki átökiu hörðu.
Þín minning í huga mjer lir’r, sem ljós,
er lýsir á torfærum vegi,
í æsku, sem drengur mitt eignaðist hrós
það entist að síðasta degi.
i
Frá æskunnar tíð, man jeg atvikin smá,
sem okkur að gleðinni leiddu,
í umhverfi fábreyttu örfaðist þrá,
til atorku’ er hugina seiddu.
En síðan við hjeldum í sitthvora átt,
mót sólbjörtum vonanna löndum,
jeg fór mína leið, og þú fjarlægðist
brátt,
er fórstu að ókunnum ströndum.
En aftur þó samleið við áttum og þá
var endurheimt vináttan hreina,
og glaðværðin óþvinguð glitraði’ á brá,
þótt gæfist oft sitthvað að reyna.
En altaf var prúðmenskan aðalsmark
þitt,
og einlægnin hugsanir prýddi,
en þróttmeira karlmenni hef jeg vart
hitt,
þig hugrpýðin . látlausa skrýddi.
Hvort sigldirðu fleyji um svellandi haf,
eða sintirðu störfum í landi,
var hugþekk þjer vinnan oggleðina gaf,
þig gat ekki bugað neinn vandi.
Þótt mótvindur bljesi og næddi um
stund,
og mörg væru erfið þín sporin,
þá geislaði frá sjer þín glaðværa lund,
sem glitrandi döggin á vorin.
Þín umhyggja brást ei, í ástvinarann,
þú alt vildir bæta og prýða,
til athafna móður í brjósti þjer brann,
þú barðist við þrautir án kvíða.
Nú dagsverki’ er lokið hjá dáðrökkum
hal,
um drengskap þinn minningin geymist,
og fyrri en varði, þó f jellir í val,
er fullvíst, þín myndin ei gleymist.
En ástvinir sakna, því autt er þitt
skarð,
og eins gerir vinanna fjöldinn,
þú frægan með atorku gerðir þinn
garð,
og gekst burtu með fágaðan skjöldinn.
Nú fagnar þinn andi á fjarlægri strönd
í frelsisins sólbjarta landi,
þar starfa mun áfram þinn hugur
og hönd,
því hverskonar leystur er vandi.
Þ. E.