Þjóðviljinn - 10.11.1974, Blaðsíða 23

Sunnudagur 10. nóvember 1974. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 23
Hvar er langamma?
Hvar er amma?
Hvar er mamma?
Hvar er ég sjálf?
Vorum við kannski
aldrei til?

Tað vildi verið íslendska
mentamálaráðherranum
til mikla æru .
Svona spurningar koma
fram í hugann, þegar
flett er fslandssögunni
sem kennd er í 7. bekk.
Hún nær yfir tímabilið
1874—1944. Voðalega hafa
verið margir og
mikilvægir karlmenn í
landinu á þessu tímabili,
kvenmannslausir og
barnlausir. Þorsteinn M.
Jónsson skrifaði bókina.
Bjarni Jónsson og Hall-
dór Pétursson teiknuðu í
hana myndir, svo eru
margar Ijósmyndir að
auki, eða samtals 134
myndir sé káputeikningin
talin með, þó er bókin
ekki nema 94 blaðsíður.
Af hverju eru svo
þessar myndir? Auðvitað
eru þær langflestar af
karlmönnunum, sem
gerðu allt og stjórnuðu
öllu og áttu allt! Af þeim
eru 79 andlitsmyndir.
Sumir eru með skegg,
aðrir með gleraugu, og
sumir bæði með skegg og
gleraugu, en enginn
þeirra brosir. Framan í
hvern ættu þeir svo sem
að brosa? Hvern annan
kannski? Þeir eru alvar-
legir af því þeir bera
ábyrgð á öllu sem gert
var í landinu — og þó. Það
er mynd af einni konu.
Hún heitir Bríet
Bjarnhéðinsdóttir. Hún
stofnaði kvenfélag —
varla hafa verið margir í
því eins og kvenfólk
virðist hafa verið sjald-
gæft á þessum tíma.
Svo eru 15 myndir af
karlmönnum, þar sem
þeir eru margir í hóp eða
einn maður, það eru
engar myndir af kven-
fólki svona einu sér, þó
hefur verið til fleira
kvenfólk en Bríet, fyrst
hún gat stofnað félag.
Þrjár myndir eru af
fjölskyldum. Þar sjást
konur og börn. Fyrsta er
kvöldvaka í baðstofu og
sést heimilisfólk að störf-
um og börn að leik, önnur
myndin er úr sölubúð í
Reykjavík, þar er fjöl-
skyldufólk að versla, þá
þriðju er varla að marka,
þó fjölskylda sjáist flýja
eldgos í bakgrunni. Þá
eru karlmannshendur að
rétta og taka á móti
stjórnarskránni fremst
og aðalatriði í þessari
táknrænu mynd..
Þrjár aðrar myndir eru
af körlum og konum. Þær
eru: lestarferð,
götumynd frá Reykjavík
og mynd af Alþingis-
hátíðinni 1930.
Loks eru þrjár myndir
úr atvinnulif inu af
körlum og konum við
fiskvinnu, og á einni
þeirra sjást börn vinna
við f iskbreiðslu.
Hinar myndirnar eru
svo af landslagi, tækjum
eða mannvirkjum án þess
fólk sé með.
Tvær myndir eru af
íþróttaiðkun. önnur sýnir
drengi læra sund hjá
karlkyns sundkennara,
hin af glímumönnum.
Myndir af tveim mál-
verkum eru í bókinni —
önnur af fjalli, hin af
karlmanni að hvíla sig í
f jallshlíð.
Þá eru myndir af tveim
myndastyttum önnur af
karlmanni og dreng, hin
af karlmanni með dauða
konu á bakinu.
— Þetta eru nú bara
myndirnar. Hvernig
skyldi textinn vera?
Skrifið Kompunni og
segið hvað ykkur finnst
vanta í textann!
KRAKKAR Sendið Kompunni teikningar,
Ijósmyndir, sögur og vísur eftir ykkur sjálf
Ef einhver krotaði
á kennarann
Eftir INGRID SJÖSTRAND
Kennaranum likaði ekki að ég krotaði á Gústav
Vasa i sögubókinni.
— Hvernig þætti þér það ef þú værir Gústav
Vasa og börnin krotuðu á þig? sagði kennar-
inn.
— Mér þætti það ágætt, sagði ég.
En ef einhver krotaði á kennarann eftir
fimm hundruð ár! Ég á við, að það eru ekki all-
ir sem kæra sig um að láta krota á sig, eftir
fimm hundruð ár!
— Gústav Vasa var uppi fyrir 400 árum,
sagði kennarinn snöggt.
Vilborg Dagbjartsdóttir
þýddi.
NAPÓLEON
Eftir MIROSLAV HOLUB
Börn, hvenær var Napoleon Bonaparte fædd-
ur? spyr kennarinn.
Fyrir þúsund árum, segja börnin. Fyrir
hundrað árum, segja bömin. Enginn veit það.
Börn, hvað var það sem Napoleon Bonaparte
gerði? spyr kennarinn.
Hann vann strið, segja börnin. Hann tapaði
striði, segja börnin. Enginn veit það.
Slátrarinn okkar átti hund segir Franki og
hann hét Napoleon og slátrarinn var vanur að
berja hann og hundurinn dó úr hungri fyrir ári.
Og nú vorkenna öll börnin Napoleon.
Vilborg Dagbjartsdóttir
þýddi.
Völundarhúsið
Hvorn innganginn á að nota til að komast stystu leið
inn I hringherbergið?