Morgunblaðið - 06.11.1980, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. NÓVEMBER 1980
Tveir nefndarmanna. Einar Birgir Steinþórsson o»{ Þorjíeir Pálsson,
kynna frumvarpið fyrir hlaðamónnum á fundi í Félagsstofnun.
Drög að frumvarpi um námslán og námsstyrki:
Óskert námslán og
námsmenn fái aðild
að lifeyrissjóði
Menntamálaráðherra skipaði
hinn 21. apríl sl. nefnd tii þess að
endurskoða lög ok reglur um
námslán ok námsstyrki. Nefndin
hefur nú samið dröK að frum-
varpi um námslán ok námsstyrki
er levsa skal af hólmi nÚKÍidandi
lóg. I upphafi var ætlun nefndar-
innar að lejfxja fram frumvarp
til hreytinKa á nÚKÍldandi löKum
en síóar tók hún þann kost að
semja heiidstætt lavcafrumvarp.
Mun frumvarp þetta verða kynnt
á fundi í FélaKsstofnun stúdenta
kl. 20.30 í kvöld.
Á blaðamannafundi sem nokkr-
ir nefndarmanna efndu til kom
m.a. fram að helztu breytinKar,
sem verða á tilhögun námslána
samkvæmt frumvarpinu, eru: Að
hlutfall námslána af reiknaðri
fjárþörf námsmanna hækkar í
áföngum úr 90 prósentum í 100
prósent haustið 1982. Allar tekjur
námsmanna dragist ekki frá
framfærslukostnaði, eins og sam-
kvæmt gildandi lögum, heldur eru
þær umreiknaðar með sérstökum
hætti eftir heimilisaðstæðum
námsmanns. Fleirum en áður er
gert fært að gerast aðilar að
lánakerfinu með afnámi svo-
nefndrar „tuttugu ára regli^".
Samkvæmt núgildandi lögum eiga
nemendur innan við tvítugt í
skólum, sem aðild eiga að Lána-
sjóði íslenzkra námsmanna, öðr-
um en Háskóla Islands, ekki rétt á
námsláni nema þeir geti sýnt
Fróðárheiði
auð sem á
sumardegi
Ilrafnar aðgangsharðir
við fé á Snæfellsnesi
Ólafwik. 5. nóvember.
EFTIR hlýindin síðustu daga
er Fróðárheiði auð sem á
sumardegi, en vegir eru þungir
og holóttir. Sérleyfisbílarnir
ganga samkvæmt sumaráætl-
un og hyggjast forráðamenn
þeirra halda því áfram í vetur
meðan nokkur kostur er, en
slíkt er auðvitað háð færð og
hversu oft er greitt fyrir
umferð þegar snjóa gerir. Mik-
ill munur er á sumar- og
vetraráætlunum fyrir okkur
neytendur, daglegar ferðir í
stað þriggja í viku í vetrar-
áætlun. Hér á norðanverðu
nesinu eru ær enn í fjalli.
Hrafnar hafa verið mjög að-
gangsharðir við fé og hafa
ráðist umsvifalaust á afvelta
kindur. Hefur orðið að aflífa
nokkrar ær, sem fundist hafa
afvelta og holrifnar eftir
hrafn. — Ilelgi
framá að þeir geti ekki haldið
áfram námi nema þeir fái lánið.
Samkvæmt frumvarpsdrögunum
öðlast þeir rétt á námsláni sem
aðrir námsmenn. I frumvarps-
drögunum hefur reglum um
endurgreiðslu námslána verið
breytt þannig að meira tillit er
tekið til tekna námsmanns að
námi loknu en í núgildandi lögum.
Er þar gert ráð fyrir að greitt sé
af námslánum í tvennu lagi —
annars vegar föst greiðsla, sem
innheimt er á fyrri hluta ársins,
en hins vegar viðbótargreiðsla,
sem innheimtist á síðari hluta
ársins, og er háð tekjum fyrra árs.
Þá er stjórn Lánasjóðsins heimilt
að veita undanþágu frá árlegri
endurgreiðslu ef verulegar breyt-
ingar til hins verra verða á högum
Iánþega milli ára. Samkvæmt
frumvarpinu lengist endur-
greiðslutími námslána úr 20 í 30
ár.
í frumvarpsdrögunum er það
nýmæli að námsmönnum er gef-
inn kostur á að greiða í lífeyris-
sjóð með þeim hætti að leggja 4
prósent af námsláni í sjóðinn en
ríkið láni 6 prósent á móti. Ekki
hefur enn verið gengið frá hvort
námsmenn stofni sinn eigin lífeyr-
issjóð eða greiði til þeirra sem
fyrir eru.
Þær breytingar á veittum lán-
um, sem felast í frumvarpinu og
öðrum tillögum nefndarinnar,
valda hækkun á upphæð veittra
lána úr 5900 m.kr. árið 1980 í
10.200 m.kr. á áratugnum 1990—
2000, samkvæmt útreikningum
nefndarinanr. Nettó fjárþörf
sjóðsins, þ.e. úthlutun lána að
frádregnum endurgreiðslum, mun
vaxa nokkuð eða úr 5800 m.kr.
1980 í 7500—9000 m.kr. á árunum
1983—1984 en úr því fer fjárþörf
lækkandi og verður 3000—4000
m.kr. um aldamótin. Þessar tölur
miðast við verðlag ársins 1980.
í nefndinni áttu sæti: Eiríkur
Tómasson, tilnefndur af þing-
flokki Framsóknarflokksins,
formaður; Pétur Reimarsson, til-
nefndur af SÍNE, varaformaður;
Einar B. Steinþórsson, tilnefndur
af Bandalagi íslenzkra sérskóla-
nema; Friðrik Sophusson, til-
nefndur af þingflokki Sjálfstæðis-
flokksins; Guðrún Helgadóttir, til-
nefnd af þingflokki Alþýðubanda-
lagsins; Jón Ormur Halldórsson,
tilnefndur af forsætisráðherra;
Vilmundur Gylfason, tilnefndur af
þingflokki Alþýðuflokksins; Þor-
geir Pálsson, tilnefndur af Stúd-
entaráði Háskóla íslands. Að auki
áttu sæti í nefndinni, án atkvæðis-
réttar, Tómas Óli Jónsson, fulltrúi
menntamálaráðherra; Þorsteinn
Vilhjálmsson, fulltrúi stjórnar
Lánasjóðs námsmanna og Auðunn
Svavar Sigurðsson, fulltrúi Vöku,
Félags lýðræðissinnaðra stúdenta
við Háskóla íslands.
Manuela fær frábæra
dóma í Danmörku
í SÍÐUSTU viku lék Manuela
Wiesler (lautuieikari á tvenn-
um tónleikum í Kaupmanna-
höfn, auk þess sem hún hlaut
þar Sonningstyrk sem nemur
1.500.000 islenzkum krónum,
sem kunnugt er af fréttum. Hér
fara á eftir umsagnir um leik
Manuelu úr dönskum blöðum.
„Atorkan ein hrekkur ekki til
að verða einn af örfáum úrvals-
leikurum heimsins á eitthvert
hljóðfæri; hún er aðeins sjálf-
sögð forsenda. Annað sem til
þarf er sú gáfa að geta birt
áheyrendum heima tónlistarinn-
ar sem eins konar opinberun.
Og það var flautuleikarinn
Manuela Wiesler ein um að geta
á fyrstu tónleikum „Biennale"
tónlistarhátíðarinnar. Hún
sannaði það með því að endur-
taka hinn yfirgengilega flutning
sinn á „Kalais" eftir Þorkel
Sigurbjörnsson frá því í nóvem-
ber 1978. Aftur voru áheyrendur
sem í álögum yfir því hvernig
hún upphóf sjálf náttúrulögmál
flautuleiksins og skapaði gífur-
lega eftirvæntingu eftir fram-
gangi verksins og þeim undar-
Manuela Wiesler
legu brögðum sem þar er beitt.
Og eins fór hún með einleiks-
sónötu op. 71 eftir Holmboe; þar
vann hún annað afrek með
sannfæringarkrafti sínum.
Áheyrendur voru einfaldlega
bergnumdir."
Hans Voigt
i Berlingske Tidende,
30. október 1980.
„Manuela Wiesler, austur-
rísk-íslenzki flautuleikarinn,
sameinar formlega heildarsýn
og óskorað vald á töfrum líðandi
stundar, frjálsræði í túlkun og
fullkomna tækni. Hún var opin-
berun dagsins."
Jan Jacoby
i Information.
30. október 1980.
„Hátíðarsalur Glyptoteksins
er ekki góður tónleikasalur; því
veldur hljómburðurinn. Á mið-
vikudag voru þar tvennir tón-
leikar sex hljóðfæraleikara. Þar
kom aðeins fram einn ungur
norrænn hljóðfæraleikari sem
fór meistarahöndum um allt
þrennt: tónlistina, hljóðfærið og
hljómburðinn.
Auðvitað var þetta Manuela
Wiesler, hinn ævintýralegi ís-
lenzki flautuleikari, sem lék hina
löngu og erfiðu einleikssónötu
Finns Mortensens og sýndi bæði
listræn og tæknileg meistaratök
sem samboðin væru fremstu
tónsnillingum veraldar."
Jens Brincker
í Berlingske Tidende,
1. nóvember 1980.
Æskulýðsvika
á Akureyri
Á AKUREYRI stendur nú yfir
kristniboðs- og æskulýðsvika sem
KFUM og K og kristniboðsfélög
karla og kvenna þar standa að.
Samkomur eru haldnar hvert
kvöld vikunnar kl. 20:30 i kristni-
boðshúsinu Zion og lýkur sam-
komuvikunni á sunnudagskvöld.
Meðal ræðumanna á samkom-
unum eru Jónas Þórisson kristni-
boði, sem verið hefur við störf í
Eþíópíu, Benedikt Arnkelsson
starfsmaður Sambands ísl.
kristniboðsfélaga og sr. Pétur Þór-
arinsson sóknarprestur á Hálsi í
Fnjóskadal. Auk talaðs máls er á
dagskrá tónlist og kynning á
kristniboðsstarfi.
Mjög góð aðsókn að
sýningu Svavars
MJÖG góð aðsókn var að sýningu
Svavars Guðnasonar í Listasafni
Islands um helgina, að sögn dr.
Selmu Jónsdóttur forstöðumanns
safnsins.
Sýningin var opnuð á laugar-
daginn og var forseti íslands,
Vigdís Finnbogadóttir viðstödd
opnunina ásamt ýmsum fleiri
gestum. Sýningin stendur út nóv-
embermánuð.
Leiðrétting
í FRÉTT Mbl. í gær misritaðist
nain mannsins, sem varð bráð-
kvaddur á rjúpnaveiðum í Eyja-
firði um helgina. Hann hét Þor-
steinn Þorsteinsson en ekki Þor-
steinn Höskuldsson eins og stóð í
fréttinni. Eru hlutaðeigendur
beðnir afsökunar á þessum mis-
tökum.
(Ljósm. RAX.)
Fyrsta skóflustungan
Fyrsta skóflustungan að íbúðum fyrir aldraða á Seltjarnarnesi var
tekin i gær. Það var Ingibjörg Stephensen, sem tók fyrstu
skóflustunguna, en hún hefur búið á Nesinu í um 40 ár. Með henni á
myndinni er Sigurgeir Sigurðsson, bæjarstjóri á Seltjarnarnesi.
ómar Skúlason og Sigurður
Örlygsson hafa opnað
myndverkasýningu i Gallerí
Langbrók á Torfunni. Sýna
þeir þar 12 myndverk sem
þeir hafa unnið í samein-
ingu, annar formað verkin,
en hinn gefið litinn. Sýning-
in verður opin til fimmtu-
dagskvölds 13. nóvember og
er hún opin á virkum dögum
kl. 12—18 og um helgina
verður hún opin kl. 14 — 18.
LjÓKm. Kmilia