Alþýðublaðið - 22.05.1984, Blaðsíða 1
alþýöu
blaóiö
Á launakostnaður, bílakostnaður, risnu- og
ferðakostnaður ríkisbankanna að vera
i
Leyndarmál?
Þriðjudagur 22. maí 1984
97. tbl. 65. árg.
I tillögum meirihluta banka-
málanefndar, sem samanstóð af
stuðningsmönnum ríkisstjórnar-
innar, er lagt til að felld verði úr
Þingslit sennilega í dag
Þessa síðustu daga Alþingis
gengur á ýmsu í húsinu við Austur-
völl. Alþýðublaðið hafði samband
viö Eið Guðnason alþingismann og
innti hann frétta. Sagði hann að á
föstudaginn hefði verið mikið mál-
þóf um afgreiðslu frumvarpsins,
um afnám einokunar á sölu kart-
aflna og garðávaxta, sem Alþýðu-
flokkurinn heföi flutt. I því sam-
bandi var mikið raett um þingsköp,
því svo virtist, sem meirihlutinn
ætlaði að svæfa þetta mál.
Það var ekki fyrr en á laugardag
að frumvarpið var loksins tekið til
afgreiðslu. Var því vísað til ríkis-
stjórnarinnar með 11 atkvæðum
gegn 9 atkvæðum stjórnarandstöð-
unnar og sjálfstæðismannsins Ey-
jólfs Konráðs Jónssonar.
Eiður sagði í gær að miklar annir
væru á þingi og mörg mái biðu af-
greiðslu, m.a. frumvarp ríkisstjórn-
arinnar um skattlagningu á ríkis-
bönkunum. Hann sagðist búast við
því að þinginu ljúki í dag, þriðju-
daginn 22. maí.
Sérálit Kjartans Jóhannessonar í bankamálanefndinni:
ítarlegar tillögur til
róttækra breytinga
Um miðjan apríl skilaði meiri-
hluti Bankamálanefndar tillögum
um frumvörp til laga fyrir Seðla-
banka og viðskiptabanka. Einstök-
um nefndarmönnum, sem féllust
ekki á meginniðurstöður meirihlut-
ans var gert að skila sérálit.
ítarlega var gerð grein fyrir hug-
myndum meirihluta nefndarinnar í
fjölmiðlum og af ráðherra hálfu, en
lítt eða ekki hefur verið minnst á til-
lögur minnihluta nefndarinnar og
ábendingar einstakra nefndar-
manna. Kjartan Jóhannsson for-
maður Alþýðuflokksins sat í nefnd-
inni og skilaði séráliti þann 6. april
sl. Hér á eftir fara helstu efnisatriði
i tillögum Kjartans:
1) Afurðalánakerfið í núverandi
mynd verði afnumið, en í stað
þess úthluti Seðlabankinn út-
lánskvóta til viðskiptabank-
anna með hliðsjón af þjónustu-
hlutverki þeirra við atvinnuveg-
ina. Þannig yrði séð fyrir eðli-
legri þörf atvinnuveganna fyrir
rekstrarfé og viðskiptabönkum
veitt svigrúm til þess að mæta
þörfinni um leið og þeir tækju
sjálfir ábyrgð á þessu hlutverki
sínu.
2) Hámark innlánsbindingar í
Seðlabankanum verði lækkað í
15%; (úr 28% nú; og í stað 33%
(28% + 5%) í tillögum meiri-
hlutans).
3) Verkaskipting ríkisstjórnar og
Seðlabanka verði skýrð, þannig
að ríkisstjórnin ráði stefnunni
og birti hana Seðlabankanum
reglulega, en Seðlabankinn axli
ábyrgð og skyldu af að fram-
fylgja stefnunni jafnframt því
sem hann fái svigrúm til þess að
gera það.
4) Komið verði á tryggingu á inni-
stæðum sparifjáreigenda upp
að tilteknu marki, en þær séu
nú með öllu ótryggar, nema að
því er tekur til ábyrgðar ríkisins
á ríkisbönkunum.
5) Sett verði sérstök ákvæði um
kreditkortaþjónustu í banka-
lögin.
6) Komið verði á eftirliti með
ávöxtunarfyrirtækjum, sem
taka við fé frá almenningi til
ávöxtunar.
7) Sett verði sérstök lög um pen-
ingamálastjórn sbr. t.d. löggjöf
um það efni í Noregi.
8) Útvegsbanki og Búnaðarbanki
verði sameinaðir með lögum.
9) Sett verði ákvæði um að ráð-
herra geti skotið staðfestingu á
heimild til stofnunar nýrra
banka til Alþingis.
10) Komið verði á starfsmannaráð-
um við alla banka og sett um
það lagaákvæði.
11) Bönkum verði óheimilt að
standa í almennum hlutabréfa-
kaupum, eins og meirihlutinn
leggur til, þar eð í því felst hags-
munaárekstur.
12) Spornað verði gegn því að
stofnað verði til stórra og dýrra
alhliða gjaldeyrisdeilda um-
fram þörf, en allir bankar fái
heimild til að selja almenningi
gjaldeyri.
13) Ráðherrar fái heimild til að
fresta öllum stofnsetningum
nýrra útbúa um tiltekinn tíma
t.d. eitt ár.
14) Hamlað verði gegn því með sér-
stökum ákvæðum að aukið
frjálsræði í vaxtamálum leiði til
þess að bankar mismuni við-
skiptaaðilum sínum í lánskjör-
um.
15) Ráðherra tilnefni einn endur-
skoðanda hlutafélagasbanka
rétt eins og gert er ráð fyrir
varðandi ríkisbankana.
16) Eiginfjárskilyrði viðskipta-
bankanna verði strengd til þess
að hamla gegn óeðlilegri út-
þenslu í bankakerfinu.
17) Ekki verði felld úr gildi nýsett
lagaákvæði um birtingarskyldu
bankanna á ýmsum rekstrar-
kostnaði, en meirihlutinn legg-
ur það til.
Dagskrá:
Atvinnustefna til aldamóta
Um næstu helgi efnir Alþýðu-
flokkurinn til ráðstefnu á llluga-
stöðum í Fnjóskadal. Þar verður
fjallað um atvinnustefnu Alþýðu-
flokksins til aldamóta. Ráðstefnu-
stjóri verður Arnljótur Sigurjóns-
son frá Húsavík. Hér fer á eftir
dagskrá ráðstefnunnar:
Föstudagur, 25. maí:
Kl. 20.30 Komutími að Illugastöð-
um.
Sameiginlegur kvöld-
verður.
Ráðstefnan sett: Kristín
Guðmundsdóttir, frkv.stj
Alþýðuflokksins.
Kynning þátttakenda.
Varðeldur ef veður leyfir.
Laugardagur, 26. maí:
Kl. 10.00 Yfirlitserindi: Atvinnu-
mál og lífskjör:
Kjartan Jóhannsson, for-
maður Alþýðuflokksins.
Önnur framsöguerindi:
Fiskirækt, framtíöar-
grein:
Árni Gunnarsson, fyrrv.
alþingismaður.
Framtið landbúnaðar:
Jón Sæmundur Sigur-
jónsson, hagfr.
Fullvinnsla sjávarafla:
Bjarni P. Magnússon,
hagfr.
Þankar um nýiðnað:
Hallgrímur Jónasson,
verkfr. Iðntæknist. ísl.
Fólksfjölgun, búseta og
atvinnuskipting á íslandi
árið 2000:
Sigfús Jónsson, land-
fræðingur.
Hádegisverður — kaffihlé.
Hópvinna.
Kl. 19.30 Sameiginlegur kvöldverð-
ur —
Kvöldavaka í umsjá Al-
þýðuflokksfólks á Akur-
eyri.
Sunnudagur, 27. mai:
Kl. 10.00 Hópvinna.
Sameiginlegur hádegis-
verður.
Kl. 13.30 Niðurstöður hópvinnu.
Umræður.
Kl. 17.00 Ráðstefnuslit.
Grænmetisverslun
landbúnaðarins
í rannsókn
Eins og segir á öðrum stað í
blaðinu var frumvarpi Eiðs
Guðnasonar o.fl., um afnám á
einkarétti Grænmetisverslun-
arinnar á sölu kartaflna og
garðávaxta, vísað til ríkis-
stjórnarinnar. Eiður Guöna-
son og Eyjólfur Konráð Jóns-
son hafa nú lagt fram þingsá-
lyktunartillögu þess efnis, að
rannsókn fari fram á við-
skiptavenjum og starfsháttum
Grænmetisverslunar landbún-
aðarins.
I tillögunni segir að fjár-
málaráðherra skuli láta rann-
sóknina fara fram og eigi hún
m.a. að beinast að því hvort
fyrirtækið hafi starfað eðli-
lega aö innkaupum, verslun og
verðlagningu á kartöflum og
grænmeti. Einnig því hvort
fyrirtækið hafi mismunað við-
skiptavinum sínum og því
hvernig háttað sé eignarhaldi á
fyrirtækinu. Auk þess skuli
rannsökuð eignarstaða fyrir-
tækisins og hvort það hafi
greitt opinber gjöld.
Tillagan hefur ekki enn
hlotið samþykki.
gildi rúmlega ársgömul lög frá 25.
mars 1983 — þes.s efnis, að ríkis-
bankarnir skuli birta með reikn-
ingum sínum yfirlit yfir launa-
kostnað, bifreiðakostnað, risnu,
ferðakostnað og efnislega fjár-
muni. Ástæður þess að meirihluti
bankamálanefndar vill afnema
áðurgreind lög og þarmeð sveipa
atriði af þessu tagi leyndarhjúpi,
eru óskiljanlegar.
í séráliti Kjartans Jóhannsson-
ar formanns Alþýðuflokksins í
bankamálanefndinni er hins veg-
ar lögð á það áhersla að þessi lög
standi áfram, því þau þjóni því
hlutverki að veita bönkunum að-
Hald og upplýsa eigendurna, fólk-
ið í landinu, um hvernig stjórn-
bankanna sé háttað að þessu leyti.
Segir Kjartan að sú upplýsinga-
löggjöf, sem sett var í fyrra, sé
bæði sjálfsögð og eðlileg.
Sigfús Jónsson
ráðinn sveitar-
stjóri á Skaga-
strönd
Sigfús Jónsson, landfræðingur,
hcfur verið ráðinn sveitarstjóri á
Skagaströnd, eða frá 15. þ.m. Hann
tekur við starfi Lárusar Ægis Guð-
mundssonar, sem ráðinn hefur ver-
ið framkvæmdastjóri frystihúss
Hólaness.
Sigfús Jónsson starfaði áður hjá
byggðadeild Framkvæmdastofnun-
ar, en í eitt ár starfaði hann fyrir
stjórnvöld á Nýfundnalandi, þar
sem hann gerði athugun á þorsk-
veiðum síðustu 20 árin út frá
byggðasjónarmiðum. Skýrsla um
þessa athugun kemur út á þessu ári.
Olafur Jóhannesson látinn
Ólafur Jóhannesson þingmað-
ur og fyrrverandi forsætisráð-
herra lést aðfararnótt sl. sunnu-
dags. Hann var 71 árs gamall þeg-
ar hann lést; var fæddur á Fljót-
um í Skagafirði 1. mars 1913.
Ólafur hafði setið á þingi óslit-
ið frá árinu 1957 eða rúma þrjá
áratugi. Hann varð formaður
Framsóknarflokksins árið 1979,
en lét af þeim starfa 1968. Prófes-
sor í lagadeild Háskóla íslands
var Ólafur um langt árabil.
Ólafur varð forsætisráðherra
árið 1971 og gegndi þeim starfa til
1974, dómsmálaráðherra 1974-
1978, forsætisráðherra 1978-1979,
utanríkisráðherra frá 1980 til maí
á síðasta ári. Ólafur Jóhannesson
var lengst af þingmaður Skagfirð-
inga og síðar Norðurlands vestra.
í síðustu kosningum var hann
hins vegar kjörinn þingmaður
Reykvíkinga.
Eftirlifandið kona Ólafs er
Dóra Guðbjartsdóttir.