Njörður - 05.12.1918, Blaðsíða 1

j Verð árg. er 3 kr. j
| innanlands, en B kr. |
I erlendis.
I #
j Gjalddagi 1. juni. ;
iiitiitiifiii'iiiiiiiiiiiiiiiitiiiiii'iiiiiiiiiiriiiiiin'iiiiiiii'iiHii'iiiiiiiiniiiiiiiiM
j Kemur að jafnaði út j
j einu sinni i viku eða j
: svo oft sem ástæður ;
l leyfa.
fi'M'li HMMIHniMMMNiniMII i :|"I"|i1,:|h| :iui!Í
ltitstjóri: síra Uuðm. G uðmundsson. &♦-
iii. im.
ísafjörður, 5. desember 1918.
M
Landsbankinn
er fl'LTttr'u.r
í hina nýju ibúð í Steypuhúsgötu.
Ísafirði, 7. nóvbr. 1918.
Stjórnin.
IVý komið í verslun
Ulfakreppa.
Þegar umræður bófust um sam-
bandslögin og þau tóku að sæta
andmælum, létu formælendur þeirra
í veðri vaka, að gallar þeirra, ef
nokkrir ættu að teljast, væru svo
lóttvægir, að óþarfi væri að tala
um annað eins.
Þessar ívilnanir, sem þau veittu
Dönum, væru sumar aðeins barna-
gull, þeim léð meir til gamans en
gagns t. d. 16. gr.
ítaunar meta Danir svo, að þessi
grein, só laglega á henni haldið,
tengi ísland um aldur og æfi við
Norðurlönd.
Felist þetta í gullinu, má geta
nærri hvað óskabarn Dana 6. gr.
hefur að geyma.
Formælendur laganna segja sem
svo, að ekki liggi þar stór fiskur
undir steini; Dönum só bara veitt
jafnrétti við Islendinga sjálfa.
Þetta á nó ekki að vera neitt
stórræði; líklega sanngjörn umbun
fyrir það, sem vér eigum þeim
upp að unna, bæði að fornu og
nýiu-
Þetta jafnrétti segja þeir að Danir
muni lítið öota, en noti þeir það
mikið, sóu þeir vissir með að nota
það oss til góðs.
Þessa von mætti liklega helst
styðja á þessa leið:
Það sem Danir ekki hafa gjört
til þessa, má búast við þeir gjöri
hór á eftir, vegna þess, af því það
og því að það.
Skyldi samt svo ólíklega fara,
að Danir notuðu jafnrótti sitt við
íslendinga sér og sína landi til
góðs, en kærðu sig kollóttan um
okkar hagi og vilja, þá er, segja
formælendur laganna, ekki mikill
vandi að gæta sin fyrir ógangi
þeirra.
Ekki þarf annað en sne^ða af
borgararétti landsmanna sjáifra,
uns hann ekki er orðinn meiri eða
margbreyttari en svo, að Danir
megi vel hafa liann óskertan til
jafns við þá.
Setjum svo, að mögulegt virðist
að fá dómstólana til að faliast á
þenna skilning, þá er ólukkan sú,
að málið heyrir ekki undir þá,
heldur þann væntanlega gjörðar-
dóm, sem við ágreining verður
skipaður tveim erlendum mönnum
og einum innlendum, frá oss að
sjá, og oddamaðurinn líklegri til
að kallast á Dana sveif.
En Danir eru vissir með að
halda þvi fram, að sambandslögin
heimili oss hvergi þá lagasetningu,
er varni þeim hór almennra þegn-
réttinda, og bæri því að skoða öll
slik lög gagnstæð anda og efni
sambandslagauna.
Hvert sinn er vér reyndum að
bjarga oss úr klóm Dana, með því
að skriða í músarholu borgaralegs
réttleysis, mundu þeir heita á gjörð-
ardóminn sér til fulltingis.
Sambandsmenn segja sjálfsagt,
að gjörðardómurinn falli oss í vil.
Það er alt annað en líklegt. Þó
skal snöggvast gjöra ráð fyrir að
svo færi.
Má þá sjá hvernig bjargráð sam-
bandsspekinganna reynist.
Vér breytum t. d. stjórnarskránni
þannig, að enginn hafi kosningar-
rétt og kjörgengi til Alþingis nema
hann hafi átt keima hér á landi
siðustu B ár.
Þetta sýnist í fljótu bragði skað-
lítið, en svo er þó eigi.
Það hefir jafnan þótt nauðsyn
fyrir menn hór, að fara utan.
Kann margt til þess bera, að
heimkoman frestist ári lengur.
Leiði þáð til missis á kosning-
arrétti, mun svo fara, að hugir
Guðrúnar Jónassion
allskonar hreinlætisvörur,
sömuleiðis stórt úrval af barna-
leikföngum og margt fleira.
margra snúist frá utanförum svo
færri hleypi heimdraganum en ella.
Víst er það, að engi þjóð hefir
hÍDgað til gjört svo afkáraleg lög
í þessu efni, eða viljandi sett sig
í þann gapastokk, að sliks gæti
orðið þörf. —
Ætli Danir að seilast um of til
jarðeigna hér á landi, má því varna,
segja sambandsmenn, á þann hátt,
að banna landsmönnum sjálfum að
eiga jarðir.
Sama er um aðrar fasteignir og
yfir höfuð öll gæði, sem hingað
til hafa verið talin meðal borgara-
legra réttinda.
Vilji menn ekki láta Dani gína
yfir þeim, þarf ekki annað en taka
þau af Islendingum.
Þetta má rekja koll af kolli uns
engi borgararóttur er hór til, utan
dvalarrétturinn.
I honum felst rótturinn til að
fara í tugthúsið í stað þess að vera
rekinn úr landi fyrir afbrot.
Þó Dönum væri engi annar rétt-
ur leyfður hór en þessi einn, virð-
ist mór þeirn ofmikill sómi sýndur.
Hitt. er víst, að landsins börn
munu þykjast vanhaldin, ef kvista
skal af þeim flest, eða öll, mæt-
ustu þegnréttindi, þó landsvistin
eigi að heita þeim leyfð.
Mætti þá svo fara, að hún hætti