Fréttir - 10.10.1918, Blaðsíða 1

F
DAGBLAÐ
162. blað.
Reykjavík, fimtndaginn 10. október 1918.
2. árgangnr.
Svikin stejnnskrá.
Herra »sjálfstæðismaður« (Valtý-
ingur), þér haflð auðsjáanlega vist-
ast hjá Einari gamla til fjósaverka.
Annars munduð þér eigi hafa snúið
orðum yðar til min í stað þess,
að eiga orðastað við Fréttir, er
töldu fram öfugmæli yðar um
stefnusvikin. En þér megið fyrir
mér njóta aðstöðu yðar og láta
dulnefnið hylja blygðun yðar.
Eg mun eigi ræða við yður um
fundahöld í félagi því, sem þér
nefnið, að eg sé formaður i, og
þar rataðist yður þó satt á munn
um formenskuna. Eg get nú vel
trúað þvi, eftir munnsöfnuði yðar,
að þér eigið alls eigi heima í fé-
laginu og eg veit eigi heldur, hvort
þér, sjálfstæðismaður Einars gamla
8. október, eruð sami maður sem
sá, er í 1. blaði hans misþyrmdi
sannleikanum. En eitt veit eg, og
það er, að þér hafið aldrei beiðst
þess við mig, að fundur yrði hald-
inn í þessu félagi. Ef þér eruð fé-
lagsmaður skuluð þér fá hjá mér
greið svör um félagsmál, ef þér
komið til min og biðjist þeirra,
en það er lítilmanntegt af yður,
að blanda inn í opinbera ritdeilu
því málefni, sem lesendur geta
ekkert uni vitað. Gerið nú þó fram-
vegis, sem yður líkar um það.
Nú kem eg að rökvisi yðar. Þér
tilfærið þessi orð úr Fréttum:
»Sáttmáli sá, er þingið samþykti
um daginn, færir oss fulla viður-
kenning um fullveldi íslands;
hvernig má hann þá skerða full-
veldi þess?« — Þetta kallið þér
barnalega spurt. Svo byrjið þér
og segið: »Fyrst er nú það, að
víðurkenning á fullveldi er ekki
sama sem /ullveldi«. í*arna þótt-
ust þér góður. En hver var að
tala um þetla? Blaðið spurði,
hvernig sáttmáli, sem hefði inni
að halda viðurkenniug á fullveldi
(áður óviðurkendu) mætti skerða
það, eða hvort þér telduð viður-
kenning fullveldis sama sem skerð-
ing fullveldis. Þessu getið þér auð-
vitað ekki svarað, af því að þér
höfðuð hlaupið á yður áður og
kunnið nú ekki að draga yður út
úr bobbanum. Það er af þvi, að
þér skiljið ekkert í málinu. Þér
'vitið ekki, að svo stendur á, að
ísland er að lögum fullvalda, en
getur eigi notið þess réltar í fram-
kvæmd, af því að það vantar við-
urkenning fullveldis síns. Þar sem
svo stendur á, mun vera styttra
liOftskeyti.
I. I*ííitíí-í 9. október.
í nótt tóku Frakkar stöðvar Ljóðverja suð-austan
St. Quentin, eftir harðvítuga vörn þeirra milli Harby og
Neuville St. Amand og komust inn í það þorp að norðan.
Stórskotahríð grimmileg var háð sunnan Oise og við
Suippe. Pjóðverjar reyndu að ná aftur af Frökkum vinn-
ingum þeirra í gær norðan Arne, en stórskotahríðin
dundi á þeim og fengu þeir ekki að hafst. Tóku Frakk-
ar þar yfir 600 fanga í gær.
Midveldin bída með óþreyju
svara Wilsous.
Ztirich: »Stuttgarter Tageblatt« segir óþreyju fólks-
ins þar svo mikla eftir því,. að út af flugufregn í blaði
einu, að komið væri jákvæði Wilsons forseta við friðar-
umleitunum Pjóðverja, hefði orðið slík fagnaðarlæti, að
upphlaupi hafi verið líkast. En vonbrigðin orðið afskap-
leg, er fregnin reyndist röng. Svipað segja Vínarborgar-
blöðin þaðan. Hafi fólkið ekki ætlað að fást til að trúa
því, að flugufregnir þær, er fyrr segir, væri ósannar.
Símasambandi milli Pýzkalands og Búlgaríu er fyrst
um sinn slitið, að því er auglýst er í wBerliner Tageblatt«.
II. Opinb. till<. JBaiidaríkjanna.
i •
Baudarikjaherinn hefur tekið Corney og heldur
áfram sókn gegn þrálátu viðnámi Pjóðverja. í Argonne
og skógunum vestan Meuse hafa Frakkar og þeir gert
stóráhlaup í grend við Caurés-skógana og Haumont-skóg-
ana og tekið þorpin: Brabant, Haumont, Beaumont og
Consemoie og hrakið óvinina drjúgum undan sér. Beggja
megin Meuse hrekja þeir og Frakkar Pjóðverja frá þeim
slóðum, er orrustan mikla stóð við Verdun. Fangatala
þeirra síðustu daga er yíir 3000 og hafa Frakkar tekið
1600 þeirra fyrir austan Meuse. Auk þess herfang mikið
og 18 stórskotabyssur.
Fimm miljarðar
eru innritaðir af hinu nýja herláni Bandaríkjanna á
einni einustu viku. Undirtektir frábærar og framlög stór
og almenn.
„Hugfró”
Laugaveg 34. Simi 739.
Selur í Qölbreyttu úrvali:
Tóbaksvörur. Sælgæti,
Gosdryhhi, ÖI,
Reyhj arpípur,
Tóbakspuuga,
o. m. fl.
Verð hvergi lægra.
Vörur sendar heim.
milli viðurkenningar á fullveldi og
fullveldis en þér haldið. En þér
komist út úr þessari þoku yðar
framvegis, ef þér gerið yður ljóst,
að óviðurkent fullveldi (eins og
ísland hefur) er ekki annað en
réttur til fullveldis, en viðurkenning
fullveldis veitir máttinn til þess
að nota réttinn. Þetta gerir nú
sáttmálinn. Hann leysir bundið
fullveldi íslands. — »Og svo er hitt«,
segið þér, »þau ákvæði geta verið
í sáttmálanum, sem hann*svo kall-
ar, að fullveldið skerðist ......
Slík ákvæði geta verið i einhverj-
um sáttmála, en þá felst ekki í
þeim sáttmála viðurkenning, heldur
skerðing fullveldis.
Nú sögðu Fréttir, að í sáttmál-
anum fœlist viðurkenning á full-
veldi íslands. Ef þér vilduð finna
að spurningunni, sem fyr var nefnd,
þá þurftuð þér frá upphafi að
hrekja það í stað þess að snúast
þetta eins og hundur i bandi og
segja að sáttmálinn gerði ísland
ófullvalda, práit fyrir alla viður-
kenning. Þetta er nefnilega eins og
menn sæi yður vera að skoppa
»kringlóttum ferhyrningum«.
Þér komið nú og að þessu eftir
allan hringdanzinn, og hvernig fer
þá? Eftir það farið þér með stað-
lausu stafi og ranghermi. Hvort
þau eru gerð af heimsku eða ill-
vilja, fer eftir gáfnafari yðar. En
séuð þér meðal-greindur maður,
þá hefðuð þér eigi þurft að segja
svo rangt.
Þér spyrjið: »Hvernig stendur
nú ríkið ísland eftir þessum Bjarna-
sáttmála.......?« Og þér svarið:
»Engan samning má Island gera
við önnur riki af sjálfsdáðum«.
Þetta er (víss-vitandi?) ranghermi.
1 7. gr. segir skýrt, að Danmörk
fari með utanrikismál íslands í
untboði þess. Yðar svar getur eng-
inn samvizkusamur og fullvita
maður dregið út úr þessu. Þvert
á móti: ísland gerir sjálft samn-
inga sína við allar þjóðir, en læt-
ur að eins danska menn vinna