Þjóðviljinn - 19.03.1940, Blaðsíða 1

, ^ --M * I / ___ ,, „
Breyfítigar á stjórnum Bretlands og Frafcb
lands væntanle$ar á næsfunní ?
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJ
í GffiR
Mussolini og Hitler hittust í
morgun skammt frá Brenner-
skarði, ítalíumegin og ræddust við
tæpa þrjá klukkutíma. Hefur
fundur þeirra vakið mikla athygli
um allan heim, og var ekkert um
hann kunnugt fyrr en á sunnudag.
I för með Mussolini og Hitler voru
utanríkismálaráðherrar Italíu og
Þýzkalands, Ciano greifi og von
Ribbentroþ og ýmsir háttsettir
embættismenn aðrir.
Skömmu eftir fundinn héldu
þeif Mussolini og Hitler heim á
leið, til Róm og Berlín.
Fundur einræðisherranna hefur
víða verið settur í samband við
för Sumner Welles, aðstoðarutan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna, og
viðræður hans við ráðandi stjórn-
málamenn ófriðarþjóðanna. Sumn-
er Welles frestaði brottför sinni
frá Rómaborg og er gert ráð fyr-
ir að hann muni enn eiga tal við
þá Mussolini og Ciano greifa.
Forsæfisráðherra llng*
verjalands fer fíl ífafiti
Frá Budapest kemur sú fregn,
að Teleki greifi, forsætisráðherra
Ungverja, muni fara til Italíu í
næstkomandi viku, ásamt hátt-
settum ungversltum embættis-
mönnum. Er búizt við að Teleki
muni ræða við Mussolini og Ciano
greifa.
Orðrómur um breyfing-
ar á brezku ogfrönsku
sffórnunum
Hitler og Mussolini í Niirnberg 1937.

íóp í m mefl
Dóst af síafl frá Heui-yom
Mótmælí Bandaríkjanna hjálpuðu Is-
lendíngum tílað riá réttí sínumíþettasínn
Þjóðviljinn sagði frá því síðast
að Bandarikjastjórn hefði bannað
skipum að fara úr höfn, nema'
taka póst. Var það svar hennar
við yfirgangi Englendinga að
banna skipum að taka póst frá
Ameríku, nema þau komi við í
Englandi — En eins og kunnugt
er hafði íslenzka stjórnin ekki
haft dáð í sér til að mótmæla þess
um yfirgangi Englendinga. Og nú
var réttur okkar til að flytja inn
póst frá Ameríku án skoðunar
Breta orðið deilumál þessara stór-
velda.
„Goðafoss” varð á laugardaginn
að fresta för sinni vegna þessarar
deilu. En í gær fékk hann undan-
þágu um það að fá að taka póst
án þess að þurfa að koma við í
Bretlandi — og lét Goðafoss úr
höfn í gær á leið hingað. — En
þessi undanþága er aðeins í þetta
skipti. En nú verður íslenzka rík-
isstjórnin að taka undir með
Bandaríkjastjórn og standa fast á
rétti þjóðarinnar.
14 Uiizhar sirenoiullmélar oera árás
i MoaH n liuolli Ha
SAMKV. EINKASKEYTI TIL Þ JÓÐVILJANS I GÆR.
Síðastliðinn laugardag gerðu 14 þýzkar sprengiflugvélar árás
á herskipalægi Breta í Scapa Flow og vörpuðu einnig sprengjum
yfir flugvelli Breta á Orkneyjum og Skotlandsströndum.
Segir í tilkynningum Þjóðverja að fjögur stór herskip hafi á-
reiðanlega orðið fyrir skemmdum, þar á meðal orustuskipið „Hood”
og fleiri skemmzt eitthvað. Allar flugvélarnar liafi komizt heilu og
höldnu lieim til Þýzkalands.
I tilkynningum Breta um árás
þessa er viðurkennt, að 14 þýzk-
ar flugvélar hafi komizt inn yfir
Scapa Flow og varpað þar niður
sprengjum, en aðeins eitt skip
hafi laskazt og sjö sjóliðar særzt.
Af sprengjunum, sem varpað var
yfir land hafi einn maður beðið
bana og sjö særzt. Ein þýzk flug-
vél hafi verið skotin niður.
Árás þessi þykir benda til að
lofthernaður sé nú að hefjast fyr-
FRAMHALD Á 4. SIÐU
Tfouíe-mófád
En ReYkvíkíngum hefur faríð míkíð fram
Undanfarið hefur orðrómur
gengið um það, að breytingar á
stjórnum Bretlands og Frakk-
lands séu væntanlegar á næstunni.
Ensk blöð eru farin að ræða
hugsanlegar breytingar á brezku
stjórninni. Er gert ráð fyrir að
breytingarnar verði helzt á ýms-
um af ráðuneytum þeim, er hafa
með hermálin að gera, og enn-
fremur að leiðtogum stjórnarand-
stöðunnar verði boði sæti í stjórn-
inni
Framsóknarmenn á þingi hafa
undanfarið borið fram nokkur
frumvörp, sem leggja nýjar álög-
ur á þjóðina. Skal hér getið
tveggja þeirra og afdrifa þeirra.
I efri deild lögðu Framsóknar-
menn til að lagður væri enn nýr
aukatollur á bensínið og myndað-
ur með því brúasjóður. Brynjólf-
ur Bjarnason flutti breytingartil-
lögu um að ekki yrði aflað fjár
með nýjum tolli á bensín, heldur
Hollenzk blöð segja að Chamb-
erlain forsætisráðherra Breta, og
Churchill flotamálaráðherra,
greini mjög á um styrjaldarað-
ferðirnar, og sé það m. a. ósam-
lyndi þeirra, er veldur því að
stjórnin verði sennilega endur-
skipulögð.
Franska blaðið ,,Le Jour” telur
ílklegt, að frönsku stjórninni verði
breytt á næstunni, en Daladier
muni verða áfram forsætisráð-
herra.
með framlagi úr ríkissjóði. En sú
tillaga var felld. — En síðan var
frumvarp Framsóknarmanna fellt
með 8:8. Greiddu Framsóknar-
menn og Árni frá Múla atkvæði
með, en Brynjólfur, Alþýðuflokks-
menn og Sjálfst.fl., nema’ Árni, á
móti.
1 neðri deild lögðu Framsóknar-
menn fram frumvarp um að
leggja skatt á allar rafveitur í
landinu, til að mynda rafveitu-
Þrátt fyrir slæmt veðurfar fram
eftir degi á laugardag fór gangan
þó fram, þegar upp stytti í eftir-
miðdag. Var lagt af stað frá Skíða
skálanum og haldið sem leið ligg-
ur norður með Reykjafjöllum far-
ið framhjá Kolviðarhóli og upp
Hellisskarð, síðan austur hjá Gíg-
hóli og meðfram veginum niður
að Skíðaskála. Mun brautin hafa
lánasjóð. I gær var þetta frum-
varp fellt með 16 atkv. gegn 13.
Greiddu Framsóknarmenn, Bænda
flokksmenn, Jón Ivars og Pétur
Ottesen atkv. með, en þingmenn
Sósíalistaflokksins, Alþýðufl. og
Sjálfstæðisfl. (nema Pétur) á móti
verið tæpir 17 km. Magnús Kristj-
ánsson kom fyrstur að marki, en
hann fór nr. 2 af stað, sennilegt
er að ef Magnús hefði lagt af stað
svo sem t. d. nr. 10, hefði öðru-
vísi getað farið, þó fullyrða megi
að mikið liefði þurft til að vinna
upp ca. 2y2 mín. Guðmundar Guð-
mundssonar, sem næstur kom að
marki en lagði af stað nr. 7, en
hann gekk vegalengdina á þetta
skemmri tíma, og er það vel gert.
Þriðji varð Jóhannes Jónsson úr
Skíðaborg á 1,9,18. I þessari sveit
Skíðafél. Siglufj. voru auk Guð-
mundar: Ásgrímur Stefánsson,
Jón Þorsteinsson og Jóhannes
FRAMHALD Á 4. SIÐU
Hafnarsfúdetifair
fordaema pólíf~
íska hiufdrægtií
víd sf?rkveífifii$~
ar fíl skálda og
lísfamanna
Svohljóðandi samþykkt var gerð
27. febr. í Félagi islenzkra stúd-
enta í Kaupmannahöfn:
„Fundur í Félagi íslenzkra stúd-
enta í Kaupmannahöfn, 27. febr.
1940 lýsir .yfir þeirri *skoðun sinni,
að andlegu lífi og málfrelsi á ís-
landi sé stefnt í háska, ef pólit-
ískrar hlutdrægni gætir I styrk-
veitingum til skálda og lista-
manna, og telur óviðunandi það
fyrirkomulag, sem nú er á úthlut-
un þessara styrkja”.
Samþykkt með 33 samhljóða at-
kvæðum.
Guðm. Arnlaugsson (sign.)
formaður.
Magnús Kjartansson (sign.).
ritari.
Tvö frumvörp Framsóknar
umnýjar álögur feld á Alþíngí