Frjáls verslun - 01.06.1978, Blaðsíða 85

Kisiliðjan hf.:
Góð afkoma þrátt fyrir
70% afköst og mikið tjón
Kísiliðjunni hf. við Mývatn var
ekki spáð glæsilegri framtíð á sín-
um tíma, enda settu tæknilegir
erfiðleikar og reksturskostnaðar-
hækkanir fyrirtækinu stólinn fyrir
dyrnar á fyrstu árum þess. Upp-
haflega var verksmiðjan hönnuð
fyrir 12 þúsund tonna afköst á ári,
en gert ráð fyrir að hana mætti
stækka. Sú fyrirhyggja reyndist
ríða baggamuninn. Með stækkun
jukust afköst verksmiöjunnar á ár-
inu 1971 í 24 þúsund tonn, og við
það gjörbreyttist rekstrarstaðan.
Þrátt fyrir mikið tjón á mannvirkj-
um vegna jarðhræringa og gliðn-
unar í Bjarnarflagi þegar mest
gekk á í fyrra, skilar fyrirtækið
hagnaði.
Mesta tjónið varð á hráefnis-
þróm. Fékkst það ekki bætt og ný
þró sem fyrirtækið hefur látið gera
og er nú tekin í notkun kostar
hvorki meira né minna en röskar
300 milljónir. Sú þró er á þeim stað
í nágrenni verksmiðjunnar þar
sem aldrei hefur áður orðið vart
við gliðnun í jarðskorpunni. Þótt
hún sé í nokkurri fjarlægð frá
verksmiðjunni vegur öryggið á
móti þeim kostnaði sem af vega-
lengdinni hlýzt.
Gufan er forsenda framleiðslunn-
ar
Þorsteinn Ólafsson annar fram-
kvæmdastjóra Kísiliðjunnar hf.
leysti greiðlega úr spurningum
blaðamanna og fara upplýsingar
hans hér á eftir.
Hlutafjáreign í fyrirtækinu skipt-
ist þannig að íslenzka ríkið á 51%,
bandaríska fyrirtækið Johns Man-
ville Inc. á 48% og sveitarfélög á
Norðausturlandi eiga 1 %.
Kísiliðjan er að vissu leyti ein-
stakt fyrirtæki í þessari grein iðn-
aðar þar sem hvergi annarsstaðar
í heiminum er unninn kísilgúr með
gufuþurrkun. Votvinnslan, sem er
fyrstu liður vinnslunnar í verk-
smiðjunni, er algjörlega íslenzk
uppfinning og á sér heldur ekki
hliðstæðu. Hún gengur þannig
fyrir sig í stórum dráttum, að leðju
er dælt inn í verksmiðjuna úr hrá-
efnisþrónum, hún hituð upp með
gufu, sýrð með brennisteinssýru
og vatn sogað úr með sogsíum.
Þannig eru myndaðar kísilkökur
með 25% þurrefnisinnihaldi, en
þessi upphitun og sýring auka
þykkt kökunnar. Því næst tekur við
þurrvinnsla, en þá er efnið þurrkað
í sérstökum gufuþurrkara, þar
85