Þjóðviljinn - 26.03.1946, Blaðsíða 1

11. árgangur.
Þriðjudagur 26. marz 1946.
71. tölubiað.
frákstjórn villéiídj
urskoðun samn-
ings við Brétláiíd
Stjórnin í Irak hefur farið
þess á leit við brézku stjórn-
ina, að samningar Bretlands
og Irak frá 1930 verði endur-
skoðaðir.
Irak er eitt þeirra landa í
hinum nálægari Austurlönd-
um, sem að nafninu til eru
sjálfstæð en í raun og vsru
trndir Breta gefin. Atburðirn-
ir í Egyptalandi á dögunum
og þessi málaleitun Irakstjórn |
ar benda til þess. að þjóðum
þessara landa þyki tími tfl j
kominn að sjálfstæði þeirra
verði meira en úafnið témt.
gur
a ur
Iran
Brezkir þingmenn athuga ástandið í Iran
^lokkurinn:
Allir flokksnienn sein
hafa söfnunarblokkir- eru
beðnir að skila þeim í þess-
ari viku í kosningaskrif-
stofuna Skólavörðustíg 19,
efstu hæð.
Sósíalistafélag
Reykjavíkur
Deildarfundum þeim, sem
áttu að vera á þriðjudag-
inn næstkomandi verður
frestað þangað til síðar.
Stjórnin.
Sofulis flytur
kosningaræðu
Sofulis forsatisrá' herra
Gfikklands flutti kosninga-
ræðu ú Aþenu í gær.
Réðist hann bæði á vinstri
og hægri flokkana. Kenndi
Kómmúnistum um borgafa-
styrjöldina í fyrravefcur en
taldi hægri flokkana aðeins
líta á' ríkisvaldið sem tæki til
að kúga andstæðnga sína.
Á sunnudaginn flutti Moskvaútvarpið tilkynn-
ingu um að brottflutningur Sovéthersveita frá
Iran væri hafinn samkvæmt samkomulagi við
Iranstjórn og teldi herstjórnin, að brottflutningn-
um yrði lokið á 5—6 vikum, ef ekkert óvænt kæmi
fyrir. í gær staðfesti útbreiðslumálaráðherra Ir-
an þessa fregn, er hann skýrði frá því, að Sovét- í
hersveitir væru þegar farnar úr þrem borgum í
norðurhluta landsins.
Tilkynning Moskvaútvarps'ns
um brottflutning herliðsins
hefur yfirleitt vakið mikla á-
nægju um allan iieim. Þykja
nú horfur á, ,að tundur tör-
yggisráðsins í Nev York verði
friðsamlegri en útiit var fyrir.
Þó er talið, að Bretar og
Bandaríkjamenn dlji ekki láta
Iransmálin algeilega niður
falla heldur munu þeir krefja
Sovétríkin sagna um hvers
vegna þau þafi ekki flutt her-
sveitir sínar á brott 2. ir.arz
eins og til stóð, og hverja
samninga Sovétríkm og Iran
hafi gert með sér.
Tekur Iran kæruua aftur
Orðrómur gekk um það í
New York í gær, að Iranstjórn
ætlaði að taka aftur kæru sína
til ráðsins vegna framkomu
Sovétríkjanna. Tiiefni þeesa
orðróms er, að sendiherra, Iran
í Washington Iiefur fengið
tilkynningu frá stjóm s'nni
um áð búast við mikiivæg-
um skilaboðum.
Stjórnir Bretlands og Banda
rikjanna hafa falið sendiherr-
um sínum í Teheran að afla
sér upplýsinga um á hverja
lund samkomulag það sé, sem
Sovétríkin og Iran hafi gert
með sér.
Brezkir þingmenn til Irau
I gærkvöld lögðu tveir brezk
ir þingmenn, annar úr Verka-
mannaflokknum og hinn úr
íhal’dsflokknum, af stað til
Iran loftleiðis. Ætla þeir að
"xó?
Éfik I
Ahmed Qavam es Saltaneh
forsætisráðherra Iran
kynna sér ástandið í landinu
ög hafa feiig'ð leyfi Sovét-
stjórnarinnar til au ferðast um
þann hluta landslns, sem her
numinn er af rauða hernum.
Franco
Franska stjórnin
vill samsiginlegar
aðgerðir gege
Franco
Franska stjórnin hefur scnt
stjórnum Bretlands og Banda-
ríkjanna nýjar tillögur í
Spánarmálunum.
Leggur hún til, að fulltrúar
utanríkisráðherra stórveldánna
komi sér á næsta fundi sínum
saman um hvemig þau geti
bezt stuðlað að því að Franco
hröklist frá völdum á Soáni.
Franska stjómin tekur jafn-
framt aftur tillögu sína um
að leggja Spánarmálin fyrir
Öryggisráðið.
Erindreki er-
iends ríkis for-
ingi samsæris
gegn tékknesku
stjórninni
I tilkynningu frá Prag
segir, að kornizt haf< ;upp
um víðtækt sámsæri gegn
télikoslovakisku stjórninni
í Slovakíu. Hafa 100 menn
þegar verið handteknir, og
vorti margir jieirra á sín-
um tíma stuðningsmenn
kaþóiska prestsins Tísó í
Slovakíu I tilkynningu
tékknesltu stjórnarinnar
segir, að fyriríiði samsær-
ismanna sé erindréki er-
lends ríkis og vitað sé, að
hann hafi undanfarin 14 ár
lengst af rekið undirróður
gegn Sovétríkjunum.
Fundur Óryggisráðsms settur í
New York í gær
Iranmálin tekin fyrir í dag
Annar fundntr Óryggisráðs Samóihuðu þjc'ð-
anna var settur í Hunters College, New York í
gærkvöld. Fór aðeins fram formleg setningarat-
höfn en ráðið tók ekki til meðferðar nein þau
mál, sem fyrir því liggja. Ráðið heldur fund ár-
degis í dag og mun þá að öllum líkindum ræða
Iranmálin.
nngursneyð vof-
ir yfir Suðanstur-
x4sín
Mountbatten lávarður, yfir-
Iirrshöfðingi Bandamanna í
Suðaustur-Asíu, er nú á ferða-
lagi lim hérstjórnarsvæði citt
og rjcddi við bíaðamenn í
Ásíralíu í gær.
Hanh kvað hungursneyo
vofa yfir öilum þjóðum Srð-
áuStur-Asíu éf ckki bxris';
ökjót hjálp
Hann varði það, >að kjarn-
orkusprengjum var varpað á
Japan þótt það kostaði hundr-
uð þúsunda varnarlauss fólks
lífið. Ekki hefoi -verið um ann
að að ræða en að varpa kjarn
orkusprengju á Japan eía
fórna hermönnurn Banda-
manna í erfiðri sókn til Tokyo.
Friðartilboð Hess
til Breta 1941
1 Núrnberg var í gær lesin
skýrsla um viðræður Rudoifs
Iless og Simon lávarðs er Hess
flaug til Bretlands 1941.
Hess bauð Bretnm frið| með
því skilyrði, að Þýzkaland
fengi frjálsar hendur í Evrópu
og fyrri nýlenduv sínar., Kvað
hann Bretum ella búna eyð-
ingu af þýzka loi'thernum og
kafbátaflotanum.
Fulltrúi Kína í Öryggisráð-
inu flutti fyrstu ræðuna og
lcvað bann allar þjóðir heims
byggja vonir sínar um varan-
legan frið á starfi Öryggis-
ráðsins.
Byrnes utanríkisráðherra
Bandaríkjanna las síðan boð-
skap til ráðsins frá Truman
forseta, þar sem fulltrúarnir
voru boðnir velkomnir til
Bandaríkjanna
Sagði forsetinn, að banda-
ríska þjóðin skuldbindi sig til
að cfla samvinnu þjóðanna og
tryggja því friðinn í heimin-
úm.
Síðan flúttu þeir ræður
Tomas Dewey, ríkisstjóri
New York ríkis og O’Dwyer
borgarstjóri New York,
r
Dóminum í eignasölumálinu
r P r » \
airyjao
Fulltrúaráðið samþykkir ráðstafamr til
að fá fundargerðabækur sínar aftur
Á fundi sínum s. 1. föstudag samþykkti fulltrúaráð
verkalýðsfélaganna í Reykjavík að áfrýja til hæstarétt-
ar dóminum í málinu út af sölu Iðnó o. fl. eigna verka-
lýðsfélaganna.
Við málsreksturinn hefur komið í ljós livar bækur full-
trúaráðsins eru niður komnar, að þær eru í vörzlu á-
kveðins - manns hér í bænum og samþykkti fulltrúaráðið
að feia' stjóminni að gera ráðstafanir til þess að nálg-
ast bækurnar og leita til þess aðstoðar dómstólanna ef
með þarf.