Þjóðviljinn - 23.05.1944, Blaðsíða 2

2
ÞJOÐVILJINN
Þriðjudagur 23. maí 1944.
Kaupsvæðaskipting við
vega- og brúagerð
Vandamál hjúkmnarkvenna
Niðurlsg grsinar í sunnudagsbiaðinu
eftir Sigríði Eiríksdóftur
1. í Kjósarsýslu greiðist kr. 2,45
á klst.
2. í Mýra- og Borgarfjarðar-
sýslu, greiðist kr. 2.10 á klst., að
undanskildu Borgarnesskaupsvæði.
3. Borgarneskaupsvæði nær yfir
Borgarneshrepp, greiðist 2,45 á klst
4. Stykkishólmskaupsvæði nær
yfir Ilelgafellssveit, greiðist kr. 2,00
á klst.
5. Grundarfjarðarkaupsvæði
nær yfir Eyrarsveit, greiðist kr.
1,90 á klst.
6. Ólafsvíkurkaupsvæði nær frá
Ólafsvíkurklifi að' Fróðá, greiðist
kr. 1,75 á klst.
7. Hellissandskaupsvæði nær frá
Gufuskálum að Ingjaldshóli, greið-
ist kr. 1,65 á klst.
8. í Snæfel^snes- og Hnappa-
dalssýslu utan kaupsvæða Stykk-
ishólms, Ólafsvíkur og Hellissands
greiðist kr. 1,90 á klst.
9. í Dalasýslu greiðist kr. 1,90
á klst.
10. Patreksfjarðarkaupsvæði nær
út að Sveinseyri og suður yfir
Kleif'aheiði greiðist kr. 2,00 á klst.
11. Bíldudalskaupsvæði nær vest-
ur að sýslumörkum og yfir Hálfdán
greiðist kr. 2,00 á klst.
12. í Barðarstrandarsýslu utan
kaupsvæða Bíldudals og Patreks-
fjarðar greiðist kr. 1.90 á klst.
13. ísafjarðarkaupsvæði nær út
að Hnífsdal, inn að Kirkjubóli og
vestur yfir Breiðdalsheiði, greiðist
kr. 2,10 á klst.
14. I ísafjarðarsýslu utan ísa-
fjarðarkaupsvæðis greiðist kr. 1,90
á klst.
15. Hólmavíkurkaupsvæði nær yf
ir Hrófbcrgshrepp, greiðist kr. 2,00
á klst.
16. Drangsneskaupsvæði nær yfir
Kaldrananesfirepp, greiðist kr. 1,70
á klst.
17. Djúpavíkurkaupsvæði nær yf
ir sveitina umhverfis Iteykjafjörð
norður til Árness, greiðist kr. 2,10
á klst.
18. í Strandasýslu utan kaup-
svæða Hólmavíkur, Djúpavíkur og
Drangsness, greiðist kr. 1,90 á klst.
19. Hvammstangakaupsvæði
nær yfir Vestur-IIúnavatnssýslu,
greiðist kr. 1.90 á klst.
20. Blönduóskaupsvæði nær yfir
Austur-Húnavatnssýslu nema
kaupsvæði Skagastrandar, greiðist
kr. 2,10 á klst.
21. Skagastrandarkaupsvæði nær
inn að Laxá, út á Skaga, og austur
að sýslumörkum Skagafjarðarsýslu
greiðist kr. 1,85 á klst.
22. Sauðárkrókskaupsvæði nær yf
ir Sauðárkrókshrepp, greiðist kr.
2,20 á klst.
23. í Skagafjarðarsýslu utan
kaupsvæðis Sauðárkróks, greiðist
kr. 2,10 á klst'.
24. Akureyrarkaupsvaöði nær að
sýslumótum hjá Veigastöðum, inn
að vegamótum Laugalandsvegar
hjá Kaupángi og inn að vegamót-
um Eyjafjarðarbrautar við Hólma-
veg að sýslumótum við Grjótá og
út að ytri takmörkum Arnarnes-
hrepps, greiðist kr. 2,10 á klst.
25. f Eyjafjarðarsýslu utan Ak-
ureyrarkaupsvæðis greiðist kr. 1,90
á klst.
26. Svalbarðsstrandarkaupsvæði
nær yfir Svalbarðsstrandarhrepp,
greiðist kr. 2,10 á klst.
27. Raufarhafnarkaupsvæði nær
yfir allan Presthólahrepp, greiðist
kr. 2,10 á klst.
28. Þórshafnarkaupsvæði nær yf-
ir Sauðaneshrepp, grciðist kr. 1,80
á klst.
29. í Þingeyjarsýslum utan kaup-
svæða Svalbarðsstrandar, Raufar-
hafnar, og Þórshafnar greiðist kr.
1,90 á klst.
30. í Múlasýslum og Austur-
Skaptafellssýslu greiðist kr. 1.90 á
klst. að undanskildum Seyðisfjarð-
arkaupstað.
31. Seyðisfjarðarkaupsvæði, nái
yfir félagssvæði verkalýðsfélags
Seyðisfjarðar og Fjarðarheiði að
Norðurbrún, greiðist kr. 2,30.
32 Víkurkaupsvæði nær yfir Dyr-
hólahrepp og Hvammshrepp, greið
ist kr. 2,10 á klst.
33. í Vestur-Skaptafellssýslu utan
Víkurkaupsvæðis greiðist kr. 1,90
á klst.
34* í Rangárvallasýslu greiðist
kr. 2,10, á klst.
35. 1 Arnessýslu greiðist kr. 2,10,
nema Eyrarbakka- og Olfushreppi
kr. 2,45.
Reykjavík, 15. maí 1944.
F. h. ríkisstjórnarinnar
Geir G. Zöega
(sign)
F. h. Alþýðusambands íslands
Jón Sigurðsson (sign)
Jón Rajnsson (sign)
llermann Guðmundsson (sign)
Mótið hófst með leik milli Vals
og Víkings sem endaði með eins
marks mun 4 :3 eftir mjög jafnan
og rólegan leik og ef til vill hafa
þctta verið hin raunverulegu úrslit
mótsins. Þó má geta þess, að tveir
síðari leikirnir voru mikið betur
leiknir en þessi leikur við Víking.
Næst komu F. H. og Ilaukar,
og gekk lengi svo að litlu munaði,
en Haukar sóttu sig og endaði sá
leikur með 12 :7 fyrir Hauka.
Voru staðsetningar og öryggi
Hauka meira, þó þeir væru með
marga nýja menn.
Þá áttust við Armann og Fram
og mátti þar ekki á milli sjá og
lauk þó með litlum sigri Armanns
7 : 6. Þá voru Víkingur F. II. og
Fram úr og drcgið á ný og komu
upp Valur og Armann fyrst, en
Haukar sátu hjiý. Hófst svo mótið
kl. 8,30 um kvöldið en fyrri hluti
þess fór fram kl. 2 e. h.
Var leikur þeirra Vals og Ar-
manns nokkuð léttur. Armenning-
ar kvikir með got.t grip og sæmileg-
an samleik, en samleiku'r Vals var
virkari og gerði það ef til vill gæfu-
muninn, lauk þeim leik með 13 :9
fyrir Val. Valsmenn fá nú aðeins
10 mínútna hvíld, áður en leikur-
Knattspyrnuráð Reykja-
vfkur 25 ára
Knattspyrnuráð Reykjavíkur er
25 ára 29. þ. m. Verður ajmœlisins
minnst með knattspyrnukappleik
á íþróttavellinum á melunum
og ajmœlishóji í OddjeUowhúsinu.
Kappleikurinn jer jram 31. maí,
en hófið að öllum líkindum 3. hvíta
sunnudag.
Knattspymuráð kallaði blaða-
menn til viðtals til að skýra þeim
jrá þessum ákvörðunum.
Um val keppenda í þennan leik,
hefur ráðið ákveðið að láta fram
fara atkvæðagreiðslu, er fram-
kvæmd verður þannig að þátttak-
endur í atkvæðagreiðslunni skrifa
á blað nöfn 11 knattspyrnu-
manna er þeir telja að ættu að taka
þátt í ]>essum leik, og væri skrif-
að við nafn hvers einstaks hvaða
stöðu hann ætti að hafa á vellin-
um. Uppástungum þessum verður
svo skilað til blaðanna í lokuðu
umslag. Þá sem flest atkvæði fá
í hverri stöðu á vellinum, mun
ráðið tilnefna í A-lið, cn þá sem fá
næstflest, í B-lið.
Frestur til að skila atkvæðunum
er útrunninn 29. maí. Úrslit at-
kvæðagreiðslunnar verða gerð al-
menningi kunn.
Ef einhver raðar á einn kjörseð- ,
il eins og A-liðið verður fær hann j
sérstök verðlaun, sem eru tvö
stúkusæti á öllum knattspyrnu-
kappleikjum sumarsins. Skili fleiri
en einn réttri niðurröðun, verður
dregið um hver eigi að hljóta verð-
launin. Enginn þátttakandi í at-
kvæðagreiðslunni má senda nema
inn við Hauka hefst. Er mönnum
sýnilega kapp í kinn, þó allt fari
prúðmannlega fram. Haukar eiga
Val grátt að gjalda frá vetrinum.
Leikurinn hefst, Valur setur fyrsta
markið. Haukar jafna bráðlega.
Valur eykur töluna upp í 3 :1, en
sig emu 3 : 2. Valur setur sitt fjórða
mark og nú gera Haukar sér lítið
fyrir og jafna 4 :4.
Valsmenn vilja nú ekki una því
og herða sókn, og gera tvö í viðbót
og þannig standa leikar í hálfleik
6 : 4 fyrir Val.
Síðari hálfleikur byrjar, og þá
er eins og allar dyr standi opnar
fyrir Val, og Haukar séu alveg op-
in. Þeir taka sig þó saman og það
sem eftir er, er svipað og endar
leikurinn með 15 : 8.
Yfirleitt virðist mér meiri mýkt
,og léttleiki vera að færast í leik-
inn en verið hefur, og löglegar
leikið, og fylgist það að við meiri
kunnáttu. Dómari á öllum leikjun-
um var Baldur Kristjánsson og
dæmdi vel og samvizkusamlega.
Veður var hið ákjósanlegasta og
nokkuð margt áhorfenda. Að lok-
um afhenti form. Ármanns, Jens
Guðbjörnsson sigurvegurunum
snotran bikar til eignar.
Ástæðurnar fyrir því, að nauð
synlegt er að útskrifa svona [
margar hjúkrunarkonur árlega |
eru m. a. mikil vanhöld, sem á-
vallt verður um starfsstéttir
kvenna. Þessu til skýringar er
fróðlegt að kynna sér yfirlit um
íslenzku hjúkrunarkvennastétt-
ina um áramót 1943—1944, en í
henni eru þá 196 konur:
Hjúkrunarkonur starfandi
í sjúkrahúsum 'og hælum
í Reykjavík og nágrenni 63
Hjúkrunarkonur starfandi í
sjúkrah. og hælum úti um
land .................. 19
Hjúkrunarkonur starfandi
að heilsuverndarstöðvum
o. þ. h. í Reykjavík .. 16
Hjúkrunarkonur starfandi
seðil, sem kjósendur geta klippt
úr og útfyllt. .
Kjörgengir við atkvæðagreiðsl-
una eru allir þeir sem keppt hafa
hér á mótum, en atkvæðisrétt hef-
ur hver sá er áhuga hefur fyrir þess
um málum.
Á afmælishófinu sem lialdið verð
ur 3ja hvítasunnudag, verða sam-
an komnir allir er átt hafa sæti í
ráðinu, frá stofnun þess, en það eru
um 30 manns. •
Fyrsta knattspyrnuráðið var
skipað þessum mönnum: Egill Jak-
obsen; Erlendur Pétursson; Pétur
Sigurðsson — háskólaritari; Axel
Andrésson — knattspyrnukennari
og Magnús Guðbrandsson.
Nú eiga sæti í Knattspyrnuráð-
inu: Ólafur Sigurðsson, formaður;
Gísli Sigurbjörnsson, varaformað-
ur; Ólafur Halldórsson, gjaldkeri;
Þorsteinn Einarsson, ritari; Guð-
mundur Hofdal, bréfritari.
SamÞykkt Mæðraféiagsins
irni lýðveldisstofnun •
Mæðrafélagið hefur sam-
þykkt eftirfarandi í lýðveldis-
málinu:
Fundur í Mæðrafélaginu,
haldinn 15. maí 1944 að Skóla-
vörðustíg 19, Reykjavík, lýsir
sig einhuga fylgjandi stofnun
lýðveldis á íslandi, eigi síðar
fundurinn hvetja allar konur
landsins, til að greiða atkvæði
sitt til góðrar lausnar á þessu
mikilsverða rnáli.
Ferðafélag íslands
Ferðafélagið ráðgerir að fara skemmti-
för út á Snæfellsnes um Hvítasunnuna.
Farið verður með m. s. „Víðir" á laugar-
daginn kl. 2 e. h. til Akraness og ekið ]>að-
an í bílum um endilanga Borgarfjarðar,
Mýra- og Ilnappadalssýslu, Staðarsveit-
ina og alla leið að Hamraendum í Breiðu-
vík. Það er margt að sjá á þessari leið.
Tjöld, viðleguútbúnað og mat ]>arf íólk að
hala með sér og þeir sem vilja skíði. A
Hvítasunnudag gengið á Snæfellsjökul. I
björtu veðri er dásamlegt útsýni af jökul-
þúfunum. Þá er sjálfsagt að skoða hina
einkennilegu staði á nesinu.1 Búðir, Búða-
helli, Búðahraun, Sönghelli, Arnarstnpa.
Ilellna, Lóndranga og Malarrif og ef tími
vinnst til að fara út í Djúpalón og Drit-
vík. Til baka verður komið á mánudags-
kvöld. — Áskriftarlisti liggur frammi á
skrifstofu Kr. O. Skagfjörðs Túngötu 5,
en fyrir kl. 6 á fimmtudag 25 þ. m. verða
allir að vera búnir að taka farmiða.
að heilsuverndarstöðvum
o. þ. h. utan Rvíkur ... 5>
Hjúkruilarkonur starfandi
á Norðurlöndum (að öll-
um líkindum við hjúkrun-
arstörf) ............... 7
Hjúkrunarkonur starfandi
í Ameríku við hjúkrun-
arstörf og framhaldsnám ð
Hjúkrunarkonur frá störf-
um vegna veikinda og
annarra forfalla ........ 11
Hjúkrunarkonur giftar hér
á landi ................. 60
Hjúkrunarkonur giftar er-
lendis .................. 7
Alls 196
Það er því auðskilið, að eina
úrbótin á vandamálum hjúkr-
unarkvennanna og þeim heil-
brigðismálum þjóðarinnar, sem
eru henni viðkomandi, er að
stækka skólann hið bráðasta,
svo að hann geti útskrifað fylli-
lega % fleiri hjúkrunarkonur
en bein eftirspurn er eftir. Það
mun verða svo í framtíðinni,
eins og hefur verið fram að
þessu, að % hluti útskrifaðra
hjúkrunarkvenna umfram eftir-
spurn er ekki of mikið fyrir
vanhöldum, giftingum, veikind-
um, dvölum erlendis, dauða o.
s. frv. En til þess að koma þess-
ari fjölgun í framkvæmd, verð-
ur að stækka skólann og búa
betur að honum en hingað ti«
hefur. verið gert. Það verður
ekki gert nema með því að
flytja skólann út úr byggingu
Landsspítalans og fá honum
annað viðeigandi húsnæði. Að
öðrum kosti er öll framtíð
hjúkrunarkvennastéttarinnar og
þar með heilbrigðismálanna í
landinu í beinum voða.
Vilmundur Jónsson landlækn.
ir hefur sýnt hjúkrunarkvenna-
stéttinni mikinn skilning á þess
um vandamálum hennar og hef
ur hann að tilhlutun hennar
samið frumvarp um byggingu
og starfrækslu fullkomins
hjúkrunarkvennaskóla. Frum-
varp þetta hefur verið lagt fyrir
Alþingi það, er nú situr, (í febr.
þ. á.), og bíður þar úrlausnar.
— í sambandi við frumvarp
þetta ritaði stjórn F.Í.H. *yfir-
læknum ríkisspítalanna bréf
þar sem þess var farið á leit,
að þeir, sem hefðu nám hjúkr-
unarkvenna með höndum létn
í ljós álit sitt um það, á hvern
hátt væri hægt að auka aðsókn
að hjúkrunarnáminu og gera
það aðgengilegra. Greinargerðir
bárust félaginu frá þessum
læknum og hnigu ummæli
þeirra öll í þá átt. að stækka
bæri skólann og búa þannig að
honum, að öruggt megi verða
að aðsókn til hans verði ekki
einungis nægileg, heldur veljist
einnig til hans konur, sem hafa
menningarskilyrði og löngun til
þess að vinna þjóðfélaginu gagn
Greinargerðir yfirlæknanna
voru, ásamt frumvarpinu. send-
ar til Alþingis.“
einn seðil. Blöðin munu birta kjör-
Hraðkeppnismót Ármanns
Valur vams Hauka í úrslitaleik raeð
15 : 8 og bikarinn til eignar
llraðkeppnismót Armanns jór fram á jimmtudaginn var, og sigraði
Valur í mótinu og hlaut bikar þann er Ármann gaj, til eignar.
Haukar sækja fast á og bæta við en 17. júní næstkomandi. Vill