Austri - 13.05.1905, Blaðsíða 2

NR. 17
A U S T R I
*=''**?WPT*'*’»SS3 ipng
64
vera ca. 5 mílum leugri en hin, í
mesta iagi. |>að parf því meira efni
í símann nyrðri leiðina. En á fleira
verður að líta, er nm svo mikilsvert
mál er að ræða,
Heyrt höfam vér sagt, að símanum
væri meiri hætta bhin, væri hann lagð-
nr nytðri ieiðina, af ísing og snjó-
punga, er maodi verða svo mikill, að
síminn mandi ekki pola pyngslin og
slitna. |>.issa ástæðu verðum vér að
álíta léttvæga. Snjóveður eru sízt
minni á Ejöllunum en hér að norðan'
verðu. Allir pekkja, hve breytilegt
tíðarfarið er hér á landi, og er pví
ýmist, að fannkoroa er meiri við sjáv-
arsíðuna som ár, en aptur önnur árin
gagnstætt. Og hvað ísingahættuna
snertir, verðum vér að álíta, að hún
sé ekki annað en hugarburður. ( Að
vísu koma einstöku sinnum ísingar-
veður hér í norðursveitunum, en mjög
ólíblegt pykir oss pað, að ritsíminn
mundi ekki .pola pau, eptir margra
ára reynslu vora og eptirtekt á megni
ísingaiinnar. Má vel giöra sér hug-
mynd nm petta með pví t. d. að að-
gæta vel strengdar pvottasnúrur eptir
ísingarveðrín. Höfum vér aldrei séð
svo mikla ísingn á* peim. að vér getum
með nokkru móti ímyndað oss að pað
gæti slttið fréttapráð.
Allar heiðárnar hér á nyrðri leiðinni
eru lágar og mikið sléttar, svo að ekki
er sjáanleg nevn bætta á pví, að snjó
pungi geti gjört símanum nokkurt mein.
Smjörvatnsheiði er hæst, en hún er
mjög brat talítil beggja vegna og slétt
að kalla að ofan. Og ólíkt er Möðru-
dalsheiði brattari bæði upp úr Jökul*
dalnnm og eins fjallgarðarnir tveir
vestan til á henni Mun símanum
stórum meiri hætta búin á henni en
heiðunum hér að norðanverðu.
Að dýrara verði að leggja símann
nyrðri leiðina, efurast vér um. Að
vísu parf meira efúi, ef hún er farin,
en aptur á móti verður kosfnaðurinn
við að konaa pví fram á reginfjöll svo
margfaldur við að færa pað aðera
stutta leið frá höfnum peim er pa
verður flutt tfl, að vér hyggjum, sð
rítsímalaguiugin nyrðri leiðina verði
engu dýrari en ef efri leiðin yrði fari i
í sambandi við petfa verður líka að
gæta pess, hve stórkostlegur kostnað.
urinn er á viðhaldi og aðgjörð á sím-
anum, er hann bilar, sé hann lagður
fjærri byggðum, við pað, sem pyrfti
að vera, ef hann lægi um byggðir og
nálægt peim, að ótöldu pví tjóni, sem
peir gæta orðið fyrir, or pyrftu að
senda áríðandi skeyti með honum, sem
ekki gæíu komizt áfram um lengri tíma
fyrir pví, að 3íminn væri bilaður ein-
hversstaðar á fjöllum uppi, en ekki
hægt að gjöra við fyr en einhverntíma
seinna. Hjá þessu mætti komast með
því að leggja símann um sveitirnar og
meðfram peim.
Ennfremur ber að líta á pað, hve
mismunandi gagn verður að símanum
eptir pví hvar hann liggur, Liggur
pað í augum uppi, hve mjög yrðu al»
mennari og meiri not hans, ef hann
lægi um þéttbýlustu sveitirnar eða í
náDd við pær, heldur ea ef hann væri
lagður um fjöll og firnindi að mestu.
Er þá líka auðvitað, að pví meir, sem
menn nota simann, pví meiri tekjur
verða af notkun hans. 7æri þyí
næsta óeðlilegt og heimskulegt að
leggja símann par, .sem minnst yrðí
gagnið að honum, því til pe3s er hánn
ætlaður, að hann verði að sem mestum
og almennustam uotum fyrir pjóðina.
Og pað mun ’ronn verða, samkvæmt
pví sem hér að framan er sagt, ef
hann verður lagðnr nyrðri leiðina.
1 sambandi við petta viljum vér
levfa oss að skora fastlega á ping og
stjórn að sjá um að hinn væntanlegi
landsím' frá Austfjörðum verði lagður
pá leið hér að norðan og austan, er
vér iiú höfum sýnt fram á að heppi-
legust er.
Fyrir hönd Málfundafélags Keld-
hverfinga
Arní Kristjánsson, Rened.Bjarnarson, •
Þórarinn Stefánsson.
* *
Austri fiytur með ánægja framan-
sk>*áð% grein, eigi sízt vegna pess, að
tillögur pær, um lagningu ntsímans
fiá Austfjörðum til Akureyrar, er hún
flytur, aru pær sömu og Austri hefir
fram fylgt og Jon alpm. frá Múla
var fyrstur til að koma fram með
opinbeilega í hinni ágætu xitgjörð
sínni um ritsímamálið í 38. og 40.
tbl. Austra f. á. Yæri óskandi, að
fleiri létu til sín heyra opinberlega
um petta mál.
. Ritstj.
Utlendar íréttir.
Port Arthur. Menn muna, að eptir
að Port Arthur gafst npp, var pað
sagt, að Stössel heíði eigi purft að
leggja niður vopnin,hannhefðihaftnægar
vistir og vopn handa lidi sínu. Jpað
sannaðist síðar að skortur var á hvor-
tveggju, bæði vistum og ’skotfæruro.
En aðalorsökin til 'pess að Port
Aíthur gafst upp. var samt önnur,
það var skyrbjúgurinn. Yfirlæknirinn
í Port Arthur, dr. Bunge, hefir nú
skýrt frá pvi í hréfi til vinar síns. —
Honum farast orð á pessa le>ð:
„Port Arthnr“ hefði aldrei gefizt
upp ef skyrbjúgurim hefði eigi algjör-
lega lamað pkkur. A3 vinna bug á
skyrbjúgnum var ómögulegt. Eptir
2—3 vikur mundi .allt setuliðið faafa
verið yfirkomið af skyrbjúg, pví snert
af bonurn höfðu þegar allir; en við
hið ágæta viðurværi og aðhlynningu,er
Japanar veita, ná menn sér fljót.t.“
Jarðskjálftinn á Indlandi. 15,000
manna er nú sagt að hafi beðið hana
við jarðskjálftann mikla á Indlandi í
vor. A svæði pvf, sen jarðskjálftinn
var harðastur, er ekkert hús uppi-
standandi. J>að svæði er pó 700 ferh'
mílur enskar, og íbúatalan par var
250,000 manns.
Transvaal fær nýía .stjórnarskrá.
Brezka stjórnin hefir nú veitt Búum
nýja stjórnarskrá, er ákvoður að stofn-
sett sé löggjafarþiug, er samanstandi
af landstjóranum, varalandstjóranum,
6—9 konungkjörnum og 30—35 pjóð-
kjörnum þingmönuum. Kosningarbærir
eru allir þeir Búar, er undir hinu
gamla pjóðveldi Transvaals hdfðu
kosningarrétt við kosningar til pjóð-
pingsins; ennfremur hafa kosningarrétt
allir hvítir enskir undirsátar, sem eiga
annaðhvort jarðnæði, er gefur af sér
10 pd. sterl. árlega, eða lausafé fyrir
100 jid. sterl. Kosnragarrétt hafa
pannig aðeins hvítir menn, þó verður
landsstjórnin að fá samþykki brezku
stjórnarinnar fyrir öllum lagafrumvdrp-
um, sem á einhvern hátt skerða rétt-
indi svertingja. Umræður á pinginu
e.ga fram að fara á enska tungu; pó
hefir landsstjórnin heimild til að leyfa
oinstökum pingmönnum að tala á hol-
lenzku.
Rússland. Hinn fyrsti árangur af
startí nefndar peirrar, er keisarinn
hafði kvatt til pess að ræða um nm-
bætur á stjórnarfarinu, er nú nominn
í ljós. J>að eru lög nm fullkomið
trúarbragðafrelsi í Rússaveldi. Bykir
pað harla mikilvægt og hefir veríð
tekið með hraum mesta fögnuði af ölh
um, nemahinum verstu apturhaldsseggj-
ura. Hin nafnlcennda Rogosky-kirkja,
sem lokuð hefir verið í 49 ár, var nú
opnuð 1. maí, og hóf ákaflegur fjöldi
at peim trúarfiokki, er telur 10 mill-
ónir manna, frá öllum hlutum Rúss-
lands, pílagrímsfdr til kirajunnar nú
pessa drtgana.
Óeyrðirnar urðu eigi eins miklar
um páskana í St. Péturborg og menn
höfðu búist við. Mátti heita að allt
gengi af með friði og spekt par
En í Wa’-scliau, höfuðborg Póllands,
varð mikið upphlaup, og sló íbardaga
með borgarlýðnum og herliðínu . Yínnu-
lýðurran batði safnast saman á götun-
urn, nm 8000 manns, og gengu nm
bæinn í fylkingu, en er herliðið vildi
sundra flokknum, vildu vinnumenn
eigi láta ur,dan, skutu pá hermenn á
maanfjöldann og v:ð pað féllu um 150
manna og margir fleirí sœrðust.
Fýjnstn útlendar fréttir.
(Með Agli ba?ust útl. blöð til 7, p.
m. Engin stórfíðindi).
Ofríðurinn. Sjó-oruitan, sem allir
biuge-nst við, hefir en ekki verið háð.
Eloti Ro-chdestwensky heldur en kyrru
fyrir nálægt Annam. Japanar kæra
Frakka fyrir að hafa leyft Rússum
að fara itraá hafnir sínar par eystra,
en Rússar kæra aptur yfir pví að jap-
önsk herskip hafi verið of nærri hol-
lenskum höfnnm. þriðji fioti Rússa
kominn framhj t Sinaapore
Á landi ekkert nýtt, Sagt er að
Oyama raarskálkur ráði nú yfir
824,000 roanns. jaar af séu 100,000 á
leiðinni til Wladiwostock, 150.000
meðfram járnbrautirrai til gæzlu, en
hinu liðinu öllu heldur Oyama til móts
við Linewitich og Rússaher. En
margir telja líklegt, að Oyama muni
ekki leggja til orustu við Rússa
fyr en sjóorustan sé um garð gengin,
pví ef pað kæœi fyrir að Togo biði
ósignr og Rússar næðu yfirráðum á
sjónum, mundi Japönum ekki hollt að
hætta sér lengra, norður eptir.
ÍWarschau höfuðborgPólland,s
stendur nú yfir S e m s t v o a-fundur,
samskomar og 1 St, Pétursborg í vet-
ur. Stjórniu hafði bannað Semstvoun-
nm (sem eru einskonar svei tarfulltrú *
ar)úr sumum sveitum að sækja fnndinn
en samt mættu 129 íulltrúar á fuadinum
Stórkostlegt verkfall í Chieago.
Róstur miklar. Lögregluhðið aukið
um 3000 manns og herlið heimtað til
aðstoðar, Ef verkfallinu heldur áfram
til lengdar, kvíða menn fyrir vistaskorti
í borginni. Mjöl, te og hrisgrjón kvað
vera á þiotum og skortur á smjöri,
egg,jnm og kálmeti; pví allir aðflatn-
ingar eru tepptir.
Noregur. Konsúlalögin eru ennpá
ekhi afgreidd af pinginu. Nú er talið
Hklegt að konungur muni veita lögun-*
um samþykki.
I Drammen brann nýlega hús
og viidi bvo hörmulega til, að 6 börn
brnnnu par inni. Maður einn hefir
verið tekinn fastur og grúnaður um að
hafa kveykt 1 húsinu.
Ritsíminn.
^>að var enn óákveðið er „Egil“ fór
frá útlöndum hvoit sæsíminu skyldi á
land liggja á Seyðisfirði eða Reyðar-
firði. En allar líkur munu til pess
að Seyðisfjörður verði fyrir valinu,
eptír tiliögum sérfræðinganna. Mælt
er að allir hinir dönsku sjóliðsforingjar,
er siglt liafa hér við land, muni ein-
dregið leggja pað til að sæsíminn verðí
lagðnr upp til Seyðisfjarðar; Ætluðu
sjóliðsforingjar pessir að halda fund
með sér um petta efm skömrou eptir
að „Egill“ fói frá Höfn.
Slys.
pað sorglega slys vildi til yið bryggjro
smíðið á Vestdalseyri 8. þ. m. sð útvegs-
bóndi Einar Helgason varð með vínstri
bandlegg undir járniiamri þeim, er rekur
stólpanaj — brotnnði framhandleggurinn svo
mjög að það varð að taka hann af nokkru
fyrir ofan úlfiið. Operationin heppnaðist
eínkar vel, og er maðurinn nú á góðum
batavegi,
Jarðarfer
frú Imsland fór fram frá heimili þeírrra
hjóna 12. þ. m. að viðst.0ddum fjölda manns,
Kistan var þakin blómsveigumi ennfremur
lyngi stráð á veginn fram að kirkjugarðínum
og kirkjugarðshliðið prýtt blómsvejgum-
Pískvart
hehr orðið hér inni í firðinum í net.
Einnig hefir veiðst ndukuð : f kola og smá.
fiski í fyrirdrætti. Eiskigufuskip og mótor-
bátar hafa reynt á djúpmiðum hér út.af, en
orðið aðeins iíti’lega varir við flsk.
Hafskípabryggja,
mi0g myndarlega, er Gránufélagið nú að
láta byggja fram undan verzlunarhúsum
sínum á Vestdalseyri. Yfirsmiður hryggj-
únnar er Bjarni skipasmiður E i n a r s-
s o n fiá Akureyrk
Skip,
Tvö fiskigufuskip, til O. Wathnes erfingja
komu híngað nú í vikunni: E 1 í n (Hjem-
gaard) og A u r o r a (Sörvig,
A 11 a s (Kaavígl kom hingað ll.t nær
því hlaðinn fiski er hann hafði aflað fyrir
sunnan land, í botnv0rpu.
S o 1 i d, seglskip, með timburfarm frá
Mandal kom hing-ið s. d(
Egi 11 (Houeland) koro hingað í morgun
frá Stavanger. Earþegjar-. Konsúll kr,
áVathne með familíu, pöntunarstjóri Jón
Stefánsson. Leif Dahl, kaupm. jöh, Vig-
fússon,, Snorri Jönsson| Einar Sveinn Ein-
arsson og M. Krúger, norskur trúboði o.
m, fl.
Hérmeð tjkynnist heiðruðum al-
menningi að eg er nú heim
kominn eptir dvöl mína í
Kaupmannahpfn, par sem eg hefi kynut
mér nýjustu og lullkomnustu aðferðir
ljósmyndagjprðar hjá hinum beztu
myndasmiðum höfnð’oorgarinnar. Eg
hefi og keypt roér hin allra full
komnrstu nýtískn Ijósmyndaáhöld og
er nú seztur að í atelieri pví á Yest-
dalseyri, sem hr. fótograf H. Einars-
son átti, og byrja að taka þarmyndir
frá pessum den'i.
Mattar myndir í Platin og Sepia-
litum tek eg
fyrir sama verð
og algeDgar gljámyndir, og hafa menn
ekki átt kost á því verði fyr,
Eg skal sérstaklega leiða athygli
manna að pví, að eg tek að mér að
stækka myndir, allt að fullri líkams-
stærð, fyrir iægra verð en nokkur
annár.
Allt verk vandað og fijót afgreiðsla.
Eg vona að menn !áti eigi hjá líða
að líta inn i atelier mítt.
Vestdalseyri 6. mai 1905.
Virðingarfyllst.
Brynjölfur Sigurðsson.
PfT Liftryggið yður í „ALM. LIV“. Stör augl. í næsta blaði. - *Tpg 5»ór. B. f»ðrarinsson.