Alþýðublaðið - 05.07.1984, Blaðsíða 1
alþýðu
blaðið
%t%\
Borgarstjórnartillaga A Iþýðuflokks:
Okeypis boðs- og
kynnisferðir með SVR
Fimmtudagur 5. júlí.1984
Sigurður E. Guðmundsson,
126. tbl. 65. arg. borgarstjórnarfulltrúi Alþýðu-
flokksins, lagði frain eftirfarandi
tillögu á borgarstjórnarfundi sl.
Jórunn Sœmundsdóttir um stóriðju við Eyjafjörð:
Álumræðan hvati á
aðra atvinnuumræöu
Mikil uinræða er nú í gangi á
Akureyri uin hvort stefnt skuli að
stóriðju við Eyjafjörð og þá eink-
uin og sér í lagi, hvort reist skuli ál-
ver. í gangi eru tveir undirskriftar-
listar meðal bæjarbúa, annar á
móti stóriðjuframkvæmdum en
liinn með því að kannaðir skuli allir
inöguleikar í þessum efnum.
Til að forvitnast nánar um þessi
mál höfðum við samband við
Jórunni G. Sæmundsdóttur, bæj-
arfulltrúa Alþýðuflokksins á
Akureyri, en hún er einn af að-
standendum undirskriftarsöfnun-
arinnar fyrir þá, sem kanna vilja
alla möguleika í þes'sum efnum og
afneita ekki stóriðjukosti að óat-
huguðu máli. Auk þess var hún i
hópi þeirra einstaklinga, sem rituðu
undir áskorun til bæjarbúa að taka
þátt í undirskriftarsöfnuninni.
Hún sagði að ástæðan fyrir
þessari áskorun væri sú, að eftir að
Birgir ísleifur Gunnarsson gaf þá
yfirlýsingu í síðustu viku, að Alcan
menn væru frekar andsnúnir því að
reisa álver við Eyjafjörðinn vegna
andstöðu íbúa þar, hefðu þau grip-
ið til þessa ráðs. Jórunn taldi að
þessi yfirlýsing Birgis væri ekkert'
annað e'n yfirvarp til að hylma yfir
það, sem raunverulega vakti fyrir
nefndarmönnum, sem sé að stór-
iðjunni yrði allri komið fyrir á
suðvesturlandi. Sagði hún að slíkt
myndi enn frekar ýta undir fólks-
flótta af landsbyggðinni.
„Undanfarin ár hefur gætt sam-
dráttar og fólksflótta af Eyjarfjarð-
arsvæðinu þó eitthvað virtist vera
að rofa til nú. Til dæmis hefði
starfsmönnum við Slippstöðina
fækkað um 4 tugi og auk þess var á
tímabili mikill samdráttur í bygg-
ingariðnaðinum, sem olli þvi að
fjöldi smiða leitaði burt, þangað
sem atvinnu var að hafa. Ástæðan
fyrir þessum samdrætti var fyrst og
fremst sú að mikið var byggt á síð-
asta áratugnum og markaðurinn
því orðinn mettaður. Nú virtist
hinsvegar vera farið að rofa til á
þessum markaði aftur. En það er
ekki bara á byggingamarkaðinum,
sem atvinnutækifærin skapast um
þessar nrundir, t.d. hefði gúmmí-
vinnsluverkstæði verið stofnað ný-
lega og vinnslustöð fyrir laxafóður
er á undirbúningsstigi. Akureyring-
ar eru að fara upp úr lægðinni aft-
urf
Jórunn hélt því fram að um-
ræðan um stóriðju hefði komið af
stað þeirri untræðu unt alntenna
atvinnuuppbyggingu í héraðinu,
sem nú væri i gangi. Sagði hún að
mikið væri rætt um fiskeldi og líf-
efnaiðnað, sem að margra ntati
væri framtíðin á þessum vettvangi.
Viðbrögð við undirskriftarsöfn-
uninni hafa verið mjög góð, t.d.
skrifuðu 60 manns undir á einum
og hálfunt tíma í einni verslun i
bænunt. Hún sagðist ekkert geta
fullyrt um hversu margir hefðu nú
þegar skrifað undir því listarnir
væru á ntörgum mismunandi stöð-
um, en hún taldi þó að nú þegar
hefðu á þriðja þúsund manns skrif-
að undir. Að öllum lýkindum verð-
ur undirskriftasöfnuninni haldið
áfram út alla næstu viku.
Hvað skýrsluna um lífríki fjarð-
Framhald á bls. 2
inánudag. Tillagan verður tekin til
meðferðar í kvöld.
Borgarstjórn samþykkir að beina
neðangreindu til stjórnar Strætis-
vagna Reykjavíkur:
1) Að efnt verði til boðsferða á
góðviðrisdögum um sveitir í ná-
grenni borgarinnar fyrir þá borgar-
búa, sem ætla má að myndu ella
tæpast eiga kost á slíkri tilbreyt-
ingu.
2) Að efna til kynnisferða um
borgarlandið á góðviðrisdögum.
Greinargerð.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að góðviðrisdagar hér á landi
þykja ætíð of fáir, ekki síst á suntr-
in, þegar þeirra er þó helst von. En
Framhald á bls. 2
„-Cr-'w: -
Viðhorf Islendinga til öryggis- og utanríkismála:
Mikill,meirihluti vill
aðild Islands að NATO
Jórunti G. Sœmundsdóttir
Á vegum Öryggismálanefndar er
koinin út ritgerð eftir Ólaf Þ.
Harðarson, lektor í stjórnmála-
fræði við Háskóla íslands. Fjallar
ritgerðin um viðhorf íslendinga (il
öryggis- og utanríkismála. í ritgerð-
inni er 1003 manna úrtak spurt um
afstöðu sína til aðildar islands að
NATO, Keflavíkurstöðina og gjald-
töku fyrir hana. Niðurstöðurnar úr
þessari könnun kunna að koma
ýmsum á óvart.
53% þeirra sem spurðir voru eru
meðmæltir áframhaldandi aðild ís-
Iands að Atlantshafsbandalaginu.
Aðeins 13% voru andvígir. 34%
höfðu enga skoðun. Af þeim sem
tóku afstöðu voru 80% meðmæltir
en 20% andvígir.
Hvað Keflavíkurstöðina áhrærir
voru 64% hlynntir henni en 36%
andvígir. Andstaðan við stöðina er
því mun meiri en andstaðan við
NATO, rúmur þriðjungur kjósenda
er andvígur stöðinni.
Skoðanir fólks á því hvort íslend-
ingar skuli taka gjald fyrir Kefla-
víkurstöðina eru skýrar. Um tveir
þriðju hlutar þeirra sem spurðir
voru, voru hlynntir því. 49% voru
alveg sammála því, 14% frekar
sammála, 9% blendnir, 7% frekar
sammála og 22% algjörlega ósam-
mála.
Ýmislegt annað merkilegt kemur
fram í ritgerðinni. T.d. kemur í ljós
að karlar eru mun jákvæðari í garð
NATO en konur, 64% karla eru
meðmæltir aðildinni en aðeins 41%
Framhald á bls. 2
SigurðurE. Guðmundsson í Albýðublaðsviðtali 15. maí 1982 sazði fyrir um vinnubrögð borgarstjórnaríhaldsins:
Allt reyndist á rökum reist
í Alþýðublaðinu 15. mai 1982,
viku fyrir siðustu sveitarstjórnar-
kosningar var birt viðtal við Sig-
urð E. Guðmundsson, efsta mann
á lista Alþýðuflokksins í þeim
kosningum og borgarfulltrúa
flokksins um borgarmálapólitík-
ina og kosningarnar, sem voru þá
framundan. í viðtalinu sagði Sig-
urður E. fyrir um það, hvað gerð-
ist ef Sjálfstæðisflokkurinn kæm-
ist aftur til valda I borgarstjórn
Reykjavíkur, en eins og flestir
muna, þá höfðu vinstri flokkarn-
ir, Aljsýðuflokkur, Alþýðubanda-
lag og Framsóknarflokkur stjórn
borgarinna með höndum frá 1978
til 1982. Niðurstöður kosning-
anna 1982 urðu þær að Sjálfstæð-
isflokkurinn hlaut í sinn hlut
meirihluta borgarfulltrúa; fékk
þá og hefur enn 12 borgarfulltrúa
af 21.
En hvað sagði Sigurður E. Guð-
mundsson að gerast myndi, ef
Sjálfstæðisflokkurinn næði tök-
um á valdataumunum í borginni?
Fyrir rúmlega tveimur árum sagði
Sigurður þetta m.a.: „Bæjarút-
gerð Reykjavíkur myndi fljótlega
fá aö sitja illa á hakanum, sam-
dráttur yrði í byggingu félagslegra
íbúða, samband borgarbúa og
borgaryfirvalda yrði í lágtnarki,
einræði og flokksræði myndi
vaða uppi og gamla ihaldskerfið,
þar sem flokksgæðingar sitja fyr-
ir um alla skapaða hluti, myndi
festast í sessi á nýjan leik.“
Framtíðarspá Sigurðar E. Guð-
mundssonar hefur gengið eftir í
einu og öllu. Ef eitthvað væri, þá
er hægt að bæta við löngum lista
af öðrurn og fleiri „frægðarverk-
um“ Reykjavíkuríhaldsins í borg-
arstjórninni. Hrokinn og yfir-
gangurinn í borgarstjóra og hans
fylgifiskum hefur verið með ein-
dæmum.
Sigurður hafði rétt fyrir sér
varðandi Bæjarútgerð Reykjavík-
ur. Hún hefur ekki aðeins verið
látin sitja á hakanum, heldur hef-
ur markvisst verið unnið að því að
draga úr þrótti þess fyrirtækis
borgarbúa. Til að byrja með voru
dugandi og hæfir framkvæmda-
stjórar BÚR, Björgvin Guð-
mundsson og Einar Sveinsson,
reknir vegna pólitískra skoðana,
en forstjóri Almenna bókafélags-
ins — yfirlýstur Sjálfstæðismað-
ur — ráðinn í staðinn. Fyrir
nokkrum mánuðum þótti Rvíkur-
íhaldinu svo of mikið að þurfa að
hlusta á viðhorf fulltrúa minni-
hluta borgarstjórnar í útgerðar-
ráðinu, sem voru ekki samstiga
fulltrúum íhaldsins í niðurskurð-
aráformunum, og þá einfaldlega
var fækkað í útgerðarráðinu.
Fulltrúa Alþýðuflokksins var ýtt
út úr ráðinu.
Stóra stopp hefur nánast verið
sett á byggingu félagslegra íbúða,
eins og Sigurður E. Guðmunds-
son hafði sagt fyrir um að myndi
gerast í tíð íhaldsmeirihluta.
„Samband borgarbúa og borg-
aryfirvalda yrði í lágmarki", sagði
borgarfulltrúi Alþýðuflokksins
fyrir tveimur árum. Það er ekki
ofsagt. Það er raunar hyldýpi
milli hrokagikkja íhaldsins í borg-
arstjórn og hins almenna manns í
borginni. Hann fær ekkert að vita
um stöðu og þróun mála. Hann er
aldrei spurður álits. Hann fær að-
eins skipanir að ofan. Sambandið
er ekki neitt.
„Einræði og flokksræði" hafa
vaðið uppi. Það fer mjög í vöxt
hjá borgarstjóra og hans fólki, að
fara með stórmál sem trúnaðar-
mál í borgarkerfinu. Lýðræðis-
lega kjörnir fulltrúar minnihlut-
ans fá stundum ekkert að vita af
málum fyrr en þau eru komin á
lokastig, og þá eru þau kynnt
borgarfulltrúum sem trúnaðar-
mál. ísfilmmálið er nærtækt
dæmi um slík einræðisvinnu-
brögð, en þar hafði borgarstjóri
setið bakvið luktar dyr fleiri mán-
uði með fulltrúum íhaldsaflanna í
fjölmiðlun hér á landi og samið
um hlutdeild borgarinnar í fjöl-
miðlamafíu hægri manna — ís-
film. Hann hafði síðan gengið frá
flestum endum málsins, þegar
hann loksins lagði málið fyrir
borgarráð — sem trúnaðarmál.
Þeir borgarbúar sem ekki eru
yfirlýstir sjálfstæðismenn og
þurfa eitthvað að sækja til borg-
aryfirvalda, geta ekki vænst þess
að fá góðar móttökur eða viðhlít-
andi fyrirgreiðslu. Menn verða að
hafa flokksskírteini upp á vasann
til að fá inni í náðarfaðmi Rvíkur-
íhaldsins.
Því er stundum haldið fram að
stjórnmálamenn máli skrattann á
vegginn fyrir kosningar, þegar
þeir spá fyrir um framvindu rnála,
ef andstæðingaflokkar næðu
styrk í komandi kosningum. Hún
var ófögur myndin sem Sigurður
E. Guðmundsson dró upp af
ástandi mála ef íhaldið næði
borginni,! Alþýðublaðsviðtali rétt
fyrir kosningarnar 1982. Raunin
hefur hins vegar orðið sú, að allt
það sem borgarfulltrúi Alþýðu-
flokksins sagði þá, hefur ræst.