Morgunblaðið - 20.11.1953, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 20. nóv. 1953
Avnrp til Halnf irðingn
1>AÐ þarf ekki að lýsa því fyrir Hafnfirðingum hvert skarð
er fyrir skildi við hið sviplega fráfall þcirra, sem fórust
með v.s. „EDDU“ á Grundarfirði óveðursnóttina 16. þ. m.
Fimm ekkjur, unnusta og átján börn eiga hér um sárt að
binda, og 5 foreldrar og 2 mæður og fósturmóðir að auki,
fyrir utan annað nákomið skyldulið.
Enginn mannlegur máttur má bæta það tjón, sem hér er
orðið, en ég hef fundið svo almenna samúð hjá bæjarbúum
með ástvinum hinna horfnu vina og ég veit svo víða löngun
yðar til þess að rétta fram hönd þeim til stuðnings, að ég
tel mér bæði ljúft og skylt að beita mér fyrir almennri fjár-
söfnun þeim til handa.
Adolf Björnsson forstjóri og Ólafur Elíasson forstjóri
munu ásamt mér veita viðtöku framlögum.
Sýnum bróðurhug og samúðarvott með þcim hætti, sem
í voru valdi stendur.
Garðar Þorsteinsson.
nnleika
r
Omerkileg rangfærsfa PföS-
viijans á dómi
ÞJÓÐVILJINN gerir í gær að j
árásarefni á Bjarna Benedikts ,
son dóm Hæstaréttar í máli ^
Ákæruvaldsins gegn Kristjáni
Einarssyni. En dómur Hæsta-
réttar var sá, að dómur héraðs
dómarans var ómerktur og
málinu vísað heim í hérað,
vegna þess að þar hafði ein-
ungis verið lagður dómur á
það, hvort Kristján Einarsson
hafi árangurslaust ætlað að
áskilja sjálfum sér óleyfileg-
an hagnað af saltfisksölu, en
ekki hitt, hvort öðrum hafi
verið ætlaður óleyfilegur
hagnaður. Af fyrra ákæru-
í atriðinu var Kristján sýknað-
ur í héraði, en um hitt taldi
Hæstiréttur, að ekki hafi ver-
ið dæmt þar. Sá dómur Hæsta
réttar skal hér ekki véfengd-
ur, þótt hverjum hafi sýnst
sitt um það áður en dómur-
inn var upp kveðinn.
, Hvað, sem um dóma þessa
■ vérður að öðru leyti sagt, er
I fráleitt að ásaka Bjarna Bene-
diktsson fyrir linkind í þessu
efni. Hann tók sem dómsmála-
ráðherra ákvörðun um það,
að málínu skyldi áfrýjað, og
þegar vafi kom upp um það í
, Hæstarétti, hversu víðtæk
■ ákæran væri og það var borið
undir dómsmálaráðuneytið,
1 kvað Bjarni Benediktsson taf-
I arlaust á um það, að hún næði
; einnig til þess, sem ágreining-
ur var um.
Bjarni Benediktsson hefur í
>* þessu máli sem öðrum haft
! þau ein afskifti að greiða fyr-
ir að hið sanna kæmi í ljós.
Auðvitað réði hann jafnlitlu
um gerðir héraðsdómsins sem
Hæstaréttar. Báðir þessir dórn
stólar eru alveg sjálfstæðir og
taka hvor um sig ákvarðanir
i eftir beztu vitund, eins og
dómsmálaráðuncytið gerir að
" sínu leyti.
Til þess eru fleiri en eitt
dómsstig og áfrýjunarheimild
dómsmálaráðherra, að Hæsti-
Morðingjarnir
dæmdir til dauða
KANSAS, 19. nóv. — Kari Austin
og frú Bonnie Brown voru í dag
dæmd til dauða fyrir morðið á
milljónasyninum litla Bobby
Greenlease. — Mál þetta vakti
mikla athygli um heim allan og
irámunalega gremju í Bandaríkj-
unum nú í haust. — Bobby litli
var aðeins 6 ára gamall og ætl-
uðu bófarnir að hafa fé út úr
föður hans með því að stela barn
iru. Barnið fannst látið nokkru
síðar og lögreglan hafði upp á
jgleapajnönnunum.
LANDSKEPPNI í tvímennings-
bridge lauk í fyrrakvöld með því
að fyrstu bridge-para-meistarar
Islands urðu Sigurhjörtur Péturs-
son og Örn Guðmundsson. Hlutu
þeir 1981 stig.
Næstir urðu: Eggert Benónýs-
son og Kristján Kristjánsson
1964, Einar Þoríinnsson og Hörð-
ur Þórðarson 1945,5, Dagbjört
Eiriksdóttir og Hermann Jóns-
son 1920,5, Stefán Stefánsson og
Vilhjálmur Sigurðsson 1902,
Mikael Jónsson og Þórir Leifs-
son, Akuréýri, 1884, Kristján
Andrésson og Reynir Eyjólfsson,
Hafnarf., 1811,5, Guðm. Ó. Guð-
mundsson og Gunnl. Kristjáns-
son 1810,5, Jóhann Jónsson og
Zophonías Pétursson 1807, Ragn-
ar Jóhannesson og Þórsteinn Þor
steinsson 1904, Grímur Thoraren-
sen og Snorri Árnason, Selfossi,
1803, Ásbjörn Jónsson og Jóhann
Jóhannsson 1788, Rósa ívars og
Sigríður Siggéirsdóttir 1778,5,
Árni Guðmundsson og Ólafur
Þorsteinsson 1770,5, Mikael Sig-
finnsson og Stefán J. Guðjohn-
sen 1766,5, Arnbjörn Siggeirsson
og Guðm. Geir Ólafsson 1765,
Páll Böðvarsson og Vagn Jóhans-
son 1764, Gunnar Vigfússon og
Jón Ólafsson, Selfossi, 1763 og
Hafliði Stefánsson og Zophonías
Sigriksson 1741,5. — Alls tóku 60
réttur leiðrétti hina svo að
sem tryggilegast réttaröryggi
fáist. Þetta skilja allir aðrir
en þeir, sem illa vííja'. En í
illvilja-hópnum eru kommún-
istar fremstir, því að þeir hafa
þann einn áhuga fyrir clóm-
stólum og réttarfari, að því sé
misbeitt sjálfum þeim til hags.
Sem betur fer gildir kommún- ‘ pör þátt i mótinu. Þar af voru 3
istiskt réttarfar ekki k íslandi, frá Akranesi, tvö frá Akureyri,
fimm frá Borgarnesi, sex frá
Hafnarfirði og eitt frá Siglufirði.
Verðlaunaafhending fór fram
á fjölmennu hófi í Þjóðleikhús-
kjallaranum í fyrrakvöld. —
heldur eru hér sjálfstæðir
dómstölar, sem gera það eitt,
er þeir sjálfir telja rétt, hvort
sem öðrum líkar bctur eða
ver.
Bókmenntakvnnms!
j ö
Háskólastúdenta verður
a
O'
n
Kynnt verða verk Bjarna Thorarensens. —
Síðar í vetur verður kynning á verkum
Jónasar Hallgrímssonar
í FYRRA gekkst Stúdentaráð Háskólans fyrir kynningu á verkum
Einars Benediktssonar. Þótti hún takast með ágætum og var mjög
fjölsótt. Háskólastúdentar hafa í hyggju að halda áfram slíkri
kynningu íslenzkra bókmennta, og á sunnudaginn kemur, kl. 5
síðdegis, verður kynning á verkum Bjarna Thorarensens í Hátíða-
sal Háskólans.
FJOLBREYTT EFNISSKRA
Formaður stúdentaráðs, Björn
Hermannsson, stud. jur., flytur
ávarp, kynningar- og kveðjuorð.
Prófessor Steingrímur J. Þor-
steinsson flytur stutt erindi um
Bjarni Thorarensen
Bjarna lesa þau Hjalti Guð-
mundsson, stud. mag., Sveinn
Skorri Höskuldsson, stud. mag.
og leikararnir Steingerður Guð-
mundsdóttir og Þorsteinn Ö.
Stephensen. Karlakór Há:skóla-
stúdenta undir stjórn Carls
Billichs syngur 5 lög við texta
eftir Bjarna: Eldgamla ísafold,
undir hinu alkunna lagi, sem oft
hefur verið eignað Lully, Her-
göngu (Sortanum birta bregður
frí),fslenzkt þjóðlag í útsétningu
söngstjórans, Kysstu mig, hin
mjúka mær, íslenzkt þjóðlag, ís-
land (Þú nafnkunna landið),
undir lagi Sigvalda Kaldalóns og
bænastökur (í marz 1832) undir
lagi eftir Merikanto.
I upþhafi hvers efnisþáttar
mún prófessor Steingrímur segja
nokkur orð, til skýringar á yrkis-
efni skáldsins og efnismeðferð.
Allt mun þetta taka rúmlega
hálfa aðra klukkustund.
Aðgangur að bókmenntakynn-
ingunni er ókeypis og öllum
heimill.
□—o—□
TÍMINN og Alþýðublaðið hafa
aðallega haft forgöngu um það
um alllangt skeið að segja les-
end.um sínum ósatt um það skatt-
greiðsluákvæði gengisskráning-
arlaganna, að stóreignaskatt má
greiða mcð fasteignum með sama
verði og ríkið hefir metið þær
við sjálfa skattálagninguna.
Álygar nefndra blaða á ein-
staka menn í þessu sambandi,
hafa verið hraktar og með þeim
hætti, að blöðin hafa beinlínis
játað ósannindi sín. Samt er lyga
a
rr

„KALDUR A KOFEUM" heitir
ný bók, sem kemur út í dag. Er
hún endurminningar Eyjólfs
Stefánssónar, fyrrum bóhda að
Dröngum á Skógarströnd, en
Eyjólfur, sem nú er búsettur í
Hafnarfirði er 85 ára í dag.
Bókina hefur skráð Vilhj. S.
Vilhjálmsson, rithöfundur. Hún
er 287 blaðsíður að stærð. Út-
gefandi er Æfisagnaútgáfan.
Eyjólfur Stefánsson fæddist
að Frakkanesi á Skarðsströnd,
en var gefin í fóstur til Jóns
Rauðseyings í Rauðseyjum og
dvaldist hann þar til 21 árs aid-
urs, en þá má segja að hið mikla
Rauðseyjaheimili hafi hrunið í
rúst. Eyjólfur dvaldist því næst í
nokkur ár á Fellsströnd og hjálp-
aði foreldrum sínum, en stund-
aði um leið sjóróðra hér á Suð-
vesturlandi, þá fór hann að búa
í Geitareyjum og síðan að Dröng
um, en um 1920 fluttist hann með
barnahópinn til Hafnarfjarðar
og þar hefur hann átt heima síð-
an.
Meðan Eyjólfur bjó í Geitar-
eyjum og að Dröngum stundaði
hann mjög sjó undan jökli og
víðar. Ennfremur sá hann um
ferðir Dalamanna og Skógstrend
inga til Stykkishólms.
Frásagnir Eyjölfs eru stórfróð-
legar og skemmtilegar. Hann var
fádæma dugnaðarmaður og lét
sér ekkert fyrir brjósti brenna.
Eyjólfur er prýðilegur sögumað-
ur og er bókin fjörleg, full af
fróðleik og skemmtilegum sögn-
um um menn og málefni.
hernaðinum haldið áfram með
því, að blöðin endurprenta ósann-
i indin eftir öðrum blöðum eða sitt
, á hvað koll af kolli.
Þannig var því haldið fram J
Tímanum, þ. 5. nóvember, að Jó-
hann Hafstein hefði komið þvl
inn í gengislögin, að stóreigna-
j skattsgreiðendur mættu greiða
j skattinn með fasteignum. Vap
þetta sett fram í þeim eina til-
gangi að gera Jóhpnn Hafsteirí
tortryggilegan fyrir afstöðu sína
í m’álinu á Alþingi. Jóhann svar-
aði blaðinu og sýndi fram á, að
Skúli Guðmundsson, fulltrúi
Framsóknarmanna og formaður
fjárhagsnefndar Neðri deildar,
hefði verið fyrsti flutningsmaður
þessarar tillögu á Alþingi, eis
sjálfur hefði hann ekki einu sinni
tekið til máls um þetta atriði á
þingi.
Eftir að grein Jóhanns birtist,
og hann að öðru leyti hafði gert
1 grein fyrir þessu skattgreiðslu-
| ákvæði, ritar Timinn að nýju
um málið þ. 12. nóvember, og
viðurkennir ósannindi sín með
eftirfarandi orðum:
j „Það skal annars fúslega viður-
kennt, að Jóhann var ekki aðal-
hvatamaður þessarar tillögu. —
Hafi einhver skilið ummæli Tím-
* ans á þann veg, skal það hér með
leiðrétt".
| Síðan hefur ekki heyrst í Tím-
anum í sambandi við þetta mál.
En Alþýðublaðið var líka með
í spilinu.
Eftir að margsinnis er búið að
hrekja blekkingar þess hér 3
blaðinu, er síðasta úrræði Al-
þýðublaðsins í fyrradag að end-
urprenta grein úr Alþýðumann-
inum, blaði flokksins á Akureyri,
um sama mál.
Grein Alþýðumannsins er end-
urprentun á ósannindum þeim,
sem Tíminn birti þann 5. nóv. en
leiðrétti síðan sjálfur þann 12.
nóv., og að öðru leyti endur-
prentun á fyrri blekkingaskrif-
um Alþýðublaðsins um málið.
Þessi siðfræði þekkist vel fra
einræðisríkjunum, þar sem áróð-
urinn er við það miðaður, að
brjála dómgreind fólksins, að
endurtaka ósannindin nógu Oft.
En hár á íslandi verður lygin
ekki að sannleika, þótt hún sé
endurprentuð.
Bjarna, stöðu hans í bókméhnt-! Síðar í vetur er fyrirhuguð
unum, skáldskaparstefnu og kynning á verkum Jónasar Hall-
kveðskapareinkenni. Síðan verða grímssonar, og mun þá prófessor
stuttir upplestrar, — söng- og! Einar Ólafur Sveinsson ræða um
skýdngarþættlr. Úr lj.óðúm,skáldið og verk hans.
Bæjarfulltrúinn fljúgandl
og Jón Aixel Péturssorr.
ÞÓRÐUR BJÖRNSSON, bæjarfulltrúi Framsóknar, bar fram til-
lögu á bæjarstjórnarfundi í gær um samningu skrár um nefndir
sem störfuðu að bæjarmálum og laun þeirra manna, sem í þe;m
störfuðu. Taldi Þ. B. að nokkur brögð væru að því að starfsmenn
bæjarins byggju til handa sér nefndir til að fá laun þar, að auki
við sín föstú laun hjá bænum.
slíkt ygeri illa launað og tíma-
frekt.
Borgarstjóri varð einnig fýr-
ir svörum og rakti nokkuð
ástæðuna til ýmissa nefndarskip-
ana. Venjulega væru bæjarstavfs
menn í nefndum til sameiginlegr-
ar úrlausnar cinhvers tiltekins
máls og tækju þá ekki laun en
oft væri nauðsynlegt að fá sér-
fróða menn til nefndarstarfa og
væri óhjákvæmilegt að greiða
þeim. *
Jóhann Hafstein kvað það ó-
þarfa að útbúa ein eða önnur
skjöl í hendur Þ.B., sem sýnilega
væru ætluð til rógburðar og
venjulegs blaðamatar handa
„Tímanum“. Hinsvegar væri rétt
að borgarstjóri léti gera greinar-
gerð um stjórn og rekstur bæjar-
mála þar sem væru m.a. upplýs-
ingar um nefndarstörf, launuð
sem ólaunuð og báru þeir J.H. og
Birgir Kjaran fram tillögu í þá
átt, enda væri till. Þ.B. þá frá-
vísað. Var sú tillaga sarnþykkt.
Jón Axel Pétursson (Alþfl.)
reis upp og taldi fullkomlega ó-
sæmilegt af Þ.B. að ráðast með
slíkum brígslyrðum að fjar-
stöddum bæjarstarfsmönnum
enda væri hér um hin verstu
ósannindi að ræða. ,,Ég hef verið
28 ár í þjónustu Reykjavíkurbæj
ar og þetta ér þá kvittunin“,
sagði J.A.P. Jón Axel kvað Þórði
fara illa að tala um launuð nefnd
arstörf annara því sjálfur væri
hann a.m.k. í einu ráði ef ekki
fleirum, þ.e. Flugráði og flygi út
um heim á þess vegum og tæki
þar laun ofan á embættislaun
sin.
Taldi J.A.P. að geysileg vinna
væri unnin í bæjarins þágu alger
lega ólaunað og væri það raunar
miklu meira en réttmætt væri.
Sagði J.A.P. það vera áhyggju-
efni ef í þá átt stefndi að engir
aðrir en opinberir starfsmenn
eða auðugir menn gætu sinnt
I bgejármálum vegna þess. hve