Morgunblaðið - 18.07.1963, Blaðsíða 1

24 siðuv
50 árgangnr
159. tbl. — Fimmtudagur 18. júlí 1963
Er viðræður um takmarkað,
bann við kjarnorkutilraundm j
hófust í Moskvu, var Krú-
sjeff forsætisráðherra Sovét-'
ríkjanna formaður sovézku I
nefndarinnar. Hér sést hann |
setja fundinn. Á móti Krú-
sjeff sitja formenn bandarísku
og brezku sendinefndanna.
Harriman (lengst t.h.) og(
Halisham lávarður (við hlið'i
Harrimans).
Komið í veg f yrir
sainsæri í Mar-
okko
Rabat, Marokkó, 17. júlí (NTB)
YFIRVÖLDUM í Marokko hefur
tekizt að koma upp um samsæri,
sem gera átti gegn stjórn lands
ins. Hafa 130 meðlimir vinstri-
sinnaða stjórnarandstuðuflokks-
ins verið handteknir. Handtökurn
ar fóru fram sl. þriðiudagskvöld
en þá höfðu um 100 leiðtogar
stjórnarandstöðuflokksins komið
sa n til fundar í Casablanca.
Lögreglan umkringdi fu ídarstað
inn og varnaði fundarmönnum út
göngu meðan ráðgazt var um
hvort ætti að handtaka þá alla.
Þegar fundarmenn hö'fðu verið
innilokaðir nokkrar klukkustund
ir, lét lögreglan til skarar skríða
og voru allir fundarmenn fang-
elsaðir.
Miðaö hefur í samkomuiagsátt á
þríveldarráðstefnunni í Moskvu
Talið að Rússar setji engin Óaðgengileg
skiiyrði fyrir samkomulagi um takmarkað
tilraunabann
Moskvu 17. júlí (NTB-AP)
A HÁDEGI í dag (ísl. tími)
settust fulltrúar Bandaríkj-
anna, Bretlands og Sovétríkj-
anna að samningaborðinu í
Moskvu í þriðja sinn. Fund-
urinn stóð yfir í þrjár klukku
stundir, og að honum loknum
gáfu fundarmenn út sameigin
lega tilkynningu. í henni seg-
ir, að miðað hafi í samkomu-
lagsátt um takmarkað bann
við tilraunum með kjarnorku
vopn. Vestrænir fréttamenn í
Moskvu telja, að ástæða sé
til aukinnar bjartsýni um ár-
Búddamúnkar í Saigon
hóta sjálfsmorðum
á almannafæri
Saigon 17. júlí (NTB)
í DAG kom til óeirða í Saigon,
höfuðborg Suður-Vietnam, er
hundruð Búddamunka og nunna
fóru í kröfugöngur um borgina
til þess að mótmæla trúarbragða
misréttinu í landinu.
Lögreglan skarst i leikinn og
ðreifði mannfjöldanum með kylf
um. 150 menn voru handteknir og
margir særðust.
I gær hótaði háttsettur Búdda
prestur í Saigon sjálfsmorði, ef
stjórnin kæmi ekki á trúarbragða
jafnrétti innan tveggja sólar-
hringa. Sagði hann, að fjöldi
munka og nunna myndu fylgja
fordæmi hans og fremja sjálfs-
morð á götum úti.
Eins og kunnugt er, lét einn
Búddamunkur brenna sig lif-
andi á götu í Saigon 11. júní sl.,
og nokkrum dögum síðar gaf
stjórn landsins loforð um, að
bundinn yrði endi á trúarbragða
misréttið þegar í stað. Þetta lof
orð hefur ekki verið haldið og
kröfugöngurnar í dag voru farn
a til þess að mótmæla svikunum
og trúarbragðamisréttinu. Kröfu
göngurnar voru farnar um mestu
umferðagötur Saigon. Þegar lög-
reglan varð göngumannanna vör,
setti hún gaddavírsflækjur á göt
urnar til þess að hefta för þeirra.
A nokkrum stöðum tókst Búdda
trúarmönnunum að komast í
gegn um þessa -vegatálma lögregl
unnar, en þá réðust lögreglu-
menn gegn þeim með kylfum,
Framhald á bls. 2.
angur viðræðnanna, því að
Rússar virðist ekki ætla að
setja nein óaðgengileg skil-
yrði fyrir takmörkuðu til-
raunabanni.
Gromyko utanríkisráðherra
Sovétríkjanna var formaður
sovézku nefndarinnar við við-
ræðurnar í dag, en talið er,
að síðar í vikunni muni Krús
jeff forsætisráðherra taka að
«ér formennsku á ný.
í dag var í fyrsta skipti
skýrt frá þríveldaviðræðun-
um í Kína. Sagði fréttastof-
an Nýja Kína, að með þeim
vildu Bandaríkin auka ágrein
ing Kínverja og Rússa.
Tilkynningin, sem gefin var út
að loknum fundi þríveldaráð-
stefnunnar í dag, var mjög stutt,
en aðrar upplýsingar fengu frétta
menn ekki um gang mála á ráð-
stefnunni. í tilkynningunni seg-
ir, að miðað hafi í samkomulags
átt um bann við tilraunum m'eð
kjarnorkuvopn í andrúmsloftinu,
geimnum og neðansjávar.
Bjartsýni manna á góðan ár-
angur viðræðnanna í Moskvu
jókst í dag vegna þess hve til-
kynning um jákvæðan gang mála
á fundunum barst fljótt. Til-
kynningin er talin benda til þess
að Averell Harriman, formaður
sendinefndar Bandaríkjanna og
Hailsham lávarður, formaður
sendinefndar Bretlands, hafi
ekki mætt óvæntum erfiðleik-
um í viðræðum við Gromyko og
aðra fulltrúa sovézku nefndar-
innar. Á Vesturlöndum er talið,
að það skref sem stigið hefir ver-
ið í samkomulagsátt bendi til
þess„ að Rússar hafi látið niður
falla kröfur sína um, að tíma-
bundið bann við kjarnorkutil-
raunum neðanjarðar án eftirlits
yrði innifalið í samningi um
bann við hinum þremur kjarn-
orkutilraunaflokkunum. Einn-
ig er talið fullvíst, að Rússar
setji ekki griðarsáttmála Atlants
Framh. á bls. 23.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Viðræöur
enn á
Leninhæð
Talið að Kínverjar
dvel.i í Moskvu
enn um sinn
Moskvu, 17. júlí (NTB) .
F R E G N I R , sem bárust frá
vestrænum fréttamönnum í
Moskvu í dag, hermdu, að
margt virtist nú benda til
þess, að kínversku kennisetn-
ingameistararnir, sem rætt
hafa við sovézka starfsbræður
sína á Leninhæð að undan-
förnu, dveljist enn um sinn í
Moskvu. — Sem kunnugt er
hafa viðræður kennisetninga-
meistaranna engan árangur
borið til þessa og illdeilur
Rússa og Kínverja aukizt dag
frá degi. Var því talið, að kín-
\verska sendinefndin í Moskvu
íhyrfi heim einhvern næstu
daga.
Kennisetningameistararnir
héldu fund með sér i dag á
Leninhæð. Var hann stuttur
og engar fregnir hafa borizt
af gangl mála.
Vestrænir fréttamenn f
Moskvu eru nú þeirrar skoð-
unar, að kmversku kennisetn-
ingameistararnir muni dvelj-
ast í borginni enn um sinn. —
Þessa skoðun segja þeir
byggða á ummælum aðila,
sem er í nánum tengslum við
kínversku sendinefndina. Sam
kvæmt þessum ummælum eru
Rússar og Kínverjar enn á eitt
sáttir um, að deilumálin verði
að liggja Ijós fyrir. Ennfrem-
ur segir, að kínverska sendi-
nefndin vilji ekki láta líta út
sem hún flýi frá Moskvu
vegna þríveldaráðstefnunnar,
sem nú stendur þar yfir.
Þessi ummæli, ásamt ýms-
um öðrum vísbendingum, hafa
valdið því, að vestrænir frétta
menn telja, að miðstjórn kín-
verska kommúnistaflokksins
sé staðráðin í því, að sýna
öllum- kommúnistaflokkum
Framh. á bls. 2
Pakistan úr CENTO og SEATO?
„Stærsta þjóð Asíu kemur okkur til hjálpar,
ef ó. okkur verður ráðizt“, segir utanríkis-
ráðherra Pakistan
Rawalpindi 17. júlí (NTB-
AP)
Utanríkisráðherra Pakist-
ans, Z.A. Buito, sagði í ræðu
í þinginu í dag, að hugsanlegt
væri, að Pakistan segði sig úr
CENTO (Mið-AsíuLandalag-
inu) og SEATO (Suðaustur-
Asíubandalaginu), héldu Bret
ar og Bandaríkjamenn áfram
að selja Indverjum vopn.
Einnig lét hann að^því liggja
að Kínverjar myndu koma Pak-
istanbúum til hjálpar ef á þá yrði
ráðizt. Butto sagði, að Pakistan-
búar neyddust til að endurskoða
stefnu sina í utanrikismálum,
vegna hernaðaraðstoðar Breta
og Bandarikjamanna við Ind-
verja. Sagði hann, að sambúð
Pakistan og stórveidanna tveggja
í vestri hefði versnað mjög á s.L
ári og vildu stórveldin bæta hana
yrðu þau að hafa frumkvæðið.
Utanríkisráðherrann lagði á-
herzlu á, að aðstaða Pakistan-
búa væri slæm, því að til þess
gæti komið, að Indverjar not-
uðu vopn þau, er Vesturveldin
hafa látið þeim í té, til árása á
Pakistan. Þó sagði hann, að Pak-
istanbúár myndu ekki standa ein
ir, ef Indverjar gerðu árás á
land þeirra, önnur þjóð í Asíu
myndi koma þeim til hjálpar.
Hann nefndi þessa þjóð ekki með
nafni, en sagði, að það værj
„stærsta þjóð Asíu“. Telja frétta-
menn engan vafa leika á því, að
Butto hafi átt við Kínverja.