Nýtt dagblað - 24.01.1942, Blaðsíða 1

2. árgangur.
5. töíublaðl.
Laugardagur 24. janúar 1942.
Petta blað er sett og
prentað emgöngu af
meistarra og nema -
uetip Maist að seiia at
Hún getur ekkt stfórnad landínu, Hún getur aðeins leftt yfírgþað eín«
ræði, öngþveiti og z. L v, frelsístjón* Lýdraedísöfl alka flokka verða að
sameínast um að bjarga lýdræðí, sjálfsfæði og afvinnulífi^þjóðarínnár
Ríkisstjórnin Hermaan, Tiiórs &
Oo. verður að segja aí sér. Hún
hefur nú sýnt, að hún getur ekki
stjórn^ð landinu.
, Þessi ríkisstjórn hefur gripið inn
í atvinnulífið á heimskulegasta hátt.
Hún hefur stöðvað alla prentun,
alla járnsmíði, alla vinnu rafvirkja
skipasmiða og bókbindara með því
að banna verkamönnum og atvinnu-
rekendum að semja um kaup og
kjör, eins og tíðkast í siðuðum
þjóðfélögum.
Þessi ríkisstjórn hefur framið
þessi hneykslanlegu, einræðis
kenndu afskipti í þeim tilgangi
einum, að tryggja gifurlegan stríðs-
gróða nokkurra milljónamæringa í
Reykjavík. Hún hefur orðið til þess
að lama atvinnulífið, þegar þörf er
á að það sé í fullum gangi og
myndi vera í fullum gangi nema
fyrir afskipti hennar. Þessi ríkiS-
stjórn er fjötur á atvinnuUfi oí^
starfsemi íslendinga, fjötur, sem
verkamenn og atvinnurekendur þeir,
sem framleiða fyrir innlendan mark
að, verða að sprengja af sér.
En ríkisstjórnin Hermann, Thórs
& Go. er ekki aðeins fjötur á at-
vinnulífinu, atorku og framleiðslu
íslendinga, fjötur i þágu togara-
eigenda og annarra forríkra ‘út-
flytjenda.
Ríkisstjórnin Hermann, Thórs &
Oo. er Uka orðinn fjötur á lýöræði
og frelsi íslendinga. Hún grípur til
hverra einræðis- og ofbeldisráð-
stafananna á fætur öðrum til að
afnema lýðræðisleg réttindi lands-
búa. Þessi ríkisstjórn stríðsgröða-
mannanna stígur hvert stórskref-
ið á fætur öðru á braut fasismaris.
Ef þjóð og þing ekki stöðva hana
nú þegar, þá getum við átt von á
þvi, að algert einræði sé komið
á ínnan skamms, sem engin leið
verður að losna við á þingræðis-
legan hátt.
En það er ekki nóg með að
ri'kisstjórnin sé helsi á atvinnu-
l,ífi og lýðræði þjóðarinnar. Hún
stofnar einnig sjálfstæði lands og
þjóðar i hættu.
Vér erum hér íslendingar undir1
/.smásjtá tveggja stórvelda". Herir
þefrra. dvelja Ifér alltúrijr á hvctri
stundu til að berjast við innrásar-
her nazista, ef reynd yrði innrás
hér. Herir þessir eiga tilveru stór-
velda sinna að verja, auk þess sem
stríð þeirra er barátta lýðræðis-
ins um líf eða dauða við ógnarvald
nazismans.
Þrátt fyrir allt traust vor Islend-
inga á stjórnum Bandaríkjanna og
Bretlands, þá inegum við ekki loka
augunum fyrir því, að cf hér ríkir
stjórnleysi, ef hér situr einhver
málamyndastjórn nokkurra hroka-
gikkja, sem grætt hafa 100—200
milljónir króna á hönnungum stríðs
ins, — stjórn, sem búin er að
æsa allu þjóðina, allt frá verka-
mönnum til atvinnurekenda, svo
upp á móti sér, að einungis, hin
ágætasta sjálfstjórn og agi fólks-
ins hindrar óeirðir og uppþiot,
ef hér situr áfram slík stjórn, sem
ekki getur stjórnað landinu, þá er
beinlínis verið að bjóða heim af-
skiptum erlendra herja af stjórn-
málum vorum.
Þá dugar heldur ekki annað en
liorfast i augu við þá hættu, að
stjórn, sem áður er búin að semja
að þinginu foruspurðu :um þýðing-
armestu sjálfátæðismál Islands, get-
ur hve nær sem er gert það aft-
ur. Fyrir einræðisstjórn, sem bú-
in er að glata'fylgi þjóðarinnar, ér
freistingin mikil að kalla — með
einhverju yfirvarpi — á erlenda
heri, til að halda við völdum sín-
um.
Það er störliætta fyrir isjálfstæði,
lýðræði og atvinnulíf landsins, að
ríkisstjórnin Hermann, Thórs & Co.
sitji lengur. Hún hefur glatað
trausti þjóðarinnar. Alþingi verður
að sýna þann manndóm, að það
sé fuiltrúi þjóðarinnar. Ef það sýn-
ir sig sem handbendi einræðisklíku
milljónamæringanna, þá er. voðinD
vis.
Allir heiðarlegir menn, allir lýð-
ræðissinnar í Sjálfstæðisflokknum,
Framsókn, Alþýðuflokknum og Sósí-
alistaflokknum verða að taka hönd-
um saman um að konia stjórn Her-
manns, Thórs & Oo. frá iog mynda
slíka ríkisstjórn á lslandi, sem geti
stjórnað laodinu, verndað lýðraeði
Framh. á 2. aíðu.
Þeir eru orðnir hræddir, Claessen og Ölafur,.
inganar terða ai
iiiiast aa Ueiar
Kosningum í Dagsbrún hefur ver-
ið frestað um óákveðinn tkna, og
er það hin mesta óhæfa, eins og
nú stendur á. DagsbrúnaTstjórnm
er með þessu að misnota vald sitt
og brjóta lög félagsins, jafnframt
því sem hún beinllínis og óbeinlm-
is styrkir rikisstjómina í barátt-
unni gegn verkalýðnum i landinu.
Það er von að núverandi Dags-
brúnarstjórn óttist dóm verkalýðs-
ins ,engu síður en ríkisstjómin, en
henni mun ekki líðast að hafa lög
félagsins og vilja félagsmanna að
engu, Dagsbrúnarverkamenn krefj-
ast þess, að kosningar hefjist nú
þegar..
Sfyrfeíð ídn«
verkamennína l
Takið þátt í fjársöfnuninni fyrir
íðnverkamennina í Reykjavik, sem
ríkisstjórnin og atvinnurekendur eru
að reyna að kúga til hlýðni. Söfn-
unargögn eru afgreidd á skrifstofu
Alþýðusambandsins i Alþýðuhus-
inu og i skrifstofu Sósialistaflokks
ins, Lækjargötu 6A.
Stríösgróðamennirnir í Hafn-
arfirði óttast sigur C-listans
Á fyrstu árum Alþýðuflokksins í
Hafnarfirði háði hann oft harð-
vítuga baráttu við ihaldið, en á síð-
ari árum hefur ferill hans legið
í áttina til íhaldsns og síðustu ár-
in má segja, að „þjóðstiórn“ hafi
farið með völdin í bænum, og er
nú svo langt komið, að efstu menn
á lista Alþýðuflokksins eru útgerð-
armenn — striðsgróðamenn — hann
er skipaður atvinnurekendum, eins i
og listi ihaldsins. Hefðu Alþýðufl,-
foringjarnir ekki farið þessa ó-
heillabraut, myndu frambjóðendur
ihaldsins ekki hafa dirfzt að eggja
„þá Alþýðuílokksmenn, sem eru til
hægri að kjósa með Sjálfstæðis-
mönnmn“ M
Vegna hinnar vaxandi óánægju
með auðvaldsþjönustu Alþýoufl-
foringjanna hefur verið borinn fram
listi óháðra verkamanna og nú ti.tr-
ar íhaldið og Alþýðuflokksforingj-
arnir af ótta við það, að hann muni
éigra í kosningunum,.
Kjörorð alþýðunnar í Hafnarfirði
er þvi:
C-listinn skal sigra á sunnudag-
inn kemur,.
Það er eina leiðin til þess að
tryggja ósigur ihaldsins og útgerð-
L
i lanwM ep uin
milljónir Uróna ó óri
Þær tapa þvl á verkfallinu unt 10 þfis. kr. á dag
En Sll hækkunin, sem járniðnaðarmenn fara fram á,
mun nema rúmum tvö þúsund krónur á ári
•írvaídsjijs í
Það mun flesta eigendur járn-
smiðjanna vera farið að iöra þess
nú, að þeir skyldu ekki semja strax
við járniðnaðarmenn, heldur láta
Timrsarana lokka sig út á hálan
is fyrir hagsmuni togaraeigenda
einria saman.
Gróði allra járnsmiðjann.a í bæn-
um mun nú vera um 3 milljónir kr.
á ári, eðá um 10 þúsund krónur
á dag.
Það mun vera. algengt að eigend-
ur járnsmiðja leggi allt að því
100o/o á vinnu járnsmiða, er þeir
reikna verð vinnuaflsins í afurðum
þeim, er þeir selja. En það mun
ekki fjarri lagi að"áætla kaup
állra þeirra verkamanna, fag-
lærðra, ófaglærðra og læriinga,
sem vinna í járniðnaðinum (þ. e.
ca„ 350 menn alls) um 14 þús. kr.
á da'g, þegar tillit 'er tekið til
auikaVirinu. Það gérir 4,200,000 |j(r.
— rúmar 4 milljónir á ári.
Ef rúm milljón er r.eiknuð í kostnr
að, skrifstofuhald o„ fl., þá eru
þrjár milljónir hreinn gróði.
En kauphækkunin, sem járniðn-
aðarmenn fara fram á íyrir þá alla,
mun nema rúmum 200 þús. kr.
Það sér því hver maður, að at-
vinnureksturinn bcr kauphækkun-
ina,. Það er engin viðbára til. Hér
eru það aðeins naktir sérhagsmunir
togaraeigendanna, sem á bak við
standa, togaraeigendanna, sem allt
af voru fjandsamlegir innlendum
iðnaði, sem heldur vildu láta gera
við togarana erlendis en hér heima,
þegar járnsmiðirnir höfðu litla at-
vinnm Og þessi forríka togaraeig-
endaklíka, stöðvar nú jámsmiðjurn-
ar með bráðabirgðalögum, bara til
þess að reyna að hindra, að verka-
menn bæti kjör sin.
Er ekki nóg komið af landráð-
um Kvtíídútfs?