Norðri - 30.06.1911, Blaðsíða 2

88
NORÐRI.
Nr. 27
það fyrir að verksmiðja þessi verði full-
ger og geti tekið tii starfa, að skip
sem hafði efni til hennar fórst í hafísn-
um fyrir Austurlandi í vor, svo fórst
og sumt efni til hennar með »Fanney«
á dögunum.
Pað má geta nærri að slík verksmiðja
og hér er stofnað til veitir mikla atvinnu
og verzlun á Siglufirði, ef hún fær nóg
að gera, sem varla er hætt við öðru
mikinn hluta sumarsins meðan síldveið-
\
in er mest fyrir Norðurlandi. Pað eru
um 400 tunnur af síid, sem slík
verksmiðja getur tekið við á morgnana
og skilað aftur að kvöldi, sem iýsi í
tunnum og þurkuðu fóðurmjöli í pok-
um.
Sá sem þetta skrifar átti nýlega tal
við herra Evanger um þetta fyrirtæki,
og var hann hinn vonbezti um að það
mundi heppnast vel. Eg spurði hann
hvort hann mundi eigi reyna við há-
kariinn þeirra Siglfirðinganna að vinna
úr honum fóðurmjöi. Kvaðst hann hafa
hug á því, en verkfæri til þess væru
dýr. Hann hélt að lítil feiti væri í há-
karlakjötinu, en næringarefni, sem væri
milli fisks og kjöts, bygði hann þetta
álit sitt á lauslegri ransókn.
Norskur síldarútvegsmaður, Bakkevig
að nafni, sem um nokkur ár hefir rek-
ið síldveiði af Sigluf., er og að setja upp
litla síldarvinsluverksmiðju í húsum sín-
um í kauptúninu, á hún að vera svo
fullkomin. að hún geti bæði fengið hreint
lýsi úr síldinni og þurkað hana svo og
gert hana að fóðurmjöli. Verkstjóri
hans sagði mér, að í þeirri verksmiðju
mundi mega vinna úr 60 tn. á dag,
Sagði hann að vandameira væri að vinna
úr nýrri síld en saltaðri.
Auk þessara tveggja verksmiðja til
síldarvinslu, sem hér er skýrt frá, er
norskt félag með peningum frá Bergen,
að setja upp síldarvinsluverksmiðju mikla
í stóru skipi, sem ætlar að taka móti
síldinni hjá veiðiskipunum út á hafi og
vinna hana þar. Danskt félag er og að
koma upp slíkri fljótandi verksmiðju, cn
í miklu minni stíl.
Norðmenn segja að það sé enginn
vandi að fá markað erlendis fyrír síldar-
fóðurmjöl og áburðarmjöl. En þá kem-
ur jafnframt til álita, hvort vér íslend-
ingar mundum eigi hafa hag af því að
kaupa þessa vöru. Það er eigi lítið,
sem keypt er af kornvöru til ^ripafóð-
urs hér á landi, og það verður hér dýr-
ara en erlendis sakír flutnings. Síldar-
fóðurmjöl.sem framleitt væri hér á landi
ætti fremur að verða ódýrara hérnorð-
anlands en erlendis. Sé þessi vara eftir-
sótt erlendis ætti hún að geta orðið
notadrjúg hér, þar sem alt kraftfóður
handa búfé er innflutt, og hér því dýr-
ara en erlendis, nema ef til vill hval-
mjöl, en kraftfóður telja .margir nauð-
synlegt handa gripum einkum með léttu
eða hröktu heyi.
Pessar verksmiðjustofnanir gera því
fyrst og fremst það gagn, að inn-
leiða framleiðslu á útgengilegum varn-
ingi, sem unnin er úr hrávöru, sem
venjulegast er verðlítil og oft og einatt
verðlaus (því slíkar verksmiðjur geta
unnið úr síldinni, þótt hún sé eigi hæf
til útflutnings), og í öðru lagi að fram-
leiða vörur, sem allar líkur eru til að
verði nothæfar og notadrjúgar í land-
inu til eflingar kvikfjárræktinni.
Sama er að segja um áburðarefnið,
sem verksmiðjur þessar ætla að fram-
leiða, líklega mest úr fiskbeinum, það
er eigi ólíklegt að nokkuð yrði notað
af því hér á landi, og sumir fengju
það til að létta fyrir sér grasrækt og
garðrækt. Borgi það sig fyrir Norð-
menn að kaupa slík áburðarefni til jarð-
yrkju, á það eins að geta borgað sig
fyrir íslendinga þegar þá skortir áburð.
Það er rúmgott kaupstaðarstæði á
Siglufjarðareyri og fallegt þar á sumr-
um, en á einu hefir þar verið tilfinnan-
legur skortur, á góðu neyzluvatni. Nú
eru þeir að leggja vandaða vatnsleiðslu
ofan úr fjalli, sem áætlað er að kosti
12000 kr., taka þeir vatnið úr upp-
sprettulynd er aldrei þrýtur. Er þetta
hið þarfasta fyrirtæki fyrir kauptúnið og
auðsær hagnaður að selja þeim mörgu
skipum vatn, sem þar koma eða hafast
við á sumrum.
Landbúnaður og túnrækt hefir litlum
framförum tekið á Siglufirði, hugir fjarð-
arbúa hafa stefnt út á sjóinn. Sauðfé er
vænt í firðinum og sumstaðar Iétt á
fóðrum t. d. á Siglunesi. Mjólk er dýr
á Siglufirði og fæst eigi, þegar þar of-
an á hefir nú bæzt skortur á góðu vatni,
þarf engan að undra, þótt Siglfirðingar
og aðrir er þar vinna á sumrum, oft
nótt og dag, erfiða vinnu við síidina,
drekki drjúgum hið Ijúfenga norska öl,
sem hægt er einhvernvegin að fá þar
á sumrum, þykir það bæði hressandi
og svalandi, og svo úr garði gert að það
skemmist ekki þótt geymt sé í vikur og
mánuði, eins og nauðsynlegt er. Bót er
það í máli að vatnsleiðslan kemst á í
sumar, ef aðflutningsbannið færi að am-
ast við ölinu þeirra fyrir þá einu sök,
að það skemmist eigi, þótt það geym-
ist nokkrar vikur.
Fundir
nokkrir hafa verið á Akureyri síðustu
dagana í þessum mánuði.
Aðalfundur í sambandskaupfélaginu
var 27. þ. m. Framkvæmdarstjóri skýrði
frá að alþingi hefði veitt sambandinu
500 kr. árlegan styrk á næsta fjárhags-
tímabili til þess að útbreiða þekkingu
á kaupfélagsskap og öðrum samvinnu-
félagsskap. Fundurinn veitti af sambands-
sjóði 250 kr. til hins sama. Allmikið
var rætt um kjötsölu og samþykt að fá
nýjan mann til þess að standa fyrir
kjötsölu erlendis fyrir félagið. Pétur Jóns-
son alþingismaður var endurkosinn fram-
kvæmdarstjóri sambandsins.
Prestafundur hins forna Hólastiftis
stóð hér í bænum þessa viku. Voru þar
mættir allir prestar úr Eyjafirði og úr
Pingeyjarsýslu, 3 úr Skagafirði og einn
úr N.-Ms. Ræddu prestar þar áhugamál
sín og nokkrir fyrirlestrar voru haldnir.
Aðalfundur Gránufélagsins var haid-
inn í dag. Par var samþykt að reyna
að selja eignir félagsins þannig, að
allar skuldir þess borgnðust og hlut-
hafar fengju að minsta kosti 15 kr. fyr-
ir hvert hlutabréf.
Frambjóðendur til þingmensku
segir Gjallarhorn að séu:
í R v í k núverandi þingmenn og fyr-
ir HeimaStjórnarmenn prófessor L. H.
Bjarnason og Jón sagnfræðingur.
í E y j a f i r ð i núverandi þingmenn
(bæta hefði mátt við og líklega Kristján
H. Benjamínsson á Ytri-Tjörnum).
í Pingeyjarsýslum núverandi
þingmenn og Steingrímur sýslumaður
fyrir Heimastjórnarmenn ínorðursýslunni.
í Suður-Múlasýslu núverandi
þingmenn og Sveinn í Firði.
Norðri hefir heyrt að í N.-Múlasýsl-
muni bjóða sig fram núverandi þing-
menn og séra Einar frá Kirkjubæ.
Veðrátta.
Hreinviðris norðanátt hefir nú verið
meira en viku og fremur kalt. Frost-
nætur utn síðustu helgi. Engin rigning.
grassprettu fer því víða lítið fram og
yfirleitt eru tún mjög léleg.
Ullarverð.
Pað er verið að tala um 75 aura verð
á vorull í sumar.
PorskafH
hefir verið nokkur á djúpmiðum Eyja-
fjarðar þessa viku. Beitusíld hefir fiskast
á Húsavík.
Höepfnersverzlun
hefir látið reisa stórt verzlunarhús
norðan við Búðarlækinn hér á Akureyri.
Hún er og byrjuð á verzlun í Hrísey.
Ferð um Eyjafjarðar-
og Skagafjarðarsýslu.
Eftir Jón H. Porbergsson.
[Framh.j
í Hvammi er og stórt bú hjá ekkjunni
Kristbjörgu Halldórsdóttur. Hún er hin
bezía búkona. Alls hefir hún um 230
fjár, og það flest ær. Má það teljast
mjög kyngott fé og vel með farið. Jón
Guðlaugsson er þar fyrir búi hjá móð-
ur sinni. Hann er fjármaður góður og
búmannsefni. Hann vildi fullyrða við
mig að féð hefði batnað þar við að
keyptur var hrútur frá Geirastöðum við
Mývatn. í Reykhúsum býr Hallgrímur
Kristinsson hann er mjög virtur fyrir
dugnað sinn og hagsýni sem kaupfé-
lagsstjóri þeirra Eyfirðinga. H. K. læt-
ur og vinna mikið að jarðabótum, og
byggir upp hýsi jarðarinnar': Á n. I,
vori lét hann byggja hús eitt mikið
sem er alt í einu: hlaða, fjós og á-
burðarhús. Húsið er af steinsteypu gert.
H. K. er tengdasonur Jóns Davíðsson-
ar sem nú er gamall maður í Reykhús-
um, en alkunnur í Eyaf. fyrlr greind
sína og hnittyrði.
Á Kroppi situr hreppstj. Davíð Jóns-
son. Hann býr allmiklu búi og hefir
tvær jarðir undir. Hann er vinsæll af
sveitafélagsmönnum.
Norðri 1911
verður eigi nema 42 heilarkir og
kostar því þetta ár eigi nema
2 kr. 50 aura.
Gfalddagi /. júlí.
—»«—
Norðri kemur út eins og að undan-
förnu vikulega að forfallalausu en stund-
um aðeins hálf blöð. Norðri flytur minni
auglýsingar en að undanförnu, en neð-
anmálssögur hverja annari betri.
Á Merkigili býr gamall bóndi, Sig.
Sig. Hann er athugull karl um búskap.
og hefir, meðal annars, fært gjafatöfiu
í 23 ár, þar á Merkigíli. Á þeim tíma
hefir hann gefið ánni minst 187 pd.
veturinn 1892 — 93, en mest 408 pd.
verurinn 1909—10. Yfirleitt hefir hann
gefið meira síðari árin.
í Torfuin býr Ásbjörn Árnason, rösk-
ur maður. Hann er fjármaður góður
og hestamaður —.
Á Hranastöðum býr oddviti sveitar-
innar: Pétur Ólafsson. Hann býr snotru
búi, og á hraustlegt sauðfé. Á Gils-
bakka er og fremur vsent fé hjá Jó-
hannesi Jósefssyni.
Á Finnastöðum býr góður og dug-
legur bóndi, Anton bróðir Magnúsará
Grund.
{ Hólshúsum er sýslunefndarm. Júlíus
Ólafsson. Hann er athugull maður og
smiður hinn bezti.
Allþungar kindur geta verið þar í
hrepp, þótt þær gangi í fjöllunum þar
fyrir ofan. Haustið 1907 átti Ingim.
Hallgrímsson á Litlahóli á eina með
tveim lömbum, sem vóg sjálf 133 pd.
en lömbin 95 pd. og 105 pd. Lömbin
voru undan hrút frá Sigfúsi Jónssyni á
Halldórsst. í Reykjadal. I. H. á allgott
fé og er góður fjármaður.
Allmikið fjör og framkvændir eru j
ungmennafél, í þessum hrép'pi. Meðaj

1 M, y-( I . < »i<--K;>» K?<--K$« -K^--K$«-K§«--K»»-K$« -K$>t--l«>» -»$»-K$<-K$«-1
J)
MJÓLKURSKILVINDAN
ALEXANDRA”
er nútímans bezta og sterkasta skilvinda. Pá allra
nýjustu og endur bættu þarf aldrei að smyrja. Pað
gjörir hún sjálf.
kostar í búðum
kr. 120,00
- 80.00
- 80.00
— 45.00
Nr. 12
— 14 — « » —
— 13 ný ágjet tegund —«» —
— 15 góð lítil vél * —«» —
Söluskilmálar afar góðir:
10°/o afsláttur mót peningum strax
5°/o afsláttur gegn þriggja mánaða gjaldfresti.
Búsettir menn sem eg þekki, geta fengið að borga hana á
2 árum í 4 afborgunum.
í
f
■I
Alexandra-skilvindan þarf aí komast inn á hvert heimili.
Alexandra-strokkurinn
er í 4 stærðum. Verð: 25 — 40 krónur.
Seyðisfirði 28. maí 1911.
St. Th. fónsson.
t>»-,i<->«-->$«->u--.ili;-i- -V-A- > -yi -v'-A--vu--Ký«-■>• ‘--v^<--vÍ<-v-< ) : < i i
t
n
i