Alþýðublaðið - 11.09.1982, Blaðsíða 1

Laugardagur 11. september 1982
135. tbl. 63. árg.
Ást á rauðu ijósi —
Ást er fædd
og alin blind
sjá leiðara á bls. 2
„Handabaksvinnubrögð
og pólitisk hrossakaup
í Framkvæmdastofnun
ríkisins” sjá b,s. 4
Fulltrúaráðsfundur Alþýðuflokksfélaganna:
Prófkjör og hverfa-
félög aðalumræðuefnin
Ákvörðun um
prófkjör
frestað til
30. september
Á fjölmennum fundi fulltrúa-
ráðs Alþýöuflokksfélaganna i
Reykjavik, sem haldinn var i
Glæsibæ sl. fimmtudagskvöld
var aðalumræðuefnið, hvenær
efnt skyldi til prófkjörs á vegum
Alþýðuflokksins i Reykjavík.
Fyrir fundinum lá tillaga frá
stjórn fulitrúaráðsins þess
efnis, að prófkjörið færi fram
helgina 20.—21. nóvember nk.
Aö loknum miklum umræðum,
sem stóðu fram yfir miðnætti,
var niðurstaðan sú, að fresta
fundi þangað til síðar i mánuð-
inum, og nota timann til nánara
samráðs við forystu flokksins og
fulltrúa annarra kjördæma. Sú
óvissa sem nú rikir um það,
hvenær efnt verður næst tii
kosninga, setti mikinn svip á
umræöurnar.
Sigurður E. Guðmundsson,
formaður stjórnar fulltrúaráðs-
ins setti fundinn og skipaði Geir
Gunnlaugsson, verkfræðing,
fundarstjóra, en Kjartan Ottós-
son, stud. mag. fundarritara.
Fyrsta mál fundarins var að
fresta aðalfundi fulltrúaráðsins
þangað til kosið hefði verið nýtt
fulltrúaráð, sem gert skal um
leið og kosið verður til flokks-
þings Alþýðuflokksins, sem
halda á i fyrstu viku nóvember
á þessu hausti.
Annað mál var tillaga um
heimild til stjórnar fulltrúa-
ráðsins til að beita sér fyrir
stofnun hverfafélaga Alþýðu-
flokksfélaganna i hinum ýmsu
hverfum borgarinnar. Tillaga
stjórnar þess efnis var sam-
þykkt á fundinum, með visan til
þeirra breytinga á flokkslögum
sem gerðar voru á seinasta
flokksþingi.
Auk þess upplýsti Bjarni P.
Magnússon að hann o.fl. hefði i
undirbúningi stofnun nýs félags
jafnaðarmanna i Reykjavik
með visan til sömu breytinga á
flokkslögum, er gerðar voru á
flokksþingi. Sllkt félag þarf
staðfestingu flokksstjórnar til
þess að eiga fulla aðild að Al-
þýðuflokknum með venjulegum
réttindum.
En Aðalmál fundarins var,
hvenær prófkjör skyldi fara
fram. Stjórn fulltrúaráðsins
gerði að tillögu sinni að prófkjör
færi fram seinnihluta nóvem-
bermánaðar. I máli Sigurðar
Sigurður E. Guðmundsson: til-
lögu stjórnar fuiltrúaráðsins um
prófkjör i nóv. var frestað tii 30.
sept. n.k.
E. Guðmundssonar kom fram,
að mikil óvissa i stjórnmálum
um lifdaga rikisstjórnar, og
hvenær efnt verði til kosninga,
mæli með þvi, að prófkjör fari
fram með fyrra fallinu. Auk
þess taldi hann og fleiri að slæm
reynsla væri af þvi hve seint
prófkjör vegna borgarstjórnar-
kosninga á þessu vori fór fram.
Aðrir töldu að þetta væri of
snemmt. Hugsanlegt væri að
núverandi rikisstjórn hygist
reyna að sitja full fjögur ár, eöa
fram i byrjun desember 1983.
Þetta þykir álitamál meðal lög-
fræðinga og skiptast þeir i tvo
hópa i afstöðu sinni. Sumir
segja að fara beri eftir
ákvæðum kosningalaga, um að
Framhald á 2. siðu
Óskar Vigfússon, form. Sjómannasambands íslands:
Sameiginlegt skipbrot
sem leysa verður í sameiningu
„Þeir hafa ekki sett neinar
ákveðnar kröfur enn þá, en við
höfum aiitaf veriö hræddir við að
þeir færu fram á fiskverðs-
liækkun framhjá skiptum. Eg veit
ekki hvort það verður i kröfum
þeirra, en við höfum loforð frá
forsætisráðherra og reyndar
sjávarútvegsráðherra einnig að
slikt verði ekki og það nægir
okkur”, sagði Öskar Vigfússon
þegar Alþýðublaðið hafði sam-
band við hann. Ctgcrðarmenn
hafa list þvi yfir aö oliuverðs-
lækkun til fiskiskipa og skulda-
breytingar dugi engan veginn til að
bæta stöðu útgerðarinnar. Óskar
var spurður hvort hann vissi til
þess að útgerðarmenn meintu
með þessu að fiskverðshækkun
framhjá skiptum væri nauösyn-
leg.
,,1 sumar og i haust voru þessi
atriði til umræðu og við höfum
boðiö fram okkar aðstoð við að
leysa vanda útgerðarinnar
þannig að það verði ekki á kostn-
að sjómanna. Við höfum bent á
oliuverðið, hversu óeðlilega hátt
það er hérlendis og satt að segja
er verðmyndunarkerfi oliunnar
mér óskiijaniegt og reyndar svo
flókið að heita má tortryggilegt.
Það má lengi deila um hver eigi
sökina á því ástandi sem upp er
komið, hvort um er að kenna út-
gerðarmönnum, stjórnvöldum
eða einhverjum öðrum. Mér
finnst a.m.k. skritið þegar verið
er að kaupa skip sem fyrirfram er
borðleggjandi að borga sig engan
veginn.
Það sem ég vil undirstrika er að
hér er á ferðinni sameiginlegt
skipbrot. Skipbrotið hefur riðiö
yfir okkur öll og við þurfum að
leysa, þetta einhvern veginn
saman”.
Ég hef verulegar áhyggjur yfir
stöðvun fiskiskipaflotans og við
höfum varað við afleiðingunum,
hún bitnar f.o.f. á þeim sem
minna mega sin, undirmönn-
unum. Ahrifanna gætir ekki
strax, ekki fyrr en i næstu viku,
svo þaö er i sjálfu sér i lagi að
Stéingrimur hafi skroppið frá, ég
geri ráð fyrir að hann hafi ein-
hverja taktik” i gangi og maöur
kemur i manns stað. Varla er
hann að stofna framtið sinni
gagnvart kjósendunum i hættu.
Hvað útgerðamenn munu fara
fram á kemur siðar i ljós, en ég
, vona að þeir vilji ekki ráðast á
! hlutaskiptakjörin. Það spilar
náttúrulega verulega inn i
hvernig fiskiskipaflotanum er
öðruvisi háttað hvaö eignarhald
og annað snertir hér á landi. Er-
lendis eru oftast skýr skil á milli
útgerðaraðila og fiskvinnslufyrir-
tækja. Einnig er viöast hvar
frjáls verðmyndun við fisksölu.
En hér á landi má ætla aö um 80%
af flotanum sé i eigu fiskvinnslu-
fyrirtækjanna sjálfra. Þvi er það
kannski eölilegt út af fyrir sig að
útgerðaraðilar fari fram á fisk-
verðshækkun framhjá skiptum.
Ef fiskverðshækkun er 20% og aö-
eins 10% kemur til skipta fyrir
sjómenn kemur 10% aukalega til
útgeröar, en um leið til fisk-
vinnsiunnar, sem sagt i sitt hvorn
vasann þá er um að ræða að sam-
eiginlegur aðili losnar við að
Framhald á 2. siðu
--RITSTJORNARGREIN—-------
Maðurinn sem barst
til Amsturdamms
fjarstæda”
„Þessar fullyrðingar alþýðu-
bandalagsmanna um ódrengileg
vinnubrögð og fleira i þeim dúr
eru algerlega tilefnislausar. Þeir
hafa nú ákveðið að slita sam-
starfinu vegna þess að ekki var
gcngið að kröfum þeirra um
ráðningu bæjarstjóra, en ég tel að
við höfum fengið alveg prýðis-
mann i það starf. Ingimund
Sigurpálsson. Ég tel að allir ættu
að geta sætt sig við þá ákvörðun,
cnda hafa þeir alþýðubandalags-
menn tekið það fram, að
ákvörðun þeirra beinist ekki gegn
hinum nýja bæjarstjóra”. Þetta
sagði Guðmundur Vésteinsson,
bæjarfulltrúi á Akranesi i gær,
þegar hann var spurður álits á
þeirri ákvörðun alþýðubanda-
lagsmanna á Akranesi að slita
samstarfi þvi sem flokkurinn
hefur átt við krata og sjálfstæðis-
menn um stjórn bæjarmála.
„Allt tal um ódrengileg vinnu-
brögð er hrein fjarstæða”, sagði
Guðmundur Vésteinsson. „Farið
var yfir umsóknir umsækjenda,
en þess má geta, aö helmingur
umsækjenda óskaði eftir nafn-
leynd. Alþýðubandalagið setti
fram kröfu um, að Rúnar Jó-
hannsson yröi ráðinn bæjarstjóri
en það var engin leið að ná sam-
stöðu um hann. Þeir voru hins
vegar ekki til viðræðu um aðra
umsækjenddur. Þaö var farið að
dragast úr hömlu að taka,
ákvörðun um ráðningu nýs
bæjarstjóra og niðurstaðan varð
sú, að ráða Ingimund Sigurpáls-
son i starfið.
En hverjar verða afleiðingar
þess, að Alþýðubandalagiö hefur
nú gengið úr sarnstarfinu? „Þaer
verða sáralitiar segir Guð-
mundur Vésteinsson. Þessi
ákvörðun þeirra alþýðubanda-
lagsmanna er tóm vitleysa og
engin ástæða til að vera að gera
eitthvert mál úr þessu”, sagði
Guðmundur Vésteinsson að
lokum.
í bæjarstjórn Akraness sitja niu
bæjarfulltrúar, þar af hafa sjálf-
stæðismenn og alþýöuflokksmenn
enn 5 fulltrúa, en framsókn og
allaballar hafa fjóra. Meirihlut-
inn stendur þvi enn, en fulltrúi Al-
þýðubandalagsins hefur sagt sig
úr bæjarráði og taldi Guðmundur
Vésteinsson i gær það eðlilega
ákvörðun i framhaldi af ákvörðun
flokksins um að ganga úr sam-
starfinu.
Frá þvi er greint á bókum, er
Jón Hreggviösson barst til
staðarins Amsturdamms við
lónið mikla, sem verður inn i
Holland.
Annar maður Islenskur hefur
nú borist til Hollands, þvi Stein-
grimur Hermannsson, sjávar-
útvegsráðherra og formaður
Framsóknarflokksins, hefur
tekið flugið til Amsturdamms
við lónið mikla, en ekki fer sög-
um af þvi, að hann hafi dregið
arnsúg i fluginu, fremur en fyrri
daginn.
Sjávarútvegsráðherra íslend-
inga flýgur til Hollands, þegar
meiri vandi steðjar aö I islensk-
um sjávarútvegi en nokkru
sinni fyrr.
Sjávarútvegsráöherra og for-
maður Framsóknarflokksins
flýr til Amsturdamms, þegar
við blasir stöðvun fiskveiðiflota
Islendinga, og atvinnuleysis-
vofan vomar i sjónmáli þúsunda
launamanna i landi. Þá. og ein-
mitt þá, telur formaöur Fram-
sóknarflokksins ástæðu til að
taka sérorlof á þvi mjúka landi,
Hollandi.
Þegar Guðmundur J. Guð-
mundsson, þingmaður Alþýðu-
bandalagsins og formaöur
Verkamannasambands tslands,
var viðs fjarri, er flokksbræður
hans, Svavar, Ragnar og Hjör-
leifur, sátu við að semja það
sem á máli Einars Olgeirssonar
og Sigfúsar Sigurhjartarsonar
hétu þrælalög og þvingunarlög,
sagði Steingrimur Hermanns-
son um Guðmund, að það yrði
hver að ráða sinum næturstað. 1
samræmi viö þá yfirlýsingu
hefur formaöur Framsóknar-
flokksins nú valiö sér næturstað
i Amsterdam, meðan vanda-
málin hrúgast upp hér heima.
Raunar ætlast ekki nokkur
maður til þess, að formaður
Framsóknarflokksins leysi
vanda af einu eða öðru tagi.
Ferill hans á ráðherrastóli
hefur langtum frekar einkennst
af hinu gagnstæða. 1 embætti
sjávarútvegsráðherra hefur
honum tekist að skapa margfalt
fleiri vandamál en hann hefur
borið gæfu til að leysa. Hin
hrikalegu dæmi um það eru mý-
mörg.
Það þarf ekki að minna lands-
menn á, hvernig Steingrimur
Hermannsson gekk þvert á til-
lögur fiskifræðinga um loönu-
veiðar með alkunnum afleið-
ingum. A sama veg hefur hann
ráðstafað þorskaflanum með
öðrum hætti en fiskifræðingar
lögðu til. Togarainnflutningur
Steingrims Hermannssonar er
svo sérstakur kapituli Is-
lenskrarsjávarútvegssögu, sem
skapað hefur islenskri útgerð og
sjómönnum stórfelldari vanda
en nokkurt annað verk af
mannavöldum.
Alþjóö er þá ekki siður kunn
afrekasaga formanns Fram-
sóknarflokksins i flugmálum,
þar sem Iscargo-málið svo-
nefnda ber hæst, — eða eigum
við að segja lægst? Ferill Stein-
grims Hermannssonar á valda-
stóli er með endemum. Hug-
myndir hans um rétt og rangt
halda áfram að koma á óvart.
Margir hafa haft á orði eftir
embættisrekstur Framsóknar-
formannsins að undanförnu, að
honum væri sæmst að segja af
sér. Þaö er hins vegar til allt of
mikils mælst. Nú er svo komiö,
aö margumtalað velsæmi og
heiðarleiki I störfum er eins
fjarlægt Framsóknarflokknum
og Steingrimi Hermannssyni
eins og A-ið er O-inu i stafrófinu.
Það skiptir auðvitað engum
sköpum fyrir islenskt efnahags-
lif eöa gang mála hér, hvar for-
maður Framsóknarflokksins
velur sér næturstað. Það verður
ekki einu sinni um hann sagt, að
hann sé áberandi vegna fjar-
veru sinnar. En þegar á hólm-
inn kemur þá verða stjórnmála-
menn, kannski umfram alla
aðra, aö una hinum gamla is-
lenska málshætti, að enginn
ræður sinum næturstað. Bæta
mætti við: og allra sist Stein-
grimur Hermannsson, eftir
dæmalausan ráðherraferil. eg
Guðmundur Vésteinsson bæiarfulltrúi Akranesi:
„Allt tal um ódrengileg
vinnubrögð er hrein