Morgunblaðið - 22.02.1997, Blaðsíða 1
96 SÍÐUR B/C
44. TBL. 85. ÁRG.
LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Jiang Zemin tjáir sig í fyrsta sinn um andlát Dengs
Boðar framhald á
umbótastefnimni
Peking. Reuter.
JIANG Zemin, forseti Kína, tjáði sig
í fyrsta skipti opinberlega um andlát
Dengs Xiaopings í gær og kvaðst
ætla að fylgja þeirri stefnu sem leið-
toginn fyrrverandi mótaði fyrir 18
árum.
„Kommúnistaflokkur Kína, kín-
verski herinn og menn af öllum þjóð-
flokkum eru staðráðnir í að gera
sorgina að styrk,“ sagði Jiang við
Nursultan Nazarbajev, forseta Kas-
akstans, sem er í Kína.
Þetta er í fyrsta sinn sem Jiang
talar opinberlega frá þvi Deng lést
á miðvikudag. Hann lofaði að halda
uppi merki Dengs og fylgja þeirri
stefnu hans „að byggja upp sósíal-
isma með kinverskum sérkennum".
Hann sagði að Kínveijar myndu taka
höndum saman um að fylgja efna-
hagsumbótum Dengs eftir „af stað-
festu og sjálfsöryggi“.
Harmagrátur í Paifang
Nokkur þúsund Kínveija fóru í
gær að fæðingarstað Dengs, grétu,
krupu og lögðust kveinandi á jörðina
við húsið sem hann ólst upp í. Vopn-
aðir lögreglumenn voru sendir til
bæjarins, Paifang í Sichuan-héraði,
til að halda uppi lögum og reglu.
Harmakvein fólksins í Paifang
þóttu í algjörri andstöðu við viðbrögð
íbúa Peking-borgar, þar sem fánar
í hálfa stöng voru einu merkin um
að leiðtoginn aldni væri látinn.
Staða Jiangs ótrygg
Dagblaðið The Washington Times
sagði í gær að samkvæmt leynilegri
skýrslu bandarísku leyniþjónustunn-
ar CIA hefði Jiang ekki tekist að
treysta sig í sessi sem leiðtogi.
Skýrslan var samin í júní og höfund-
arnir efuðust um að Jiang héldi velli
sem leiðtogi landsins. Þeir sögðu að
sjö keppinautar Jiangs væru að
reyna að draga úr völdum hans fyr-
ir flokksþing kínverskra kommún-
ista í október og örlög hans sem
leiðtoga myndu ráðast þá.
Blaðið sagði að ótrygg staða
Jiangs yrði að öllum líkindum til
þess að hann myndi einbeita sér að
innanríkismálunum fremur en að
reyna að bæta samskiptin við
Bandaríkin og Tævan og hætta á
gagnrýni heima fyrir.
Lee Teng-hui, forseti Tævans,
kvaðst í gær efins um að Jiang tæk-
ist að verða óumdeildur leiðtogi
Kína. Helsta dagblað Singapore, The
Straits Times, sagði að Jiang myndi
aldrei fá ráðið jafnmiklu og Deng
og Maó formaður því tími hinna
sterku leiðtoga í Kína væri liðinn.
Reuter
Reuter
„Hefur alla þræði í hendi sér“
BORÍS Jeltsín, forseti Rússlands, heilsar Madeleine Albright,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna, fyrir fund þeirra í Kreml í
gær. Fréttamenn sögðu að Jeltsín hefði virst fölur en Albright
kvað hann hafa verið „mjög skarpan" og „áhugasaman“. „Ég
myndi segja að hann hefði alla þræði í hendi sér,“ sagði hún.
Albright ræðir við Jeltsín í Kreml
Kveðst anægð
með árangurinn
Moskvu, Brussel. Reuter.
MADELEINE Albright, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, ræddi við
Borís Jeltsín í Kreml í gær og sagði
að rússneski forsetinn hefði „alla
þræði í hendi sér“ og tæki virkan
þátt í umræðunni um stækkun Atl-
antshafsbandalagsins. Hún sagði að
„mjög mikilvægur árangur" hefði
náðst í viðræðunum við Rússa um
stækkun NATO en ýmis erfið vanda-
mál væru enn óleyst.
Albright er í fyrstu ferð sinni til
erlendra rikja frá því hún varð utan-
ríkisráðherra í liðnum mánuði og er
fyrsti bandaríski embættismaðurinn
sem ræðir við Jeltsín frá því hann
gekkst undir hjartaskurðaðgerð í nóv-
ember og fékk lungnabólgu í janúar.
Pólverjar tortryggnir
Albright hitti einnig Jevgení Prím-
akov, utanríkisráðherra Rússlands,
og þau ræddu m.a. hvemig skilgreina
bæri tengsl Rússa og NATO þegar
bandalagið stækkar í austur. „Ég
hygg að við höfum náð mikilvægum
árangri í þessu máli,“ sagði Albright
á sameiginlegum blaðamannafundi
ráðherranna.
Hún sagði þó að ýmis flókin
vandamál væru enn óleyst. Ráðherr-
ana greindi á um hvort NATO ætti
að gera lagalega bindandi samning
við Rússa, sem að mati Bandaríkja-
stjórnar gæti veitt þeim neitunarvald
þegar ákvarðanir væru teknar um
þróun bandalagsins.
Wlodzimierz Cimoszewicz, forsæt-
isráðherra Póllands, sem var í Brass-
el til að ræða hugsanlega aðild lands-
ins að NATO, kvaðst hlynntur því
að bandalagið gerði samning við
Rússa. Hann sagðist hins vegar vona
að NATO léði ekki máls á „leynileg-
um samningi stórvelda" um skipt-
ingu Evrópu í áhrifasvæði.
Réttarkerfi Breta
bíður hnekki
BRESKA réttarkerfið varð
fyrir enn einu áfallinu í gær
þegar þrír menn, sem höfðu
setið í fangelsi í 18 ár fyrir
morð, voru látnir lausir á
þeirri forsendu að dómurinn
yfir þeim hefði verið byggður
á vafasömum forsendum.
Mennirnir þrír voru dæmdir
í lífstíðarfangelsi árið 1979
fyrir morð á þrettán ára blað-
burðardreng. Lögmenn þeirra
segja að lögreglan hafi fengið
fjórða manninn, sem lést síðar
í fangelsi, til að undirrita játn-
ingu með því að ljúga því að
honum að einn þremenning-
anna hefði játað að þeir hefðu
myrt drenginn. Þeir hafa alltaf
haldið fram sakleysi sínu.
Gísli Guðjónsson, réttarsál-
fræðingur og sérfræðingur í
fölskum játningum, hefur unn-
ið að rannsókn málsins fyrir
hönd lögfræðinga mannanna
þriggja og mun hann bera vitni
þegar málið verður tekið fyrir
í hæstarétti í apríl.
Á myndinni fagnar einn þre-
menninganna, Michael Hickey,
ásamt ættingjum sínum eftir
að hann var látinn laus eftir
langvinna baráttu fyrir því að
málið yrði tekið fyrir að nýju.
■ Enn eitt áfallið/24
Norsk yfirvöld gefast
upp fyrir Paul Watson
Ósló. Morgunblaðið.
NORSK lögregluyfirvöld hafa gefist
upp við að hafa hendur í hári Paul
Watsons, formanns Sea Shepherd-
samtakanna, og mun hann því
hvorki afplána 120 daga fangelsis-
dóm né verða stefnt fyrir rétt vegna
ásiglingar á norskt varðskip.
Norska lögreglan segist hafa beð-
ið um aðstoð utanríkisráðuneytisins
og Interpol við að hafa uppi á Wat-
son en án árangurs til þessa og því
hafi verið ákveðið að láta hann sigla
sinn sjó. Hún hefur hins vegar ekki
farið fram á, að hann verði framseld-
ur frá Bandaríkjunum eða að hann
verði látinn afplána dóminn þar.
Watson var dæmdur í 120 daga
fangelsi fyrir skemmdarverk á hval-
bátnum „Nybræna“ í Lófót um jólin
1992 og síðan var hann kærður fyr-
ir að sigla á og skemma strand-
gæsluskipið „Andenes“ í júlí 1994.
Þá unnu menn hans einnig skemmd-
ir á hvalbátnum „Senet".
Ferðir Watsons á alnetinu
Samtökin Hánorður í Lófót hafa
brugðist ill við þeirri ákvörðun lög-
reglunnar að hætta að eltast við
Paul Watson og kært hana til dóms-
málaráðuneytisins. Georg Blich-
feldt, einn af frammámönnum í
samtökunum, segir að það sé þvað-
ur, að ekki sé hægt að finna Wat-
son því að hann sé síður en svo í
felum.
„Við höfum ástæðu til að ætla,
að Bandaríkjastjórn hafi beitt
norsku stjórnina þrýstingi í þessu
máli,“ sagði Blichfeldt.
Samtökin Hánorður segjast vita
hvar Watson er. Öll hans ferðaáætl-
un sé á alnetinu og nú hafa samtök-
in sent afrit af henni til dómsmála-
og utanríkisráðuneytisins, til lög-
regluyfirvalda og saksóknaraemb-
ættisins og til sendiráða Noregs í
Vancouver, Ottawa og Washington.