Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Blaðsíða 26

26
Vald. Erlendsson
við sumstaðar í daglegu tali. fannig heitir landið sunn-
an við Limafjörð Himmerland eða Himmersýsla, og
fyrir austan Randers er Djursland. Einnig má nefna
Thysýslu og Har(ð)sýslu á Vesturjótlandi. ÍKnytlinga-
sögu, og öðrum íslenskum bókum, er Vendilsýsla nefnd
Vendilskagi, en í fornum dönskum ritum er hún oft
kölluð Vendli.
I Vendilsýslu hefur verið mannabygð frá ómunatíð
og þar hafa fundist margar leifar frá steinaldarþjóðum og
ýmsar fornaldarmenjar frá elstu tímum. Plinius og
Ptolemæus og fleiri rithöfundar í fornöld minnast á
Vendilsýslu og nefna hana Alocisku eyjarnar, er liggi
gagnvart cimbriska skaganum. En eins og kunnugt er
kölluðu rómverskir höfundar Himmerland Cimbriu, og
hafði þessi landshluti mikla sögulega þýðingu fyrir þá,
því að þaðan ætluðu þeir að hinir grimmu þjóðflokkar
hefðu komið, sem brutust alla leið suður yfir Alpafjöll á
annari öld fyrir Kristsburð, og Maríus ræðismaður vann
að lokum algeran sigur yfir áriö ioi f. Kr. b. Margir
ætla þó að mikill hluti Cimbra hafi verið frá Vendilsýslu
og öðrum landshlutum Jótlands og frá Norður-Pýskalandi.
Nokkrir söguritarar ætla að Vandalir, sem herjuðu
á Rómaríki undir forustu Genseriks og fleiri konunga,
beri nafn eftir Vendli, en slíkt er mest getgátur einar.
Sömuleiðis segir sagan, að ættland Langbarða hafi vérið
Vendilsýsla. Sagt er, að einhverju sinni er hallæri mikið
var í landi, hafi tveir bræður íVendli, Áki og Ebbi, ráðið
til þess á þingi, að öll börn og gamalmenni væru drepin,
en móðir þeirra, Berta frá Vendli, hafi þá risið upp og skorað
á fólkið, að leggja heldur af stað burt úr landi, en vinna
þetta níðingsverk. Áki og Ebbi gerðust svo foringjar
Langbarða, og um miðja 6. öld lögðu þeir alla Norður-
ítalíu undir sig.