Þjóðviljinn - 12.05.1956, Blaðsíða 3
Laugardagur 12. maí 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Olíuflutningaskip SÍS og Olíufélagsins er langs tœrsta skip sem komiö hefur í eign íslendinga.
S. L S. og Olíufélagið festa
kaisp á stóru olíuflutningaskipi
SkipiS er 16730 lestir aS sfœrS og verS-
ur afhent i september í haust
Samband íslenzkra samvinnufélaga og Olíufélagió hafa
nýlega gert samning við norskt skipafélag um kaup á stóru
olíuflutningaskipi. Skip þetta er 16730 lestir dw. að stærð',
smíðað í Þýzkalandi 1952. Kaupverðið er 2.8 millj. dollara
eða 45.696 þús. krónur. Skipið verður afhent hinum is-
lenzku eigendum í september n.k.
um árum. Olíunotkun í heimin-
um heíur farið ört vaxandi með
ári hverju og því aukizt eftir-
spurn eftir olíuskipum. Skipa-
smíðastöðvar hafa næg' verkefni
nokkur ár fram í tímarm og er
ekki unnt að fá oiíuskip smíðað
og afhent fyrr en árið 1960.
Norskt félag
býður fram skip
Þegar verið var að athuga
um smíði á nýju skipi, vildi
svo vel til að samband náðist
við norskt skipafélag, sem átti
um þessar mundir í smíðum 40
þús. lesta olíuflutningaskip og
þurfti af þeim sökum að selja
nýlegt skip, er það átti. Skip
betta er 16.730 lestir dw., smiðað
hjá Deutsche Werft í Hamborg
1952. Heitir skipið Mostank og
hefur undanfarna mánuði verið
í siglingum á Kyrrahafi. Verðið
á því reyndist það hagkvæmasta
sem völ var á.
Eftir að fulltrúar SÍS og Olíu-
félagsins, þeir framkvæmdastjór-
slíkt var möeulegt, og vár því | arnir Hjörtur Hjartar og Hauk-
fyrir nokkrum árum sótt um ur Hvannberg, höfðu skoðað
leyfi til g.'aldeyrisyfirvaida fyrir skipið fyrir skömmu í Japan á-
olíuskipi og hefur þessi leyfis- samt bandarískum sérfræðing-
umsókn verið endurnýjuð á und- ! um, \ar gengið frá kaupsamn-
For.stöðumenn SÍS og Olíufé-
lagsins. skýrðu fréttamönnum frá
þessu gæi og þar lýsti Erlend-
ur Einarsson forstjóri Sam-
bandsins nokkuð aðdraganda
þessara skipakaupa.
Innflutningsleyfi
fékkst í des. s.l.
Nokkur ár eru nú liðin síðan
því • ar lireyft á fundum SÍS
og Olíuíélagsins, að félögum
þessum væri það mikið hags-
munamál að eiga þess kost að
flytja olíur til landsins með eig-
in skipum. Olíunotkun fór sí-
vaxandi hér á landi: Árið 1939
var heiidarnotkun íslendinga
á olíum og benzíni 22 þús. lest-
ir, en var komin upp í 265 þús.
lestir 1955.
Bæði félögin voru einhuga
um að kaupa olíuflutningaskip,
þó með því kilyrði að unnt yrði
að afla erlendra lána til þess að
standa undir skipakaupunum.
Athuganir bví, hvort unnt yrði
að fá erlerit lánsfé, sýndu að
ströngustu kröfum Lloyds um
olíuflutningaskip. Það er 167,37
m langt. 20,73 m breitt og 11,89
m á dýpt, en ristir fullhlaðið
9,26 m.
Lestarhylki skipsins eru 22 að
tölu, 10 miðhylki og 12 hliðar-
hylki. f þeim er hægt að flytja
samtals 22429 rúmmetra af olíu
(um 16 þús. lestir). Lestarhylkin
eru á tveim stöðum, aðskilin
__ 6
Tutíugustu aidar
Gerplu-garpur
Um tr eir tugir ára eru liðnir
frá því rnaður að nafni Jójr.
Axei Fétursson vatt sér upp &
sviðið í Iðnó 1. maí og beitts
„handafiinu“ til að fjarlægja
Halldór Kiljan Laxness úr
ræðustólnum og forða við-
stöddum Reykvíkingum frá þvii
að Laxness. læsi fyrir þá smá -
söguna af Þórði garnla haltu
Þannig stóð á að Alþýðu-
flokkurinn hafði kvatt alþýðu
Eeykjavíkur í Iðnó til að mimv-
ast 1. maí, og ráðið Halldóc
Laxness til að flytja þar frum -
samið efni. En ekki hafði Hali-
dór lengi lesið er Jón Axef
sagði honum að fara heim og
læra betur, þannig ætti ekkí
að semja sögur.
Margt hefur gerzt síðaix
dæla samtals 1800 rúmmetrum á j þetta var, m.a. að nefndur Jój.
k)st. Gufa til dælingar og ann-' Axel hefur gerzt forstjóri hjá-
arra þarfa fæst frá tveim gufu-1 bæjarstjórnaríhaldinu og Hall •
kötlum, sem hvor er með 200 dór Laxness fengið NóbelS'*
fermetra eldflöt. verðlaun fyrir skáldsögur sínav.
Aðalaflvél skipsins er 6650 Þegar Laxness fékk nóbelsverð-
hestafla MAN-dísilvél, brennir
ketiloliu, er 10 strokka og snýst
120 snúninga á mínútu. Hjálp-
arvélar eru þrjár. Hraði skipsins
fullhlaðins er 14 mílur.
Á skipinu verður 40 manna
áhöfn. Er gert ráð fyrir að fyrst
um sinn verði 4—5 erlendir
kunnáttumenn um borð í skipinu
til leiðbeiningar, en að hæfi-
legum tíma liðnum verður skipið
mannað alíslenzkri áhöfn.
með milliskilrúmi, sem gengur
þvert yfir skipið, svo að síður
er hætt á blöndun farms.
í skipinu eru tvö dælurúm og
f.iórar gufuknúnar dælur, er
PfpiiIagBfiisigaiiieistarar
vimia a<1 ifiý|iiin
og auknum rétti við ákvörðun vatnsiagna
anförnum jrum. Það var ekki
fyrr en í des s.I. að Innflutnings-
skrifstofan tilkynnti, að ríkis-
stjórnin hefði ákveðið að veita
SÍS leyfi til kaupa á stóru
olíuskipi.
Smíði nýs skips
úr sögxuud
Er leyfi var fengið, var hafizt
handa úm útvegun erlendra
lána. Gekk Erlendur Einarsson
forstjóri endanlega frá lánssamn-
ingi við The First National City
Bank of New York í marz-
mánuði s.l.
Eftif að fengizt hafði loforð
fyrir láni með góðum vaxta-
kjörum, var leitað eftir því hjá
erlendu,: skipasmíðastöðvum
hvort unnt yrði að fá skip
smíðað með viðunanlegum
greiðslukjörum. Við þær athug-
anir kom í ljós, að öll aðstaða var \
hÚ miklu verri en fyrir nokkr-
ingi. Verður skipið afhent ís-
lenzku eigendunum í Evrópu í
september n.k. og er þá náð
merkum áfanga í sögu siglinga
og atvinnulífs á íslandi.
Allt kaupverðið
að láni
Kostnaðarverð skipsins er 2,8
millj. dollara eins og fyrr seg-
ir, eða 45.696.000 kr. Hafa SÍS
og Olíufélagið fengið allt and-
virði skipsins að láni, 80% upp-
hæðarinnar hjá kunnri banka-
stofnun i Bandaríkjunum og eru
ársvextir af því láni 4%%, en
20% láhaði seljaindi skipsins
gegn 5% vöxtum. Lán þessi eru
án banka- eða ríkisábyrgðar, en
kaupendur nutu þýðingarmikíll-
ar fyrirgreiðslu af hálfu 'Lands-
banka íslands við lántökuna.
Lýsing skipsins
Skipið er byggt
samkvæmt
Nýlega er lokið aðalfundi
í Félagi pípulagningameistara
Reykjavikur. í fundarbyrjun
var minnzt tveggja látinna fé-
laga, þeirra Helga Magnússon-
ar kaupmanns og Sigurgeirs
Finnssonar.
Formaður gaf skýrslu um
starfsemi félagsins á liðnu ári
og gat þess að unnið hafi verið
sleitulaust að tveimur stærstu
áhugamálum stéttarinnar, en
annað er nýr og sanngjarnari á-
kvæðisvinnutaxti en verið hef-
ur til þessa. Taxti þessi miðast
við uppmælingu, og er nú unn-
ið að því að samræma hann
með uppmælingum á liinum
ýmsu vinnustöðum.
Annað málið er þegar orðið
margra ára gamalt þó ávallt
sé unnið að framgangi þess,
en það er gagnkvæm aðstaða
hlutaðeigandi bæjaryfirvalda,
og pípulagningameistara um
skólp- og hitalagnir húsa yfir-
leitt. Sem kunnugt er hefur
þessum málum aldrei verið
komið í fastar skorður, og líta
pípulagningameistarar svo á,
að allra aðila vegna megi ekki
lengur við svo búið standa, og
skora eindregið á hlutaðeig-
andi aðila að koma þessu nauð-
synjamáli í framkvæmd hið
allra bráðasta.
Styrktarsjóður var stofnaður
á árinu og standa vonir til um
að hann muni áður en mörg ár
líða geta látið gott af sér leiða
Gjaldkeri las upp reikninga fé-
lagsins, og kom í ljós að fjár-
hagur þess var góður. Tveir
menn voru kjömir heiðursfélag-
ar, þeir Richardt Eiríksson og
Loftur Bjarnason.
Fundurinn samþykkti m. a.
eftirfarandi áskorun:
„Fundurinn skorar á bæjar-
yfirvöldin að hraða sem auðið
er fyrirhugaðri reglugerð um
vatns- og skólplagnir í hús, og
jafnhliða verði komið á því fyr-
irkomulagi, að byggingaleyfi
verði háð því skilyrði, að lög-
giltur pípulagningameistari hafi
áritað teikningu hússins."
Stjórnarkosning fór þannig,
að formaður var kjörinn Berg-
ur Jónsson, varaform. Benóný
Fiamhald á 10. siðu
Sigurvegari í annað sinn
Iaunin sendi starfsfólk hjá Bæj-
arútgerð Reykjavíkur, — stofn-
un þeirri er Jón Axel stjórna.e
— honum árnaðaróskir. C
þessari viku barst s.vo kort frá
Laxness þar sem hann þakkaiii,
skeytið. Verkstjórinn hjá Bæ;í-
arútgerðinni festi kort þett ■
upp á ganginum að kaffistofo.
fólksins, en þegar Jón Axell
kom og sá kortið á veggnmu.
yfirþyrmdi garpskapurinn hanrt.,,
réðst hann með hetjumóði aÓ
kortinu og reif það niður. t
annað sinn á tveim tugum á rx-
hrósaði garpskapur Jóns Axela
sigri yfir Halldóri Laxness!
Loftleiðir bjóða 14 þýzkum börnumtil
hálfs mánaðar dvalar á Íslandi
Börnin koma hingað 27. þ.m. og 3. júni
f sambandi við opnun hinnar nýju skrifstofu Loftleiða
í Hamborg og í tilefni stóraukinna viðskipta félagsins i
Þýzkalandi ákvað stjórn Loftleiöa að bjóða út hingai
nokkrum börnum frá Vestur-Berlín.
Loftleiðir skýrðu blaðamönn-
um í gær frá því sem hér fer á
eftir. Loftleiðir sendu borgar-
stjórn Vestur-Berlínar boð þetta
og báðu hana að velja börnin í
samráði við starfsmenn Loftleiða
í Þýzkalandi. Hefur það nú ver-
ið gert og er afráðið, að þau
komi hingað í tveimur hópum,
sjö í hvorum. Kemur sá fyrri 27.
þ. m. og dvelst hér þangað til
10. júní, en hinn síðari 3. júni.
í fylgd með börnunum verður
þýzk kona og mun hún, rita
greinar um dvölina. Börnin eru:
flest rétt innan við férmingar-
aldur. í fyrri hópnum verða *
drengir og 3 telpur, en í hinu>«
síðari 4 telpur og 3 drengir.
Upphaflega var svo ráð fyri.r
gert, að börnin dveldust aðat-
lega á vegum Gisla Sigurbjöm ,-
sonar austur í Hveragerði meu-
an þau væru hér, en færu aute
þess i nokkur ferðalög, en efti.i?
Framhald á 10. síðu