Morgunblaðið - 25.07.1992, Blaðsíða 10

r
10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. JÚLÍ 1992
Sumarferð
aldraðra
DÓMKIRKJAN efnir til árlegr-
ar sumarferðar aldraðra mið-
vikudaginn 29. júlí og verður
Ieiðin lögð að Borg á Mýrum og
í Borgarnes.
Á Borg tekur sr. Árni Pálsson
á móti ferðafólkinu. Helgistund
verður í Borgarkirkju í umsjá dóm-
kirkjuprestanna. Þaðan verður
haldið í Borgarnes og drukkið kaffi
á Hótel Borgarnesi. Að því búnu
verður farið í skoðunarferð um
Dómkirkjan í Reykjavík
Borgames áður en snúið verður
heim á leið á ný.
Prestsvígsluafmæli:
Séra Frans van Hooff
Fylg þú mér! - Með þessum
orðum kallaði Kristur fyrstu postu-
lana og þannig kallar hann enn
marga. Enn eru til menn, sem
heyra þessa rödd Krists og yfir-
gefa allt hans vegna: Föður, móð-
ur, akur, bræður, bát og net. Krist-
ur einn er fjársjóður þeirra. Einn
þeirra er séra Frans van Hooff.
Þann 25. júlí fagnar hann því, að
fimmtíu ár eru liðin frá prests-
vígslu hans. Hann yfirgaf allt og
fylgdi Kristi. Hann var vígður til
prests í Hollandi 25. júlí 1942. í
fímmtíu ár hefur hann með lífi sínu
og þolgóðri þjónustu borið Kristi
vitni. Með þjónustu prestsins í hl.
Messu verður kærleikur Krists til
allra manna nálægur - allt til
dauða á krossi. Þegar hann veitir
skímarsakramentið í krafti Krists,
hreinsast sálin af erfðasynd og er
sökkt í líf Guðs. í iðrunarsakra-
mentinu hreinsar blóð Krists sálina
af syndum sínum og henni veitist
aftur frelsi Guðs bama. í sakra-
menti sjúkra styrkist sá, sem þjá-
ist og þjáningar hans tengjast
endurleysandi þjáningu Krists.
Þegar prestur blessar hjónabands-
sakramentið veitir hann vissu um
návist Krists í kærleika manna. í
fimmtíu ár hefur séra Frans þann-
ig þjónað og fært mönnum gjafir,
sem em öllu öðra dýrmætari, gjaf-
ir frá Guði, sem gera þá er þiggja
að sönnum börnum Guðs, sannar-
lega frjálsa, sannarlega hamingju-
sama.-Þess vegna er hátíð fimmtíu
ára prestdóms séra Frans ekki
aðeins hans eigin hátíð. Hún er
gleðiefni fyrir okkur öll af því að
hann gaf líf sitt öðram að gjöf,
helgaði sig þjónustunni.
I einni af bænum kirkjunnar
fyrir presta segir: „Þeir umlykja
heilagan lýð þinn kærieika, næra
hann með orði og styrkja með
sakramenti. Þeir helga líf sitt þér,
bræðrum og systrum til frelsunar,
þeir leitast við að líkjast Kristi og
bera þér vitni í trú og kærleika."
Við sjáum séra Frans daglega við
altari Drottins, á hveijum degi
sýnir hann fjölda barna, sem hann
heimsækja, umhyggju og kennir
þeim af mestu alúð að biðja. Fyrir
frumkvæði hans og atorkusemi
hafa bágstaddir í Afríku fengið
send mörg hundrað tonn af fötum
frá íslandi. Daglega sinnir hann
prestsþjónustu hjá Karmelsystram
af einstakri hollustu og fómfysi,
og aðstoðar þær í hvívetna.
í dag færam við séra Frans alúð-
arþakkir og þökkum Guði fyrir
gjöf prestdómsins.
Við bjóðum öllum, sem vilja
þakka Guði á þessum hátíðisdegi
og biðja með séra Frans, að vera
viðstaddir hátíðlega hl. Messu, sem
verður í dag 25. júlí kl. 17 í kapellu
Karmelklaustursins.
Karmelsystur, Hafnarfirði.
011 KA 01 07A L*RUS Þ' VALDIMARSS0W framkvæmdastjori
L I I0U falw/U KRISTINNSIGURJ0NSS0W,HRL.loggilturfasteignasau
Til sýnis og sölu meðal annarra eigna:
Skammt frá Verslunarskólanum
Úrvalsíbúö 4ra herb. 104 fm, 3 góð svefnherb. Sérþvottah. Tvennar
svalir. Bflskúr með geymslurisi. Húsnæðislán kr. 5,9 millj. (búðin er á
3. hæð í enda.
Rétt við Heilsuverndarstöðina
4ra herb. neðri haeð við Egilsgötu, tæpir 100 fm. Öll nýlega endur-
byggð. Þríbýli. Ræktuð ióð. Ágæt sameign. Góð lán geta fylgt.
Góðar íbúðir - 3ja herbergja
Við Hrafnhóla á 1. hæð 84,4 fm. Nýl. teppi. Nýtt bað. Góð sameign.
Góður bflskúr 29,5 fm.
Við Álftamýri á 3. hæð rúmir 80 fm. Sólrík stofa. Svalir á suðurhliö.
Góð sameign. Nýr bílskúr um 21 fm. Útsýni.
Við Hringbraut 3. hæð, 75 fm auk geymslu og sameignar. Nýtt park-
et. Nýtt gler. Svalir. Risherbergi með snyrtingu. Laus fljótl.
Skammt frá Fossvogsskóla
Mjög góð 5 herb. íb. á 2. hæð, 120 fm. 4 svefnherb. Svalir á suður-
hlið. Sameign ný standsett. Sérþvottahús á hæð. Góður bflskúr.
Góðar íbúðir í lyftuhúsum
eins og tveggja herb. við Asparfell, Kleppsveg og T ryggvagötu. Gott verð.
Fjöldi fjársterkra kaupenda
Meðal annars að einbýlishúsi á einni hæð miðsv. í borginni. Raðhúsi
eða einbýlishúsi, 100-150 fm í borginni eða Mosfellsbæ. Ennfremur
óskast eignir í gamla bænum. Mega þarfn. standsetningar.
AIMENNA
Opiðídag kl. 10-16. FASTEIGNAS&LAN
Almenna fasteignasalan sf. m^mmmm
var stofnuð 12. júlí 1944. LAUGAVEG118 SÍMAR 21150-21370
m bifrtfe
(O co UO 00 Góóan daginn!
Kvistir
2. grein
Blóm vikunnar
Umsjón Ág. Björnsd.
243. Þáttur
Sunnukvistur (Spiraea nipp-
onica) frá Japan er gullfalleg
tegund, um 1,5 m á hæð, með
aragrúa hvítra blómsveipa á fín-
gerðum, fagurlega bogsveigðum
greinum. Blöðin smá, egglaga og
standa lengi fram á haustið.
Harðger. Blómstrar í júní/júlí.
Bjarkeyjarkvistur (Spiraea
chamaedryfolia) kemur úr allt
annarri átt - eða eins og nafnið
bendir til frá Bjarkey í Noregi.
Hann getur orðið rösklega 1 m
á hæð og blómstrar hvítum blóm-
um í júní/júlí. Blómin eru nokkuð
sérkennileg að því leyti að fræfl-
arnir eru langir og standa langt
út úr blóminu svo blómsveipurinn
verður eins og „loðinn" að sjá.
Þetta er harðger og fallegur
runni en sést ekki víða hér í görð-
um. Algengt mun vera:
Spiraea chamedryfolia, var
Bjarkeyjarkvistur
Ó.B.G.
ulmifolia, með stærri og gróf-
tenntari blöð og heldur stærri en
gisnari blómum. Þetta afbrigði
er mjög harðgert og breiðir sig
nokkuð með rótarskotum. Falleg-
ur runni einn sér og þá oft klippt-
ur í kúlu. Getur orðið á annan
metra á hæð.
Síberíukvistur (Spiraea trilo-
bata) frá Norður-Kína verður
aðeins 50-60 sm hár en bæði
harðger og blómríkur. Mætti vel
nota í lágt limgerði en þannig
notkun myndi þó bitna á blómg-
uninni. Þolir nokkurn skugga.
Birkikvistur var lengi vel nefnd-
ur latneska nafninu Spiraea betu-
lifolia en er það ekki lengur og
heiðarkvistur tekið við því
nafni.
Birkikvistur er vel þekktur hér
og algengur í görðum um all-
langt skeið. Hann er ættaður frá
Norðaustur-Asíu og Japan, verð-
ur um það bil 60 sm á hæð hér
og blómstrar hvítum blómum í
júlí. Harðger og blaðfallegur
runni, oft notaður í óklippt lim-
gerði og ekki spilla fagurrauðir
haustlitir á laufinu.
Perlukvistur (Spiraea x
margaritae) og Rósakvistur
(Spiraea x bumalda) eru lágvaxn-
ir blendingar um 60 sm á hæð
með bleikrauðum blómum. Þurfa
hlýjan og sólríkan stað til þess
að blómstra vel.
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 650. þáttur
í frásögn þessa blaðs af alþing-
ishátíðinni 1930 segir meðal ann-
ars frá því, að fram fór sýning á
þinghaldi árið 930 eftir forsögn
prófessoranna Ólafs Lárussonar
og Sigurðar Nordals. Eftir bestu
heimildum töldu þeir 36 goða frá
930 og skráðu nöfn þeirra svo:
Þorsteinn hvíti Olvisson _að
Hofi í Vopnafírði, Lýtingur Ás-
bjamarson í Krossavík, Hrafnkell
Hrafnsson Freysgoði á Aðalbóli,
Þiðrandi Ketilsson í Njarðvík,
Brynjólfur Þorgeirsson hinn gamli
úr Fljótsdal, Böðvar Þorleifsson
hinn hvíti að Hofi í Álftafirði,
Össur keiliselgur Hrollaugsson úr
Suðursveit, Ossur Ásbjarnarson
að Svínafelli í Öræfum, Leiðólfur
kappi að Á í Skógahverfi, Jörund-
ur Hrafnsson í Stóradal undir
Eyjafjölium, Mörður Sighvatsson
gígja á Velli á Rangárvöllum,
Hrafn Hængsson að Hofí á Rang-
árvöllum, Loftur Ormsson í Gaul-
veijabæ, Teitur Ketilbjarnarson
að Mosfelli í Grímsnesi, Eyvindur
Þorgrímsson að Gnúpum í Ölfusi,
Hafur-Björn Molda-Gnúpsson úr
Grindavík, Þorsteinn Ingólfsson
allsheijargoði í Reykjavík, Val-
þjófur Örlygsson að Meðalfelli í
Kjós, Önundur Oddsson breið-
skeggur á Breiðabólsstað í Reykj-
ardal nyrðra, Gunnlaugur orm-
stunga Hrómundarson á Gunn-
laugsstöðum, Skalla-Grímur
Kveldúlfsson að Borg, Sel-Þórir
Grímsson að Rauðamel ytra, Þor-
steinn Þórólfsson þorskabítur á
Hofsstöðum á Þórsnesi, Ólafur
Þorsteinsson feilan í Hvammi,
Atli Úlfsson hinn rauði á Reykja-
hólum, Þorkell Þórðarson hinn
auðgi í Alviðru í Dýrafirði, Hólm-
steinn Snæbjamarson í Vatns-
firði, Ásgeir Auðunarson að Ás-
geirsá, Þorsteinn Ingimundarson
að Hofí í Vatnsdal, Véfröður
Æavarsson að Móbergi í Langad-
al, Eiríkur Hróaldsson í Goðdöl-
um, Hjalti Þórðarson að Hofí í
Hjaítadal, Þórður Bjarnarson að
Höfða, Ingjaldur Helgason að
Þverá, Þórir Hámundarson á Espi-
hóli og Áskell Eyvindarson á
Helgastöðum.
Þegar ég renni augum yfir
þennan hóp, dettur mér í hug að
fjölbreytileiki og myndarskapur
nafnanna beri nokkurt vitni því
þjóðfélagi sem mennirnir eru
sprottnir úr. Þústaðir múgamenn
bera ógjama slík nöfn.
★
Málræktin er full af stofum
sem enginn skilur nema skólastjórinn.
Stærðfræðin er full af merkjum
sem enginn skilur nema hann.
Líffræðin er full af iðrum
sem standa út
og enginn skilur nema hann.
Einkunnabókin er fuil af tölum
sem allir skiija nema ég.
(Bragi Skaftason, 12 ára.)
★
Ari Jónsson, eyfirskt skáld á
19. öld (d. 1907) sá mann eta
þorskhöfuð. Hann kvað:
Liprum hafna listum kann,
líkist hrafni og svínum,
soltinn jafnan hakkar hann
haus af nafna sínum.
★
í bréfi frá próf. Arnóri Hannib-
alssyni í Reykjavík segir m.a. á
þessa leið:
„Þeir sem stjórna málpólitík
Islendinga hafa beint athyglinni
að efnum, sem ekki eru lífsnauð-
synleg, og þá einkum að nýyrða-
sköpun. Hún er mikilvæg, en enn
mikilvægara er að bygging máls-
ins raskist ekki, svo að hún hald-
ist óröskuð. Um leið og beyginga-
kerfið raglast og tilfinning manna
fyrir föllum slævist og umferðin
snýst öll í áttina að nefnifalli einu
— þá er hætta á ferðum. Þegar
sagnbeygingar detta út úr málvit-
und manna verða þær ekki endur-
reistar nema með miklu átaki
þeirra sem helzt hafa áhrif —
fóstra og barnakennara. Það verð-
ur að vera samræmt átak, sem
menn eru sammála um.
Það er vitað, hvernig mál
hrörna. Menn hafa getað horft
upp á það í Skotlandi. Gelískan
er þar á undanhaldi. Fyrst slævist
einmitt tilfínning manna fyrir
gangi mála í tungunni, beygingar
hverfa og menn missa tilfinningu
fyrir því, hvenær vel eða illa er
komizt að orði. Menn tala gelísku,
en hugsa á ensku (oft án þess að
vita af því, nákvæmlega eins og
á íslandi núna). Þá halda innreið
sína ensk orð. Loks hætta menn
að basla við að reyna að tala
gamla málið og taka upp ensku.
Nú er svo komið, að núliðin tíð
og þáliðin tíð eru um það bil að
hverfa úr málinu. í staðinn eru
komnar samsetningar með „bú-
inn“. Öll þjóðin (eða a.m.k. yngstu
tvær kynslóðirnar) er hætt að
kunna mun á framsöguhætti og
viðtengingarhætti, og er notkun
þeirra í algjöru rugli. Forsetningar
og kerfisbundin notkun þeirra er
öll í grænum sjó. I staðinn er
komið sundurleitt orðasafn:
„gagnvart" (e. towards), „varð-
andi“, og „vegna“.“
Bréfritari tekur síðan mörg
skýr dæmi þessa úr blöðum og
vörpum. Umsjónarmaður færir
bréfritara bestu þakkir fyrir vin-
samlegt bréf og umhyggju hans
fyrir móðurmálinu.
★
Hlymrekur handan kvað:
Ég spyr hvar þitt traust og þín trú sé,
hvort tryggð þín á rúi og stú sé,
þú sem allt þykist kunna
og vera alsaklaus nunna,
þú Helga á Hagbarði 3C.
P.s. Út yfir allan þjófabálk tek-
ur að heyra í fréttum íslenska rík-
isútvarpsins (15. júlí): „að sögn
Gísla Örn Lárussonar“ og rétt á
eftir „þrotabússins“ í stað þrota-
búsins.