Vísir - 13.06.1961, Blaðsíða 4
4
visnt
Þriðjudagjcr^IS.
„Viö erum hroka-
fuöir.“
Dagur Sigurðarson hcitir
23ja ára gamalt skáld, hér
í bæ. Hann er mjög c'r-
kennilegur maður og leggur
nokkra álicrzlu á að vera
það.
Dagur Sigurðarson.
Hann er fremur hávax-
inn, ljóshærður, með 'köntótt
andlit, sem sýnist lýsir góð-
látlegri íurðu, eða áköfum
andlegum átökum, og svipar
þá til ,„Hugsuðar” Rodins.
í klæðaburði hallast hann
mjög að þykkum peysum,
og klæðir sig án nokkurs
tillits til tízku eða smekk-
vísi. Ot má sjá hann stika
stórum skrefum um bæinnog
er þá jafnan með báðar
hendur djúpt í buxnavösun-
um.
/ Að trúarskoðun er Dagur
kommúnisti og fullur trúar-
sannfæringar. Atvinnu
stundar hann enga, en helg-
ar tíma sinn skáldskap og
málaralist, og hefur engar
sjáanlegar tekjulindir aðrar
en bókaútgáfu, sem ekki er
sérlega arðbær, þegar um
atómljóð er að ræða.
Mikla andúð kveðst hann
hafa á „innantómum tradi-
tionum“. Ein þeirra er af-
hending stúdentsprófsskír-
teina, enda tók hann við
sínu skírteini húfulaus og
hversdagsklæddur. Hann ber
ákveðið til baka sögusagnir
um að hann hafi verið í klof-
stígvélum.
Tvær bækur hafa komið
út eftir Dag; Hlutabréf í
sólarlaginu, sem Helgafell
gaf út, árið 1958, og Milljóna
ævintýrið, gefið út af
Heimskringlu, 1960.
Dagur kveðst hafa byrjað
að yrkjá þegar hann var
krakki og hafa fengist við
það á köflum síðan. Hann
segir: „Eg byrjaði að yrkja,
fyrir alvöru, þegar eg var
14 ára gamall. Sennilega
var það tómur misskilning-
ur að vera að byrja. Maður
byrjaði af þörf — til að
bjarga lífinu. Seinna var
maður að þessu til að læra
handverk. Eg lít á orðið sem
tæki, sem maður verður að
læra að fara með. Eg lærði
snemma að lesa og hef allt-
af haft sterka trú á hinu
skrifaða orði.“
„Á hverju byggir þú lifs-
skoðun þína?“
„Eg byggi hana á skyn-
semi. Það eina sem eg hef
aldrei efast um, er gildi ef-
ans, sem tækis til að leysa
vandamál lífsins.“
Og hver er svo hin stóra
hugsjón Dags?
„Að lifa. Að komast vel
'af við fólk. Að reyna að hafa
áhrif á brauðprísana. Það
vil eg gera, með því að
hjálpa tíl að g'era ísland
socialistiskt.“
„fað er margt. Við höfum
verið hrokafullir. Við höfum
verið að skælast með þessi
privat symbol, sem enginn
skilur nema skáldið sjálft.
Við höfum notað margrætt
og gruggugt orðalag. Það
kalla gagnrýnendur stundum
táknræna dýpt. Síðast en
ekki sízt, hafa Ijóð okkar oft
verið gjörsneydd öllu doku-
mentarisku gildi. Þau hafa
svifið í tóminu, einhversstað
ar langt utan við veröldina,
og þar af leiðandi ekki gefið
fólki neitt, sem það getur
brúkað, nema kaiinske örfá-
um sentimental kerlingum.
Enginn skilji samt orð mín
svo, að allt sem er torskilið
sé óskiljanlegt, en hlutverk
skáldskaparins er ekki að
flækja einfalda hluti fyrir
fólki, heldur gera flókna
hluti skiljanlegri og benda
á samhengið í flækjunum.
Til þess þarf skáldið, öðrum
þræði, að tileinka sér vinnu-
brögð raunvísindamanns-
ins.“
„Hverjar telur þú skyldur
þjóðfélagsins við listamenn
sína?“
„Mér finnst að þetta
• ••••••
„Hver er hin þjóðfélags-
lega gagnsemi skáldskapar-
ins?“
„Við höfum margt gagn af
skáldskapnum. Skáldskapur
getur haft neikvæð áhrif, en
áhrifalaus getur hann varla
verið. En sé hann góður, get-
um við notið hans. Auk
þess getur hann hjálpað
okkur við ástundun hinnar
merkustu allra lista, lífslist-
arinnar, og við að taka af-
stöðu til umhverfisins, hafa
áhrif á það og breyta því.
) Til þess að þetta sé hægt,
þarf skáldið að ná til fólks-
ins. Það eru að vísu til á-
gætir höfundar, sem skrifa
aðeins fyrir aðra rithöfunda,
og geta þannig haft töluverð
áhrif."
„Telur þá að ungu skáldin,
á íslandi, nái til fólksins.“
„Það hefur verið lítið um
það, og er það mest okkur
sjálfum að kenna, en fer þó
skánandi.“
, „Hvað er það sem þið haf-
ið gert rangt?“
Dagur Sigurðarson:
Mynd eftir barn
(blýantur og vaxlitir
20x25 cm.)
1 Köttur.
’Sól.
’ Hús.
, Uppúr strompinum liðast
reykur.
, Pottblóm teygir sig útum
gluggann.
’ Bóklestur.
’ Skurðgröftur.
, Bláeyg kona
, með slegið hár
, og köflótta svuntu.
’ Tré
’ Faðmlag.
’Fjall.
, Lítil telpa
, mcð gula tíkarspena
, og faungulegan bángsa.
stríðsgróðaþjóðfélag, sem er
ennþá nískara, við sína lista-
menn, en kreppuþjóðfélagið,
hafi enga ástæðu til að vera
, Yfir öllu þessu:
, ofurhvítt ský.
Ofar skýinu:
þyrping af sprengjum.
að púkka undir þá lista-
menn, sem eru að grafa und-
an því. Hinsvegar er eðlilegt
að greiða þeim, sem verja
/vilja hugsjónir þess og hefð-
ir, einhverjar, lágmarkslaun.
Við betri þjóðfélagsskilyrði
myndi þetta skána.“
Að lokum sagði Dagur:
„Eg vildi óska þess, að fólk
fengi hærra kaup, styttri
vinnudag og betra tóm til
að lesa góðar bækur. Sann-
leikurinn er sá, að fólk les
ekki góðar bækur, af því að
það er of þreytt til þess að
leggja á sig þá áreynslu. Þá
myndi fólk gera meiri kröf-
ur til skáldanna, og þau yrðu
neydd til a'ð gera meiri kröf-
ur til sjálfra sín.“
Arbók
i. >•
F.I.
Árbók Fcrðafélags fslands
fyrir árið 1960 er komin út og
fjallar um Grímsnes og Bisk-
upstungur. Dr. Haraldur
Matthíasson menntaskólakenn-
ari á Laugarvatni hefur skrifað
bókina að mestu.
Þetta er stó^- og ítarleg bók
og með henni er lokið við að
lýsa Árnessýslu, en sex aðrar
árbækur Ferðafélagsins fjalla
einnig um Árnessýslu eða ó-
byggðalönd hennar. Þannig
hefur þessari fallegu og
merkilegu sýslu verið gerð
betri skil, en nokkru öðru
byggðarlagi landsins. Seinna
er hugmyndin að rita nýja bók
um Kjöl og Kjalveg, þar sem
því svæði yrði ýtarlega lýst og
yrði hún þá 8. bók Ferðafélags-
ins um Árnessýslu.
Árbókinni er að þessu sinni
skipt í fjóra meginþætti, þ. e.
inngang, kafla um byggðina,
kafli um óbyggðir og loks þátt
um leiðir, fornar og nýjar. Auk
dr. Haralds skrifar Guðmund-
ur Kjartansson jarðfræðingur
um jarðfræði Árnessýslu og
koma þar m. a. fram nýjar nið-
urstöður í jarðfræði héraðsins,
sem ekki hafa verið birtar áð-
ur. Ennfremur skrifar dr.
Trausti Einarsson kafla um
Geysi og hverasvæðið í kring-
um hann.
Til þæginda og hægðarauka
fyrir lesendur fylgir örnefna-
skrá.
Aftast í bókinni eru skýrsl-
ur frá félaginu sjálfu, svo sem
venja er til, svo og frá einstök-
um félagsdeildum.
Um 50 myndir prýða bókina,
eða eru lesefni til skýringar,
og er nær helmingur þeirra
sérprentaður á myndapappír.
Kápumyndin sýnir Geysisgos
er gerð eftir gamalli stein-
prentaðri mynd.
gorclscr godt «on. mcnncskclist
mullgt. Mcn' pllgt/n kan tkk« Indbe-
tatte det umcnneskellge, «t man tkul-
lc cpracnge tln bevidsthed pá dct
logiik umuligé, og da det tkke
og rimellghcd dlklerer mig, tdet Jcg
aptager, .at jcg vUle tptne det «am-
me, »rlv om Jcg yar anaat I en an-
den ikoletorm.' _
elevor, tordelt pá to_ klaaser, Mcd
dcm, dcr er betegnede aoffl .egnede",
má der Ikke anttlllés nogen optagel-
sespreve. Men hvla der
derburn nok, nu var man íoi alsldig-
bedéna ikyld pá ndklg etter et lena-
grevebarn af
hve
ptovc og dcr hejlcr ikke aea nogcnl
anden mulighed for íamvaer pá lo-1
forst, og derna
j*t kriterium tages I
rlng, det er muligt
“forste kritérium. Dot kerne Ikke er en strid mellcm akole-
rvne ml og.«* n«nre»r!-« '-rv- forrorr. men den demokra'íske ret
V dygtlghedskriteriet eller. hlnl
andet' dunkle. Vil han varre retf«í-
dig. k'an han I terste omgang- Ikké
tage hrnayn ttl andet end dygtighe-
pl be-
koatning aí den peraonllge frihed og
livcts ret tU at vokte tu' og fra. Sá
ienge. átáten tkke truts l aín’ekal-
atená. má folk seiv om, hvordan -de
vll .aammenaaette slg* — ’t akólœ.
papirerne. • . . .
.1 kredse udcn for gymnaslcakoléí
og de bojere lœrca'nsfalicr anscr man
viatnók dcn Qmslggribcnde aktk'm.ed
at givo vidncsbyrd udcn pr»va eUér
eksamcn. far ^ at' vaere enabetyden'dt
UM VINARFUNDINN.
Þegar á allt er litið hefur
þeim tveim (K og K) í Vín —
eins og The Times hefur orðað
það — aðeins tekist að endur-
taka það sem þeir hafa fyrir
löngu sagt opinberlega.
(Politiken).
Umfram allt, engin tilraun
var gerð til þess að gera meira
úr fundinum en efni stóðu til,
að minsta kosti ekki af Banda-
ríkjamönnum. Það var ekki
reynt að gera eitthvað sögu-
legt úr fundi, sem engu breytti.
(New York Herald Tribune).
— Josep Alsop
Er traust Krúséys á sögunni
réttlætanlegt? Vissulega hafa
Sovétríkin, tekið eftirtektar-
verðum framförum. En þau
eiga langt í land.
Forskot Rússa á sviði geim-
ferða hefur aðeins náðst með
fórnum. Og það eru ekki að-
eins Rússar sem sýna fram-
farir. Vestræn h'fskjör hafa
tekið stór skrel áfram síðustu
árin og allur heimurinn nýtur
góðs af því.
Daily Mail (um aðstöðu
Rússa og Bandaríkjamanna
á Vínarfundinum).
UM HANDRITAMÁLIÐ.
„Afhendingarlöggjöf“ er
lagabrot, sem er rubbað upp af
lögbrjótum og er þess vegns
áhrifalaus. Slík löggjöf er !
sjálfu sér óþolandi og óheyrc
háðung við allt samfélagið
sem, ef hún verður barin !
gegn, gefur lögleysunni lausar
tauminn og hvetur samvizku-
laust fólk til að framkvæmE
hvers konar stjórnarskrárbrot
til að uppræta allar eignir oí
frelsisréttindi, þegar það getui
órefsað’ brotið síðustu varni)
gegn ringlureið og upplausn ■
þjóðfélaginu
(Lesendabréf í Dagen:
Nyheder).
Olaf Gallö, dr. phil.