Fréttir

Tölublað

Fréttir - 12.07.1918, Blaðsíða 1

Fréttir - 12.07.1918, Blaðsíða 1
DAGBLAÐ 74-. blað. Ileykjavík, föstudaginn 12. júlí 1918. 2. árgangnr. í. S. 1. í. S. í. Knattspyrnumót Rvíkur hefst í dag- kl. 9 e. h. á íþróttavellinum. Þátttakendur: „Fram“, „Ileykjavíkur“ og „Valur44. Dóraari: lu~. kaupmadnr JBg’iIl Jacobsen. í kvöld keppa: Fram og Reykjavíkur. Stj órn Kuíittspyrnul (iliigw líeykj uvíkur. Meginatriðin. í hverju málefni er jafnan eitt- hvert meginatriði (princip) og varðar mestu, er um málið er fjallað, að missa hvergi sjónar á $>ví. Hvort sem um lagasetningu er að ræða eða samninga, er það hið mikilvægasta, að eigi sé raskað meginatriðinu. Því að það er, ef svo má að orði kveða, sál mál- efnisins. Til eru bæði lögskorðuð og siðferðileg meginatriði, löghelguð i þjóðfélagsskipuninni og margra alda réttarmeðvitund þjóðanna, er eigi má fara í bága við, er lög eru sett. Og í samningum öllum milli þjóða og einstaklinga eru líka jafnan meginatriði einhver, er eigi Oiá hagga. Þess vegna verður að gæta þess, að eigi raski lagabreytingar megin- atriði laga, og eigi haggi aukaat- Tiði, er um er samið, meginatriði samnings. Því að ef svo er langt farið, er ekki um lagabreytingu að ræða, heldur ný lög, og örðugt er að halda þann samning, og jafnan, orkar gildi hans tvímælis, ef ein- stök samningsatriði fara í bág við meginatriði hans. Hitt er satt, að margt ber til þess, að sum meginatriði missa gildi sitt eftir því sem tímarnir breytast, þroski þjóðanna breytist og ýmisleg aðstaða gagnvart um- heiminum, og fá meginatriði eru eilíf og sígild. Og einmitt þá er nauður rekur til að skifta um meginatriði, eru ný lög sett eða nýir samningar gerðir. En mikil nauðsyn er að gæta 'Vel meginatriða þeirra er gild eru eða gilda skulu, á hverjum tíma er um þau er fjallað. Þetta vill því miður einatt Sleymast mörgum og ekki síst lög- ^jðfum vorum, — á það ekki lít- fíósin mín. Um sólarlag ég sai við gluggann minn, og sá í fjarska röðul-böndin glita og ótal mgndum mála himininn, — sem meistaranum vildu lofgjörð rita. Er sólin kvaddi’, og seig við hafftötinn að sjónhring úti, bak við hafsins dætur, þá kysti’ hún rauða „rósaknappinn“ minn og reit á blöðin: „sofðu — góðar nœtur!“ Pá heyrði’ eg þrusk við hurðarsnerilinn, og hefðarkonu inn til mín leit ganga, er sagði: „Viltu selja „knappinn“ þinn — með sakleysisins bros um munn og vanga?“ „Að rífa „knappinn“ rót og blöðum frá og reyra’ hann svo í dauðans kalda hlekki? Nei, það er eitt, sem aldrei verða má, — svo eig þú gullið, blómið sel ég ekki!“ „En blómið visnar. maður, mundu það, og mildi ef það næsta kvöld þig gleður, því valt er lán í okkar auma stað, en eitt þó víst, — að skildingurinn seður“. „Já, fyrir gullið get ég keypt mér brauð, en gleði varla, ef hún skyldi þrjóta, en fegurð blómsins mér er á við auð, sem er þó kœrra, en maga-fylli' að njóta. Og þú átt son, — en seg mér, fagra víf, hvort selja myndir fyrir nokkra borgun, eða gefa einkabarnsins líf, þó œttir vtst hann dauður lœgi’ á morgun 9“ G. E. V (Overland) Sími 1S8. inn þátt í lagabreytinga og við- aukalaga-moldviðri því, er nú er svo magnað orðið, að jafnvel sprenglærðum lögfræðingum veitir einatt erfitt að sjá lagaskil og réttarstöðu. Til eru og þeir, og ekki fáir, jafnvel greinagóðir og mætir menn, er lítilsvirða meginatriðin og henda gaman að þeim, er varfærnir eru um það, að hagga þeim hvergi i nokkru máli. Leiðir þetta til þess, að þeir spilla málum fyrir sér og öðrum, veikja málstað sinn, og gera sér óþarfa örðugleika, reka sig á og verða fyrir þeim fársköp- um, að skyssurnar koma þeim og ef til vill þjóðfélaginu síðar í koll, er orðið hafa í brotum og afglöp- um gegn meginatriðum. Gætir þessa einatt í löggæzlu og dómum, framkvæmdum mála og fyrirtækj- um. Og margreynt er það, hverjir vágestir þeir menn geta orðið í ýmsum félagsskap, er ýmist ganga feti framar eða slá af meiru en meiginatriðið þolir svo að óbrot- ið sé. Og um samninga alla er hið sama að segja, að þeir menn er þá gera verða jafnan að gæta þess, að engin þau ákvæði séu sett í samning, er í bág fara við megin- atriði hans, því að, svo sem áður er á vikið, er samningur því að eins tvímælalaus og haldgóður til frambúðar, að þessu sé fullnægt. Önnur aukaatriði, er eigi snerta meginatriðið, varða minnu og geta trauðla leitt til samningsrofa af hálfu annars aðilja, en því síður til samnings-slita af beggja hálfu meðan báðir vilja láta meginatriðið óhaggað standa.

x

Fréttir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttir
https://timarit.is/publication/179

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.