Morgunblaðið - 20.06.1941, Blaðsíða 3
3
Föstudagur 20. júní 1941. MORGUNBLAÐIÐ
Þjóðin verður að
fylgjast vel með
dýrtíðarmálunum
Alt vellur á fra
kvæmdinni
DÝRTÍÐARFRUMVARPIÐ var að lokum sam-
þykt í þeirri mynd, er neðri deild gekk frá
því við 2. umræðu. Vegna þess, að hjer er um
að ræða mál, sem mjög varðar allan almenning í landinu,
þykir rjett að skýra það nánar en gert hefir verið.
Aðalmarkmiðið með þessari löggjöf er að reyna að hafa hemil
á dýrtíðinni. Til þess að ná því marki, eru hugsaðar þvær leiðir í lög-
unum.
Söngför „Geysis66
hin glæsilegasta
Kveðjuhljómleíkar kvöld
Samtal við Þorstein Þorsteinsson
formann kórsins
SÖNGFÖR karlakórsins „Geysis“ frá Akureyri
hingað til Reykjavíkur hefir orðið hin glæsileg-
asta og sannkölluð sigurför.
Hefir kórinn og hinn smekkvísi stjórnandi hans, Ingi-
mundur Árnason hlotið hina bestu dóma og skapgð höfuð-
staðarbúum ágæta skemtun.
Er tónlistarlífi Akureyrar hinn mesti hróður að því, að svo
samstiltur og þjálfaður karlakór sem Geysir er, skuli koma það-
an. Cg Reykvíkingar hafa kunnað að meta komu hinna góðu
gesta. Síðasti samsöngur Geysis verður í kvöld.
.'•Tjrgunblaðið átti í gærkvöldi tal við formann Geysis, Þor-
stein I’;>rsteinsson byggingarmeistara um förina og dvölina hjer
Önnur leið.in snýr aðaílega að
erlendu vörunni, þar sem stjórnr
inni er veitt heimild til ýmsra
ráðstafana, sem miða beinlínis að
því, að lækka verð brýnustu
neysluvöru.
Þær ráðstafanir, sem stjórnihni
eru hjer heimilaðar, eru:
1. Að ákveða farmgjöld áf vör-
um, sem fluttar eru til landsins
með íslenskum skipum og þéim
skipum, sem íslendingar liafa á
leigu til ákveðins tíma. (2. gr.)
2. Að fella njður til ársloka
1942 tollá’af: baunum, ertum,
línsum, hveiti, rúg, rís með hýði
eða án hýðisp byggi. höfrum,
inaís Og amiari ómalaðri koim
víirumjöli; úr hveiti, úr rúgi,
úr rís, úr byggi, iir höfrum, ú1'
maís og öðru ótöldu; grjónum:
úr hveiti, úr byggi; úr liöfrum,
úr rís og önnur ótalin.
3. Að lækka um helming til árs-
lolca 1942 tolla af: sykri, strá-
sýkri, höggnum syltri (molá-
sykri), sallasvkri (flórsvkri),
púðurs^kri, steinsykri (kandís)
Og toppasykri.
Hin leiðin snýr meir að inn
lendu vörunni. En til þess að ní
þar árangri, þarf fje að vera til
umráða, til þess að bæta fram-
leiðéndum upp verðið, ef að þeir
fá ekki framleiðslukostnaðinn
greiddan með því vérði, sem á-
kveðið er á vöru þeirra.
Ríkisstjórniu fær og mikla fjár-
fúlgu í þessu skyni. Heimildif
þær, sem stjórnin fær til fjáröfl-
unar eru þessar;
1. 5 miljónir kr. af tekjujn rík-
issjóðs á yfirstandandi ári. (4. gr.'
2. Híin má méð reglugerð leggja
sjerstakt útflutningsgjald á ís-
lenskar afúrðir. Má gjaldí þetta
véra alt að 10% af foh-verði var-
anna. Gjaldið má vera mismun-
andi hátt af hinum ýrnsu vörúm,
miðað við framleiðslukostnað og
söluverð varanna. Einnig má al-
veg undanþiggja þær vörur, er
seljast undir framleiðslukostnaði.
(5. gr.)
3. Þá^ er stjórninni heimilt að
innheimta tekju- og eignarskatt
álagðan á þessu ári með 10% á-
lagi. (6.# gr.)
4. Loks er stjórninni heimilt
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Hferaðslæknír-
ínn í Hesteyrar-
hferaðí slasast
tíl bana
að sorglega slys vildi til 4
Hesteyri þann 16. þ. m., að
hjeraðslæknirinn, Axel Dahlmann
fjell niður stiga í húsi sínu og
beið bana af.
Mun hanii hafa komið niður á
liöfuðið og hlotið af fallinu á-
verka þann. sem varð honum að
bana.
Axel Dahlmajm var ungur mað-
ué, einum degi betur en 37 ára.
TTáffri var sonur Jóns Dahlmann
Ijósmyndara í Reykjavík og Ingi-
bjargar konu lians. Tók hann em-
bættispróf í læknisfræði hjer vio
Háskólann . í byrjun ársins 1939,
en var skipaður hjeraðslæknir í
Hesteyrarlæknishjeráði í septem-
ber s.l. og hefir verið þar síðan.
Ilafði hjeraðið þá verið læknis-
l;mst um alllangt skeið. ■ . :
Axel Dahlmann verður jarð-
settur í Reykjavík.
j, ,
Síðasti dagurinn
sem sykurseðlarn
ir verða aihentir
I dag er þriðji og síðasti úthlut-
I unardagur á seðlum fyrir
sykri til sultugerðar. Tvo undan-
farna daga hafa verið afgreiddir
25—26 þús. seðlar.
Afgreiðsla seðlanna fer fram í
'Góðtemplarahúsinu kl. 9—-12 og
1—5 e. h. Eru nú síðustu forvöð
fyrir fólk að sækja seðlana, þar
sem úthlutún lýkur í dag.
„Ægir“, tímarit Fiskifjelags
íslands, 5. blað þessa árgangs er
nýkomið út. Efni er m. a.: „Hálfr-
ar aldar afmæli Stýrimannaskól-
ans“, Bráðabirgðayfirlit um
þorskstofninn á vetrarvertíðinni'
1941“, Minningargrein um Lúð-
vík S. Sigurðsson útgerðarmann á
Norðfirði, Aflafi'jettir, „Skólar
sjómanna“ og fleira.
5 íslenskir
blaflamenn
á fðrum til
Englands
Breska stofnunin „The British
Council“ hefir boðið fimm
íslenskum blaðamönnúm í ferða-
lag til Englands og munu þeir
leggja af stað í þessa för ein
hvern allra næstu daga.
Pulltrúar fara frá Morgunblað-
inu, Vísi, Alþýðublaðinu, Tíman-
um og Ríkisútvarpinu.
Pararstjóri vei'ður Mr. Cyril
Jackson sendikennari.
Prá Morgunblaðinu fer ívar
Guðmundsson blaðamaður. Prá
Vísi: Árni Jónsson alþm. frá
Múla. Prá Alþýðublaðinu: ÓJafur
Priðriksson fyrv. ritstjóri. Prá
Tímanum: Jóhánnes Helgason og
frá Ríkisútyarpinu Thorolf Smith.
Ekki mun að fullu ráðið, hvaða
staði í Englandi blaðamennirnir
heimsækja, en vitað er, að þeir
múnu koma til London og senni-
lega til þeirra staða, sepi einna
harðast hafa orðið úti í loftárás-
um.
Það er heldur ekki fullráðið,
hve ferðin stendur lengi yfir, en
sennilega verður það um mánað-
artími.
Fyrsta þing
iþróttakennara
Mánudaginn 8. júní söfnuðust
25 íþróttakennarar víða að
af landinu saman að Laugarvatni
og dvöldu þar fram 4 föstudag
12. júní. Þeir komu hingað til
Reykjavíkur og hjeldu þinginu á-
fram fram yfir hádegi á laugar-
dag.
Þingið sátu kennarar frá nær
öllum skólategundum landsins, t.
d. íþróttakennarar allra hjeraðs-
skólanna.
Fræðslumálastjóri Jakob Krist-
insson setti þingið með ræðu, sem
markaði mjög störf þingsins. Það
að alt uppeldi eða mannbótastarf
er tveim þáttum stungið, öðrum,
sem eykur hreysti og þroska lík-
amans, hinnm, sem göfgar og
þroskar sál mannsins. Hvorugan
FRAMH. Á SJÖTTU SIÐU
syðrá.
Eimskipið
Hvassafell
strandar við
Austfirði
Eimskipið „Hvassafell“ eign
útgerðarfjelags Kaupfje-
IagS Eyfirðinga, Akureyri,
strandaði í fyrradag kl. 13, 10
e. h. á Gvendarnesi, sem er á
milli Fáskrúðsf jarðar og Stöðv-
arf jarðar.
Var skipið fullfermt ísfiski.
Þoka var á en hægviðri. Nokk-
ur sjógangur var þó. Sjór fjell
að, er strandið varð. Kom brátt
sjór í skipið og er óvíst hvort
möguleikar eru á biörgun. —
Samkvæmt frásögn skipstjórans
eru litlar líkur til -þess, að skipið
náist út. ■
í gærmorgun var komið norð
austan hvassviðri og sjógangur
og því ekkert hægt að vinna að
björgun úr því, eða að gera til-
raun til þess að ná því út. Mikill
sjór var þá og kominn í skipið.
Skipverja sakaði ekki, er
strandið varð og eru allir heilir
á húfi.
Hvfissafell er 212 brúttp smá-
lestir að stærð. Það var bygt í
Englandi árið 1907, en var
keypt hingað frá Svíþjóð árið
1937 af útgerðarfjelagi K. E. A.
sem hefir átt það síðan og gert
það út. — Framkvæmdarstjóri
útgerðarfjelagsins er Gunnar
Larsen, en skipstjóri á skipinu
er Þorsteinn Stefánsson.
Er mikið tjón að því, ef
,.Hvassafell“ glatast íslenska
flotanum við núverandi aðstæð-
ur.
Er ’það orðið all-tilfinnanlegt
skarð, sem höggvið hefir á þessu
ári í okkar litla flota. Verður
þáð tjón trauðla bætt fljótlega.
— Jeg vildi mega þakka
Reykvíkingum þær frábæru
móttökur sem við höfum feng-
ið hjer syðra, segir Þorsteinn,
Þorsteinsson.
— Hve marga samsöngva
hafið þið haldið?
— Við höfum haldið þrjá
samsöngva hjer í Reykjavík
þann seinasta í kvöld það voru
miðnætur tónleikar.
Auk þess höfum við sungið í
Hafnarfirði.
Aðsókn að öllum söngskemt-
unum hefir verið mjög mikil,
allir aðgöngumiðar seldir upp
fyrirfram.
Viðtökur áheyrenda hafa
verið mjög góðar. Við megum
og vera mjög ánægðir með
dóma blaðanna um söng okkar.
— Hafið þið ferðast nokkuð
um hjer syðra?
— Já, við fórum í boði Sam-
bands ísl. karlakóra og Bæjar-
.stjórnar Reykjavíkur til Þing-
valla. Var þar snæLldui mið-
degisverður í Vajhöll og var
ferðin hin ánægjulegasta. For-
menn og söngstjórar karjakór-
anna í Reykjavík ásamt stjórn,
Sambandsins og fullttúa borg-
arstjóra voru með í förinni.
Á miðvikudagskvöld sátum
við síðán boð hjá Karlakórnum
Fóstbræður. Var það í Öddfell-
owhúsinu. Stóð það fram til kl.
3 um nóttina og \ar hið besta
hóf.
•— Þið eigið eftir að syngja
oftar ?
— Já, við höldum kveðju-
snmsöng í kvöld. Tíminn er
naumur. Við ætlum okkar að
leggja af stað norður á sunnu-
dag. Jeg bið yður að fljd;ja
Reykvíkingum, söngbræðrum
okkar, öllum þeim, sem hafa
gert þessa för okkar „Geysis“-
manna svo góða, sem rann ber
vitni um, bestu kveðjur okkar
og þakkir. Við kveðjum höfuð-
borgina með bjartar endur-
minningar um dvölina, segir
Þorsteinn Þorsteinsson að lok-
nm.
Reykvíkingar þakka Geysi
komuna og árna söngmönnun-
um góðrar ferðar og heillrar
heimkomu til höfuðstaðar Norð
urlands.