Morgunblaðið - 02.02.1993, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
26. tbl. 81. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRUAR 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Danska ríkisstjómin veitir Færeyingum nýtt milljarðalán
Uppstokkun í sjávarút-
vegi skilyrði aðstoðar
LANDSSTJÓRNIN í Fær-
eyjum og danska ríkis-
stjórnin hafa náð sam-
komulagi um að Danir láni
færeyska Sjóvinnubankan-
um 350 milljónir danskra
króna (hálfan fjórða millj-
arð íslenskra króna) vegna
slæmrar eiginfjárstöðu
bankans. Ströng skilyrði
fylgja láninu en þeir fær-
eysku stjórnmálamenn,
sem Morgunblaðið ræddi
við í gær, töldu þau að
mestu áþekk þeim skilmál-
um sem settir voru í októ-
ber. Kröfur Dana væru þó
nánar útfærðar og heldur
víðtækari.
„Það verður að segjast eins og
er að á sumum sviðum er lands-
stjóminni skipað fyrir. Það er bein-
línis verið að skerða fullveldi okk-
ar,“ sagði Anfinn Karlsberg, leið-
togi Fólkaflokksins.
Lofa að mínnka
fiskiskipaflotann
Eftir því sem blaðið Dimmalætt-
ing greinir frá í frétt í dag gerðu
Danir í upphafi kröfu um að
skattalögum í Færeyjum yrði
breytt þannig að skattar á fjár-
magnstekjur yrðu stórlega hækk-
aðir, hæsta þrep tekjuskattsstig-
ans yrði 68% og sérstakur eigna-
skattur lagður á. Þá vildu þeir að
kjördæmaskipan Færeyja yrði
breytt þannig að eyjamar yrðu eitt
kjördæmi. Sögðu Danir kjör-
dæmapot vera eina af helstu
ástæðum efnahagsvandans.
Þegar samningaviðræðunum
lauk höfðu dönsk stjómvöld slegið
töluvert af sínum ýtrustu kröfum
þó enn fylgdu láninu til Sjóvinnu-
bankans mjög ströng skilyrði.
Krefjast þeir m.a. að engum nýjum
útgerðarleyfum verði úthlutað og
að opinberum stuðningi vegna
kaupa á fiskiskipum verði hætt.
Þá er lögð fram krafa um að skatt-
ur á fjármagnstekjur verði hækk-
aður. Landsstjórnin skuldbindur
sig einnig til að draga úr stærð
fiskiskipaflotans og ætlar hún að
skipa nefnd, sem skila skal tillög-
um fyrir 1. júlí 1993, um hvernig
minnka megi afkastagetu flotans.
Markmið þeirra tillagna verður að
gera sjávarútveginum kleift að
standa undir sér á grundvelli mark-
aðslögmála og leyfilegrar veiði við
Færeyjar.
Einungis eru tæpir fjórir mánuð-
ir liðnir frá því dönsk stjórnvöld
veittu bankanum 500 milljóna lán
vegna mikils tapreksturs og glat-
aðra útlána.
Sjá fréttir á miðopnu.
Beðið eftir frelsaranum
Reuter
Þessir eftirvæntingarfullu gyðingar mættu á sam-
komu í bænahúsi í New York á sunnudagskvöld til
að verða vitni að því að leiðtogi þeirra, Menachem
Schneerson rabbíni, yrði krýndur Messías, eða frels-
ari gyðinga. Rabbíninn boðaði komu Messíasar í
fyrra og fylgismenn hans bjuggust við guðlegri opin-
berun á samkomunni á sunnudag um að Schneei-son
sjálfur væri frelsarinn útvaldi. Rabbíninn, sem er
níræður, fékk hins vegar hjartaáfall fyrir nokkru
þannig að hann lamaðist að hluta og missti málið.
Þúsundir fylgismanna hans mættu samt á samkom-
una í von um að gamli maðurinn myndi rétta upp
aðra höndina, sem yrði þá túlkað sem opinberun um
að hann ætti að verða krýndur Messías. Þeir urðu
hins vegar fyrir miklum vonbrigðum því rabbíninn
hreyfði ekki einu sinni litlafíngur. Schneerson er
leiðtogi Lubavitch-hreyfingarinnar, sem telst til
hasída, trúflokks gyðinga er kom upp í Póllandi á
18. öld og einkennist af dulhyggju og áhuga á trú-
rækni fremur en guðfræðilærdómi. Hundruð þús-
unda manna víða um heim eru í Lubavitch-hreyfing-
unni.
Rabin gefur eftir
Yitzhak Rabin, forsætisráðherra
Israels, hefur fallist á málamiðlun
í deilunni um palestínsku útlagana
í Líbanon.
ísrael
Hundrað
útlögiim
heimilt að
snúa heim
Jerúsalem. Reuter.
YITZHAK Rabin, forsætis-
ráðherra ísraels, sagði í gær-
kvöldi að hundrað Palestínu-
mönnum af 415, sem sendir
voru í útlegð til Suður-Líban-
ons, yrði heimilað að snúa
aftur til hernumdu svæðanna.
Rabin sagði ennfremur að hinir
útlagarnir yrðu í helmingi styttri
tíma í útlegð en gert var ráð fyrir
og að ísraelar myndu senda hjálpar-
gögn til þeirra með þyrlum.
Utlagamir hafa búið í tjöldum í
einskismannslandi í suðurhluta Líb-
anons í sex vikur. Þeir sögðu áður
en Rabin tilkynnti ákvörðun sína
að þeir myndu hafna hverskonar
málamiðlun sem væri ekki í sam-
ræmi við ályktun öryggisráðs Sam-
einuðu þjóðanna um málið. Þar er
þess krafist að Palestínumennirnir
fái allir að snúa heim.
Spánveijar hafa fallið frá
beinni andstöðu við EES
Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
SPANVERJAR hafa fallið frá beinni
andstöðu við EES-samninginn þó svo
enn sé ósamið um hvort skertur verður
þróunarsjóður sá sem aðildarríki Frí-
verslunarbandalags Evrópu (EFTA)
skuldbundu sig til að greiða í.
Á fundi utanríkisráðherra Evrópubandalagsins
í gær var samþykkt umboð fyrir framkvæmda-
stjórn bandalagsins til að semja við ísland, Finn-
land, Noreg, Svíþjóð og Austurríki um breytingar
á samningnum um Evrópska efnahagssvæðið
vegna neikvæðra úrslita þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar í Sviss.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins í Bruss-
el féllu Spánveijar frá beinni andstöðu við EES-
samninginn á ráðherrafundinum í gær og sögðu
hann mikilvægan fyrir framtíð Evrópu. Á hinn
bóginn liggur enn ekki fyrir hvort greiðslur til
þróunarsjóðs EB verða skertar sem nemur um-
sömdu framlagi Sviss samkvæmt samkomulagi
EFTA-ríkjanna.
Samningsumboðið sem utanríkisráðherrarnir
samþykktu í gær kveður á um að lögð verði
áhersla á að EES-samningurinn taki gildi sem
fyrst. Ráðherrarnir töldu að breyttur samningur'
ætti að gera ráð fyrir aðild Svisslendinga að
Evrópska efnahagssvæðinu í náinni framtíð kjósi
Svisslendingar svo. Auk þessa er framkvæmda-
stjórninni ætlað að gera ráð fyrir lengri aðlögun-
artíma fyrir Liechtenstein vegna náinna efna-
hagslegra tengsla hertogadæmisins við Sviss.
Líkur á gildistöku EES 1. júlí
Heimildarmenn Morgunblaðsins telja enn góðar
líkur á að EES-samningurinn taki gildi 1. júlí
nk. Hins vegar er bent á að til þess að það geti
orðjð þurfi að ljúka samningsgerðinni fyrir lok
þessa mánaðar, helst fyrr. Næsti fundur utanrík-
isráðherra EB verður ekki fyrr en í byijun mars
en hugsanlegt er að ganga frá sáttmálanum á
fundi annarra ráðherra en þeirra. Reiknað er
með að það taki fjóra mánuði að koma breyttum
samningi eða bókun um það efni í gegnum 19
þing, þ.e. þjóðþing 18 ríkja auk Evrópuþingsins.
i