Morgunblaðið - 01.02.1989, Blaðsíða 1

48 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
26. tbl. 77. árg.
MIÐVIKUDAGUR 1. FEBRÚAR 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsina
Spánn:
Leynilegar við-
ræður við ETA
Madríd. Reuter.
SPÆNSKA stjórnin hóf um
helgina leynilegar viðræður við
skæruliða aðskilnaðarhreyfing-
ar baska (ETA), í þeim tilgangi
að binda enda á 21 árs baráttu
ETA fyrir sjálfstæði Baska-
lands, að því er blaðið El Pais,
Mánaðar-
laun Gorb-
atsjovs
125.000 kr.
Moskvu. Reuter.
MÍKHAÍL
Gorbatsjov,
Sovétleið-
togi, hefur
1.500 rúblur
í mánaðar-
laun, eða
jafhvirði 125
þúsund íslenzkra króna, að
sögn vikuritsins Ogonjok.
Sömuleiðis segir í grein eftir
Vítalíj Korotitsj, ritstjóra Og-
onjoks, að Gorbatsjov hafi gefið
tekjur, sem hann hafi haft af
sölu bókar sinnar, Perestrojka,
í Bandaríkjunum, í sjóði komm-
únistaflokksins. Hafi þær num-
ið 600 þúsund dollurum, eða
jafnvirði 30 milljóna króna.
í greininni segir að laun
Gorbatsjovs séu smámunir í
samanburði við tekjur George
Bush, Bandaríkjaforseta, sem
hafi 250 þúsund dollara, eða
7,5 milljónir, í árslaun. Þær
þættu þó ríflegar þegar haft
væri í huga að meðalmánaðar-
kaup sovézkra launamanna
færi allt niður í 200 rúblur, eða
16 þúsund krónur.
sem gefið er út í Madríd, höfuð-
borg Spánar, skýrði frá í gær.
Að sögn E1 Pais fór fyrsta við-
ræðulotan fram í Alsír um síðustu
helgi. Sagði blaðið að viðræðumar
þættu lofa góðu og að ákveðið hefði
verið að halda þeim áfram á næst-
unni. Spænska stjórnin hefur þó
fyrirskipað fréttabann á viðræð-
umar og því fékkst ekki staðfest
af opinberri hálfu hvort þær hefðu
farið fram.
Aðal samningamaður ETA í við-
ræðunum er Anchon Echeveste,
einn af æðstu mönnum samtak-
anna, en hann hefur búið í útlegð
í Alsír. E1 Pais sagði að fyrir
spænsku viðræðunefndinni hefði
farið Rafael Vera, innanríkisráð-
herra. Sagðist blaðið hafa heimildir
fyrir því að stjómvöld væm aðeins
tilbúin til að ræða við skæruliða
um leiðir til að binda enda á of-
beldisverk þeirra og sakaruppgjöf.
Baskar hafa krafizt sjálfstæðis
Baskalands á Norður-Spáni og
hafa skæruliðar ETA drepið á sjö-
unda hundrað manna í baráttu
sinni.
Vegna viðræðnanna ákvað ETA
í síðustu viku að framlengja 15
• daga hlé, sem samtökin höfðu gert
á skæmm sínum, um tvo mánuði.
Herða skæruliðar árásir á Sovétmenn?
Reuter
Embættismenn bandaríska varnarmálaráðuneyt-
isins sögðu í gær að sovéskir hermenn, sem yfir-
gæfu Afganistan næsta hálfan mánuðinn, ættu
á hættu harðar árásir afganskra skæruliða á
leiðinni til Sovétríkjanna. Starfsmenn banda-
ríska sendiráðsins í Kabúl, höfuðborg Afganist-
ans, fóru til Nýju Delhí í gær. Bandaríska ut-
anríkisráðuneytið skýrði frá því á mánudag að
sovéskar hersveitir hefðu aukið stórskota- og
sprengjuárásir sínar á afganska skæruliða að
undanförnu. Bandarískir embættismenn segjast
telja að sovésk stjórnvöld standi við fyrirheit sín
um að flytja alla hermenn sína frá landinu fyrir
15. febrúar en Bandaríkjastjórn hefur hins veg-
ar sakað Sovétmenn um að hafa gerst brotlegir
við friðarsamkomulag með stórhertum árásum
sínum. Sovétmenn vísuðu þessum ásökunum á
bug í gær og sögðu að afganskir skæruliðar
ættu sök á mannfalli meðal óbreyttra borgara
við Salang-þjóðveginn, sem sovéskir hermenn
fara um á leiðinni til Sovétríkjanna. Jamés Ba-
ker, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, ákvað á
mánudag að loka bandaríska sendiráðinu í Kab-
úl og fyrirskipaði starfsmönnum þess, sem voru
innan við tíu, að yfirgefa borgina en brottför
þeirra var frestað þar til í gær. Myndin var tek-
in er varðmenn við sendiráðið höfðu dregið
bandariska fánann niður en það var liður í lokun
þess.
Yfirmenn Júgóslavíuhers
hamast að ráðamönnum
Belgrað. Reuter.
DEILUM í miðstjórn júgóslavn-
eska kommúnistaflokksins linnti
ekki í gær þrátt fyrir hótanir yfir-
manna hersins um að taka stjórn-
artauma í sinar hendur ef ólgu
og upplausn í landinu linnti ekki.
Engin teikn voru á lofti um að
deiluaðilar myndu reyna að sliðra
vopmn.
Miðstjómin var kölluð saman til
þess að finna lausn á mestu stjóm-
mála- og efnahagskreppu Júgóslavíu
Evrópusamvinnan:
EFTA-ríkin ræða viðbrögð við hug-
myndum um aukið samstarf við EB
Brussel. Frá Kristófer Má Kristinssyni, firéttaritara Morgunblaðsins.
INNAN Friverslunarsamtaka Evrópu (EFTA), sem ísland á aðild
að ásamt fimm öðrum ríkjum, leggja menn nú á ráðin um viðbrögð
við hugmyndum um samstarf EFTA og Evrópubandalagsins (EB),
sem Jacques Delors, forseti framkvæmdastjórnar EB, reifaði á
Evrópuþinginu fyrir skömmu. Varpaði Delors því meðal annars
fram, að styrkja mætti innviði EFTA þannig að sameiginleg stjórn
þess stæði sem næst jafhfætis framkvæmdastjórn EB og samstarfið
miIH EB og EFTA yrði síðan aukið fyrir tilstyrk þessara sljórna.
Gro Harlem Brundtland, forsætisráðherra Noregs, hefur sagt, að
ræða Delors sé hvatning til að efla evrópska samvinnu.
Norðmenn fara nú með for- lögur Delors, en hann flytur Evr-
mennsku í ráðherraráði EFTA og
hefur verið boðað til fundar forsæt-
isráðherra aðildarlandanna sex
(Austprríkis, Finnlands, íslands,
Noregs, Sviss og Svíþjóðar) í Ósló
14. mars. Þar verður rætt um til-
ópuþinginu formlega stefnuræðu
sína nú i febrúar. Sjálfur hefur
hann lýst hugmyndunum sem hann
hreyfði í þinginu 17. janúar sem
ófullburða að því leyti, að þær eigi
eftir að ræða í framkvæmdastjóm
EB.
Almennt má segja, að viðbrögðin
frá EFTA hafi verið vinsamleg. Á
hinn bóginn hefur einkennt þau,
að menn vilja bíða átekta og sjá
betur hvað raunverulega vakir fyr-
ir EB. Samtímis er unnið að því
að samræma sjónarmið ríkisstjóma
EFTA-ríkjanna. Káre Willoch, fyrr-
um forsætisráðherra Noregs, for-
maður utanríkismálanefndar
norska stórþingsins, hefur vafa-
laust talað fyrir munn margra í
EFTA-löndunum, þegar hann
sagði, að ræða Delors væri forvitni-
leg en tillögur hans lausar í reipum.
Forystumenn EFTA em ekki taldir
hafa áhuga á að breyta samtökum
sínum i einskonar smækkaða út-
gáfu af EB.
Innan EFTA em skiptar skoðan-
ir um það, hvort aðildarríkin eigi
að semja hvert um sig beint við
EB eða með EFTA sem málsvara.
Hvort ræða Delors, þar sem hann
vék að þessu atriði, verður til þess
að flýta fyrir samkomulagi um at-
riði sem þetta á eftir að koma í
ljós. íslendingar taka við forystu í
EFTA-ráðinu af Norðmönnum um
mitt þetta ár.
Sjá „Ákveða verður framtí-
ðarskipan samstarfs EB og
EFTA“ á bls. 20.
eftir stríð. Vegna hatrammrar valda-
baráttu Stipe Suvars, flokksleiðtoga,
og Slobodans Milosevic, leiðtoga
flokksdeildarinnar í Serbíu, var
hvorki tekist á við efnahagsmálin á
fundi hennar í gær né fyrradag, en
gert er ráð fyrir að fundinum ljúki
í dag.
Leiðtogar hersins em uggandi um
ástandið og í gær hótaði Stane Bro-
vet, aðstoðarvamarmálaráðherra, að
herinn mundi ekki sitja aðgerðarlaus
öllu lengur þar sem stríðandi fylking-
ar stefndu þjóðinni hraðbyri fyrir
björg, eins og hann orðaði það.
Brovet sagði að glundroði ríkti í
landinu og væm þjóðemisróstur og
vinnudeilur komnar á hættulegt stig.
Undir þær kynntu öfl, sem vildu
kollvarpa þjóðskipulaginu. Kommún-
istar í hemum væm hlynntir umbót-
um en myndu ekki samþykkja breyt-
ingar á núverandi stjómfyrirkomu-
lagi, sem Tító, fyrrum forseti, kom
á. Júgóslavía er sambandsríki sex
lýðvelda og tveggja sjálfsstjórnar-
héraða. Brovet sagði að herinn mundi
hafa hagsmuni heildarinnar í huga
en ekki taka afstöðu með eða móti
stríðandi fyikingum í miðstjóm júgó-
slavneska kommúnistaflokksins, þar
sem deilt væri um þrönga svæðis-
bundna hagsmuni.
Sjá „Flokksleiðtoginn óttast
borgarastyrjöld" á bls. 18.