Morgunblaðið - 24.08.1948, Blaðsíða 1

'5. árgangur
198. tbl. — Þriðjudagur 24. ágúst 1948
Prentsmiðja MorgunblaðsinS
Hjer eru þrír fulitrúar Vesturveldanna, sem hafa átt fundi með
Molotov os Stalin um vandamálin x Moskva undanfarið. Talið frá
vinstri eru þeir Yves Chataigneau ambassador Frakka í Moskva,
írank Roberts, einkafuiitrúi Bevins utanríkisráðhcrra og Bedell
Smith hershöfðingi ambassador Bandaríkjanna í Moskva.
Fjölment lögreglulið
heldur vörð við
Potsamertorg
Fulltrúar Vesturveldanna í Moskva
Orólegur dagur í Berlín
Berlin í gærkvöldi.
< Einkaskeyti til Mbl. frá John Peet,
frjettaritara Reuters.
FJÖLMENT lögreglulið Rússa og Vesturveldanna hjelt vörð við
Potsamertorg í kvöld eftir órólegan dag. Lögregiumenn Vestur-
veldanna tilkyntu, aS Þjóðverji einn, sem ætlað er að sje blaða-
Ijósmyndari, og handtekinn var af Rússum í dag, hafi verið inn
á bandaríska hernámssvæðinu er hann var tekinn. Rússar segja
eftur á móti, að hann hafi verið inn á sínu hernámssvæði. Maður
þessi hefur nú verið afhentur þýsku lögreglunni á rússneska her-
námssvæðinu. Thomas Herden, yfirntaður bandarísku upplýsinga-
skrifstofunnar í Berlín, sem handtekinn var af Rússum í gær
á Posamertorgi, var látinn laus í dag eftir 20 klst. fangelsisvist.
Hann kvaðst ekki hafa sætt illri meðferð hjá Rússum.
Serxnilega í misgripum.
Hann segist hafa verið tek-
inn höndum er hann var að
taka myndir af skiltum á
breska hernámssvæðinu við
Potsamertorg í gær. „Jeg hjelt
að jeg hefði verið inn á breska
hernámssvæðinu, en það getur
verið að mjer liafi orðið á, að
ganga nokkur skref yfir hvítu
línuna, inn á það rússneska",
sagði Herden. „Jeg var flutcur
í fangelsi Rússa og mín var
vandlega gætt — fangavörður-
inn kom inn Lil mín á 20 mín.
fresti. Jeg fjekk að borða -—
vatnssúpu, brauðsneið og te-
boila. — 1 morgun var jeg svo
látinn laus — fjekk myndavjel
ina mína aftur — og rússneski
liðsforinginn lýsti því yfir, að
jeg liefði sennilega verið hand-
tekinn í misgiipum“.
Látsiir lausix*.
Bandarískir lögregluþjónar,
sem Rússar handtóku s.l. laug
ardag, hafa verið látnir lausir.
— Franz Erdmann, foringi
leynilögreglunnar á hernáms-
svæði Rússa, er Bretar hand-
tóku í gær, hefir einnig verið
látinn laus.
Sífdveiðiskipi
hlekkbtá
. Siglufirði, mánudag.
Á SUNNUDAG skeði það ó-
happ, að stýrisstammi m.b.
Olivette frá Stykkishólmi brotn
aði. Skipið var þá út af Tjör-
nesi og komst í var undir netið.
Sæbjörg ikomst að skipinu
um kl. 6 e. h. Það er nú á Akur
eyri í viðgerð. — Stefán.
Sendimenn Vesturveldnnnn d
fundi með Stnlin og Molotolf
Stjórnmálamenn í Was-
Tel Aviv í gærkvöldi.
j TALSMAÐUR Israels-stjórnar
1 skýrði frá því í kvöld, ao mik
j ill hernaðai'undirbúningur ætti
! sjer nú stað í Mafrak, herstöð ■
| Transjordaníu. Hann sagði aðj
^ s.l. viku hefði geysimikið af her
gcgnum verið flutt þangað. —
í Þá sagði talsmaðurinn, að Irak
stjórn hefði rofið vopnahljeð,
og hersveitir Irak hefðu ráðist1
á Raselein, en Gyðingar hefðu
ekki svarað skothríðinni.
Frá Kairo herma fregnir, að
yfirhershöfðingi Egypta í
Palestínu, Ahmed Aziz Bey, sje
látinn.
í Bagdad var skýrt frá því í
kvöld, að stjórnir Írak og Trans
jordaníu hefðu ákveðið, að sam
eina heri þessara tveggja landa
og munu írak-menn hafa yfir-
herstjórnina með höndum.
Nýr gjaldmiðill
í Kína
Sjanghaj í gær.
I DAG var hinn nýi kínverski
gjaldmiðill tekinn í notkun og
þegar horgarhúar komu út á
göturnar komust þeir að raun
um, að dagblöðin, sem áður
kostuðu 800,000 kínverska doll
ara, kostuðu nú aðeins 25 sent
í nýja gjaldmiðlinum. 3 millj.
ir gámalla kínverskra doilara
jafngilda einum nýjum dollara,
en það er sama sem V* úr bandr
riskum dollara og 1/12 úr ster:
ir.gspundi. — Reuter.
hington vondaufir um
árangurinn
Moskvu í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Don Dallas,
frjettaritara Reuters.
MOSKVU-ÚTVARPIÐ skýrði frá því í kvöld, að sendimenn Vest-
urveldanna þriggja sætu á fundi með þeim Stalin og Molotoff.
Fundurinn hófst kl. 21.00, og hálfri stundu eftir miðnætti stóð
hann enn yfir. — Ekki er búist við að sendimennirnir segi neitt
rneira að þessum fundi loknum, en þeir hafa gert undanfarið.
Ef samkomulag næst, verða tilkynningar gefnar út um það sam-
tímis í höfuðborgunum fjórum. Sendimennirnir hafa ekki leyfi
til þess að segja neitt um gang fundarins — nje heldur hvort þetta
muni síðasti fundurinn. — Þegar er sendimennirnir köma frá
Kreml, munu þeir hafa fund með sjer í breska eða bandaríska '
sendiherrabústaðnum í Moskvu, til þess að semja skýrslu um
viðræðurnar. — Ætlað er að Roberts muni dvelja i Moskvu nokkra
daga eftir að viðræðunum lýkur.
Ný sljórn í Sýrlandi
Damascus i gærkvöldi.
JAMIL Mardam Bey, forsætis
ráðherra Sýrlands hefir nú
myndað stjórn, en hann var
einnig forsætisráðherra hinnar
gömlu stjórnar, er sagði af sjer
s.l. fimmtudag. I hinni nýju
stjórn eru 5 ráðherrar úr þjóð
flokknum og sjö úr hinum ó-
háða. — Reuter.
^Gat engu svarað.
Því var haldið vandlega
leyndu, hvenær fundurinn ætti
að hefjast, þar til sendimenn-
irnir þrír, Frank Roberts (Bret-
land), Bedell Smith (Banda-
ríkin) og Yves Chataigneru
(Frakkland) voru komnir til
Kreml. Blaðamenn lögðu £
kvöld þrjár spurningar fyrir
Bedell Smith, en þeir vildu fá
að vita þegar eftir fundinn.
hvort hann hefði borið góðan
árangur, þvort þetta myndi síð-
- asti fundurinn, og hvert myndi
haldið frá Moskvu. Hann kvaðst
ekki geta svarað neinni þeirra.
Tiío vildi sfyrjöid vegna Triesfe
New York i gærkvöldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
NEW YORK TIMES birtir í dag skýrslu frá frjettaritara sínum
í Trieste, Camille Cianfarra, sem segist hafa sjeð hjá júgóslav-
neskum embættismönnum afrit af ýmsum brjefum, sem utan-
ríkisráðuneyti Júgóslava og Rússa skiptust á snemma á þessu
ári. Er efni brjefanna til skýringar þeim atburðum, er siðar hafa
gerst í sambúð þessara ríkja og brottrekstri Títós úr Kominform.
Tito vildi vera utan
áhrifasvæðis Rússa
Af brjefunum má sjá, að meg-
inástæðan fyrir brottrekstri
Títós úr Kominform var við-
leitni hans til að halda Júgó-
slavíu utan áhrifasvæðis Rússa.
Vildi að Rússar færu í stríð
Nokkur brjef fjalla aðallega
um Trieste, sem Tító sótti mjög
fast að yrði innlimuð í Júgó-
slavíu, og vildi hann jafnvel, að
Rússar færu í styrjöld við Vest- stefnuna.
urveldin ef ekki yrði gengið að
kröfunum um Trieste.
í einu brjefi sendir rússneska
Utanríkisráðuneytið Tító og
varaforsetanum, Kardelj, ávítur
vegna þess, að þeir hafi ekki
svarað rúSsneska sendiherran-
um spurningum hans um þjóð-
nýtingu í Júgóslavíu. í þessu
sama brjefi er minnst á það,
hvaða örlög Trotsky hlaut vegna
þess, að hann gerðist svikari við
Vondaufir í Washington.
I Washington líta stjórnmála
menn svo á, að fregnir um
þennan síðasta Moskvu-fund
sjeu aðeins frekari sönnun þess
að viðræðurnar sjeu í þann veg
inn að fara út um þúfur. Er
mikið rætt um það, hvert muni
verða næsta skrefið, ef svo
reynist. Margir ætla, að allt
hafi strandað á því, að ekki
hafi náðst samkomulag um
stjórn gjaldmiðilsins í Berlín.
Bretar hafa haldið fast við það
að hann skuli verða undir stjórn
fjórveldanna, verði markið á
rússneska hernámssvæðinu lát-
ið gilda fyrir alla borgina. En
Rússar víkja ekki frá því, að
Berlín tilheyri rússneska her-
námssvæðinu eingöngu.
Fer fækkandi.
LONDON — Samkvæmt skýrslum
verkamálaráðuneytisins breska var
verkalýður Bretlands 19,057,000
manns í lok ii'mí-mánaðar — og
hafði þá fækkað um 144 þúsund á
fyrra helming ársins 1948. L