Vísir - 28.04.1969, Blaðsíða 8
8
VISIR . Mánudagur 28. apríl 1969.
VÍSIR
Otgefandi ReyKjaprent h.t.
Framkvæmdastjðri Sveinn R. Eyjðlfsson
Ritstjöri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjfiri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórngirfulltrúi: Valdimar H. Jóhannt^son
Auglýsingar: Aðalstræti 8. Símar 15610 11660 og 15099
Afgreiðsla: Aðaístræti 8. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
A.skriftargjald kr. 145.00 1 mánuði innanlands
I iausasölu kr. 10.00 eintakið
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f.
Sumariö og sinniÖ j
Vetur og sumar frusu saman að þessu sinni. Sam- \
kvæmt þjóðtrúnni boðar það gott sumar. Ekki taka \
allir slíka trú alvarlega, en allir vona samt, að hún í
rætist, þótt þeir efist um gildi forspárinnar sem slíkr- /
ar. /
Raunar er engin furða, þótt veðurfarið skipi vegleg- )
an sess í íslenzkri þjóðtrú. Menn hafa hér á landi )
löngum átt allt sitt undir veðri og vindum. Enn í dag \
er afkoma þjóðarinnar að nokkru leyti háð þessum j
óútreiknanlegu öflum. Eitt næturfrost á óheppilegasta )
tíma getur gerbreytt afkomu bóndans það árið. Og \
hvassviðri á miðum getur eyðilagt afla og veiðar- (
færi, mörg hundruð þúsund króna verðmæti, hjá ein- (
um báti. Sumar greinar iðnaðarins eru jafnvel háðar /
veðrinu, til dæmis byggingaiðnaðurinn. /
Nú liggur óvenjulegur vetur að baki. Hann hefur )
verið kaldur eins og undanfarnir vetur. En hann hefur \
að öðru leyti verið ólíkur þeim. Lfklega hafa verið (
óvenjumiklar stillur í vetpr suðvestanlands, líkast því (
sem venja er fyrir norðan. Og svo hefur hann verið /
sérstaklega snjóléttur suðvestanlands. En mestu máli )
skiptir þó, að hann hefur verið óvenjukaldur, enn )
kaldari en undanfarnir vetur, ef frá er talinn veturinn \
á undan. Meðalhitinn í Reykjavík var næstum hálfu (
öðru stigi undir meðallagshita og á Akureyri var hann (
meira að segja nærri þremur stigum undir meðallagi. /
Sumrin hafa verið köld að undanförnu eins og vet- )
urnir. Allur þessi mikli kuldi hefur komið af stað hug- )
leiðingum og umræðum um, hvort ný ísöld væri í að- \
sigi. Um það geta veðurfræðingarnir lítið sagt. Það (
getur alveg eins verið, að í sumar snúist þróunin til (
betri vegar, — í samræmi við þjóðtrúna. /
Undanfarna daga hafa menn enn einu sinni fengið (
tækifæri til að sjá, hvílík áhrif sumarkoman hefur á (
skapferli og almenna líðan manna. Veðrið hefur ekki /
aðeins áhrif á afkomu manna, heldur á allt líf þeirra, /
þar á meðal sálarlífið. Undir vorið eru menn orðnir )
langþreyttir eftir veturinn. Þeir eru niðurdregnir, \
svartsýnir, næmir fyrir veikindum og lífsleiða og \
haldnir magnleysi. Svo þegar sumarið heilsar, fer (
straumur um landsfólkið. Menn hressast á sál og lík- /
ama, öðlast nýjar vonir og bjartsýni. Þetta var ein- /
mitt að gerast fyrri hluta undanfarinnar viku. )
Ef til vill sést þessi breyting bezt á börnunum, sem \
nú leggja undir sig gangstéttir og lóðir til sumarleikja \
og fylla hverfin af hlátri og fjöri. En hún sést einnig á (
stóru börnunum. Um leið og sumarið heilsaði, tóku /
kjarasamningarnir að ganga aðeins betur. Menn eru )
farnir að hlusta hver á annan, að minnsta kosti með )
öðru eyranu. Vonandi kemst hitt eyrað einnig í lag, \
svo að vinnufriður geti fylgt í kjölfar sumarkomunnar. \
Það fer ekki fram hjá neinum, að sumarið er að (
koma og sinnið að lyftast. Við vonum, að spáin um
gott sumar rætist og þjóðin.höndli um leið það, sem /
henni er nauðsynlegast, — bjartsýni. )
30. skoðanakönnun VISIS: „Teljið þér rétt, að næturklúbbar verði <
leyfðir á Islandi?"
SKEMMTANAL0GGJ0FIN
ÞARF AÐ BREYTAST
Forboönir ávextir bragðast bezt, segir máltækið. Hið fjöruga næturklúbbalíf í Reykjavik,
undanfarna mánuði er t. d. til sannindamerkis um þetta, en eins og allir vita hafa næturklúbb-
ar ekki verið leyfðir á íslandi til þessa, þð að fimm næturklúbbar hafi verið reknir af mikl-
um krafti fyrir opnum tjöldum.
Sælulff næturhrafnanna er nú fyrir bí a. m. k. í bili. Næturklúbbunum hefur nú öllum verið '
lokað með sögulegum hætti. Övíst er um framtíðina, en það má ímynda sér, að þessi átök i i
næturlífi Reykjavikur að undanfömu verði tii þess að löggjafarvaldið endurskoði alla afstöðu ;
sírta til veitingareksturs. Þörfin fyrir endurbætur virðist a. m. k. augljós.
Tjað hefur að vísu ekki veriö
vani löggjafarvaldsins að
spyrja fólkið sjálft, hvaða af-
stöðu það hafi til hinna einstöku
mála, en Vísi fannst forvitnilegt
að kanna hug þjóðarinnar til
spurningarinnar: „Teljið þér rétt,
að næturklúbbar verði leyfðir á
íslandi?“
Niðurstaða könnunarinnar
varð sú, að tæpur helmingur
svaraði spurningunni játandi eða
47%. — Eins og vænta mátti
voru karlmenn þessu hlynntari
en konur Konurnar vita sem
er, að næturklúbbar myndu i
mörgum tilvikum valda seinkun
á heimkomu eig'nmannanna úr
vinnunni. En það, sem kom á ó-
vart var, að fólk í dreifbýlinu,
var þessu hlynntara.
Það kann að vera, að fólk
leggi misjafnan skilning i orðiö
næturklúbbur eftir því hvar á
tandinu það býr. Þaö er ekki
langt siöan, að samkomur upp
til: ^veita voru eins konar næt-
urkíúbbar Samkomumar stóöu
fAm eftir nóttu og lauk oft
ekki fyrr en við dagmál. Þetta
stafaði oft af því, að samkom-
unum var haldið áfram, þar til
birti til að auðvelda samkomu-
gestum heimferðina.
Þó aö fleiri karlar en konur
hafi svarað spurn;ngunni ját-
andi, er ekki þar með sagt að
fleiri konur hafi verið á móti
næturklúbbunum, en aftur á
móti voru konur í miklum
meirihluta þeirra, sem ekki
höfðu myndað sér skoöun í mál-
inu eða stóð á sama.
39% svöruðu spumingunni
neitandi, en þar voru konur og
karlar álíka mörg, en 14%
höfðu ekki myndað sér skoðun
í málinu, en þar af voru konur
tæp 80%.
Ef aðeins eru taldir þeir, sem
afstöðu tóku vom 55% því
fylgjandi, að næturklúbbar
væru leyfðir á ístandi, en 45%
vom á móti því. í dreifbýlinu
voru yfir 60% fylgjandi nætur-
klúbbunum, en hér á Stór-
Reykjavíkursvæðinu vom tæp
50% því fylgjandi.
Það kann að vera, aö nei-
kvæðári afstaða Reykvíkinga
stafi af því, að næturklúbbamir
yrðu að sjálfságðu fyrst og
fremst í Reykjavík. Menn kunna
að vera því fylgjandi, að hafa
hina svokölluðu spillingu í hæfi-
legri fjarlægð frá heimkynnum
sínum. T. d er ekkj að efa, að
hefði spumingin verið, hvort
banna ætti næturklúbba í Kaup-
mannahöfn, hefðu fleiri verið
þvi andvigir.
Þessa kenningu styður t.d.
svar eins Vestmannaeyings:
„Auðvitað á að leyfa alla slíka
„menningarklúbba" Ég vil hafa
þá í lagi, þegar ég skrepþ suður
næst“ — Sömuleiðis svar konu
úr násrenni Reykjavikur: „Al-
máttugur, nei. Ég held »ð spill-
ingin sé alveg að drepa okkur.
Hvemig verða börnin okkar
eiginlega"
„Er ekki eins gott aö leyfa
þetta, eins og að láta það við-
gangast leyfislaust?" „Er þetta
ekki ágætt fyrir túrismann?"
„Klúbbarnir gætu létt verulega
á heimilunum". „Eins og fyrir-
komulagið er núna á skemmti-
stöðunum er það sjálfsagt. Fólki
er kastað út af þeim, þegar Is-
lendingar eru almennt að kom-
ast I skemmtilegt skap“. —
Þannig hljóðuðu svör þeirra,
sem voru hlynntir næturklúbb-
unum.
„Við íslendingar höfum því
miður ekki náð þeim þroska, að
næturklúbbar séu tímabærir
hér“. „Allt annað er æskilegt
hér“. „Spillingin er víst nóg
fyrir“. — „Það ætti að láta
veitingastaðina annast þessa
skemmtanaþörf fólksins. Til
þess voru þeir reistir", —
Þannig hljöðuðu svör þeirra,
sem voru andvígir því að leyfa
næturklúbbana.
Margir voru þeirrar skoðunar,
að gera ætti veitingahúsunum
kleift, að hafa opið lengur, en
voru á móti því, að fólk færi á
aðra staði eftir aö veitinga-
húsunum væri lokað.
Það er nokkuð erfitt, að sjá
það á niöurstöðum þessarar
skoðanakönnunar, hvaða leið al-
menningur vill fara í veitinga-
og skemmtimálunum. Margir
voru fylgjandi næturklúbbum ;
á þeim grundvelli, að veitinga- [
húsunum væri lokað of snemma. j
Aðrir voru á móti þeim, vegna *
þess, að þeir vildu frekar, að )
veitingahúsin yrðu opin lengur *
frameftir, þegar þörf væri fyrir *
slíkt, t.d, um helgar. Enn aðrir f
vilja hafa ástandið eins og nú •
er, þ.e. fólk rekið heim í bólið *
kl. 1 eftir miðnætti.
Þó að ekki sé hægt að benda
nákvæmlega á þá lausn, sem :
mestur meirihlutinn væri fylgj- '
andi, er þó engu að síður ein- ■
sýnt af þessari skoðanakönnun,
að mjög tímabært er oröiö, að >
í
endurskoða alla löggjöfina um
veitingamál. Hin gífurlega að- ■
sókn að næturklúbbunum fimm, "
sem starfræktir hafa verið hér 1
í Reykjavík sannar þetta sömu--
leiöis. Það kann t.d vel að vera,
að nauðsynlegt sé, að hafa fleiri,
en einn „klassa“ af skemmtistöð '
um þvi að kröfumar eru mis-'
jafnar.
Það eru t.d ekki allir, sem
kæra sig um, að borga fyrir'
þjónustu hinna dýru og glæsi-
Iegu skemmtanamustera. Ungu
fólki virðist nægja staður, þar
sem hægt er að dansa við und-
irleik góðrar tónlistar af hljóm-
plötum, þar sem veitingamar
eru afgreiddar á frumstæðasta
hátt, en eldra og virðulegra
fólk vill heldur fara þangað,
sem maturinn og þjónustan er
aðalatriðið.
Niðurst'óður úr skoðanak'ónnun VISIS urðu,
sem hér segir:
Já.......... 113 eda 47%
Nei......... 93 eða 39%
Óákveðnir.. 34 eða 14%
Ef aðeins eru taldir þeir, sem afst'óðu fóku,
litur taflan þannig út:
Já.......55%
Nei......45%
>