Morgunblaðið - 12.06.1957, Blaðsíða 1

44. árgangur
128. tbl. — Miðvikudagur 12. júní 1957
Prentsmiðja Morgunblaðsins

August Rei.
Frjálslyndi llokkurinn í Kanada
biðnr óvæntan og mikinn ósigur
Bhaldsflokkur Diefenbakers er
nú sfærsti flokkurinn en hefir
ekki þingmeirihluta
Ottawa, 11. júní. Einkaskeyti frá Reuter.
AANNAN í hvítasunnu foru fram þingkosningar í Kanada. Þegar
úrslitin í einstökum Ujördæmum tóku að berast síðastliðna
nótt urðu þau reiðarslag fyrir Frjálslynda flokkinn, sem setið hef-
ur við völd samfleytt i 22 ár. Hann hafði beðið stórkostlegan ósigur
og hefur nú færri þingsæti en íhaldsmenn, helzti andstöðuflokkur
hans.
Óvíst er þó, hvort Louis St. Laurent, foringi Frjálslynda flokks-
ins, biðst lausnar, þar sem enginn einn stjórnmálaflokkur hefur nú
hreinan meirihluta, en líklegt er það þó talið.
Enn er ótalið í þremur af-1 dæmum, en úrslit í þeim geta
skekktum og dreifbýlum kjör-1 engu breytt.
Muffust JBe/ forsætisrá&herra
EstlendinffU heimsótti ísland
Frá því á unga aldri hefur hann staðið
fremst í sjálfsfœðisbaráttu þjóðar sinnar
HÉ R Á LANDI dvaldist í stuttri heimsókn yfir hvítasunnuna,
August Rei, forsætisráðherra estnesku útlagastjórnarinnar. —
Var hann ásamt ritara sínum dr. Horm að koma frá Bandaríkj-
unum ,þar sem þeir hafa að undanförnu ferðast til að kynna mál-
efni þjóðar sinnar, sem enn býr við rússneskt ok. Voru þeir nú
eftur á leið til Stokkhólms, en þar hefur útlagastjórn Estlendinga
aðsetur. —
einn af foringjum þjóðernisupp-
reisnarinnar 1905. Fyrir það varð
hann að sitja í rússneskum fang-
elsum í nokkur ór.
Framh. á bls. 15.
Síðasta kjörtímabil hafði Frjáls
lyndi flokkurinn 170 þingsæti af
265 í Neðri-málstofu þjóðþingsins
í Ottawa og því öruggan meiri-
hluta.
I kosningunum nú hafa Frjáls-
lyndir aðeins fengið 103 þing-
menn kjörna.
íhaldsflokkurinn, undir for-
ystu Johns G. Diefenbakers, sem
áður hafði 51 þingsæti, hefur
meir en tvöfaldað þingmannatölu
sína og hefur nú 110 þingsæti.
Jafnaðarmenn hafa sömu tölu
þingmanna og áður eða 24. Sósial
kredít-flokkurinn (sama og Rétt-
arsambandið í Danmörku) hafði
15 þingsæti en hlaut nú 18.
Það er skemmst frá að segja að
Frjálslyndi flokkurinn hefur beð-
ið hið mesta afhroð í þessum
kosningum. Kemur það mönnum
mjög á óvart. Fæstum kom annað
til hugar en að hann myndi enn
sem fyrr halda þingmeirihluta
Diefenbaker sigraði.
sínum, hvað þá að hann myndi
bíða svo mikinn ósigur.
Þar sem enginn einn flokkur
hefur meirihluta og jafnaðar-
menn hafa lýst því yfir, að þeir
muni ekki taka þátt í samsteypu-
stjórn, getur St. Laurent setið
áfram við völd með minnihluta-
stjórn. Þó er það nokkuð í vegi,
Framh. á bls. 15.
Influenzon breiðisf ört út.
LONDON, 11. júní. — Alþjóðlega
Inflúenzustofnunin í Lundúnum
tilkynnir að bóluefni hafi nú
Eisenhower lagðisl
WASHINGTON, 11. júní —
Bandaríkjamenn urðu áhyggju
fullir er sú frétt barst út á
annan í hvítasunnu, að Eisen-
hower lægi veikur af maga-
sjúkdóm. En forsetinn var rúm
fastur aðeins einn dag. í morg-
un kom hann til vinnu í skrif-
stofu sinnar og var í ágætu
skapi, þegar nokkrir blaða-
ljósmyndarar fengu að taka
myndir af honum. Einn Ijós-
myndarinn spurði Eisenhower
hvernig líðan hans væri. Hann
svaraði: — Ég kenni mér ein-
skis meins lengur —Reuter.
Hinn estneski forsætisráðtturra
heimsótti Guðmund í. Guð-
mundsson utanríkisráðherra og
Forseta íslands að Bessastöðum.
Viðstaddir voru Haraldur Kröy-
er forsetaritari og Tómas Tómas-
son ræðismaður Estlands hér á
landi. Þá fór hann í stuttar ferðir
til Þingvalla og austur í sveitir,
Skoðaði m. a. Sogsvirkjunina. En
á Hvítasunnudag dvaldist hann
hér í bænum. Var hann ánægður
með dvölina hér og fagnaði því
að hafa gefizt tækifæri til að
kynnast Islandi.
August Rei er 71 árs að aldri.
Frá því á unga aldri hefur hann
staðið í fremstu röð í sjálfstæðis-
baráttu Estlendinga. Meðan hann
var stúdent í bænum Tartu skipu
lagði hann uppreisnarflokka gegn
rússneska keisaradæminu og var
Rætt um hlutlousun Noreg
Washington, 11. júní.
BANDARÍSKI öldungadeildarþingmaðurinn Knowland hefur
stungið upp á því að Rússum verði boðið það að Noregur skuli
verða hlutlaust ríki, gegn því að Rússar fallist á að gera Ungverja-
land að hlutlausu ríki.
Hefur tillaga þessi vakið stórmikla athygli í Bandaríkjunum og
víðar um heim.
Á fundi, sem Dulles hélt með blaðamönnum, var hann spurður
um álit á tillögunni. Hann svaraði:
— Það er ósæmilegt að ætla sér að fyrirskipa nokkurri þjóð,
sem vill styrkja landvarnir sínar með alþjóðlegu samstarfi, að ger-
ast hlutlaus. Með þvi getur verið að mikil hætta sé kölluð yfir hana.
— Reúter.
verið búið til gegn inflúenzu-
faraldrinum, Taiwan-flugunni,
sem breiðist ört út um heiminn.
Einstök lönd út um allan heim
geta nú fengið stofn til að gera
bóluefni, en það er hverju ríki
í sjálfsvald sett, hvort það fram-
kvæmir almenna bólusetningu.
Hér er um nýjan og áður óþekkt-
an inflúenzustofn að ræða. Sjúk-
dómurinn verkar eins og venju-
leg inflúenza. Óvenju margir
taka veikina en hún er væg.
MELBOURNE — Áströlsku heil-
brigðisyfirvöldin hafa tekið á-
kvörðun um að hefja framleiðslu
bóluefnis í stórum stíl og gefa al-
menningi kost á bólusetningu.
NÝJA DEHLI — Síðasta sólar-
hring voru skráð 6000 ný inflú-
enzutilfelli hér í borg, og er það
meira en áður á einum degi. AUs
Framh. á bls. 15.
Viðræður að hefjast að
nýju um handritamálið
Kaupmannahöfn, 11. júní.
Frá Páli Jónssyni.
DANSKA blaðið Kristeligt Dag-
blad birtir þá frétt í dag með
áberandi fyrirsögn, að viðræður
muni brátt hefjast milli mennta-
málaráðherra íslands og Dan-
merkur um afhendingu handrit-
anna.
Framh. á bls. 15.
Tvœr ráðstefnur Araba
Amman og Beirut 11. júní.
-Á Konungarnir Hussein af
Jórdaníu og Saud Arabakon-
ungur héldu áfram ráðstefnu
sinnl í Amman í dag, annan
daginn í röð. Munu þeir kon-
ungarnir ræða nánari sam-
stöðu ríkja sinna til að vinna
gegn yfirgangi Egypta. Einnig
verða efnahagsnrál Jórdaniu
rædd, en Saudi Arabía hefur
greitt hennl fastan fjárhags-
styrk að undanförnu.
Á Kuwatly forseti Sýrlands
fór skyndilega á laugardaginn
til Egyptalands. Var látið í
veðri vaka að hann færi til
læknisrannsóknar. Þeir, sem
öllum hnútum eru kunnugir
eru hinsvegar ekki í nokkrum
vafa um að tilgangurinn er að
ræða við Nasser.
ÁÍ odda hefur skorizt milli
Framh. á bls. 15.
Jórdanir saka Egypta um
að skipuleggja samsœri
og morð
Hinn 7. þ.m. var Kristni yfir-
kennara Ármannssyni veitt rekt-
orsembættið við Menntaskólann
i Reykjavík frá 17. júní 1957 að
telja.
(Frá Menntamálaráðuneytinu).
Amman, 11. júní — Einkaskeyti frá Reuter.
CJAMBÚÐIN milli Jórdaníu og Egyptalands fer nú versnandi með
^ hverjum degi sem líður og búast menn jafnvel við því að
stj órnmálasambandi milli landanna verði slitið innan skamms. —
í dag birti jórdanska ríkisstjórnin yfirlýsingu, þar sem Egyptar
eru sakaðir um að skipuleggja morð á áhrifamiklum stjórnmála-
mönnum. Þar er það einnig upplýst í fyrsta skipti, að egypzka
ríkisstjórnin hafi rekið sendiherra Jórdaníu úr landi. Áður hafði
verið sagt að hann hefði farið til Amman til að leita ráða hjá
stjórn sinni.
Síðan þetta gerðist hefur ekki
linnt árásum á Hussein konung
og núverandi stjórn Jórdaníu í
egypzkum útvarpsstöðvum. —
Kveða Egyptar brottreksturinn
ástæðulausan, nema hvað hann
sé gerður í þeim tilgangi einum
að spilla vinsamlegri sambúð
milli ríkjanna.
Jórdanska stjórnin svaraði árás
um Egypta í harðorðri yfirlýs-
ingu sem birt var í dag. Hún
segir að það sé rangfærsla hjá
Egyptum, að brottreksturinn hafi
.verið ætlaður tii að spilla sam-
búð milli ríkjanna. Hitt sé stað-
reynd að hermálafulltrúinn hafi
verið að skipuleggja samsæri,
ofbeldisaðgerðir, skemmdarverk
og jafnvel morð á háttsettum
opinberum starfsmönnum og
liggi sannanir fyrir um þetta.
Viðbrögð Jórdana séu ekki
óeðlileg með tilliti til þess. Þetta
Framh. á bls. 15.