Morgunblaðið - 17.11.1984, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐID, LAUGARDAGUR 17. NÓVEMBER 1984
Tvær
— eftir Jón Baldvin
Hannibalsson
Grein þessi er birt að beiðni
Jóns Baldvins Hannibalssonar
sem tilgreinir fyrir því eftirfar-
andi ástæðu: Össur Skarphéðins-
son ritstjóri Þjóðviljans hringdi í
Jón Baldvin og bauð honum sér-
staklega að blað hans stæði hon-
um opið til að halda uppi „díalóg"
um vandamál vinstri hreyfingar
og stjórnmála. Jón Baldvin sendi
Þjóðviljanaum tvær greinar til
birtingar en þegar á reyndi fékkst
hvorug birt. Viðbára ritstjórans
var sú, að Þjóviljinn væri fátækt
blað, lítið væri um auglýsingar og
blaðið hefði ekki efni á að birta
slíkar greinar.
Langvarandi og dýrkeyptar
kjaradeilur á þessu hausti hafa í
einni svipan afhjúpad alvarlega
bresti í samfélagsbyggingu okkar
íslendinga. Þessar pólitísku
„alkalískemmdir" valda því, að
sjálf þjóðfélagsbyggingin riðar til
falls. Þjóðfélagið leysist upp í
stríðandi fylkingar, sem berast á
banaspjót. Nú þegar er svo komið,
að í landinu búa tvær þjóðir.
Hættan er sú, að það sem skilur
hinar tvær þjóðir í sundur, vegi
smám saman þyngra á metunum
en það, sem sameinar þær. Við
höfum tvö hagkerfi: opinbert hag-
kerfi (sem gefur okkur rangar og
villandi upplýsingar um lífskjör
og afkomu fólks og fyrirtækja); og
„neóanjarðarhagkerfið" (þar sem
þjóðir
tekjur eru faldar og lúxuslífsstíll
afhjúpar tilbúnar tölur hins
opinbera hagkerfis um afkomu
fólks og fyrirtækja).
Mánaðarverkfall opinberra
starfsmanna er til marks um þau
hatrömmu átök, sem í vændum
eru milli hinna tveggja þjóða,
verði fram haldið á sömu braut.
Það er sögulegt hlutverk jafnað-
armanna að koma í veg fyrir að
þjóðfélagið leysist upp í ósættan-
legar andstæður, vegna félagslegs
misréttis. Það hafa jafnaðarmenn
gert með fyrirbyggjandi aðgerðum
— róttækum þjóðfélagsumbótum,
sem stefna að jöfnuði í eigna- og
tekjuskiptinu og jöfnum tæki-
færum ólíkra en frjálsra einstakl-
inga. Á sl. hálfum öðrum áratug
hefur áhrifa jafnaðarmanna á
stjórn lýðveldisins gætt í minna
mæli en nokkru sinni fyrr í sögu
þess. Afleiðingarnar blasa við í sí-
vaxandi misrétti og harðnandi
stéttaátökum, sem framundan
eru.
Þeim hefur mistekizt
Núverandi ríkisstjórn hefur
mistekizt ætlunarverk sitt: Að
skapa meiri stöðugleika í íslenzku
efnahagslífi. Ekki vegna þess að
þjóðin hafi verið ósátt við mark-
miðið; heldur vegna þess að
stjórnarflokkarnir völdu ranga
leið að settu marki. Kjarni málsins
er sá, að ríkisstjórnin hefur misbod-
ió réttlætiskennd þjóóarinnar. Hún
hefur krafið hluta þjóðarinnar,
þann hluta hennar, sem bjó við
verst kjör fyrir, um þungbærar
Jón Baldvin Hannibalsson:
„Það er megin við-
fangsefni íslenzkra
stjórnmála á næstunni
að brúa bilið milli hinna
„tveggja þjóða“. Til
þess eru úrræði jafnað-
arstefnunnar hin einu,
sem duga.“
fórnir. Hluti þjóðarinnar hefur
hins vegar notið þeirra forrétt-
inda að fá að hlaupast undan
merkjum — bera engar byrðar.
Það er þetta óréttlæti, sem hefur
misboðið réttlætiskennd íslend-
inga og sundrað þjóðinni á hættu-
stundu. Það er meginviðfangsefni
íslenzkra stjórnmála á nsstunni að
brúa bilið milli hinna „tveggja
þjóða“. Til þess eru úrrsði jafnað-
arstefnunnar þau einu sem duga.
Hvaða árangur?
Talsmenn ríkisstjórnarinnar
hafa haldið því fram, að með
kjarabaráttu sinni sé þjóðin að
eyðileggja árangur ríkisstjórnar-
innar. Hvaða þjóð hafa þeir í
huga? Hvaða árangri hafa þeir
náð? Því að það eru tvær þjóðir i
landinu. Önnur þeirra vinnur
lengstan vinnudag í Evrópu, á
lægstu launum í Evrópu, en kaup-
ir lífsviðurværi sitt hæsta verði
sem þekkist í nokkru Evrópulandi.
Það er þessi þjóð sem hefur náð
árangri. Hún hefur af litlum efn-
um reitt fram fjórðung til þriðj-
ung af launum sínum til þess að
borga niður herkostnaðinn af
verðbólgustríðinu. Hún hefur í
hálft annað ár fært fórnir fyrir
ríkisstjórnina, — og hina þjóðina.
Því að það er til önnur þjóð í
þessu landi. Hún hefur engar
fórnir fært. Hún skammtar sér
sjálf lífskjör. Hún greiðir ekki
sinn hlut í sameiginlega sjóði
landsmanna til þess að standa
straum af opinberum fram-
kvæmdum og dýru skóla- og heil-
brigðiskerfi. Þessi þjóð hefur auk-
ið einkaneyzlu sína, en ekki
minnkað. Hún er orðin að forrétt-
indahópi í þjóðfélaginu. Það er
þessi þjóð, sem er að fara að
byggja í Stigahlíðinni. Það er
þessi hluti þjóðarinnar, sem lifir í
vellystingum, þrátt fyrir lága
skatta; sem heldur uppi eftirspurn
eftir lánsfé og mikilli einkaneyzlu
í formi risnu, bifreiðakaupa,
ferðalaga og villubygginga. Það
eru þessar tvær þjóðir, sem nú eru
í þann veginn að segja sig úr lög-
um hvor við aðra.
Kynslóðabil
Hvor þjóðin hefur brugðizt
hinni? Hvor þjóðin hefur náð
árangri gegn verðbólgunni? öll
þjóðin veit svarið við þessum
spurningum. Það er einkum yngri
kynslóðin í landinu, sem varð hart
úti vegna vaxandi misréttis i lok
verðbólguáratugarins. Skömmu
eftir að full verðtrygging var tekin
upp á húsnæðislánum hrundi hið
félagslega húsnæðislánakerfi. Það
unga fólk, sem nú leitar á vinnu-
markaðinn að loknu námi, og
byrjar að stofna fjölskyldur, fær
óblíðar viðtökur í íslenzku þjóðfé-
lagi. Það er með námsskuldir á
bakinu. Þeir sem ekki njóta stuðn-
ings efnaðra foreldra fá ekki risið
undir greiðslubyrði af lánum, sem
taka þarf til að byggja eða kaupa
íbúð. Þetta unga fólk verður því að
sæta afarkostum, okurkjörum
húsaleigumarkaðarins. Þetta unga
fólk á síðan að standa undir af-
borgunum og vöxtum af þeirri
þjóðarskuld, sem foreldrar þeirra
stofnuðu til. Þetta unga fólk er í
uppreisnarhug gegn ranglátu
þjóðfélagi. Það kallar á róttækar
þjóðfélagsumbætur — í anda jafn-
aðarstefnu og mannúðar. Alþýðu-
flokkurinn — flokkur íslenzkra
jafnaðarmanna — á brýnt erindi
við þetta unga fólk.
Sá hluti þjóðarinnar, sem
hingað til hefur fært fórnir, er
ekki að heimta prósentuhækkanir
launa — heldur réttlæti. Réttlætið
krefst þess, að nú verði færðir til
fjármunir: Frá þeim sem hafa
hrifsað til sín meira en þeim ber
— til hinna sem hafa fært fórnir.
Svo einfalt er það. Því að við vilj-
um hafa ein lög og eina þjóð. Sá
sem slítur í sundur lögin, hann
slítur í sundur friðinn.
Jón Baldrin Hannihalsson er al-
þingismaður Alþýðuflokks fyrir
Kcykja víkurkjördæm i.
Nýja flugstöðin í Keflavík:
Tilboð opnuð í vatns-
lögn og frárennslislögn
Á FIMMTUDAG voru opnuð tilboð í vatnslögn og frárennslislögn fyrir nýja
flugstöðvarbyggingu á Keflavíkurfiugvelli. Eftirfarandi tilboð bárust:
Frá opnun Álfheimabakarísins fyrir 25 árum, Jón Kristinn Albertsson
bakarameistari og kona hans Dýrleif Jónsdóttir.
Álfheimbakarí 25 ára
Tilboðsaðili
1. Arnardalur sf.
2. Hagvirki
Afsláttarboð ef báðum
tilboðum er tekið
3. Björn og Gylfi sf.
4. Bergás sf.
Afsláttarboð ef báðum
tilboðum er tekið
5. ístak hf.
Afsláttarboð ef báðum
tilboðum er tekið
6. Sveinbjörn Runólfsson
7. Völur hf.
Afsláttarboð ef báðum
tilboðum er tekið
8. Hlaðbær & Miðfell hf.
9. Aðalverk hf.
10. Ellert Skúlason
Afsláttarboð ef báðum
Á SUNNUDAGINN kemur, 18. nóv-
ember, heldur Kvenfélag Krists-
kirkju ( Landakoti árlegan basar
sinn og kaffisölu í Landakotsskóla.
Opnað verður kl. 15.00.
Á boðstólum verður að vanda
fjölbreytt úrval af handunnum
ullarvörum og ýmsir góðir munir,
sem félagskonur hafa sjálfar unn-
Tilboðsupplueð kr.
Vatnslögn 9.630.000 2. Frárennslislögn 19.934.820 20.229.100
13.396.706 10.958.505 -i-400.000 25.317.016
11.991.397 +200.000 23.984.305
12.540.110 15.363.860 +1.510.000 21.379.200 23.821.260
12.752.910 12.766.000 14.632.900 +400.000 27.153.500 32.922.120
+500.000 25.196.900
ið í vetur og hentugir eru til jóla-
gjafa. Ennfremur bjóða þær kaffi
og ljúffengar, heimabakaðar kök-
ur.
Kvenfélag Kristskirkju er einn
af burðarásum safnaðarstarfsins,
og hefur á undanförnum árum
lagt fram drjúgan skerf til að
prýða kirkjuna og hið nýja safnað-
arheimili.
31. október sl. voru 25 ár liðin
síðan Álfheimabakarí tókj til starfa.
Verzlunarhúsið að Álfheimum 6
byggði Kristinn K. Albertsson,
ásamt tengdaföður sínum Jóni P.
Jónssyni, en þeir eru báðir látnir.
Setti Kristinn á stofn bakarí, en Jón
Pétur bókabúð litlu seinna og er
hvorutveggja starfandi í dag. Á árun-
um ’57—’59 voru heimarnir nýtt
hverfi í byggingu og um sama leyti
»g bakaríið tók til starfa, voru flestir
íbúanna fiuttir inn, hverfið mann-
margt og því full þörf á brauðbúð.
í fréttatilkynningu frá bakarí-
inu segir m.a.: „Bakaríið hefur átt
dví láni að fagna að hafa ein-
itaklea gott starfsfólk, sama fólk-
ið árum saman og er það ómetan-
legt hverju fyrirtæki. Árið 1979
var opnuð ný brauðbúð í Vestur-
bænum, Álfheimabakarf Hagamel
67. Jón Albert Kristinsson, sem
veitt hefur bakariinu forstöðu
undanfarin ár, hóf nám hjá föður
sínum 1964 og fór að því loknu til
Svíþjóðar og lærði þar kökugerð.
Árið 1979 var bakaríiö endurbætt.
Gamli ofninn, sem var hlaðinn úr
múrsteini, var þá rifinn og vinnu-
pláss allt endurnýjað, nýir ofnar
og vélar. Árið 1964 stofnaði Krist-
inn Brauð hf., ásamt tveim öðrum
bökurum þeim Hauk Friðrikssyni
og Óskari Sigurðssyni. Þegar það
tók til starfa má segja að bylting
hafi orðið hér á landi í brauðgerð.
Komu þeir með niðursneidd og
innpökkuð brauð á markaðinn,
fyrstir hérlendis. Árið 1981 keyptu
Kristinn og fjölskylda hans Brauð
hf. og voru þá Álfheimabakarí og
Brauð hf. sama fyrirtækið, og
vinna þar nú 70—80 manns, synir
Kristinns, Jón Albert og Kolbeinn,
veita því forstöðu. Afmælishátfð
verður haldin í dag laugardag og á
morgun sunnudag í Álfheimabak-
aríi í Álfheimum 6 og Hagamel 67.
í dag laugardag verður á boð-
stólum sérstakt afmælisbrauð
Heimabrauð. Inní 10 af þessum
brauðum verður settur miði, með
ávísun á 2.500 kr., verða 5 brauð
sett á hvorn stað, Álfheima og
Hagamel.
Mun Langholtskórinn syngja og
lúðrasveit leika fyrir framan búð-
irnar og verður viðskiptavinum
boðin afmælisterta.
Spænskar
kvikmyndir í
Regnboganum
TVÆR kvikmyndir verda sýndar í
Regnboganum á vegum spænsku-
deildar Háskóla íslands, hin fyrri í
dag klukkan 15 og 17.15 og hin síð-
ari á föstudag, 23. nóvember klukk-
an 19.30 og 21.30. Báðar myndirnar
verða sýndar í E-sal kvikmyndahúss-
ins.
Myndin, sem sýnd verður í dag
er heitir „El Lazarillo de Tormes",
er svart-hvít og byggð á sam-
nefndri sögu, sem Guðbergur
Bergsson íslenzkaði. Kvikmyndin
hlaut Gullbjörninn á kvikmynda-
hátíðinni í Berlín 1960.
Myndin, sem sýnd verður
næstkomandi föstudag, heitir
„Gary Cooper, Que Estas en Los
Cielos“, er litmynd gerð 1980 og
hlaut sérstök leikstjórnarverðlaun
spænsku kvikmyndastofnunarinn-
ar.
Aðgangur að kvikmyndunum er
ókeypis.
Opið hús hjá AFS
AFS á íslandi verður með opið hús í
Þróttheimum sunnudaginn 18. nóv-
ember khikkan 20.30.
Opið hús er haldið f tengslum
við menningarhelgi ársnema fé-
lagsins, segir í fréttatilkynningu
frá samtökunum. Bornar verða
fram veitingar og ársnemar sjá
um skemmtiatriði.
Nafn féll niður
I MYNDATEXTA með frétt fri Fá-
skrúðsfirði í Mbl. á fimmtudaginn
féll niður nafn einnar af konunum,
sem stóðu að framkvæmdum við hús
aldraðra.
Hún heitir Guðrún Jónsdóttir
og stóð fremst fyrir miðju. Guð-
rún hefur haft forystu um þetta
starf. Mbl. biðst velvirðingar á
þessum mistökum.
tilboðum er tekið
11. Eyjólfur og Vilhjálmur
Kostnaðaráætlun Almennu verkfræðistofunnar
1. Vatnslögn kr. 14.282.550
2. Frárennslislögn kr. 24.935.241