Fréttir - 13.02.1916, Blaðsíða 1
Hádegis-útgáfa.
"V"erð: 2 aurar
106. tbl.
Reykjavík, Sunnudaginn 13. febrúar.
1016.
Tjón af sjóróti
á Isafirði og nágrenni.
Eignatjón um 40 þús. krónur.
Á laugardagsmorgunin 5. þ. m.
var óvenjumikið sjórót hér við
bæinn. Á föstudaginn var storhríð
af norðri, sem herti því meir sem
á daginn leið; er það versta veðrið
sem á vetrinum hefir komið, og
með verstu veðrum sem hér koma.
Um nóttina jókst sjógangur stöð-
ugt og varð mest á flóðinu kl. 7—8
um morguninn. Var ílóð óvenju-
mikið og olli því miklum skemd-
um á og i húsum þeim er næst
standa sjónum hér norðanvert í
kaupstaðnum. í Króknum urðu
aðallega hús þeirra Jóns Þórólfs-
sonar bátasmiðs og Jóns Jóns-
sonar stýrimanns fyrir skemdum.
Braut sjórinn smíðahús Jóns Þór-
ólfssonar, fylti það grjóti og tók
burtu alt lauslegt úr húsinu. í-
íbúðarhúsið gekk einnig sjór og
eyðilagði ýmsa búshluti og jnat-
björg alla.
Frá húsi Jóns stýrim. tók sjór-
inn algerlega burtu skúr, er stóð
áfastur við húsið, og uppfyllingu
þá er hann stóð á. Einnig gróf til
stórskemda undan íbúðarhúsinu,
svo það má telja í fári, og gerði
þar töluverðar skemdir. Er tjón
þeirra nafnanna mikið og tilfinn-
anlegt.
Auk þess skemdist nokkuð bús-
hlutir og hús Einars Guðmunds-
sonar skósm., er stendur nokkru
utar, og fjárkofi er stóð utanvert
við húsið eyðilagðistogmisti Einar
þar einnig nokkuð af heyi, en hann
er hláfátækur fjölskyldumaður. í
húsi Sig. Sigurðssonar á Gildrunesi
urðueinnigsmávægilegar skemdir.
— Tvö sjávarhús (pakkhús og
hjallur) er standa innanvert við
hús Jóns stýrimanns skemdust
einnig nokkuð, og sjór gekk í
fleiri hús í króknum en skemdir
þar smávægilegar.
í geymslurúmi Marísar M. Gils-
Qörð urðu nokkrar skemdir á
vörum.
Á húsi Guðjóns Jónssonar næt-
urv. og Jóns Sn. Árnasonar kaupm.
urðu töluverðar skemdir; fylti þar
kjallarann með vatni. Einnigeyði-
lagðist bólverkið er húsið stend-
ur á nokkuð.
Hús Karitasar Hafliðad. varð
og fyrir miklum skemdum. Eyði-
lagðist þar bólverkið og tók burt
skúr norðanvert við húsið. Brotn-
uðu þar flestir gluggar í nyrðri
hliðinni og sjórinn freyddi inn i
húsið svo fólki varð eigi viðværl
og eyðilagðist mikið.
Hjá Sigurði kaupm. Guðmunds-
syni gerði sjórótið mikið spellvirki.
Gekk sjórinn í neðstu hæð hússins.
Átti Sigurður þar nokkrar vöru-
birgðir, sem eyðilögðust að mestu
leyti. Einnig brotnaði pakkhús þar
rétt hjá, er Guðm. Guðmundsson
skipasm. á, og vélaverkstæði hans
fyltist sjó, en skemdir eru þar
víst litlar sem betur fer.
í húsi þeirra Bergsveins Árna-
sonar járnsm. og Friðgeirs Guð-
mundssonar skipstj. skemdist og
nokkuð. Tók út skúr norðanvert
við húsið og eyðilagði allmikið af
matvælum en búshlutir skemdust.
Hús Kristins Gunnarssonar varð
og fyrir miklum skemdum. Tók út
skúr er áfastur var við húsið og
braut bólverkið að heita má til
grunna. Var sjórótið þarsvo mikið,
að brimið hafði kastað stórum
sementssteypustykkjum langt upp
á götu, líkt og börn henda smá-
skeljum.
Öll þessi hús, — að fráskildum
Krókshúsunum, — standa við
Fjarðarstræti og þar var sjórótið
mest. Er gatan á þessu svæði
öllu(ofan úrKrók og niður í Norð-
urtanga) alveg eyðilögð. Liggja
djúpir malarhaugar og stórgrýti
yfir hana. Sumstaðar hefir stór-
grýti borist langt upp fyrir götu.
Mun kosta mikið fé að fá það
lagfært aftur.
Nær alt það fólk er í þessum
húsum bjó er fátækt verkafólk.
Einkum það er bjó kjöllurnm
húsanna. Hefir margt af því mist
aleigu sína af matvælum. Var strax
á laugardaginn flutt úr flestum
þessum húsum, því ekki var fýsi-
legt að eiga þar náttslað næstu nótt,
ef til vill undir sömu ósköpum.
Bæjarstjórnin sendi þegar sama
daginn um kvöldið út samskota-
lista fyrir þá sem harðast urðu úti
og fátækastir voru. Hefirhann feng-
ið besta byr. Auk þess hafði vel-
ferðarnefnd uin fjöruna á laugar-
daginn veitt mönnum aðstoð til
þess að styrkja hús sín gegn frek-
ari sjávarágangi, sem margir ótt-
uðust.
Allmargir bátar stóðu uppi á
þessu svæði og bárust sumir þeirra
nokkuð til fyrir sjávarrótinu, en
skemdir á þeim urðu fremur litlar.
Við Sundstræti urðu miklar
skemdir á fiskiverkunarhúsi Eden-
borgarverslunar. Reif sjórinn al-
gerlega burt suðurhorn hússins
nær að helmingi. Fiskur allu var
geymdur í efri hlið hússins, svo
ekkert skemdist af honum. Einnig
tók burtu lítinn fiskipall er versl-
unin átti utanvert við fiskihúsið.
Tók sjórinn hann svo að segja í
heilu lagi og bar niður fyrir Mjó-
sund og lagði upp á salttunnur,
er þangað köfðu borist, eins kyrfi-
lega og gert væri af mannahönd-
um. — Stór skemdir urðu einnig
á grunni svonefnds ísafoldarpakk-
húss.
Sjórinn tók einnig út um 250
salttunnur, er Karl Olgeirsson
verslunarstjóri á. Skemdust flestar
tunnurnar og saltið er alveg eyði-
lagt. Er það bæði bagalegt og til-
finnanlegt tjón. Sami maður misti
og töluvert af tómum síldar tunum.
Við Sundstræti skemdist land
bæjarins víða og munu þær skemd-
ir nema töluverðu. — Aðrar skemd-
ir urðu og nokkrar.
Um eignatjónið hér í bænum
vitum vér enn eigi til fulls, en
sennilegast þykir að það muni
vera um 20 þús. kr.
í Hnífsdal urðu einnig töluverð-
ar skemdir á húsum, bryggjum og
nokkrar á bátum. Mest tjón hafa
beðið þar Á. Ásgeirsson versulun,
Valdemar kaupm. þorvarðsson,
Guðm. Sveinsson kaupm., Sigurð-
ur Þorvarðsson kaupm. og Helgi
Kristjánsson útvegsm. Sagt er að
skemdir þar nemi 8 þúsund kr.
í Bolungarvík urðu miklar
skemdir. Tók sjórinn þar stórt og
vandað smíðahús, sem Jóhann
Bjarnason átti og eyðilagði að
mestu. Ennfr. brotnaði að nokkru
fiskihús Péturs kaupm. Oddsson-
ar og verbúð er hann átti. Enn-
fremur tók út töluvert af síldar-
vörpum, er var eign Jóh. kaupm.
Eyfirðings og þeirra bræðra. —
Tveir hjallar brotnuðu einnig, og ]
nokkrar aðrar skemdir urður.
Telja má að tjónið þar sé ekki
minna en í Hnífsdal. (»Vestri«).
Það er í frásögur fært að 16
punda steinn hentist með hafgusu
inn um glugga í húsi einu og lenti
í hjónarúminu. Var þetta kl. 8 árd.
og hjónin í rúminu.
SnjóflóS i ^nijsðal.
Ekki er ein báran stök.
í dag (8. febr.) um hádegisbil-
ið féll snjóflóð í Hnífsdal, rélt
utanvert við svonefnt Bræðrahús
(eign Halldórs Pálssonar og db.
Jóakims Pálssonar). Tók það fjár-
hús hlöðu og fjós er stóð ofan-
vert við húsið og færði langt úr
stað. Höfðu þegar fundist 16 kind-
ur dauðar og 1 kýr.
Einnig tók snjóflóð þetta véla-
byrgi og smiðju, er vélaverkstæði
Hnífsdælinga á, og flutti smiðjuna
fram á sjó. Varð þar ogfyrir snjó-
flóðinu gamall inaður, Jóhannes
Elíasson járnsm., en talið að hann
muni lifa. — Ennfr. tók snjóllóð-
ið hja[l er Halldór Pálsson átti.
Auk þessa urðu nokkrar aðrar
skemdir. (»Vestri«)
Síðar hefir fréttst að maðurinn
náðist lifandi, var hann grafinn
upp eftir rúman klukkutíma frá
því flóðið féll.
Snjóflóðið mikla í Hnífsdal var
18. febr. 1910 og fórnst þar 18
manns. Petta snjóflóð kom á sama
stað og hitt, en nú voru ekki í-
búðarhús bygð á þessu svæði og
því varð ekki manntjón.
Frá löndum vestra.
Hjörtur Thordarson hefur kom-
ið fram með mjög merkilega og
þýðingarmikla uppgötvun í raf-
magnsfræði á sýningunni i San
Fransisco. Er hún talin ein af
helstu nýjungum sýningarinnar
og hann orðinn stórfrægur fyrir
hana.
Séra Runólfur Félsted er orðinn
professor við háskólann i Cortage
Illinois. Hann er doktor frá Har-
ward háskóla í gömlu málunum.
Einar Páll Jónsson og Sigrún
Baldvinsson voru gefin saman í
Winnipeg 15. des. af sr. Fr. J.'
Bergmann. Brúðurin er dóttir
B. L. Baldvinssonar aðstoðar
fylkisritara. Einar vinnur við
blaðið Advance í Wynyard.
Árni Eggertsson veiktist af botn-
langabólgu seint í nóvember og
var skorinn upp, var hann orð-
inn aftur allhress fyrir jól. Hann
hefir sótt um yfirráðsmanns-
stöðu í Winnipeg.
Stefán G. Stefánsson hefir fengið
14 dali (50 kr.) skáldastyrk hjá
Bókmentafélaginu fyrir sitt ágæta
kvæði »Vopnahlé«: sem birtist i
Skírni í fyrra (og er það 21 stór
blaðsíða).
»Er það sómi Bókmentafélags-
ins að hafa metið þannig gildi
þess« — segir i vestanblaðí.
Karel Kjarval bókbindari frá
Reykjavík er nýlega kominn til
Chicago og sestur þar að sem
bókbiudari.
Vínlaust i Saskatchewan. Til at-
kvæða var gengið 14. des. síð-
astl. um vinsölubann í bæum i
fylkinu Sask. i Kanada og var
vínið þar alstaðar úti.lokað.