Aldamót - 01.01.1893, Blaðsíða 18
18
menn ætíð að þeirri niðurstöðu, að hún sje hið lang-
stærsta og göfugasta verk, er mannsandinn hefur
framleitt. Jafnvel þegar bækur gamla testamentis
ins eru skoðaðar frá þessu allra-lægsta sjónarmiði,
sem unnt er, finnur hver menntaður maður, að fyrir
þessu geisimikla ritsafni hlýtur hann að bera djúpa
lotning og einlæga virðing. Og þegar þetta lang-
merkilegasta, sem mannsandinn hefur leitt fram, er
fótum troðið, fyllast menntaðir menn, hversu mikii
sem vantrú þeirra kann að vera, viðbjóði og hryll-
ing gegn sliku athæfi.
Það hlýtur að minna alla þá, sem nokkra við-
kvæmni hafa í brjósti sjer fyrir því, sem háleitt er
og f'agurt, á athæfi Vandala í fyrndinni, — þessa
ógurlega villta og grimma þjóðflokks, sem óð eins
og vitstola suður um hin blómlegu hjeröð Italíu og
skildu dýrðlegustu aldingarða eptir eins og flag og
gjörðu ekki annað í 14 daga samfleytta en að brenna
upp og brjóta í mul hin stórkostlega fögru listaverk
fornaldarinnar í sjálfu höfuðbóli heimsmenningarinn-
ar, Rómaborg. Síðan eru margar aldir liðnar, og
hver þeirra hefur á sinn hátt verið að temja hið
villta og blíðka hið grimmúðuga í mannseðlinu. Og
þó eru Vandalir sífellt að ganga aptur í ýmsum
myndum og hafa ánægju af því nú eins og í fyrnd-
inni, að ráðast á hið göfugasta og helgasta, sem
vjer mennirnir eigum, með þessum óskaplega villi-
mannabrag, og mylja það sundur með hróðugri hönd,
ef þeim annars væri það unnt.
Af þessum grimma og villimannlega vandalis-
mus eigum vjer Islendingar tiltölulega mikið i djúpi
þjóðlífs vors. 0g nú hefur hann varpað sjer yfir
hið helgasta, sem vjer höfum í eigu vorri, — trú