Þjóðviljinn - 07.02.1937, Blaðsíða 1

2 ARGANGUR
SUNNUDAGINN 7. FEBR. 1937
uPPgjÖ1*
Iiyeldúlfs
er krafapjóðarinnar
33. TÖLUBLAÐ
Þorir Landsbankinn ekki ad
gera ICveldnlí upp9 af því bann
óttai§t a5 gjaldþrot hans sjálfs verði þá opinbert?
Kommúnistaofsókn-
ir í Póllandi.
Fyrir dómstólunum í, Volyniu,
í Póliandi hafa, 53 menn verið
dæmdir í 2—10 ára, hegningar-
hússvist fyrir byltingai'sinnaða
starfsemi og fyrir að tilheyra
kommúnistaflokknuani. (FO).
Landsbankinn hefir á síðustu 15 árum tapað yfir 16 miljón-
um króna samkvæmt reikningum bankans og færir nú sem
eignir víxla svo miljónum króna skiftir, sem ekkert fæst fyrir
Það verður að heeistsa til í fjáemálalífi
þj óðaeiimae*
íslandsbaukalmeykslid var þaggað niður, meðfram af því, að Lands-
bankastjórnin var samsek. Nú er Landsbankastjórnin að hugsa um að
þagga Kvcldúlfslineykslið niðnr af sömu ástæðum.
Atvinnurekendur þora
ekki að beita valdil
Verkfallsmenn kyrrir í verksmiðjunum
Engin ákvörðuin liggur enn
fyrir frá bankiastjórn Lands-
bankans u,m hvað gera skuli við
Kveldúlf. Bankastjórnin streit-
ist á móti því að framfylgja ís-
lenskum lögum um gjaidþrot —
og gerir sig þarmeð samábyrga
sökudólgnum samkvæmt sömu,
lögu,mu
Hvað kemur bankastjórn
Landsbankans til að hafa þessa
afstöðu? Og hvað veldur því sér-
staklega að Magnús, Sigurðsson,
sem nýlega, í djúpri þögn,. átti
20 ára bankastjóraafmæli, skuJi
sem raunverujegur stjórnari
bankans skirrast við að gera
Kveldúlf upp? Þó Island sé al-
ment álitið sem »land kunnings-
skaparins« og Richard Thórs og
M. S. hafi margt brallað saman
í Madrid,. London og við Aust-
urstræti, þá mun samt fjarri
því, að þau bönd séu, svo sterk
að Magnús þessvegna hiki við
uppgjör Kveldúlfs. Það eru að-
eins tvær orsakir hugsanlegar,
sem geti fengið Landsbanka,-
stjórnina til að ganga svo í ber-
högg við lög og þjóðarvilja: Sú
fyrri er að bankinn sé sjálfur
svo illa staddur, að uppgjör
Kveldúlfs myndi sýna fram á
margfa.lt gjaldþrot Landsbank-
ans — og skulum við ræða þann
mögujeika nú. Sú síðari er að
bankastjórnin sé svo tvíráð um
á. hvern hátt fyrirtæki Kveld-
úlfs skuli rekin á eftir uppgjör-
inu, að hún þori þessvegna ekki
að taka, ákvörðun — og skal sá
mögiuLeiki athugaður síðar.
Islandsbanka-hneykslið.
Þegar bankarnir töpuðu 33
milj. kr. á 10 árum og alt
var þaggað niður.
Menn telja, Island venjulega
með skárri menningarlöndum.
Það á Island að þakka bókment-
u;m sinna ágætu skálda, framar
öllui öðru,. — Væri Islandi skip-
að á bekk þjóðanna, í samræmi
við siðgæði fjármála þess og
heiðarleik helstu fjármálamann-
anna, þá væri það við hliðina á
Nicaragua eða Venezuela, eða á-
líka spiltum Suður- eða Mið-
ameríkuríkjum. — Og það er
ekki sjst stjórn bankamála seðla-
bankanna, sem skipar því á
þann bekk.
Árum saman hefir danskur
hlutafélagsbanki seðlaútgáfu,
landsins og svindlar ógrynni
fjár á þjóðinni, trassar síðan um
áraraðir að hlýða lögum, sem
honum eru sett, falsar reikninga
sína í heilan áratug, þannig að
hann færir 3 miljónir króna
sem tap, þegar tapið nemur 18
miljónum, en greiðir allan tím-
ann háan arð til hlut-hafa — og
fer svo auðvitað á hausinn með
alt sam,an að lokurn með stór-
tjóni fyrir ríki og þjóð. Banka-
stjórarnir Eggert Claessen og
kumpánar hans eru fyrir hæsta-
rétti sannir að ófærri stjórn, á
bankanum,. -— en allar kröfur
u.m að hegna. þeim eru kæfðar
niður. Fyrir mesta, svindl og ó-
reiou, sem framin .hefir verið á
íslandi er óhegnt enn.
Og af hverju?
Þar liggja, vafalaust ýmsar
orsakir til, einku,m völd þeirrar
póiitísku klíku, sem, með Eggert
Claessen stendiur,. en ekki hefðu
þau, áhrif átt að hindra Fram-
sóknarstjórnina, 1930—31 í að
rannsaka þau mál, heldur koma
þar önnur »skyld,airi« áhrif til
greina,
Við skuluim því, athuga ástand
Landsbankans um líkt leyti —
og- síðiar.
Er Landsbankinn sjálfur
gjaldþrota, ef Kveldúlfur
verður gerður upp?
1927—28 var hagur Lands-
bankans athugaður af þar til
skipaðri nefnd. Sú nefnd komst
að þeirri niðurstöðu, að Lands-
banldnn væri búinn að tapa öllu
stofnfé sínu og öllum varasjóði
sínum og vantaði samt um 6
miljónir til að eiga fyrir shuld-
um. Var þá ríkið látið hlaupa
undir bagga, með því að veita
bankanum nýtt stofnfé, sem var
3 miiljónir króna. Tók bankinn
strax meir en helming af því
upp í töp, sem þegar voru, orðin
og bankinn viðurkendi og af-
skrifaði.
Framhald á 3. síðu.
Lontlon í gíerkyelíli.
Árásnrtilraun uppreisnarraanna á
Malng-a hefir orðið að eng-u. T)e Llano
bar á ínóti 1>tí á fimtndaginn, að
nokkur árásartilraun liefði verið gerð,
en í gær viðurkendi hann að fjórar
herdeildlr liefðu verið sendar af stað
í áttina fil Malaga, en að ]>eiin liefði
ekki orðið ágrcngt, l»ar sem að húið
liefði verið að sprengja upp brýr og
ílreða Inndið, sein lá milli lieirra og
Malaga. Um afdrif flotans segir liann
ckki neitt.
Stjóriiln telur liersveitum sínum
sigra í Andalúsíu og l»á einkanlega í
Haen-lióraðl, og segir, að samgöngu-
lciðir uppreisnarmanna séu í lirettu.
Seglr hún, að sunistaðar liafi allir í-
húnr verið fluttir í bnrtn, og lrar
Iialdist nú aðeins við flugsveitir upp-
reisnarmanna.
í fiéttuni frá stjórninni er sagt,
að stjórnarhcrinn hafi veitt upprelsn-
armöiiiium viðnám og nð fiamsókn
lieirra til Malaga sé licft.
Stjórnin segir einnig- frá liví, nð
í Cordobaliéraði vinni nú hersveitir
hennnr á, og séu nú m. a. aðeins
LONDON í GÆK
1 snmbaudl vjð ákvörðun verkfalls-
manna í Flint í Michigan, um að yfir-
gcfa ekki verksmiðjurnar, lirátt fyrir
úrskurð di'mstólanna, hefir verið gef-
in út fyirskipun um að lieim skuli
stökt burt úr verksmiðjunum með
valili, og jafnframt skuli handtaka
formanu United Autoraobile Work-
ers, Horaer Martin og aðra lciðtoga
verkfallsraanna, ásanit verkfitllsvprð-
iiin og öðiuin veykfallsmönnuiu. Hef-
ir verlð beðlð uni aðstoð ríkisvarnar-
liðsuis tll liess að íramfylgjn fyrlr-
skipiinum licssum.
Þrátt fyrir þcssar ákvarð.mir, er á-
litið, nð vprkl'allsiiiönnum verði gef-
inn tveggja daga frcstur, til li’ess að
lilýðnnst dómsúiskurðiiium, án þess
að valdi sé beitt.
skamt frá Scvilla, og búnar að ná á
sitt vald svreði, er hafi verið í hönd-
um iipprcishiirmanna frá lu j að borg-
London f grerkveldl.
Murpliy ríklsstjóri í Micliigan til-
kynti í dag að sáttaumleltanir í deil-
unni milli General Motors bifreiða-
íélagsins og verkfallsmanna gengju
vel, og þakkaði liann það að miklu
lcyti áhrifum Hoosevelts forscta.
Hann sagði, að vahli mundi ekkl
beitt fyrst um slnn, til licss að
stökkv.a verkfallsmönimm á brott úr
verksmiðjunum, sem þcir lialda cnn-
Jiá til í, en að íiefml, sem skipuð er
fiilltrúum frá báðum aðiluin, myndl
halda áfram tilrauiium síniim tll Jiess
að leysa hin ýinsu vniidamál, sem
skapast hafa vlð ]iá afstöðu, sem
nokkur liluti verkfaílsmanna hefir
tekið gagnvart úrskurðum dómstól-
anna. 1 þcssari nefnd er in. a. Ilomer
Martln, fonnaðtir félagsskapar þess,
er að verkfallinu stcndur, og er hann
einn þeirra sein úrskurðaður lieflr
verið í varðliald.
arastyrjöldin liófst. I>á liai'a þrer tck-
ið Vllla Franeo í grend við Cordoba
FRAMHALD Á 4. SIÐU
Arásin á Malaga misheppnast
Stjórnarherinn skammt frá Sevilla
Stjórnarliðar skjóta niður flugvél.