Morgunblaðið - 10.05.1957, Blaðsíða 1

20 slður
Kadar sleppir 9kosningum4
Káðizt á Maleter
Utanríkisráðherra Jórdaníu, Samir Rifai, kveikir í vindlingi fyrir
Hussein konung strax eftir að föstumánuði Múhame'ðstrúarmanna,
Ramadan, lauk um síðustu inánaðamót. Fyrsta maí aflétti konung-
urinn útgöngubanninu 17 tíma á sólarhring, svo landsmenn gætu
tekið þátt í trúarathöfnunum, og sjálfur ók Hussein í broddi
langrar bilraðar til bænagerðar í mosku sinni.
Búdapest, 9. maí. Frá Reuter.
JANOS KADAR, forsætisráðherra unversku leppstjórnarinnar,
hélt í dag ræðu á fyrsta fundi þingsins síðan fyrir októberupp-
reisnina. Fór hann þess á ieit, að þingið framlengdi setu sína og
frestaði þingkosningur.um sem áttu að fara fram í þessum mánuði.
Kvað hann skynsamlegra að beina orku manan að því að bæta það
sem illa hefði farið í uppreisninni en að undirbúa kosningar, enda
væri það fyrirfram vitað að mikill meirihluti þjóðarinnar mundi
hvort sem er kjósa fulttrúa kommúnistaflokksins.
Embættismenn stjórnarinnar
lýstu því yfir í dag, að tilkynn-
ing Búdapest-útvarpsins um að
þingið hefði þegar samþykkt að
sitja áfram í 2 ár væri „ekki
rétt“. 1 tveggja tíma ræðu sinni
í þinginu í dag sagði Kadar m. a.,
að kerfi margra stjórnmálaflokka
væri ekki tímabært í Ungverja-
landi, þar sem það mundi aðeins
auka misklíð milli flokkanna og
skapa öngþveiti í landinu.
BETRI S.4MBÚÐ VIÐ
JÚGÓSLAVA
Kadar kvatist ekki vera á sama
máli og sumir Júgóslavar um þa'ð,
a3 „sósíalista-búSirnar“ vœru
herna'ðarblökk. SkoSanir úngverja
og Júigóslava á ,,gagnbyltingunni“
vceru misjafnar, sagði hann. Júgó-
slavnesk blöð gagnrýndu ofl nð-
gerliir ungversku stjórnarinnar,
en ungversk hlö'S skiptu sér ekki
af innanríkismálum Júgóslavíu.
Hann kva3 Ungverja vilja
samhuSina viS Júgóslava.
bteta
* JT
Aœtlun
lega
Krúsjeffs leiðir af sér gífur-
þjóðflutninga ■
Moskvu, 9. maí.
HIN umfangsmikla dreifing á valdinu í efnahagsmáium Sovét-
ríkjanna, sem Krúsjeff boðaði á þriðjudaginn á fundi Æðsta-
ráðsins, verður framkvæmd í maí og júní. Fundur Æðstaráðsins
var haldinn eftir 5 vikna öfluga áróðursherferð í rússneskum blöð-
um og útvarpi, og hann sótu allir helztu broddar Sovétríkjanna:
Búlganin, Kaganóvitsj, Malenkov, Molotov, Mikojan, Saburov, Susl-
ov, Pervukhin, Sjúkov, Sjepilov ásamt sendimönnum erlendra ríkja
og sérstakri sendinefnd frá Ceylon, sem nú er stödd í Moskvu.
Þegar Krúsjeff gekk í salinn
var honum fagnað með lófataki.
Hann hóf mál sitt með því að
tilkynna þingheimi, að síðan 30.
marz s.Z. hefðu 40 milljónir Sov-
étborgara setið hvorki meira né
minna en 514.000 fundi, þar sem
rætt var um endurskipulagningu
iðnaðarmála í Sovétríkjunum.
Þessar umræður bæru rússnesku
lýðræði fagurt vitni, sagði Krú-
sjeff.
ÓTAL, VANKANTAR
Hann kvað rússnesku þjóðina
hafa stutt áætlunina heilum
huga. í umræðunum hefðu kom-
ið fram fjölmörg réttlát sjónar-
Macmilían og Adenauer sammála
M'
Bonn, 9. maí. Frá Reuter.
L Vestur-Þýzkalands luku viðræðum sínum í dag, og fór Mac-
millan rakleiðis til Lundúna. í sameiginlegri yfirlýsingu, sem þeir
gáfu eftir viðræðurnar, segir m. a. að þeir séu algerlega á sama
máli um öll meginstefnumál. Þeir ræddu rækilega um öryggi Ev-
rópu og varnir, og voru ásáttir um, að Atlantshafsbandalagið væri
traustasti verndari Vestur-Evrópu, enda mætti ekki draga úr afli
þess.
Macmillan og Adenauer voru sammála um, að sameiginlegi
markaðurinn og „Euratom“-sáttmálinn hefðu stuðlað mjög að
einingu Evrópu, en álitu nauðsynlegt, að tillögu Breta um „frjólsa
Verzlun" yrði einnig hrint í framkvæmd. Yfirlýsingin undirstrikaði
nauðsyn þess, að Þýzkaland yrði sameinað, enda væri það helzta
pólitískt takmark þýzku þjóðarinnar.
Macmillan sagði í dag, að hann hefði heitið Adenauer því, að
Bretar mundu ekki veikja varnarmátt vestrænna þjóða með því að
draga úr herafla sínum. Herstyrkur Breta mundi eftir sem áður
auka styrk Atlantshafsbandalagsins.
mið og upplýsingar sem leitt
hefðu í ljós alls konar vankanta
á starfsemi ráðuneyta, skipu-
lagningarstofnana, flokksdeilda,
verkalýðssamtaka og annarra
þeirra aðila, sem haft hefðu með
höndum iðnaðarmál landsins. Nú
hefðu komið fram þúsundir gáf-
aðra og framsýnna skipuleggj-
enda, sem berjast mundu gegn
skriffinnskunni og kyrrstöðunni.
En hann varaði hins vegar við
bjartsýni varðandi útrýmingu
skriffinnskunnar, enda þótt þessi
Framh. á bls. 2
MALETER ÁSAKAÐUR
Á fundinum í dag talaði forset-
inn á undan Kadari og sakaði
landvarnaráðherra N agy-st jórn-
arinnar, Pal Maleter, sem nú er
fangi Kadars, um að hafa leitazt
við að koma upplýsingum um her-
sveitir Sovétríkj anna til Breta,
meðan á uppreisninni stóð. í þing-
salnum heyrðust ókvæðisorð og
fuss,þegar forsetinn upplýsti, að
Maleter hefði vakið máls á því á
stjómarfundi hinnar skammlífu
ríkisstjórnar Nagys, hvort ekki
væri rétt, að hann gæfi brezka
hernaðarfulltrúanum í Búdapest
upplýsingar um flutninga og stað-
setningu rússneskra herja í Ung-
verjalandi.
VAR ÞAR SJÁLFUR!
Forsetinn, Istvan Dobi,
kvaðst sjálfur hafa verið á
fundinum og spurt Maleter,
hvort hann hefði þegar gefið
Vesturveldunum hernaðarleg-
ar upplýsingar, en hann hefði
ekki svarað sér.
MALETER FANGI
Maleler, eða „heljan frá
Búdapcst“, var tekinn höndum
ásamt fleiri mönnum úr stjóm
Nagys, þegar þeir komu að
samningaborðinu til að semja
við rússneska herforingja um
brottför rússneskra herja frá
Ungverjalandi, kvöldið áður en
Sovétherinn gerði hina blóð-
ugu árás á höfuðborgina 4.
nóventber og steypti stjórn
Nagys. Búizt er við, að Kadar
dragi Maleter fyrir rétt ein-
hvern tíma á næstunni.
%■ Fréttir í sfuttu máli •>
Ár Norræna flugmannafélagið
tilkynnti í dag, að það muni bíða
úrslita fundarins sem norræna
sáttanefndin hefur boðað til 21.
maí, daginn áður en verkfall
hafði verið boðað hjá SAS flug-
félaginu.
Jg Á fundi Lávarðadeildar
brezka þingsins í dag, sagði
flotamálaráðherrann, Selkirk
lávarð'ur, að Rússar fram-
leiddu tvisvar sinnum fleiri
kafbáta árlega en Bretar. Eft-
ir 2 til 3 ár munu Rússar senni
lega hafa þrisvar sinnum fleiri
kafbáta á Atlantshafinu en
Þjóðverjar höfðu í síðasta
stríði, sagði ráðherrann. Rúss-
nesku kafbátarnir eru kann-
ske ekki eins góðir og þeir
þýzku, en það væri óvit að
vanmeta þá. Nú er unnið að
því að framleiða betri vopn
til varnar gegn kafbátum, þar
Djúpt á gulli Mussolinis
PADUA, 9. maí. — Réttarhöld-
in í Padua á Ítalíu vegna
fjársjóða Mussolinis halda á-
fram. í dag voru yfirheyrð 5
vitni, en hin 26 vitnin, sem koma
áttu fyrir réttinn, sendu læknis-
vottorð um, að þau hefðu ekki
heilsu til að ferðast til Padua.
Meðal þeirra er Myriam Petacci,
systir hinnar frægu Clöru Pet-
acci, sem var síðasta ástkona ein-
ræðisherrans og var hengd með
honum.
Fjórsjóðurinn, sem um er að
ræða, var tekinn af ítölskum
skæruliðum í apríl 1945, þegar
Mussolini var handsamaður á
flótta sínum til Svisslands. Fjór-
sjóðurinn er yfirleitt nefndur
„Dongo-gullið“, og leikur grunur
á, að kommúnistar hafi komið
honum undan og notað hann í
eigin þarfir. Fjársjóðurinn var á
vörubíl í langri lest farartækja,
sem átti að flytja Mussolini og
áhangendur hans burt frá Ítalíu.
í honum voru m.a. 70 kg. af
gulli, 1150 sterlingspund í gull-
peningum, 147.000 svissneskir
frankar, 16 milljón franskir
frankar, 10.000 pesetar og miklar
fúlgur seðla af dollurum, pund-
um og öðrum erlendum gjald-
eyri. Ekkert af þessu fé hefur
komið fram ennþá. — Reuter.
Clara Petacci, ástkona einræðis-
herrans. Systir hennar var ekki
heil heilsu.
sem Bretar geta ekki keppt
við Sovétríkin í fiamleiðslu
kafbáta.
★ 32 menn fórust í dag, þeg-
ar spönsk farþegaflugvél hrap
aði fyrir utan Madrid og
brann til kaldra kola. Flug-
vélin var á leiðinni frá Santi-
ago til Madrid og komst eng-
inn lífs af.
Ár Eisenhower hefur hvatt þjóð
þingið til að samþykkja hina
breyttu áætlun stjórnarinnar um
efnahagshjálp við önnur lönd. —
Fyrir árin 1957—58, hafði upp-
runalega verið gert ráð fyrir 4,4
milljörðum dollara, en Eisenhow-
er álítur, að betra skiplag á fjár-
veitingum hafi leitt til þess, að
verjandi sé að minnka þær niður
í 3,8 milljarða.
★ Hammarskjöld framkv.-
stjóri Sameinuðu þjóðanna á
nú viðræður við Ben Gurion,
forsætisráðherra ísraels. Síðar
munu taka þátt í þessum við-
ræðum dr. Ralph Bunche, að-
stoðarframkvæmdastjóri S.Þ.
og frú Golda Meir, utanríkis-
ráðherra fsraels.
★ René Coty, forseti Frakk-
lands kom í opinbera heimsókn
til Rómaborgar í dag. Er það í
fyrsta sinn á rúmum 50 árum,
sem franskur forseti kemur i op-
inbera heimsókn til Ítalíu.
Diem þakkar
frjálsum þjóðum
WASHINGTON, 9. maí. — For-
seti Vietnams, Ngo Dinh Diem, er
í opinberri heimsókn í Washing-
ton eins og stendur. í dag hélt
hann ræðu í þjóðþingi Banda-
ríkjanna og þakkaði hinum
frjálsa heimi undir leiðsögn
Bandaríkjamanna fyrir veitta
hjálp í baráttunni fyrir frelsi
þjóðar sinnar. Hann kvað nú
horfurnar betri. Við þær 11
milljónir manna, sem bjuggu
fyrir í landinu, hafa nú bætzt
860.000 flóttamanna frá norður-
hluta Vietnam, sem nú er nefnd-
ur Vietminh, þar sem kommún-
istar ráða ríkjum.