Morgunblaðið - 29.10.1965, Blaðsíða 1

32 súð)U?

52. árgangmr.
247. tbl. — Föstudagur 29. oFtóbcr 1965
Frentsmiðja MorgunWaðsins.
Wilson reynir enn
aó miðla málum
— en ágreáningur rikir um
stjórnarskrá llhódesíu
Hér eru Bítlarnir með nýja orðu, sem Elízabet drottning veitti þeim í BuckinghamhöH sl.
Jjriðjudag. Þeir teljast nú „Members of the Order of the British Empire“. Xalið frá vinstri:
Paul McCartncy, George Harrison, John Lennon og Ringo Starr. — (AP) —
Salistoury, 28. oktöber — NTB
FORSÆTISRÁÐHERRA Róde-
síu, Ian Smith, lýsti því yfir í
dag, að hann muni ekki setjast
að samningaborði með leiðtogum
þjóðernissinna í landinu.
Sagði hann þá ekki bera virð-
ingu fyrir stjórnarskrá landsins,
og vinni þeir gegn henni, bæði
í orði og verki.
„Við höfum skýrt frá því
margsinnis“, sagði Smith, „að
við munum ekki ræða A-ið þessa
ménn“. Þá bætti foi’sætisráðherr-
ann því við að afstaða stjórnar
Deilt um útflutningsuppbætur
og tolla á EFTA-fundi
— norski viðskiptamáEaráðherrarirt, Willoch, telur
afstöðu Breta hindra eðlilega þróun innan EFTA
! Kaupmannahöfn, 28. okt.
— (NTB) —
F'TDLLTKÚAK Noregs og Bret
lanuls voru á öndverðum
meiSi á ráðherrafundi Frí-
verzJunarbandalagsins, EFTA
í dag, er rædd var brezk til-
laga um skipulag útflutnings-
uppbóta, frá og með 1. janúar
1967. Samkvæmt áætlun eiga
allir tollar á fríverzlunar-
svæðinu þá að hafa verið
Hernaiarástand
á Mið-Jövu
her Indónesíu segir kommúnista
sfanda fyrir fjöfdaniorðum,
niannránum otj íkveikjum
felldir niður.
Lýsti norski fulltrúinn,
Káre Willock, viðskiptamála-
ráðherra, eindregið andstöðu
sinni við brezku tillöguna, og
má segja, að mótmæli hans
hafi verið það hörð, að jafn-
gildi neitunarvaldi.
Er ekki Ijóst, hver úrslit
málsins verða, fyrr en á morg
un. Fulltrúar annara landa
munu ekki hafa tekið afstöðu
með Noregi.
Brezka tillagan byggir á
þeirri ákvörðun Stjórnar brezka
Verkamannaflokksins, sem tek-
in var í fyrrahaust, að greiddar
skuli útflutningsuppbætur á
brezkar útflutningsvörur til að
draga úr óhagstæðum verzlunar
jöfnuði. Hefur þessi ráðstöfun
áður mælzt mjög illa fyrir inn-
an EFTA, á sama hátt, og 15%
innflutningstollur sá, sem
brezka stjórnin setti á í fyrra.
Hann hefur nú verið lækkaður
í 10%.
Tillaga brezka fulltrúans í
dag var á þá leið, að eftir 1.
janúar 1967 skuli EFTA-löndin
annað hvort halda áfram toll-
greiðslum, þegar um er að ræða
útflutning frá einu landinu til
annars, eða koma á útflutnings-
uppbótum.
Sagði Willoch tillöguna sp>or
í rétta átt, að því leyti, að skv.
henni gætu brezkir útflytjend-
ur ekki lengur notið góðs bæði
af innflutningstollum og útflutn
Frainhald á bls. 31.
hans til sjálfstæóismálsins væri
óhreytt.
Yfirlýsing Smith var birt í
þann mund, er Harold Wilson,
forsætisráðherra Breta, kom sam
an á fund með leiðtogum þjóð-
ernissinna, í þeirri von, að tak-
ast megi að finna lausn á því
vandamáli, sem leitt hefur af af-
stöðu stjórnar Smith til sjálf-
stæðismálsins.
í þeim tilgangi mun Wilson
lenggja á það áherzlu, að þjóð-
ernissinnar sameinist í afstöðu
sinni til nýrrar stjórnarskrár,
sem hann telur geta orðið grund-
völl skynsamlegrar lausnar máls
ins. Tveir helztu talsmenn þjóð-
Framhald á bls. 31
' „Time“
leiðrétt
í NÝÚTKOMNU hefti banda-
ríska vikuritsins ,,Time“ er
birt bréf frá Indriða G. I>or-
steinssyni, ritstjóra Tímans,
vegna skrifa „Time“ um Vín-
landskortið, fyrir skemmstu.
í grein ritsins var sagt, að
Leifur Eiríksson væri norskur.
í bréfi sínu segir Indriði
m.a., að bandaríska stjórnin
hafi fært íslendingum að gjöf
styttu af Leifi Eiríkssyni 1930,
allþingishátíðarárið, og hljóti
því afstaða stjórnarinnar að
vera kunn í þessu máli. Sé
það leitt til að vita, að skipt
hafi nú verið um þjóðerni
Leifs, og hann sagður norskur.
Ritstjórar „Time“ hafa því
einu við að bæta, að Leifur
sé fæddur af norsku foreldri
— en á íslandi.
Djakarta, 28. október — NTB.
BARDAGAR fara nú harðnandi
Miilli kommúnista og andstæð-
inga þeirra á Jövu. Hefur her
Indónesíu orðið að lýsa yfir hern
aðarástandi á eyjunni. Hafa tals
menn hersins skýrt frá því, að
um 2000 manns hafi týnt lífi í
átö'kum þessum.
Haft er eftir áreiðanlegum
heimildum í Djakarta, að komm-
únistar verjist nú í nokkrum
etérum hópum.
Útvarpið í Djakarta sagði í
dag, að yfirmaður hersins á Jövu,
Surjo Sumpeno, hershöfðingi,
hafi lýst yfir útgöngubanni um
nætur í héruðunum Surakarta
og Semarang, en hernaðará-
standi hafi verið lýst yfir á báð-
um svœðunum.
Sama ástand hefur ríkt í höf-
uðborginni, Djakarta, frá því, að
íkommúnistar gerðu þar bylting-
artilraun 1. október. Hafa marg-
ir kommúnistar, að sögn, flúið
frá höfuðborginni til Mið-Jövu,
af ótta við hefndarráðstafanir.
Talsmenn hersins halda því
fram, að kommúnistar á Jövu
hafi hafið hermdarverkaaðgerð-
ir gegn álmenningi í sveitum
landsins. Sé hér um hryllilega
verknaði að ræða, morð, mann-
rán og íkveikjur. í einni til-
kynningu hersins segir, að komm
únistar hafi tekið af lífi í einu
lagi 178 óbreytta borgara á Mið-
og Austur-Jövu.
Herinn segist jafnframt hafa
fundið skjöl á Mið-Jövu, sem
staðfesti, að kommúnistar hafi
haft í hyggju að steypa Sukarno,
forseta, og stjórn landsins með
ofbeldi, og myrða síðan alla á-
hrifaríka talsmenn andspyrnu-
flokks múhamedstrúarmanna.
Blaðið „Pelopor“, sem styður
herinn, segir, að fundizt hafi
listar yfir 120 liðsforingja í lög-
reglu landsins, og hafi átt að
myrða þá alla, o.g fjölskyldur
þeirra.
,Gemini 6' og ,Gemini 7'
skotið á loft í janúar —
breyfingar gerðar á geim-
ferðaáætluninni vestan hafs
Johnson City, 28. okt.
-v- (AP-NTB) —
JOHNSON, Bandaríkjafor-
seti, skýrði frá því í dag, að
skotið verði á loft í Banda-
ríkjunum tveimur mönn-
uðum geimförum í janúar
næsta ár. Mun ætlunin, að
geimförin verði látin mæt-
ast, er þau fara umhverfis
jörðu.
Hér mun verða um sam-
eiginlega „Gemini“-tilraun
að ræða, þ.e. skotið verður
á loft „Gemini-6“ og „Gem-
ini-7“ samtímis.
Skjóta átti á loft „Gemini-
6“ í þessari viku, með tvo
menn, Walter Schiri'a og
Thomas Stafford, innanborðs,
en tilraunin mistókst með
öllu.
Greinilegt er, að talsverðar
breytingar hafa verið gerðar
á „Gemini“-áætluninni, því
að „Gemini-7“ átti að vera á
lofti í 14 daga, með James
Lovell og Frank Bormann inn
anborðs. Tilraun sú, sem nú
hefur verið boðuð, mun að
öllum líkindum taka mun
skemmri tíma.
í tilkynningu þeirri, sem
Bandaríkjaforseti gaf út í dag,
á ferðalagi sínu um Texas,
segir, að geimförin tvö muni
fylgja nær sömu braut, og
verði þeim stýrt mjög nærri
hvort öðru.
Hvorki „Gemini-6“ né „Gem
ini-7“ munu þannig úr garði
gerð, að hægt sé að tengja þau
sartian.
Það, sem brást, er gera
skyldi tilraunina með „Gem-
ini-6“ nú í vikunni, var eld-
flaug af Age>ta-gei'ð, sem
skjóta átti á loft á undan
geimfarinu sjálfu. Var ætlun-
in, að Schirra og Stafford
stýi'ðu sínú eigin geimfari að
eldflauginhi, er á braut væri
komið, en Agena-flaugin hélt
ekki stefnu, eftir að henni var
skotið á loft. Var því enginn
grundvöllur fyrir megistil-
raun þeirri, sem gera átti.