Þjóðviljinn - 01.12.1938, Blaðsíða 1
TunngiíF
inHfc-m
Ján Sigurðs&on Skúfi Thorioddsen.
í dag mínníst öll íslenzka þjóðín fullveldís síns. í
dag hugsar þjóðín með þakklætí og aðdáun ííl allra
þeírra, sem lagt hafa líð svo að sá áfang'í næðíst í
frelsísbaráttunní, er víð nú mínnumst.
En í dag verður líka öll íslenzka þjóðín af alvöru
að athuga hverníg nú cr ástatt um arfínn sem hún
fékk, fullveldíð, og hverníg skulí vernda það á þess-
um hættutímum.
Aldrei hefur eíníng þjóðarínnar veríð nauðsynlegrí
en í dag, Aldreí hefur unníð sjálfstæðí veríð í eíns
míkíllí hættu og nú. Aldreí síðan 1918 hefur framtíðín
veríð eíns þungbúín og nú.
Það er því allt undír því komíð að Íslendíngar
skapi eíníngu þjóðarínnar gegn harðstjórnínní. ekkí
aðeíns í orðí, heldur og í verkí. í þeím anda mínníst
alþýðan 20 ára fullveldísíns.
Dagurinn í dag verður helg-
(aður 20 ára fullveldisafmæliinu
með fjölbreytium hátíðahöldium
sem stúdentar gangast fyrir.
Samkvæmt áskoriun ríkisstjóm-
tarlnnar, mun dagurinn víðast
hvar haldinn hátíðlegur, búð|-
um og skrifsfcoíum er íokað o. s.
frv*.
Hátíðahöld stúdenta hefjast
kl. 1, með því að stúdentar
ganga í skrúðgöngu frá Garði
að leiði Jóns Sigurðsaonar. Að
því búnu heldur skrúðgangan
niður að Alþingishúsi. Klukkan
1.55 flytur form. stúdentaráðs
ávarp til stúdenta í útvarpssal,
og kl. 2 flytur Pétur Magnússon
hæstaréttarmálafærslumaður
ræðu af svölum alþingishúss,
en Lúðrasveit Reykjavíkur leik-
ur „Ó, guð vors lands“.
Klukkan 3 hefst fjclbreytt sam
koma, er stúdentar gangast fyr-
fir í Gamla Bíó og kl. 7 hefst
hóf þeirra að Hótel Borg.
Klukkan 1 e. h. ávarpar Her-
jnann Jónasson þjóðina í út-
varpinu og kl. 8.45 flytja for-
menn stjórnmálaflokkanna á
Alþingi ávarp í útvarpið.
Þá verður og endurvarp frá
Winnipeg og Kaupmannahöfn í
tilefni af fuliveldisiafmælinu.
Tala þeir Stauning forsætisráð-
herra og Sveinn Björnssiön í
danska útvarpið og loks verður
endurvarpað frá hátíð íslend-
jnga í Kaupmannahöfn.
Italski fasismign heimtar
Korsikn og Tnnis
LONDON í GÆRKV. (F. Ú.)
Ciano greifi utanríkismálaráð-
herra Italíiu, flutti í dag mikiL
væga ræðu um utanríkismál og
var hún flutt á fundi í ítölsku
fulltrúadeildinni. Ræðan fjallaði
aðallega um deilurnar um Ték-
kóslóvakíu þar til samkomulag-
jð náðjst í Múnchen og var mál
ið eins og búast mátti við rætt
frá ítölsku sjónarmiði. Ciano
lýsti ánægju sinni yfir brezk-
ítalska sáttmálanum. þegar hann
feagðj, að framtíðin mundi segja
fyrir um hvaðia mark ítalskia
þíjóðin rrjiundi setja sér, æpfcu
þingmenn, sem allir voriu klædd
ir svörtum fasistaskyrtum: Tu-
mis, Korsika. — í Exchange-
frétt segir, að þetta hafi verið
fyrifram ákveðið — þingmönn-
um hafi verið skipað að láta
þannig í ljós vilja fíokksins,
— Bölvaðir þverhausar erw
þessir Abessiníunienn. Nú eru
allar aðrar þjóðir búnar að við-
urkenna yfirráðarétt okkar héi
í Abessiníu.
þegar Ciano hefði sagt orð sín
um framtíðarmarkið. Tunis og
Korsíka lúta sem kunnugt er
frönskum yfirráðum.
Ríkísstíótrnín neííar
ad vcrda víd fílmæl-
um ríkissfjórnarínnar
í ávarpi ríkisstjórnarinnar
um hátíðahöldin f. des. var
eindregið skorað á atvinnu,-
rekendur að gefa frí á full-
veldisdaginn.
Margir atvinnurekendur
hafa orðið við þessari beiðni,
!og hefð(i í Irauninni verið sjálf
sagt að gefa allsherjarfrí með
fullum Iaunum þennan dag.
En svio undarlega bregð-
ur við að ríkissíjórnin neitar
að verða við ásk-omn ríkis-
stjórnarinnar. I ríkisprent-
smiðjunni Gutenberg -er unn-
íð í dag af fullum krafti.
Þarf að segja hæstvirtri
ríkisstjórn að hún geri sig
hlægilega með slíkum smá-
sálarskap.
Fjolgad um 50
manns í atvínnu~
bófavínmmní
Eins og skýrt va'r frá í Þjóð-
viljanum í gær hafði atvinnu-
leysisnefnd Dagsbrúnar tal af
borgárstjór.a í fyrradag og krafð
ist þess að fjölgað yrði tafar-
laust í -atvinnubótavinnunni.
Hefur nú verið tekin ákvörð-
un um að fjölga um fimmtíu
manns frá og með deginum í
dag.
Alþý^ublaðið
og Ið)a
Það sannast á Alþýðublaðinu
í gær, að „litlu verður Vöggur
feginn", þar sem það ræðir um
Iðju-fundinn í fyrrakvöld. Kann
blaðið sér engin læti fyrir fögn-
uði yfir úrslitum fundarins, sem
voru þó á þá leið eina, að verkl
lýðsmálastefna Skjaldborgarinn-
ar var fordæmd og fundurinn
sýndi að Iðja er eindregið með
óháðu verkalýðssambandi.
Breytir það engu hér um þó að
hægt væri með blekkingum að
vísa frá tillögum Dagsbrúnar
ineð rökstuddri dagskrá .að
þessu sinni. V
Að lokum skal Alþýðublaðinu
bent á þá staðreynd, -að fylgis-
leysi Skjaldborgarinnar í Iðju
breytist ekki í fylgi þó að Al-
þýðublaðið segi að ósigrar henn
ar hafi verið sigrar.
vor^amanna 15iðn nlðnr vlnna
C'tifundut verk-arn-anna í Farís
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVÍLJAN3. KHÖFN í GÆRKV
Allslietffarvcífkfallíd i Fifakklaiidá fiófsí á mádnœllá á nóil scm leáð,
Þirálf fyríir ofbcldísiráðsíafank ríkíssljórnarinnar var vcrkfallið framkvæmt
í öllum aðalatríðum.
Fréltir þæí um þátíiöku i verkfallínu, cr ríkássljórnán hefur látið
alþjóðlcgar frétiastofur hrcíða út I dag, cru rangar,
80% þeírra verkamanna, cr allshcr|arvcrkfallíð áítí að ná ííl, lögðu
níður vínnu. í allmörgum íðngrcinum varð þáfííakan allt að ieo°|0.
Allir prentarar lögðu niður
vinnu, og komu engin blöð út
í París. Lögregla og her hélt
sp-orvagna- og járnbrautarstöðv
Um á valdi sínu, og voru verka-
menn neyddir mcð vopnum til
að taka upp vinnu. Voru fjórir
hermenn ium hvem starfsmiann
jámbrautanna.
Af málmiðnaðarmönnum
lögðu 90% niður vinnu. Verka"
menn í matvælaframleiðslunni
og heilbrigðismálum lögðu nið-
ur vinnu á öllum þeim stöðum,
sem verkalýðsfclögin höfðu á-
kveðið verkfalL s
L DdiieoiiDi
Blað Æs'.iiulýðsfylk ingarinn
ar, Landneminn, er nýkomið 1
út. Er blaðið mjög fjölbreytt
að efni, myndum skreytt og
frágangur -allur hinn vandað-
asti. (
Blaðið verður sent til k.aup-
enda hér í bæ og nágrenni
strax í dag og verður sam-
tímis selt í lausasölu hér í
bænum.
Félagar í Æskulýðsfylk-
ingunni enu heðnir að mæfca
í Hafiniarsíræíi 21 kl. lí) árd.
I dag, 1. dcs.
Áríðandi að allir mæti og
það stundvíslega.
I efnavöiuiðnaðíireum, vefuað-
’ciðiniaplýTum, í höfnmmum og á
skipum var öll viinn-a lögð hkL
ur. Utan Parísar varð þátttakan
víða mjög allmenn. í Marseille
heppnaðist verkfallið ágætlega.
Þar tókur einnig þátt í verkfallt-
inu þeir verkamenn er seftir
höfðu verið undir herlög.
J-ouhaux, forseti Verkalýðs-
sambandsins lýsir því yfir, að
starfsmenn við sporvagna og
neðanjarðarjárnbrautirnar í Par
ís hafi lagt niður vinnu í tv-o
tíma í morgun, og ekki hafið
han-i fyrr en þeim var þröngvað
til þess með vopnum.
i mörgum þeim iðngrciuum,
Pmgí Sambands
Mndíndtsfélaga í
sbólnm loMð
prigi Sambands bindindisfé-
lafa í skólum laiuk í gærkvöldi,
Dg síóðu fundir nær óslifið frá
{d. 4 ie. h. til 11.
Vom gerðar margar sam-
þykktir um starf sambandsirs
á komandi ári og kösin stjórn.
Hlutu þessir kosningu:
Forseti: Eiríkur Pálss. s'ud. jur.
Ritari: Matthías Ingibergsson.
Gjaldkeri: Björn Sighvatsson.
Lauk þinginu með kaffikvöldi
tog dansi í hátíðasal Mennt-a-
skölans.
er settar hafa verið undir her-'
lög, hafa verkamenn mótmælt
rfieð „óvirkumF mótþróa.
í París hafa 500 manns verið
teknir fastir fyrir þátttöku í verk
fallinu.
FRÉTTARITARl.
Skúlá Gtiðjónsson pró-
fcssor f Árósum
Dr. Skúi* GisOjónsson.
KHÖFN í GÆRKV. F.Ú.
Dr. Skúíi Guðjónsson ve.rf ur
’prófessor í luilsufræði við I á-
skolann í Ártsurn Mörg döuk'
blöð geta í pví sambandi um
rannsóknir hans -og vísindastörf
á undanförnum árum og lji.ka
á þau. bfsorði.