Morgunblaðið - 12.05.1981, Blaðsíða 1

48 SÍÐUR MEÐ 4 SÍÐNA ÍÞRÓTTABLAÐI
104. tbl. 68. árK.
ÞRIÐJUDAGUR 12. MAÍ 1981
Prentsmiðja Morgunhlaðsins.
Verðfall í kauphöllum
eftir sigur Mitterands
StuÓninusmenn
nýkjörins
íorseta Frakklands.
Francois Mitterands.
óska honum til hamingju
með sijíurinn.
Paris. 11. maí. AP.
VERÐFALL varð í kauphollinni í París. KenKÍ frankans lækka<M
mikið (>k verð á ruIIí snarhækkaði eftir sÍKur jafnaðarmannsins
Francois Mitterands í fronsku forsetakosninKunum. Ha-Kri menn hófu
þegar í stað undirhúning haráttunnar fyrir þinKkosninKar. sem
Mitterand mun efna til ok kommúnistar krófðust þess að fá að KCKna
meiriháttar hlutverki í ríkisstjórn.
Uppi varð fótur og fit í kaup-
höllinni, sem troðfylltist, en svo til
engir vildu kaupa. Verst gekk að
selja hlutabréf í fyrirtækjum sem
Mitterand segist ætla að þjóðnýta.
Frankinn lækkaði eins mikið og
leyfilegt var gagnvart þýzka
markinu og gull hækkaði um 7%.
Stjórn Raymond Barre forsæt-
isráðherra, sem biðst lausnar inn-
an hálfs mánaðar, sendi frá sér
alvarlega viðvörun og sagði að
kosning Mitterands mundi leiða
til „versnandi ástands inn á við og
út á við fyrir landið“.
Talsmaður jafnaðarmanna,
Paul Quiles, vildi lítið gera úr
viðbrögðum á peningamörkuðum,
sagði að markaðurinn mundi
jafna sig fljótt og taldi þetta
„vafalaust tímabundið ástand“
vegna fyrstu valdaskipta í 23 ára
sögu Fimmta lýðveldisins. „Kaup-
höllin er ekki Frakkland," sagði
hann.
Ronald Reagan Bandaríkjafor-
seti sendi Mitterand heillaóska-
skeyti, vitnaði til „aldagamallar
hefðar vináttu Frakka og Banda-
ríkjamanna og sagði sigurvegar-
anum að þessi hefð mundi stuðla
að „varðveizlu anda vestrænnar
samvinnu". Starfsmenn Hvíta
hússins voru yfirleitt varkárir í
dómum um áhrifin af kosningu
Mitterands, en einn þeirra kvaðst
gera ráð fyrir að samskiptin við
Frakka mundu' halda áfram að
eflast.
Caspar Weinberger, varnar-
málaráðherra Bandaríkjanna,
sagði þegar hann kom til ráð-
herrafundar í Brússel að kosning
Mitterands mundi ekki hafa áhrif
á samskipti aðildarríkja NATO,
en viðbrögð annarra fulltrúa
bandalagsins lýstu meiri varkárni,
þótt þeir segöu einnig að þeir sæju
ekki fram á verulega breytingu
innan bandalagsins. Josef Luns,
FÖGNUÐUR - Dansað á vélar-
hlíf bifreiðar á Champs Elysées á
sunnudagskvöld og sigri Mitter-
ands fagnað.
framkvæmdastjóri NATO, sendi
Mitterand stutt og formlegt
heillaóskaskeyti.
Leonid Brezhnev, forseti Sovét-
ríkjanna, sendi einnig Mitterand
árnaðaróskir og hvatti til eflingar
samskipta landanna. Sovézka
sjónvarpið sagði að sigri Mitter-
ands hefði verið spáð, en fáir
hefðu talið að hann yrði eins
sannfærandi.
Mitterand sigraði Giscard
d’Estaing auðveldlega með 51,75
af hundraði atkvæða gegn 48,24%.
Samkvæmt lokatölum fékk Mitt-
erand 15.714, 598 atkvæði, en
Giscard 14.647.787 atkvæði. í
Vestur-Indíum fékk Giscard 75%
atkvæða. Stjórnlagaráðið kunn-
gerir úrslitin innan 10 daga og
lýsir kjöri Mitterands sem forseta.
Athygli franskra stjórnmála-
manna hefur þegar beinzt að
fyrirhuguðum þingkosningum,
sem Mitterand hyggst halda seint
í júní í von um að fá vinstrimeiri-
hluta til að fylgja fram stefnu
sinni. Mitterand hvíldi sig í dag og
átti fundi með helztu aðstoðar-
mönnum sínum, trúlega um undir-
búning baráttunnar fyrir þing-
kosningarnar og myndun bráða-
birgðastjórnar.
Giscard d’Estaing fór aftur til
Elysée-hallar frá heimabæ sínum
og hélt svipaða fundi og mun
senda frá sér yfirlýsingu þegar
umboði hans lýkur. Talsmaður
hans sagði að hann mundi beina
orðum sínum til þeirra sem kusu
hann „þrátt fyrir gagnrýnendurna
og yfirvegaða svikara", en með því
var greinilega átt við Jacques
Chirac, borgarstjóra gaullista í
París og keppinaut Giscards.
Chirac er þegar kominn í kosn-
ingaham og reyndi í dag að koma
fram í hlutverki leiðtoga stjórnar-
andstöðunnar, sem hefur 90 þing-
sæta meirihluta, en stjórnmála-
sérfræðingar segja ummæli Gisc-
ards yfirlýsingu um „stríð" gegn
Chirac og klofningur þeirra getur
spillt fyrir frammistöðu þeirra í
þingkosningunum.
Ef Mitterand fær ekki meiri-
hluta í þingkosningunum verður
hann fyrsti forseti Fimmta lýð-
veldisins, sem hefur ekki þing-
meirihluta, og hann verður að
vinna með þingmeirihlutanum.
Þing er aðeins hægt að rjúfa einu
sinnu á ári. Ef hann reynir að
skipa vinstristjórn í trássi við
þingræðisreglur fellur sú stjórn
áreiðanlega þegar tillaga um van-
traust verður borin fram. Forset-
inn gæti sagt af sér, en það er
ólíklegt, og Mitterand mundi trú-
lega skipa stjórn, sem speglaði
vilja þingsins, og reyna að vinna
með henni.
Barre kenndi gaull-
istum um ósigurinn og sakaði þá
um að leika tveim skjöldum og
stofna lýðveldinu í hættu. Chirac
hvatti til einingar og skoraði á
mið- og hægriflokka að bjóða
fram sameiginlega í hverju kjör-
dæmi til þess að sigra kommún-
ista og sósíalista.
Sjá bls. 46, 20 og 21.
Begin biður Assad að
flytja eldflaugarnar
Jorúsalom. 11. mai. AP.
SENDIMAÐUR Bandarikjastjórn-
ar. Philip C. Habib. bað i dag
Menachem Begin. forsætisráðherra
ísraels. um frest til að setja niður
deiluna um sýrlenzku eldflaugarn-
ar i Líhanon að sögn ísraelska
útvarpsins.
Begin sagði í dag að Sýrlendingar
hefðu flutt fleiri loftvarnaeldflaugar
til vígstöðvanna í Líbanon síðustu
tvo daga, eða í sama mund og Habib
var í Damaskus að reyna að stilla til
friðar.
Forsætisráðherrann skoraði á
Hafez Assad Sýrlandsforseta „að
hörfa frá barminum" og flytja eld-
flaugarnar, sem geta leitt til nýrrar
styrjaldar í Miðausturlöndum, frá
Líbanon.
Begin sagði á þingi að hann hefði
skipað heraflanum fyrir 11 dögum
að eyðileggja eldflaugarnar, en hætt
við aðgerðina, fyrst vegna slæms
veðurs og síðan þar sem Bandaríkin
báðu um frest til að leysa deiluna
friðsamlega.
Begin lýsti í smáatriðum aðgerð-
unum sem hann hætti við, greinilega
til að sýna að hann væri reiðubúinn
að beita hernaðarlegum ráðum.
Þingmenn stjórnarandstöðunnar
gagnrýndu þetta harðlega og sökuðu
Begin um að skýra frá viðkvæmum
hernaðarlegum upplýsingum.
Begin sagði að 1. maí hefði
Alexander Haig utanríkisráðherra
beðið um tíma til að leysa deiluna og
Israelsmenn hefðu ákveðið að bíða í
„þrjá eða fjóra daga“ og í sjö daga að
auki ef Sýrlendingar ábyrgðust að
eldflaugarnar yrðu fluttar burtu.
Loks sendi Reagan forseti Begin
orðsendingu á þriðjudaginn var og
bað um meiri tíma. Begin kvaðst
hafa samþykkt það, en sagt forset-
anum að því lengur sem Israel biði,
því fleiri eldflaugar yrðu fluttar til
Líbanon og því erfiðara yrði að
eyðileggja þær.
I New York sagði Ezer Weizman,
fv. landvarnaráðherra, í viðtali að
Bclíast. 11. maí. AP.
ÍRSKI lýðveldisherinn (IRA) gal
sterklega í skyn í dag að árásir
yrðu halnar að nýju á hrezka
hermenn og lögreglumenn með því
að skora á foreldra á kaþóiskum
sva'ðum að halda börnum sínum í
hæfilegri fjarlægð frá herbílum.
Yfirlýsingin hefur aukið þann ótta
að Provo-menn hyggist hefja árásir
á öryggissveitir og kunna stjórn-
málamenn og yfirmenn öryggismála.
Eins og til að undirstrika yfirlýs-
ingu IRA voru tveir brezkir her-
menn skotnir úr launsátri í Vestur-
Belfast. Annar þeirra særðist alvar-
lega.
Belfast-deild Provo-armsins tók á
sig ábyrgðina á skotárásinni, sem
var gerð þegar hermennirnir fylgd-
ust með peningasendingu í pósthús.
Rétt áður köstuðu unglingar
grjóti, benzínsprengjum og mjólkur-
flöskum með sýru í á öryggissverði í
nálægri götu. Hermennirnir skutu
stríð við Sýrlendinga gæti eyðilagt
friðarsamninginn við Egypta og
dregið Bandaríkin og Sovétríkin inn
í árekstra gegn vilja sínum.
Stórskotaliði var beitt við Græna
strikið i Beirút í dag og um 80 munu
hafa fallið og særzt. Palestínumenn
sögðu að ísraelsmenn hefðu gert
stórskotaárásir á þorp í Suður-Líb-
anon.
gúmmíkúlum til að dreifa hópnum.
Vopnaður maður rændi pósthús í
Andersontown og í Londonderrv er
hafin rannsókn á íkveikjuárás í hús,
sem grímuklæddir menn leituðu í.
Ættingjar IRA-fangans Francis
Hughes segja að hann sé að missa
meðvitund, 58 dögum eftir að mót-
mælasvelti hans hófst.
Marley látinn
Miami. II. mai. AP.
BOB Marley. söngvari frá Jamaica
og fra'gasti rcKKae-tónlistarmaður
heim.sins. lézt í daK eftir sjo mánaða
haráttu gegn krahhameini. 36 ára
að aldri.
Marley kom til Miami á fimmtu-
daginn frá Vestur-Þýzkalandi, þar
sem hann leitaði sér lækninga við
lungnakrabba og heilaæxli.
IRA hótar árásum
á brezka hermenn