Dagur - 06.10.1992, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - Þriðjudagur 6. október 1992
Fréttir
„Ekki hlutverk náttúruvísindamaima að túlka
niðurstöður eigin rannsókna á lífríki Mývatns“
segir Friðrik Sigurðsson framkvæmdastjóri Kísiliðjunnar
Eins og getið var um í Degi sl.
laugardag boðuðu forráða-
menn Kísiliðjunnar við
Mývatn til fundar sl. föstudag
þar sem lýst var þungum
áhyggjum af framtíð verk-
smiðjunnar þar sem vinnslu-
leyfi verksmiðjunnar rennur út
31. mars nk. og óvíst um fram-
lengingu þess og hvort það
verður til lengri eða skemmri
tíma. Á næstu dögum mun
bæklingur sem ber heitið
„Treystum brjóstvörn byggð-
ar“ koma á hvert heimili í
Skútustaðahreppi. Þar eru
sjónarmið forráðamanna Kísil-
iðjunnar skýrð.
Pétur Torfason stjórnarfor-
maður Kísiliðjunnar segir að á
síðustu 25 árum hafi ýmsum full-
yrðingum verið haldið á lofti um
áhrif verksmiðjunnar á lífríki
Mývatns en rannsóknir bendi
hins vegar til hins gagnstæða.
Ekkert hafi komið fram sem
bendi til að sveiflur í dýrstofni
vatnsins megi rekja til starfsemi
Kísiliðjunnar. Frá 1968 til árs-
loka 1991 námu heildarútflutn-
ingstekjur Kísiliðjunnar 15,6
milljörðum króna eða um 250
milljónum á hvern mann, miðað
við vísitölu vöru og þjónustu.
Friðrik Sigurðsson fram-
kvæmdastjóri Kísiliðjunnar segir
að órökstuddur málflutningur
lærðra og leikra um áhrif Kísiliðj-
unnar á lífríki Mývatns megi ekki
verða til þess að eitt traustasta
fyrirtæki landsins verði látið
hætta starfsemi. 8 milljóna króna
hagnaður varð af rekstri fyrir-
tækisins á fyrri helmingi þessa
árs.
Friðrik segir að í skýrslu sér-
fræðinganefndar um áhrif Kísil-
iðjunnar á lífríki Mývatns sem út
kom í júlímánuði 1991 komi ekk-
ert fram sem bendir til tengsla
milli sveiflna í lífríki vatnsins og
starfsemi verksmiðjunnar og
benti m.a. á að brottnám kísil-
gúrs af botninum stuðli að vernd-
um votlendis en ísland er aðili að
Ramsarsáttmálanum um verndun
votlendissvæða og það sé með
haldgóðum rökum hægt að full-
yrða að brottnám kísilgúrsins
stuðli að því.
Ennfremur taldi Friðrik það
ekki hlutverk náttúruvísinda-
manna eða opinberra stofnana að
túlka niðurstöður eigin rann-
sókna á lífríki Mývatns. Það sé
umhugsunarvert að virtir náttúru-
vísindamenn skuli koma fram í
fjölmiðlum ár eftir ár með ósann-
Pétur Torfason stjórnarformaður og Friðrik Sigurðsson framkvæmdastjóri
Kísiliðjunnar við Mývatn á fundi með fréttamönnum sl. föstudag. mynd.GG
aðar tilgátur og sleggjudóma um
að Kísiliðjan sé allsherjar böl-
valdur öllu lífríki vatnsins. Með
því er hætt við að þeir hafi glatað
trausti almennings sem fól þeim
að gera hlutlausa úttekt á orsök-
um sveiflna í lífríki Mývatns.
Meðal nokkurra þátta benti
Friðrik Sigurðsson á kenningu
um ofveiði í silungastofninum;
uppblástur og rof í gróðurþekju
íslands og linnulausan sandburð í
Kráká og Mývatn; kólnandi
veðurfar sem hefur áhrif á alla
Brynja Þorsteinsdóttir, bóndi á Brúnum í Eyjaíjarðarsveit:
Gerir tilraun með að merkja
lambakjötið framleiðanda
Nú í vikunni verður í fyrsta
sinn selt nýtt lambakjöt í versl-
un hér á landi sem merkt er
framleiðanda. Kjötið verður
selt I Nettó á Akureyri en
framleiðandinn er Brynja Þor-
steinsdóttir á Brúnum í Eyja-
fjarrtarsveit. Brynja segir að
með þessu vilji hún koma til
móts við neytendur og skapa
skýrari tengsl milli fram-
leiðandans og neytandans.
Brynja Þorsteinsdóttir með einn af lambaskrokkuin sínum. Framleiðanda-
merkin sjást á lærunum en umbúðirnar verða einnig merktar. Mynd: jóh
Skagaijörður:
Tvær bflveltur og ekið á hross
Á sunnudagskvöldið var ekið á
hross í Blönduhlíðinni með
þeim afleiðingum að hesturinn
drapst og bfllinn er talinn ónýt-
ur. Er þetta fyrsta óhappið af
þessu tagi á þessu ári í
umdæmi lögreglunnar á Sauð-
árkróki. Einnig urðu tvær bfl-
veltur í Skagafirði nú um helg-
ina og báðir bflarnir ónýtir, en
engin slys á mönnum.
Ekið var á hross við Sólheima-
gerði í Blönduhlíð á Norður-
landsvegi. Dimmt var orðið og
slysið varð með þeim hætti að
tveir bílar mættust og rétt á eftir
rakst annar þeirra, fólksbíll, á
hross með þeim afleiðingum að
það drapst. Bíllinn er ónýtur, en
engin slys urðu á fólki. Að sögn
lögreglu á Sauðárkróki er þetta
fyrsta óhappið af þessu tagi. nú á
árinu, en alltaf er hættara við
þeim á þessum tíma, þegar
dimma tekur.
Á aðfaranótt sunnudags valt
bíll við Fremri-Kot í Norðurárdal
og er bíllinn ónýtur, en ökumað-
ur slapp ómeiddur. Einnig valt
bíll við bæinn Hofsstaðasel í Við-
víkursveit á sunnudag og er sá
bíll sömuleiðis talinn ónýtur, en
engin slys urðu á fólki. sþ
„Það er hagur bænda að gera
viðskiptavini sem ánægðasta.
Með því að merkja framleiðsluna
getur neytandinn verið viss um
hvaðan varan kemur og veit þá
hvers hann á að leita ef honum
líkar hún vel og að sama skapi
getur hann þá snúið sér beint til
framleiðandans ef honum þykir
eitthvað athugavert. Ég sem
framleiðandi hef þá tækifæri til
að bæta honum það upp og með
því að merkja kjötið og gefa upp
síma þá ætlast ég til að fólk hafi
samband við mig svo að ég viti
hvernig neytandanum líkar,“
segir Brynja um þessa tilraun.
Brynja setti þá hugmynd fram
á fundi hjá sauðfjárbændum í vor
að bændur tækju upp merkingu á
framleiðslu sinni. Niðurstaðan
varð sú að vísa hugmyndinni til
stjórnar félags sauðfjárbænda en
Brynja á sæti í henni. Stjórnin
ákvað svo að Brynja skyldi gera
tilraun með þetta í haust en
kostnaður við merkinguna er
greiddur af henni sjálfri.
Kjötið sem boðið verður upp á
verður frosið og niðursagað á
mismunandi hátt. Eftir slátrun
var kjötið látið hanga lengur en
venja er til og er ætlunin með því
að gera kjötið meyrara. En sér
Brynja fyrir sér að meira verði
um það í framtíðinni innan land-
búnaðarins að vörurnar verði
tengdar beint viðkomandi bónda.
„Já, ég vona að menn fari
meira út í þetta innan landbúnað-
arins og að þar sjái menn sér
beinlínis hag í því að gera við-
skiptavini sína ánægða. Þetta ýtir
á eftir því að menn bjóði aðeins
fyrsta flokks vöru og það hljóta
allir að standa og falla með fram-
leiðslu sinni. Þetta á ekkert síður
við um landbúnaðinn en aðrar
greinar," sagði Brynja. JÓH
í sjo sem
í Laxárkvísl-
fiskistofna jafnt
vötnum; stíflugerð
um og umbrot og landris vegna
eldsumbrota við Kröflu.
Friðrik Sigurðsson segir að það
sé alfarið hlutverk Kísiliðjunnar
og heimamanna, ekki síst bænda,
að túlka niðurstöður rannsókn-
anna á lífríki vatnsins en ótíma-
bært sé að vera með yfirlýsingar
fyrr en þær niðurstöður liggja
fyrir. íbúar Mývatns hafi löngum
skipst á skoðunum um orsakir á
breytingum lífríkis vatnsins og
þær umræður hófust löngu áður
en Kísiliðjan kom til sögunnar. Á
seinni árum hafi augljósum áhrif-
um margvíslegra umhverfisþátta
oft verið ýtt til hliðar í umræð-
unni, viljandi og óviljandi. GG
Akureyri:
Lögreglan lýsir
eftir vitnum
Rannsóknarlögreglan á Akur-
eyri lýsir eftir vitnum að
árekstri sem varð á mótum
Þórunnarstrætis og Þingvalla-
strætis um kl. 13.10 föstudag-
inn 2. október sl. Ökumenn
greinir á um lit umferðarljósa
er óhappið varð.
Málsatvik voru með þeim hætti
að bifreiðarnar GZ-024, sem var
ekið vestur Þingvallastræti, og R-
12752, sem var ekið norður Þór-
unnarstræti, skullu saman á
gatnamótunum. Þeir sem geta
gefið einhverjar upplýsingar um
óhapp þetta eru beðnir að hafa
samband við lögregluna. SS
Hreftiuhræ
á Eyjafirði
- Varðskipið Ægir mun
Qarlægja skepnuna
Vart varð við hrefnuhræ í gær
um mflu undan landi hjá bæn-
um Syðri-Haga á Arskógs-
strönd og virðist skepnan hafa
flækt sig í trollvír og er föst við
botninn en töluvert dýpi er á
þessum slóðum.
Hér er um 12 til 15 metra langa
hrefnu að ræða og þar sem
skepnan er á siglingaleið hefur
verið beðið um aðstoð Landhelg-
isgæslunnar til að fjarlægja
hræið. Varðskipið Ægir er vænt-
anlegt til Eyjafjarðar í fyrramálið
til að fjarlægja hrefnuna með ein-
um eða öðrum hætti. GG
Akureyri:
Bæjarmála-
puiktar
■ Bæjarráð hefur hafnað
erindi frá Bifreiðastöð
Norðurlands, þar sem leitað er
eftir viðbótarstyrk úr Bæjar-
sjóði á þessu ári til reksturs
upplýsingamiðstöðvar fyrir
ferðamenn.
■ Bæjarráð hefur að gefnu
tilefni óskað eftir því við
atvinnumálanefnd að hún
fjalli um rekstur upplýsinga-
miðstöðvar fyrir ferðamenn á
Akureyri,
■ Bæjarráð hefur hafnað
erindi frá KA, þar sem farið er
þess á leit að fellt verði niður
ábyrgðargjald yegna bæjar-
ábyrgðar á láni til félagsins frá
Ferðamálasjóði.
■ Bæjarráð hefur hafnað
erindi frá Elfu Ágústsdóttur,
dýralækni, þar sem hún
sækir um styrk úr Bæjarsjóði
til tækjakaupa í dýraspítala,
sem hún er að byggja í Lög-
mannshlíðarhverfi.
■ Atvinnumálanefnd sam-
þykkti samhljóða á fundi sfn-
um nýlega, fjárlagabeiðni
nelndarinnar fyrir árið 1993.
Hún hljóöar upp á kr.
17.792.000 sem er 4,5% hækk-
un frá síðasta ári. Auk hefð-
bundinnar starfsemi eru meg-
ináherslur lagðar á kynning-
armál, til kaupa á sérfræði-
þjónustu.
■ Atvinnumálanefnd hefur
samþykkt beiðni frá Úrbót-
armönnum hf., þar sem farið
er fram á styrk að upphæð kr.
250.000 til að standa straum af
kostnaði vegna undirbúnings
við stofnun endurvinnslufyr-
irtækis á Akureyri. Jafnframt
óskaði nefndin eftir að fylgjast
með framgangi málsins.
■ Húsnæðisnel'nd helur lagt
til við bæjarráð að sótt verði
um til Húsnæðisstofnunar
ríkisins heimild til byggingar
og kaupa á 25 félagslegum
kaupleiguíbúðum, 20 félags-
legum eignaríbúðum og 15
félagslegum leiguíbúðum.
Bæjarráð hefur falið bæjar-
stjóra að sækja um lán til
byggingar og kaupa á 25
félagslegum kaupleiguibúð-
um, 25 félagslegum eignar-
íbúðum og 10 félagslegum
leiguíbúðum á árinu 1993,
samtais 60 íbúðum.
■ Jafnréttisnefnd hefur sam-
þykkt samhljóða fjárhagsáætl-
un fyrir nefndina árið 1993 og
hljöðar hún upp á kr.
3.300.000.
■ Bæjarlögmaður lagði fram
álitsgerð á fundi bygginga-
nefndar nýlega, um réttindi
iðnmeistara og hönnuða við
gjaldþrot. í áliti lögmannsins
kemur fram að samkvæmt iðn-
aðarlögum missir iðnmeístari
meistararéttindi sín og löggild-
ingu ef bú hans er undir gjald-
þrotaskiptum. Sama gildir um
fyrirtæki hafi framkvæmda-
stjóri þess ekki forræði á búi
sínu. Þá kemur fram í álitinu
að framkvæmdastjórar og
stjórnarmenn hlutafélaga
verða að vera fjár síns ráðandi
að skilningi laga um hlutafé-
lög.
■ Hafnarstjórn hefur borist
erindi frá sveitarstjóranum í
Hrísey, þar sem farið er fram
á afslátt af hafnargjöldum fyrir
ferjuna Sæfara. Samþykkt var
að fela hafnarstjóra að afla
frekari gagna um viðskipti
ferjunnar við Akureyrarhöfn
og leggja fyrir næsta fund.