Morgunblaðið - 04.06.1995, Blaðsíða 1

88 SÍÐUR B/C
125. TBL. 83. ÁRG.
SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Flug-
manns
leitað
Skelfing meðal fólks
á flóðasvæðunum
Napolí, Novi Sad, Kairó. Reuter.
TALSMAÐUR Atlantshafsbanda-
lagsins (NATO) sagði í gær að flug-
manns F-16 þotunnar sem Serbar
skutu niður á föstudag væri enn
leitað. Helmut Kohl, kanslari
Þýskalands, krafðist þess að Bos-
níu-Serbar slepptu gíslum þeim
sem þeir hafa tekið og ræðismaður
Bretlands í Belgrad kvað Slobodan
Milosevic, forseta Serbíu, hafa
hvatt Bosníu-Serba til að sleppa
gæsluliðum Sameinuðu þjóðanna
hið fyrsta.
„Leit er haldið áfrarn," sagði
talsmaður NATO en vildi að öðru
leyti ekki tjá sig um hugsanleg
afdrif flugmannsins sem stýrði þot-
unni. Henni var grandað með eld-
flaug frá jörðu og sá flugmaður
annarrar þotu hana steypast til
jarðar nærri bænum Banja Luka.
Þoturnar voru að framfylgja flug-
banni því sem Sameinuðu þjóðirnar
hafa komið á í Bosníu. John Shalik-
asvili, forseti bandaríska herráðs-
ins, sagði að þotunni hefði verið
grandað með eldflaug af gerðinni
SAM-6 sem er sovésk smíð.
Yfirmaður aðgerða NATO í Bos-
níu sagði seint á föstudagskvöld
að óstaðfestar fréttir hermdu að
Serbar hefðu flugmanninn á sínu
valdi. Krafðist hann þess að honum
yrði sleppt væri raunin þessi.
Ollum gíslum sleppt
Ivor Robert, ræðismaður Breta
í Belgrad, sagði í gær að Milosevic
Serbíuforseti hefði komið þeim
skilaboðum á framfæri við Serba í
Bosníu að hann vænti þess að öllum
gíslum yrði sleppt úr haldi. Robert
lét þessi orð falla í bænum Novi
Sad, sem er skammt norður af
Belgrad en þangað hafa verið fiutt-
ir 120 hermenn Sameinuðu þjóð-
anna sem Serbar slepptu úr haldi
á föstudag. Robert kvaðst vera
bjartsýnn og sagði afskipti Mil-
osevic af gíslatökunni hafa skipt
sköpum. Milosevic sendi yfirmann
öryggismála Serbíu til Pale, höfuð-
staðar Bosníu-Serba á föstudag.
Um 200 gæsluliðar eru enn á valdi
Serba og sagði í yfirlýsingu frá
Milosevic í gær að hann vænti þess
að þeim yrði sleppt á næstu dögum.
Helmut Kohl, kanslari Þýska-
lands, fordæmdi gislatökuna í gær-
morgun og sagði hana birting-
arform villimennsku.
NTB
ÞÚSUNDIR norskra hermanna hafa verið kvaddir til starfa á flóðasvæðum í Noregi
suðaustanverðum. Myndin var tekin í gær af hermönnum að hlaða flóðgarða við bæinn
Kirkenær, sem stendur við ána Glommu, skammt sunnan við bæinn Elverum.
Ibúar í Lilleström
fluttir á brott
ALMENN skelfing ríkir á flóðasvæðunum í
Suðaustur-Noregi og ótti við að flóðin valdi
miklu tjóni í bæjum og þorpum við árnar
Glommu og Mjösa. í fyrrinótt hófst brottflutn-
ingur þúsunda íbúa Lillestrom og aðstoðaði ijöl-
mennt herlið með um 170 herbíla við flutning-
ana. Búist er við að flóðhæðin verði nokkru
hærri en 1967 er 450 hús fóru undir vatn og
flytja varð rúmlega eitt þúsund manns á brott.
Mörg þúsund manna björgunar- og hjálpar-
sveitir hafa verið kaliaðar út til að aðstoða íbúa
á hættusvæðum, sem eru frá Rena nyrst í Aust-
urdal og allt til Sarpsborgar og Fredrikstad í
suðri. Þar verða flóðin þó ekki í hámarki fyrr
en um næstu helgi.
Búist er við að flóðin fari að segja til sín í
bænum Lillestrom nú um hvítasunnuhelgina en
hafinn hefur verið brottflutningur nokkur þús-
und íbúa þaðan. Um 170 herbílar og nokkur
hundruð hermenn aðstoðuðu íbúa við að flytja
húsmuni í gær og myndaðist umferðarteppa.
Hafist var handa um að tæma fyrstu hæð póst-.
húss bæjarins og lögreglustöð en búist er við
að vatn verði í lofthæð þar eftir nokkra daga.
Talið er að 900 hús fari undir vatn í Lillestrom,
þau fýrstu um helgina en flóðið nær þó ekki
hámarki þar um slóðir, í Nitelva og 0yeren,
fyrr en seint í næstu viku. Verður þá einungis
komist um Storgatan í miðbænum á bátum, að
sögn veðurfræðinga.
Stjórnstöð neðanjarðar
Það þykir til marks um hversu alvarlegum
augum ríkisstjómin lítur ástandið á flóðasvæð-
unum, að hún tók í fýrradag í gagnið sérstaka
stjómstöð í neðanjarðarbyrgi stjómarráðsins í
Ósló. Hún er ætluð til notkunar á miklum hættu-
tímum og á að standast kjarnorkuárás. Þaðan
er björgunarstarfi og forvamaraðgerðum á
hættusvæðunum stjórnað.
Norskir blaðaútgefendur deildu í gær hart á
samtök bókagerðarmanna fýrir að neita þeim
um undanþágu til þess að geta gefið blöð út utn
hvítasunnuhelgina vegna flóðanna.
Ólafur Sigurðsson, sem starfar í sendiráði ís-
lands í Ósló, sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær að engar fréttir hefðu borist af því að íslend-
ingar hefðu orðið fyrir tjóni af völdum flóðanna.
„Þetta eru miklar náttúrahamfarir og hér era
menn að búa sig undir að vatnavextirnir færist
enn í aukana,“ sagði Ólafur en líkur era taldar
á því að flóðin eigi enn eftir að vaxa um helgina.
Ljóst þykir nú að þetta eru mestu flóð í sögu
Noregs og segja norskir fjölmiðlar að viðlíka
náttúrahamfarir ríði yfir á þúsund ára fresti.
■ Áin hreif með sér/6
Trillukall-
ar vilja
sjálfræði
10
LEYNDAR-
DÓMUR
TÝNDU
GRAFANNA
16

Undir yfirborðið b