Vestri - 12.09.1903, Blaðsíða 1

I. árg.
Frjettirfrá úíiiimlum.
— »o«---
Með »VendsysseU bárust nokkur
útlend blöð, helztu fregnir eru þessar:
Salisbury lávarður, fyrverandi ráða-
neytisforseti iðretaveldis, ljezt að kvöldi
þ. 21. f. m. Hann er talinn næstur þeim
Gladstone og Beaconsfield að dugnaði
og ráðsnild — og engu síður að vin-
sældum. Hans er því mjög saknað af
æðri sem lægri og þykjast Bretar vart
fá hann nóg lofaðan. Ymsir nánustu
ættingjar hans eru meðal æðstu valds-
manna Játvarðar konungs, svo sem
Balfour o. fl.
Játvarður konungur virðist hafa orð-
ið í meira lagi hrifinn at' gestrisni og
drottinhollustu íra og Skota, er hann
brá sjer til Dyflinnar í sumar. Hann
hefir látið slá sjerstakan heiðurspening
handa ölluru yfirmönnum er hann heim-
sótti í þeim leiðangri, til menja um
komu sína og sem þakklætisvott fyrir
viðtökurnar.
Maður nokkur í þorpi einu í Eng-
landi varð svo óður nýlega að hann
myrti konu sína með þeim hætti að hann
rak hana í gegn með kníf og að því
loknu ætlaði hann að myrða barn þeirra.
Unglingsstúlka, sem viðstödd var, bjarg-
aði barninu, og sýndi við það þá fá-
dæma hugprýði, að slíks eru örfá dæmi.
Þegar maðurinn náði ekki til barnsins
rauk hann út á götu og óð vitstola um
allt, þar til loks tókst að handsama
hann.
Enn hafa Bandaríkjamenn neytt
Kinverja til að lota að opna eina liöfn
í Manchuria snemma í oktober, annað-
hvort Mukelen eða Ta-tung-kau.
Óeyrðunum i Makedonia heldur jafnt
og stöðugt áfrc.m og ráða dyrkir þar
ekkert við, en ósparir eru þeir á grimmdar-
verkum þar sem þeir geta komið því
við. Nýlega bauð Tyrkjasoldán að brenna
6 varnarlaus þorp, sem kristnir byggðu,
tilkaldra kola. íbúarnir sem heima voru,
mest konur og börn og gamalmenni,
stóðu eptir húsviltir, klæðlausir og vist-
lausir, og urðu þar ofan í kaupið fyrir
allskonar misþyrmingu og svívirðingu.
T) rkjanum er alveg óhætt að þjóna lund
sinni, því þótt stórveldin setji á sig vand-
lædingasvip fyrst í stað, geta þau aldr-
ei komið sjer saman um að taka nein-
ar ákvarðanir til verndar kristnum mönn-
um á Balkansskaga.
Fjeglæfram ál H um b ertshj ónanna frakk-
nesku, sero fyrir löngu er orðið heims-
ÍSAEIRÐI, 12. SEPTEMBER 1003.
kunnugt, er nú nýlega dæmt fyrir »rjetti
hinna eiðsvörnu< í París. Hjónin hafa
verið dæmd í 5 ára fangelsi og 100
franca sekt. Nokkrir fleiri, er hafa ver-
ið í vitorði með þeim, hafa orðið fyrir
sektum eða fangelsi. En ekkert hefir
sannast um að stjórnin eða ýmsir betri
menn, sem bendlaðir voru við mál þetta
hafi átt neinn þátt í því. Málaflutnings-
maður Hutnbertshjónanna var hinn frægi
máluflutningsmaður Labori, er gat sjer
beztan orðstýr í Dreyfusmálinu um árið,
og er því auðskilið að hann hefir reynt
að færa fram þá málsvörn sem unnt var.
Fjárlögin 1904—1905.
—»o< -
Tekjur (bæði árin samt.); Ábúð-
ar- og lausafjárskattur 86,000 kr.; húsa-
og tekjuskattur 48,000 kr.; aukatekjur
68,000 kr.; erfðask. og leyfisbrjefagjöld
(6 þús. hvert) 12,000 kr.; vitagjald 20,
000 kr.; litflutningsgjald af fisKÍ og lýsi
140.000 kr.; íiðflutningsgjald af áfengi
200,000 kr.; leyfisbrjefa- og áigjöld af
áfengisverzlun 40,000 kr.; aðfl.gj. af tó-
baki 200,000; aðfl.gj. af kaffi og sykri
480,000 kr.; aðfl.gj. af tei, sukkulade,
brjóstsykri og konfekt 16,000 kr.; tekj-
ur af póstflutningum 80,000 kr.; arður
af fangavinnu 1,200 kr.; óvissar tekjur
10,000 kr; arður af fasteignum lands-
sjóðs 46,000 kr.; tekjur af kirkjum 170
kr.; af silfurbergsnámum í Helgustaðafjalli
4,000 kr.; leiga af innstæðufje viðlaga-
sjóðs 73,000 kr.; leiga af láni landsjóðs
til landsbankans 15,000 kr.; frá presta-
köllum 4,000 kr.; endargjald skyndilána
til embættismanna 1,200 kr.; endurgjald
annara fyrirframgreiðslu 4,000 kr.; tillög
úr ríkissjóði 120,000 kr. Tekjur alls
bœði árin 1668,570 kr.
Gjöld. Til útgjalda við umboðs-
stjórnina, gjaldheimtur og reikningsmál
53>9óó kr. 67 a.ur.; dómg'æzla og lög-
reglustjórn 176,030 kr. Ýms útgjöid
að þessu Jútandi 30,460 kr. saintals: 260,
h56 kr. 67 aur.
Til lceknaskipunarmála eru veittar
alls 235,6h0 kr. Þar af 8,000 kr. dl að
koma upp sóttvarnarhúsi á Akureyri og
ísafirði.
Til samgöngumála eru áætlaðar
701,937 kr.: laun póstmeistara afgreiðslu-
og brjefhirðingarmanna 44,600 kr., póst-
flutningar 82,000 kr.; til flutningsbrauta
á Fagradal 30,000 kr. og í Borgarfirði
15,000 kr.; til viðhalds flutningsbrauta
19,000 kr.; til þjóðvega 73,000 kr.; til
sýsluvega: á Laxárdalsheiði 2,000 kr.; frá
Nr. 44.
Ivrossi að Ölcrum 2,000 kr., frá I lafnar-
firði að Vogastapa 5,600 kr.; til »Hins
sameinaða gufuskipafjelags< 150,000; til
gufubátsferða á Faxaflóa 10.300 kr., og
5,000 kr. að auki ef vetrarferðum er
haldið uppi milli Rvíkur og Borgarness;
til gufubátsferð.i um ísafjarðardjúp 3,500
kr.; til gufubátsferða á Breiðafirði 10,000
kr. seinna árið; til vita 21,237 kr.; til
ritsíma frá útlöndum til íslands 70,000
kr.; til brúargerðar á Jökulsá í Axarfirði
50,000 kr., og á Sogið hjá Alviðru 6,000
kr.; Lil að fullgera brú á Lagarfljótið 40,
000 kr.
Til kirkju og kennslumála eru á-
ætlaðar 297,716 kr. í þarfir andiegu
stjettarinnar 62,270 kr.; tif prestaskóians
24,790 kr.; til læknaskólans 16,960 kr.;
til lærða skólans 70,996 kr.; til gagn-
fræðaskólans á Akureyri 18,000 kr.; til
stýrimannaskólans 12,500 kr. til kvenna-
skólans í Rvík 6,000 kr.; til kvennaskól-
anna norðanlands 6,000 kr. til beggja
og að auki 40 kr. fyrir hvern nemanda
(allt að 6,000 kr. alls); til barnaskólu ut-
an kaupstaða 15,000 kr.; til sveitakenn-
ara 15,000 kr.; til Flensborgarskólans 13,
600 kr.; til Stúdentafjelagsins í R\ík til
alþýðufyrirlestra 1,000 kr.; til organista
í dómkirkjunni í Rvík 200 kr.; til að gefa
út kennslubækur 1,600 kr.; til kennslu
heyrnar- og málleysingja 10,000 kr.; til
kennslu blinds drengs 700 kr.; styrkur
til Þ. H. til að kosta vitfirrta dóttur sína
á vitfirringaspítala 300 kr.; til Búðardals-
skólans 2,000 kr.; og 30 kr. styrkur fyr-
ir hvern nemanda (samtals allt að 1,200);
til síra Ólafs Helgasonar til að taka að-
stoðarkennara við heyrnar og málleys-
irtgjaltennslu 300 kr.; til sundkennslu í
Rvík 600 kr.; til sundkennslu annars-
staðar 2,000 kr.; til Stefáns Eiríkssonar
til að kenna teikningu og trjeskurð í
Rvík 2,000 kr.; til sama til að kynna sjer
skólaiðnað erlendis 500 kr.: til Guðm.
Finnbogasonar 4,400 kr. til að kynna
sjer menntunarástandið hjer á landi. All-
ar þessar upphæðir eru hjer taldar eins
og þær eru samtals yfir f járhagstímabil-
ið; flestar skiptast jatnt á bæði árin.
Til vísinda, bókmennta og verklegra
fyrirtœkja veittar hli,57Q kr.: tillands-
bókasafnsins 11,760 kr. árl.; til amtbóka-
safna 1,300 kr. árlega; til sýslubókasafna
1,000 kr. árlega; til Landsskjalasafnsins
3,150 kr. árlega; til Bókmenntafjelagsins
2,000 kr. árlega; til Þjóðvinafjelagsins 1,
750 kr. alls; til Fornleifafjelagsins 400 kr.
árlega; til Náttúrufræðisfjelagsins 1,800
kr. alls; til Benedikts Gröndals til mynda-
I söfnunar yfir íslenzk dýr og til að semja